Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Hreczańska-Cholewa

Protokolant: Marzena Okupniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 marca 2016 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa J. O.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W.

zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu;

III.  przyznaje ze Skarbu Państwa radcy prawnemu M. M. kwotę 8 856 zł, w tym podatek VAT, z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sygn. akt I C 412/13

UZASADNIENIE

Powódka J. O., po ostatecznym sprecyzowaniu pozwu pismem z dnia 4 czerwca 2014 r., wniosła o zasądzenie od strony pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. kwoty 300 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dnia 14 kwietnia 1969 r. zarząd strony pozwanej wyraził zgodę na przeniesienie członkostwa powódki do tej Spółdzielni. Powódka uiściła na rzecz strony pozwanej wpisowe, opłatę członkowską oraz uzupełniła wkład do mieszkania typu M – 3. Strony zawarły wstępne porozumienie, z którego wynikało, iż na rzecz powódki ma zostać przydzielony lokal M – 3 o powierzchni 37 m ² pod warunkiem uiszczenia wkładu budowlanego w kwocie 18 900 zł, który to wkład powódka w całości zapłaciła. Od 1969 r. strona pozwana dysponowała wpłaconą przez powódkę kwotą 18 900 zł, która w dacie wpłaty odpowiadała 20 % wartości przewidywanego kosztu budowy i dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia nie oferując w zamian umówionego lokalu mieszkalnego, w konsekwencji czego powódka nigdy nie otrzymała przydziału. Na mocy uchwały z 24 maja 2007 r. powódka została wykreślona z grona członków strony pozwanej. Pomimo wniosków powódki strona pozwana nie wyraziła zgody na ponowne jej przyjęcie w poczet członków oraz na rozliczenie się z tytułu zainwestowanych przez powódkę pieniędzy. Powódka domagała się zasądzenia kwoty 300 000 zł tytułem odszkodowania za uszczerbek majątkowy obejmujący rzeczywistą szkodę i utracone korzyści będące konsekwencją pozbawienia powódki od 1969 r. prawa do dysponowania kwotą odpowiadającą dziesięciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z jednoczesnym uchylaniem się od przydziału lokalu, ewentualnie tytułem zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia lub tytułem zwrotu zwaloryzowanego wg wartości rynkowej wkładu mieszkaniowego.

W odpowiedzi na pozew strona Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) we W. pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu.

Strona pozwana wskazała, że powódka posiadała na rachunku bankowym (...) Spółdzielni Mieszkaniowej wkład mieszkaniowy w wysokości 17 100 zł, który strona pozwana postanowiła zaliczyć na poczet wkładu mieszkaniowego wymaganego do wniesienia. Kwota ta nigdy nie została przelana na rachunek bankowy strony pozwanej ani przez powódkę, ani przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniową. W dniu 23 grudnia 1970 r. strona pozwana przelała na rachunek banku prowadzącego obsługę rachunków wkładów oszczędnościowych jedynie wpłaconą przez powódkę brakującą część wkładu mieszkaniowego w kwocie 1 800 zł. Powódka nie przedłożyła żadnego dowodu dokonania przelewu na konto strony pozwanej kwoty 17 100 zł tak, jak uczyniła to w przypadku przedstawienia dowodu dokonania przelewu innych kwot m.in. kwoty 200 zł tytułem wpisowego oraz opłaty na cele społeczno – kulturalne oraz kwotę 500 zł jako opłaty członkowskie, która uiszczona została na subkonto dotyczące wpisowego. Zgodnie z obowiązującym w dacie wykreślenia powódki z pozwanej Spółdzielni statutem, wpisowe nie podlega zwrotowi, a dokonuje się zwrotu w nominalnej wartości wpłaconego udziału, co w przypadku powódki wynosiłoby 5 gr. Niezależnie od powyższego strona pozwana zaprzeczyła, aby nie oferowała powódce umówionego lokalu mieszkalnego. Powódka w latach 1984 – 1987 zrezygnowała z umieszczenia jej na liście przydziałów. Pisma w sprawie ewentualnego przydziału mieszkania oraz przedstawiające oferty mieszkań wolnych w sensie prawnym, jak i oferty uzyskania mieszkania z nowych inwestycji strona pozwana wysyłała powódce w kolejnych latach aż do ustania jej członkostwa. Powódka nie akceptowała ofert tłumacząc, że oferowane z tzw. odzysku mieszkania nie odpowiadają jej wymaganiom, a z nowych inwestycji są nie do przyjęcia ze względu na środki finansowe. Składając powódce liczne oferty przydziału mieszkania strona pozwana wywiązywała się z realizacji zobowiązania zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych powódki. To, że powódka nie przyjmowała składanych jej ofert nie może obciążać strony pozwanej, która oferowała takie mieszkania, którymi dysponowała, jak również proponowała uzyskanie mieszkania na takich zasadach, jakie wynikały z aktualnych form realizowania spółdzielczego budownictwa uwarunkowanych prawnymi i faktycznymi okolicznościami wynikającymi ze zmieniających się warunków ustrojowych. Nie można zarzucić stronie pozwanej ani działania, ani zaniechania na skutek, którego powódka miałaby ponieść jakąś szkodę. Nie doszło również do bezpodstawnego wzbogacenia się strony pozwanej kosztem powódki albowiem strona pozwana nigdy nie dysponowała kwotą 17 000 zł Opieranie żądania zapłaty tytułem zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego wg wartości rynkowej może mieć jedynie miejsce w sytuacji, gdy członek posiadał tytuł prawny do lokalu i prawo to następnie wygasło. Powódka, jak sama przyznała, nigdy przydziału lokalu mieszkalnego w pozwanej Spółdzielni nie otrzymała.

Na rozprawie w dniu 25 lipca 2014 r. strona pozwana podniosła zarzut przedawnienia w zakresie żądania zwrotu wkładu lub jego równowartości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka była członkiem (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w J., na której rachunku bankowym posiadała zdeponowany wkład mieszkaniowy w kwocie 17 100 zł.

(dowód: - zaświadczenie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z 13.05.1969 r. – akta członkowskie powódki)

Pismem z dnia 24 marca 1969 r. powódka zwróciła się do strony pozwanej o przeniesienie jej członkostwa do pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W.. Powódkę przyjęto w poczet członków strony pozwanej decyzją jej Zarządu z dnia 15 lipca 1969 r. Zobligowano ją także do uiszczenia na rzecz strony pozwanej kwoty 200 zł tytułem wpisowego, kwoty 500 zł tytułem zadeklarowanego udziału oraz kwoty 1 800 zł z tytułu uzupełnienia wkładu mieszkaniowego. Na poczet koniecznego do zgromadzenia wkładu strona pozwana zaliczyła zgromadzony w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w J. wkład mieszkaniowy w wysokości 17 100 zł.

Powódka uiściła wszystkie żądane opłaty. Kwota 1 800 zł przekazana została przez stronę pozwaną dnia 23 grudnia 1970 r. do banku (...) (obecnie (...) Bank (...) S.A. w W.).

W dniu 16 października 1969 r. strony zawarły wstępne porozumienie w sprawie przydziału mieszkania.

(dowód: - pismo powódki z 24.03.1969 r. wraz z adnotacją strony pozwanej – akta członkowskie powódki,

- wniosek o przydział mieszkania – akta członkowskie powódki,

- deklaracja przystąpienia do Spółdzielni – akta członkowskie powódki,

- zawiadomienie z 20.07.1969 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 2.06.1969 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 3.07.1969 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki wniesione do strony pozwanej 2.08.1969 r. – akta członkowskie powódki,

- dowody wpłat kwot 200 zł, 500 zł i 1 800 zł – akta członkowskie powódki,

- kartoteka finansowa powódki dotycząca wkładu własnego – akta członkowskie powódki,

- wstępne porozumienie nr (...) – akta członkowskie powódki)

Pismem z dnia 27 stycznia 1975 r. strona pozwana poinformowała powódkę o zmianie orientacyjnego terminu przydziału lokalu mieszkalnego na rok 1977.

W dniu 5 października 1977 r. strona pozwana przesłała powódce formularz wniosku o przydział mieszkania. Wniosek ten powódka wypełniła dnia 7 października 1977 r. i złożyła stronie pozwanej.

Dnia 27 kwietnia 1984 r. strony zawarły umowę nr (...) w sprawie określenia kolejności przydziału mieszkania spółdzielczego. Numer umowy przesądzał równocześnie o kolejności przydziału lokalu.

Powódka zrezygnowała z ubiegania się o przydział lokalu mieszkalnego w latach 1984 – 1987. Strona pozwana zapytanie w kwestii ubiegania się o przydział lokalu w latach 1986, 1987 wystosowała do powódki dnia 12 marca 1986 r. W latach 1992 – 2006 strona pozwana kierując się preferencjami powódki wielokrotnie składała jej oferty otrzymania przydziału mieszkaniowego zarówno lokali nowych jak i uzyskanych z ruchu ludności. Powódka nie wyrażała zainteresowania ofertami.

(dowód: - pismo strony pozwanej z 27.01.1975 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 5.10.1977 r. – akta członkowskie powódki,

- wniosek o przydział mieszkania z 7.10.1977 r. – akta członkowskie powódki,

- umowa nr (...) – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 27.04.1984 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 12.03.1986 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z marca 1986 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 30.07.1992 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 14.08.1992 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 24.08.1992 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 29.09.1992 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 10.09.1993 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 18.07.1994 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 17.11.1999 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 13.03.2000 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 31.05.2000 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 9.08.2000 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 30.8.2000 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 8.01.2002 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 22.02.2002 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 3.04.2002 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 19.04.2002 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 24.06.2002 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 28.07.2003 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 12.11.2003 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 9.09.2004 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 27.10.2004 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 16.11.2005 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 19.05.2006 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 11.10.2006 r. – akta członkowskie powódki)

W związku z nieuiszczaniem składek członkowskich powódka została uchwałą Rady Nadzorczej strony pozwanej z dnia 14 grudnia 2006 r. wykreślona z grona członków Spółdzielni. Od decyzji tej powódka złożyła odwołanie do Zebrania Przedstawicieli Członków Spółdzielni, które uchwałą z dnia 24 maja 2007 r. utrzymało w mocy zaskarżoną uchwałę.

Pismem z dnia 29 sierpnia 2011 r. powódka wniosła o przywrócenie jej członkostwa na dotychczasowych warunkach lub o zwrot uiszczonego wkładu mieszkaniowego.

Strona pozwana poinformowała powódkę, iż przywrócenie członkostwa jest niemożliwe oraz wskazała, że wkład mieszkaniowy nie został wpłacony do Spółdzielni, ale zgromadzony na książeczce mieszkaniowej. Strona pozwana podała, iż w celu odzyskania środków finansowych zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej wraz z premią gwarancyjną powódka winna zwrócić się do oddziału banku (...) S.A. w W..

Powódka ponownie pismami z dnia 6 października 2011 r. i 20 grudnia 2011 r. zwracała się do strony pozwanej o zwrot równowartości wkładu mieszkaniowego, wskazując, że „ dopłatę wyrównawczą dokonała na to samo konto, na które wcześniej wpłaciła żądany wkład”.

Strona pozwana podtrzymała swoje dotychczasowe twierdzenia wskazując jednocześnie, iż kwota 17 100 zł nie została przelana na jej rachunek bankowy a figurowała na książeczce mieszkaniowej powódki, zaś kwota 1 800 zł została przez Spółdzielnię przekazana do banku prowadzącego książeczkę mieszkaniową.

(dowód: - uchwała Rady Nadzorczej strony pozwanej z 14.12.2006 r. – akta członkowskie powódki

- pismo strony pozwanej z 20.12.2006 r. – akta członkowskie powódki,

- odwołanie powódki z 17.01.2007 r. – akta członkowskie powódki,

- uchwała nr 16 Zebrania Przedstawicieli Członków strony pozwanej – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 1.06.2007 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 29.08.2011 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 20.09.2011 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 6.10.2011 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 3.11.2011 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo powódki z 20.12.2011 r. – akta członkowskie powódki,

- pismo strony pozwanej z 24.01.2012 r. – akta członkowskie powódki)

Zgodnie z treścią § 11 ust. 11 statutu strony pozwanej obowiązującego w dacie przyjęcia powódki w poczet członków pozwanej Spółdzielni, członek Spółdzielni zobowiązany był wnieść wpisowe w wysokości 100 zł, udział w wysokości 500 zł oraz opłatę na cele społeczno – kulturalne w wysokości 100 zł.

Obowiązujący w dacie wykreślenia powódki z rejestru członków strony pozwanej statut Spółdzielni normował jedynie kwestię obowiązku zwrotu wkładu uiszczonego przez członka legitymującego się lokatorskim prawem do lokalu mieszkalnego (§ 23 statutu) lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (§ 31 statutu). Wpisowe ma charakter roszczenia bezzwrotnego (§ 116 statutu). Rozliczenie z byłym członkiem udziałów powinno być dokonane na podstawie zatwierdzonego bilansu roku, w którym członek przestał należeć do Spółdzielni i równocześnie ze zwrotem wkładu mieszkaniowego (§ 117 ust. 1 i 2 statutu).

(dowód: - statut strony pozwanej z grudnia 1966 r. – k. 278 – 299,

- tekst jednolity statutu strony pozwanej – k. 242 – 277)

Sąd zważył, co następuje:

Pozew nie zasługuje na uwzględnienie.

Strona pozwana kwestionowała istnienie po swojej stronie obowiązku zwrotu na rzecz powódki wkładu mieszkaniowego, podnosząc jednocześnie zarzut przedawnienia roszczenia.

Nie ulega żadnej wątpliwości, że w obowiązującym stanie prawnym obowiązek gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach, co oznacza kontradyktoryjny model procesu. Jak wskazuje się w piśmiennictwie ciężar dowodu nie jest instytucją jednolitą. W orzecznictwie Sądu Najwyższego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2006 r., sygn. akt V CSK 129/05, Lex nr 200947) wyróżniono dwie postacie ciężaru dowodu: ciężar dowodu w znaczeniu formalnym (subiektywnym) i ciężar dowodu w znaczeniu materialnym (obiektywnym). Ciężar dowodu w znaczeniu formalnym dotyczy czynności dowodowych stron, wskazując, która z nich, powód czy pozwany, powinna przedstawić środki dowodowe w celu wykazania prawdziwości sformułowanych twierdzeń. W związku z tym ciężar dowodu w znaczeniu subiektywnym odnosi się do dowodu jako przedstawianie lub wskazywanie środków dowodowych, np. dokumentów, przedmiotu oględzin, które mają potwierdzić tezę dowodu. Natomiast ciężar dowodu w znaczeniu materialnym (obiektywnym) odnosi się do oceny negatywnego wyniku postępowania dowodowego, to znaczy do ustalenia, jakie skutki dla praw i obowiązków stron procesu pociąga za sobą nieudowodnienie sformułowanych przez nie twierdzeń. Reguła z art. 6 k.c. ma więc znaczenie wtedy, gdy istotne fakty nie zostaną udowodnione. Konsekwencje procesowe tego ponosi strona, na której ciężar dowodu spoczywał (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2008 r., sygn. akt I UK 223/07, Lex nr 442836; z dnia 7 listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07, Lex nr 487510). Pojęcia ciężaru dowodu w znaczeniu formalnym (art. 232 k.p.c.) i ciężaru dowodu w znaczeniu materialnym (art. 6 k.c.) są wprawdzie różne, ale pozostają w związku ze sobą, ponieważ na uznanie przez sąd twierdzeń stron za udowodnione wpływa treść informacji, jakie sąd uzyskuje na podstawie zebranych środków dowodowych.

W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę całokształt materiału dowodowego, w przedmiotowej sprawie powódka nie sprostała temu ciężarowi. Poza sporem pozostawała kwestia, iż powódka będąc początkowo członkiem (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w J., uiściła na rzecz tego podmiotu na poczet wkładu mieszkaniowego w kwotę 17 100 zł. W przedłożonych Sądowi aktach członkowskich powódki nie występuje jakikolwiek dokument wskazujący na fakt przekazania środków pieniężnych przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniową w J. stronie pozwanej w związku z przeniesieniem członkostwa powódki. Okoliczności tej strona pozwana zaprzeczyła zaś powódką nie przedłożyła takiego dokumentu, choć jak słusznie zarzuciła strona pozwana, dowody dokonania wszelkich innych opłat na jej rzecz tj. wpisowego i opłaty na cele społeczno – kulturalne, udziału oraz uzupełnienia wkładu mieszkaniowego powódka przedstawiła. Powódka nie zaoferowała Sądowi również jakiegokolwiek innego środka dowodowego wskazującego na sposób rozporządzania wkładem mieszkaniowym po jej przystąpieniu do pozwanej Spółdzielni. Jedynym udokumentowanym przypadkiem rozporządzania przez stronę pozwaną wkładem mieszkaniowym powódki było dysponowanie uiszczonym przez powódkę uzupełnieniem tego wkładu w kwocie 1 800 zł. Przy czym kwota ta została w dniu 23 grudnia 1970 r. przekazana przez stronę pozwaną bankowi (...). W aktach członkowskich Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. znajduje się dokument – kartoteka, z której wynika, że w dniu 16.05.1969 r. wpłynęła na konto spółdzielni kwota 1 800 zł zapłacona przez powódkę z tytułu uzupełnienia wkładu mieszkaniowego, która została następnie przez spółdzielnię przelana na konto w banku (...). Jak wskazała strona pozwana, każdy członek spółdzielni posiada taką kartotekę finansową, w której spółdzielnia odnotowuje wpłacone na jej konto środki finansowe. Powódka nie zaproponowała Sądowi innych dowodów, na podstawie których Sąd mógłby inaczej ocenić charakter przedstawionego dokumentu niż służącego określeniu wysokości wpłat dokonanych przez członków spółdzielni w związku z ubieganiem się o spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Z dokumentu tego nie wynika, ażeby na konto spółdzielni wpłynął zgromadzony przez powódkę wkład mieszkaniowy w poprzedniej spółdzielni. Powódka zaś, jak już wspomniano, nie przedstawiła żadnego dowodu, że (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa przelała zgromadzony przez nią wkład na konto strony pozwanej, czy też inny rachunek przez nią wskazany. Takich dokumentów w aktach członkowskich powódki nie ma. Ustawodawca nie uregulował kwestii sposobu przekazywania pomiędzy spółdzielniami zgromadzonego przez ich członków wkładu mieszkaniowego. Nie regulują tego także zapisy statutów spółdzielni złożone do kat sprawy. Brak jest więc także podstaw do skonstruowania domniemania, że fakt przyjęcia powódki w poczet członków pozwanej spółdzielni świadczy o przelaniu na konto spółdzielni wkładu zgromadzonego w poprzedniej spółdzielni. Także składane powódce propozycje przydziałów kolejnych lokalu nie pozwalają na przeprowadzenie takiego domniemania skoro wkład członkowski mógł być ulokowany także na książeczce mieszkaniowej (...), skąd bank mógł ją przelać na konto spółdzielni w momencie uzyskiwania przez członka mieszkania, o czym jest mowa w zawiadomieniu powódki o przyjęciu jej w poczet członków. Jedynie różnicę w wysokości wymaganych wkładów mieszkaniowych – 1 800 zł, powódką wpłaciła na konto spółdzielni, co wynika z przelewu oraz jej pisma znajdującego się w katach członkowskich. Wskazać także należy, że po ustaniu członkostwa powódki w pozwanej spółdzielni mieszkaniowej na mocy uchwały rady nadzorczej z dnia 14.12.2006 r., od której powódka odwołała się od niej do Zebrania Przedstawicieli Członków, które w dniu 24.05.2007 r. podjęło uchwałę o utrzymaniu w mocy decyzji rady nadzorczej, powódka nie domagała się od spółdzielni zwrotu wkładu mieszkaniowego. Dopiero cztery lata później powódka po raz pierwszy porusza kwestię wkładu mieszkaniowego ( pismo z dnia 29.08.2011 r.), twierdząc nadto w piśmie z dnia 20.12.2011 r., że „ dopłatę wyrównawczą dokonała na to samo konto, na które wcześniej wpłaciła żądany wkład”, co potwierdza wersję strony pozwanej, że (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa nie przelała na konto strony pozwanej zgromadzonego przez powódkę wkładu. Powódka zaś nie udowodniła, że wpłaciła go na konto Spółdzielni Mieszkaniowej (...) ( za wyjątkiem uzupełnienia wkładu w wysokości 1 800 zł). W ocenie Sądu powyższe okoliczności pozwalają na przyjęcie za wiarygodne twierdzeń strony pozwanej, iż środki z tytułu uiszczonego przez powódkę wkładu nie zostały jej przekazane i zostały zdeponowane na należącej do powódki książeczce mieszkaniowej. Powódka natomiast nie zaoferowała Sądowi jakiegokolwiek dowodu wskazującego na zaistnienie odmiennych okoliczności.

Tym samym, skoro strona pozwana nie dysponuje wkładem mieszkaniowym powódki ani środkami tymi w zasadzie nie zarządzała, zdaniem Sądu nie sposób przychylić się do twierdzeń pozwu, iż strona pozwana zobligowana jest do zapłaty na rzecz powódki środków pieniężnych czy to z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, czy z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego.

Również roszczenie odszkodowawcze powódki nie zasługiwało na uwzględnienie. Stosownie do treści art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl zaś art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmować może straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zdaniem Sądu w niniejszym przypadku nie zaistniały jakiekolwiek przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej. Szkoda przejawiać miała się zdaniem powódki w pozbawieniu jej możliwości dysponowania środkami finansowymi uiszczonymi jako wkład mieszkaniowy. Członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej ma charakter całkowicie dobrowolny, zaś specyfika rynku mieszkaniowego w II połowie XX w. uzależniała uzyskanie przydziału na lokal mieszkalny od uprzedniego uiszczenia wkładu mieszkaniowego, przy czym okres oczekiwania na lokal ten był znaczny. Powódka składając deklarację członkowską miała świadomość konieczności oczekiwania na przydział mieszkania co najmniej do roku 1975 i z taką sytuacją się godziła. Trudno zatem uznać, iż powódka poniosła szkodę, skoro uiszczony przez nią wkład mieszkaniowy posłużyć miał do wybudowania dla niej lokalu mieszkalnego o określonych parametrach. Zdarzeniem powodującym szkodę miało być zaś niewywiązanie się przez stronę pozwaną z przyjętego na siebie zobowiązania zapewnienia powódce lokalu mieszkalnego. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż strona pozwana wielokrotnie oferowała powódce rozmaite lokale mieszkalne kierując się jednocześnie jej preferencjami, aczkolwiek żadna z tych propozycji nie zyskała akceptacji powódki. Samo zaś wykreślenie powódki z rejestru członków pozwanej Spółdzielni nastąpiło w wyniku nie uiszczania przez nią składek członkowskich. Nie sposób wobec tego uznać, iż strona pozwana działała bezprawnie i doprowadziła do powstania szkody majątkowej po stronie powódki. Odpowiedzialność odszkodowawcza strony pozwanej nie powstała także z chwilą wykreślenia powódki z rejestru członków Spółdzielni. Jak już bowiem ustalono strona pozwana nie była dysponentem środków finansowych uiszczonych przez powódkę na poczet wkładu mieszkaniowego.

Niezależnie od powyższego, jak słusznie zarzuciła strona pozwana, dochodzone przez powódkę roszczenie uległo przedawnieniu. Roszczenia o wypłatę udziałów, udziału w nadwyżce bilansowej oraz z tytułu zwrotu wkładów albo ich równowartości pieniężnej ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat, o czym stanowi art. 29 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1443 ze zmianami). Powódka nie wykazała, aby zaskarżyła do Sądu podjętą w dniu 24 maja 2007 r. uchwałę w przedmiocie wykreślenia jej z rejestru członków strony pozwanej. Wraz z upływem sześciotygodniowego terminu na zaskarżenie powyższej uchwały rozpoczął swój bieg termin przedawnienia roszczeń powódki względem strony pozwanej ( art. 120 § 1 k.c.). Pozew w niniejszej sprawie wniesiony natomiast został w dniu 17 kwietnia 2012 r. Skoro przedawniło się roszczenie powódki o zwrot udziału należy także przyjąć, że przedawniło się także roszczenie jego zwrotu w zwaloryzowanej wysokości.

Mając powyższe na względzie orzeczono, jak w pkt I sentencji wyroku.

Zgodnie z treścią art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej sprawę tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis ten jest wyjątkiem od zasady obciążania kosztami procesu strony przegrywającej sprawę i znajduje zastosowanie w sytuacjach wyjątkowych, między innymi gdy sprawa ma charakter wątpliwy i dyskusyjny, dochodzone roszczenie wynika z niejasno sformułowanych przepisów prawa bądź gdy strona przegrywająca sprawę znajduje się w ciężkiej sytuacji materialnej, a wytaczając powództwo była subiektywnie przekonana o słuszności swoich roszczeń. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd stanął na stanowisku, że sytuacja powódki wymagała zastosowania wobec niej normy art. 102 k.p.c. W ocenie Sądu uznać bowiem trzeba, iż powódka będąca osobą starszą, wytaczając niniejszy proces była przekonana o zasadności swojego roszczenia. Powódka pozostawała w uzasadnionym przekonaniu, iż na skutek przeniesieniem członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej dysponowała ona także zgromadzonym przez nią wkładem mieszkaniowym. Dziś z uwagi na upływ czasu rzeczywistego stanu rzeczy nie można odtworzyć albowiem ani J. Spółdzielnia Mieszkaniowa w J. i (...) Banku (...) S.A. w W., nie posiada już w swych archiwach dokumentacji finansowej z tamtego okresu. Z tych też przyczyn, przy uwzględnieniu wieku i sytuacji finansowej powódki, Sąd uznał za zasadne zastosowanie w niniejszej sprawie art. 102 k.p.c. i nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu stronie pozwanej kosztów procesu.

Powódka reprezentowana była w niniejszej sprawie przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Stąd też stosownie do treści § 15 w zw. z § 2 ust. 3 i § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 490 z późn. zm.) Sąd przyznał w pkt III sentencji wyroku pełnomocnikowi powódki ze środków Skarbu Państwa kwotę 8 856 zł.