Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

POSTANOWIENIE

Dnia 13 marca 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia SO Beata Stachowiak (spr.)
Sędziowie Sędzia SO Patrycja Gruszczyńska -Michurska

Sędzia SO Jarosław Jaroń Protokolant Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2013 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z wniosku J. Ż.

przy udziale E. Ż.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestniczki postępowania

od postanowienie Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Śródmieścia we Wrocławiu

z dnia 28 września 2011 r.,

sygn. akt IX Ns 490/06

postanawia:

I. zmienić zaskarżone postanowienie w pkt I w ten sposób ,że ustalić ,iż w skład majątku wspólnego J. Ż.i E. Ż.wchodzą także :

1.  kwota 9000 zł pochodząca ze sprzedaży samochodu osobowego marki R. (...) nr rej.(...) ,

2.  księgozbiór o wartości 11 400 zł opisany pod poz. od 1-249 oraz poz. 1-3 w protokole sporządzonym w dniu 8 marca 2006 r . przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia -Śródmieścia we Wrocławiu w sprawie sygn.akt I Km 3263/05 oraz w opinii biegłego sądowego mgr H. S. z dnia 16.10.2012 r . str.1-9 stanowiącej załącznik do niniejszego postanowienia ,

tj .składniki majątkowe o wartości 20 400 zł; zmienić go także w pkt III w ten sposób ,że przyznać wnioskodawcy dodatkowo składniki majątkowe opisane w pkt I niniejszego postanowienia ,a uczestniczce postępowania przyznać składniki majątkowe wymienione w pkt I zaskarżonego postanowienia ppkt 34 i 74 o wartości 9000 zł ,nie obciążając wnioskodawcy obowiązkiem uiszczenia dopłaty ;

II.  oddalić apelacje w pozostałym zakresie ;

III.  nakazać stronom ,aby uiściły na rzecz Skarbu Państwa - Sąd Okręgowy we Wrocławiu kwoty po 1066,20 zł na pokrycie wydatków sądowych ,

IV.  oddalić wniosek uczestniczki postępowania o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 206/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 28 września 2011 r. Sąd Rejonowy ustalił, że w skład majątku dorobkowego J. Ż.i E. Ż.wchodzą następujące ruchomości szczegółowo opisane w punkcie 1.1 do 1.99, tj. mienie o łącznej wartości 588 500 zł; ustalił, że udziały wnioskodawcy J. Ż.i uczestniczki E. Ż.w majątku opisanym w punkcie I są równe; dokonał podziału majątku wspólnego J. Ż.i E. Ż.w następujący sposób: przyznał wnioskodawcy J. Ż.na wyłączną własność rzeczy wymienione w punkcie 1.1,1.2,1.5,1.14,1.16,1.22,1.23,1.25,1.26,1.27,1.28,1.29,1.30,1.33,1.34, 1.37,1.39,1.49,1.55,1.57,1.64,1.65,1.66,1.68,1.74,1.77,1.88,1.90,1.94,1.95,1.98, przyznał uczestniczce postępowania E. Ż.na wyłączną własność rzeczy wymienione w punkcie 1.3,1.4,1.6,1.7,1.8,1.9,1.10,1.11,1.12,1.13,1.15,1.17,1.18, 1.19,1.20,1.21,1.24,1.31,1.32,1.35,1.36,1.38,1.40,1.41,1.42,1.43,1.44,1.45,1.46, 1.47,1.48,1.50,1.51,1.52,1.53,1.54,1.56,1.58,1.59,1.60,1.61,1.62,1.63,1.67,1.69, 1.70,1.71,1.72,1.73,1.75,1.76,1.78,1.79,1.80,1.81,1.82,1.83,1.84,1.85,1.86,1.87, 1.89,1.91,1.92,1.93,1.96,1.97,1.99, nie orzekł o dopłatach celem wyrównania udziałów; nakazał wnioskodawcy i uczestniczce postępowania wzajemne wydanie sobie rzeczy przyznanych im w punkcie III; zasądził od wnioskodawcy na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Śródmieścia 818, 16 zł brakujących kosztów sądowych; zasądził od uczestniczki postępowania na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Śródmieścia 2 818, 16 zł brakujących kosztów sądowych; obciążył Skarb Państwa niepokrytymi kosztami sądowymi w pozostałym zakresie.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego -w zakresie niezbędnym do rozpoznania

apelacji - stanowiły następujące ustalenia faktyczne :

Strony zawarły związek małżeński w dniu 14.08.1976 r. Wyrokiem z dnia

21.11.2005 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu orzekł rozwiązanie małżeństwa z winy

obu stron. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 30.06.2006 r. zmienił

wyrok sądu pierwszej instancji ustalając wyłączną winę J. Ż.w

spowodowaniu rozkładu pożycia stron .W trakcie trwania związku małżeńskiego

strony nabyły nieruchomość położoną we W. przy ul. (...) oraz

ruchomości stanowiące następnie wyposażenie domu opisane w pkt I postanowienia .

Wnioskodawca od początku małżeństwa pracował zawodowo, m.in., jako konserwator dzieł sztuki. Do 1993 r. pracował w (...). Prowadził też własną działalność gospodarczą z zakresu badań i prac konserwatorskich do 2004 r., kiedy to musiał ją zakończył z uwagi na zmianę przepisów wskazujących na niezbędne do takiej działalności wykształcenie. Od 2003 r. jest wykładowcą w Wyższej Szkole (...)w W.i wynagrodzenie z tej szkoły stanowi jego zasadnicze źródło dochodu. Uczestniczka pracowała zawodowo jedynie przez ok. 10 lata trwania małżeństwa. W tym czasie zarobki małżonków kształtowały się na podobnym poziomie. Od czasu urodzenia syna uczestniczka nie pracowała, zajmowała się domem i opiekowała się synem, a potrzeby finansowe rodziny zaspokajał wnioskodawca. Taki podział obowiązków był wyrazem zgodnej woli małżonków. W toku postępowania w sprawie rozwodowej postanowieniem z dnia 03.10.2005 r., Sąd Okręgowy we Wrocławiu udzielił powodowi J. Ż.zabezpieczenia i nakazał E. Ż.wydanie mu następujących przedmiotów: odzieży, bielizny i obuwia, dyplomu ukończenia studiów, dyplomu doktorskiego i pracy doktorskiej, dokumentacji badań konserwatorskich, dokumentacji działalności gospodarczej J. Ż., medalu 300-lecia (...), złotej odznaki za pracę przy konserwacji i aranżacji (...)oraz medalu z okazji otwarcia tej (...), - srebrnego pierścienia od kardynała H. G.dla J. Ż., kamery cyfrowej i cyfrowego aparatu fotograficznego, leksykonów, albumów i książek z zakresu historii i historii sztuki oraz monografii obiektów zabytkowych. W dniu 08.03.2006 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Śródmieścia Agata Kwolek - Szczekotw sprawie I KM 3263/05 odebrała od uczestniczki i wydała wnioskodawcy odzież, bieliznę i obuwie spakowane w cztery plastikowe worki, pracę doktorską dokumentację badań konserwatorskich, dokumentację działalności gospodarczej, medal 300-lecia (...), pierścień od Kard. G., leksykony, albumy i książki z zakresu historii sztuki. 4 pozycje książkowe zostały zdeponowane u komornika. Nie zostały wydane kamera cyfrowa i aparat cyfrowy oraz dyplom ukończenia studiów i dyplom doktorski wnioskodawcy. Umową z dnia 01.06.2009 r. J. Ż.i E. Ż.sprzedali B. J.samochód R. (...) nr rej. (...)za kwotę 9 000 zł. Umową darowizny z dnia 18.01.2010 r., nr rep. (...), J. Ż.przeniósł na syna M. Ż.udział wynoszący 1/2 w nieruchomości przy ul. (...)we W.. Wartość tej nieruchomości

na dzień 26.03.2009 r. wynosiła 818 540 zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy wskazał, iż pomiędzy J. Ż.a E. Ż.wspólność majątkowa istniała od dnia zawarcia małżeństwa do dnia uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód, tj. w okresie od dnia 14.08.1976 do dnia 30.06.2006 r. Ustalenia składu oraz wartości majątku wspólnego Sąd dokonał na podstawie zgodnych oświadczeń wnioskodawcy i uczestniczki, zeznań przez nich złożonych, oględzin wyposażenia budynku przy ul. (...)we W.oraz opinii biegłego z zakresu szacowania dzieł sztuki H. S.. Sąd wziął przede wszystkim pod uwagę wskazania zawarte w pismach stron i podawane przez nich wartości poszczególnych ruchomości, które w części były zbieżne, co do składu majątku dorobkowego oraz w przeważającej mierze zgodne, co do wartości poszczególnych ruchomości. Według zgodnych wskazań stron Sąd ustalił, zatem że w skład majątku wspólnego wchodzą ruchomości wymienione w punkcie 1.1 -1.99, określając ich wartość według wskazania samych storn, jeśli było zgodne oraz według opinii biegłego H. S., który działając zgodnie ze zleceniem Sądu sporządził szczegółowe opisy i analizę poszczególnych przedmiotów, wskazując na czas powstania, rodzaj materiału i techniki wykonania, stopień zużycia, dokonując także analizy rynku. W skład majątku wspólnego nie wchodzi już nieruchomość przy ul. (...). Uczestniczka postępowania zachowała przysługujący jej udział wynoszący ^lA, zaś drugi udział w tej wysokości wnioskodawca przekazał nieodpłatnie synowi M.. Zatem strony dokonały w istocie podziału majątku wspólnego w tej części. Sąd Rejonowy uznał ,iż uczestniczka nie wykazała, aby strony posiadały skóry końskie w ilości przekraczającej materiał zużyty na pokrycie dwóch foteli w bibliotece. Twierdziła, że skóry zostały zakupione za 20 000 zł, nie przedstawiła jednakże żadnego dowodu zakupu ani okoliczności tego zakupu. W części dotyczącej albumów, słowniki, leksykony, itp., to zdaniem Sądu I instancji ich wartości jednostkowe należy uznać za znikome z uwagi na daty wydania. Ponadto, skoro Sąd Okręgowy nakazał ich wydanie wnioskodawcy, uznał, że są one konieczne do wykonywania przez niego działalności zawodowej. Uczestniczka określiła wartość zbioru książek na 63 000 zł, jednakże w żaden sposób tego nie potwierdziła stosownymi wnioskami dowodowymi. Niezależnie od powyższego, skoro uczestniczka zachowała udział w nieruchomości bez spłaty na rzecz wnioskodawcy wraz z wyposażeniem innym niż składniki majątku wymienione w punkcie 1.1-1.99, nie ma powodu, aby przedmiotów, które zostały mu już dawno wydane,

wnioskodawca nie miałby zachować i miałby się z nich rozliczać. Nieprawidłowo strony wskazały, jako składnik majątku kwoty pieniężne. Sąd bierze ,bowiem pod uwagę skład majątku istniejący w chwili orzekania, a wcześniej nawet w chwili złożenia wniosku. W razie wypłaty środków ze wspólnego rachunku albo nawet z rachunku osobistego, na którym wspólne środki były ulokowane, przy podziale majątku wspólnego te środki uwzględnia się w ramach obliczania spłat czy dopłat, a nie, jako rzeczywisty składnik majątku . Wartość udziałów wnioskodawcy i uczestniczki postępowania przedstawiają wartość po 294 250 zł. W zakresie podziału ruchomości strony zgłosiły następujące propozycje: I. strony zgodne były, co do przyznania wnioskodawcy J. Ż.przedmiotów wymienionych pod poz. 1, 2, 5, 16, 23, 26-28, 33, 37, 68, 77, 88, 94, 95, II. strony były zgodne, co do przyznania uczestniczce E. Ż.przedmiotów wy-mienionych pod poz. 3, 4, 6-13, 15, 17-21, 24, 35, 38, 42, 45-48, 51-52, 61, 62, 69, 70, 73, 76, 79, 80, 83, 93, 96, 97, III. żadna ze stron nie była zainteresowana przyznaniem jej przedmiotów wymienionych pod poz. 22, 25, 29, 31, 32, 39-41, 44, 50, 56, 59, 75, 87, 89, 98, IV. obie strony wniosły o przyznanie im przedmiotów wymienionych pod poz. 14, 30, 34, 36, 43, 49, 53-55, 57, 58, 60, 63, 64-67, 71, 72, 74, 78, 81, 82, 84-86, 90-92, 99. Sąd dokonał, zatem podziału majątku wspólnego J. Ż.i E. Ż.w następujący sposób: przyznał wnioskodawcy J. Ż.na wyłączną własność rzeczy wymienione w punkcie 1.1,1.2,1.5,1.14,1.16,1.22,1.23,1.25,1.26, 1.27,1.28,1.29,1.30,1.33,1.34,1.37,1.39,1.49,1.55,1.57,1.64,1.65,1.66,1.68,1.74, 1.77,1.88,1.90,1.94,1.95,1.98, przyznał uczestniczce postępowania E. Ż.na wyłączną własność rzeczy wymienione w punkcie 1.3,1.4,1.6,1.7,1.8,1.9,1.10, 1.11,1.12,1.13,1.15,1.17,1.18,1.19,1.20,1.21,1.24,1.31,1.32,1.35,1.36,1.38,1.40, 1.41,1.42,1.43,1.44,1.45,1.46,1.47,1.48,1.50,1.51,1.52,1.53,1.54,1.56,1.58,1.59, 1.60,1.61,1.62,1.63,1.67,1.69,1.70,1.71,1.72,1.73,1.75,1.76,1.78,1.79,1.80,1.81, 1.82,1.83,1.84,1.85,1.86,1.87,1.89,1.91,1.92,1.93,1.96,1.97,1.99, nie orzekł o dopłatach celem wyrównania udziałów. Sąd przyznał każdej ze stron te przedmioty, co do których obie strony były zgodne, kto powinien je otrzymać. W zakresie przedmiotów, co do których obie strony zgłosiły zainteresowanie, oraz przedmiotów, którymi zainteresowane nie były, Sąd kierował się głównie zasadą podziału fizycznego celem uniknięcia dopłat ,ale także powiązaniem niektórych elementów oraz spójnością wyposażenia poszczególnych pomieszczeń .Sąd Rejonowy dokonał także rozliczenia kwoty 150 280 zł pobraną przez uczestniczkę z rachunku bankowego oraz

poniesione przez nią wydatki. Ostatecznie Sąd Rejonowy stwierdził ,iż uczestniczka winna zwrócić wnioskodawcy kwotę 39 566, 39 zł. Kwota ta ulegała pomniejszeniu o 4 481 stanowiącą udział w nakładzie z majątku osobistego poniesionym przez uczestniczkę postępowania na majątek wspólny, czyli do kwoty 35 000 zł. W wyniku podziału ruchomości wnioskodawca - przy udziale wynoszącym 294 250 zł

- powinien otrzymać przedmioty o wartości 329 250 zł (294 250 zł + 35 000 zł), zaś uczestniczka powinna odpowiednio otrzymać przedmioty o wartości 259 250 zł (294 250 zł - 35 000 zł). Sąd rozdzielił, zatem ruchomości w ten sposób, iż wnioskodawca otrzymał przedmioty przedstawiające łącznie wartość 329 000 zł, uczestniczka zaś przedmioty przedstawiające wartość 259 500 zł, co uzasadniało nie orzekanie o dopłatach w celu wyrównania udziałów. Ponieważ wnioski obu stron zostały częściowo uwzględnione - art. 520 § 2 i 3 k.p.c. - koszty postępowania powinny zostały rozłożone między strony po połowie w zakresie kosztów sądowych. Natomiast wynagrodzenie pełnomocnika zdaniem Sądu Rejonowego winna ponosić uczestniczka, jako koszt związany wyłącznie z jej udziałem w sprawie - art. 520 § 1 k.p.c.

Na powyższe rozstrzygnięcie apelację złożyła uczestniczka postępowania zaskarżając postanowienie w części tj. co do pkt. I III i V postanowienia. Zaskarżonemu postanowieniu uczestniczka zarzuciła :

- naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy w szczególności naruszenie art. 622k.p.c. i art. 623 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c. przez dokonanie podziału majątku ruchomego stron częściowo niezgodnie ze zgodnym wnioskiem stron;

-art. 233§1 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia całego materiału dowodowego i całkowicie dowolne ustalenie, w szczególności ustalenie, że w skład majątku wspólnego nie wchodzą skóry końskie, podczas gdy istnienie tego składnika majątku wspólnego pomiędzy stronami nie było sporne, sporna była jedynie jego wartość; dowolne ustalenie, że strony zawarły umowę w przedmiocie składnika majątku wspólnego w samocljodu m-ki R. (...) nr rej. (...) o wartości 9 000 zł, podczas gdy strony takiej umowy nie zawarły i w konsekwencji pominięcie tego składnika majątku; pominięcie w składnikach majątku wspólnego księgozbioru liczącego ok 300 pozycji (albumów, leksykonów, katalogów, roczników czasopism i biuletynów o wartości wg uczestniczki 63 000zł., oraz Leksykonu 10

tomowego rzeźby i malarstwa (...) 0 wartości wg. uczestniczki 3500zł.;

-

art.684 k.p.c. w zw. z art. 567§3 k.p.c. oraz art. 278§1 k.p.c. poprzez zaniechanie ustalenia wartości składników majątku wspólnego wskazanych przez strony, a to księgozbioru liczącego ok. 300 pozycji (albumów, leksykonów, katalogów, roczników czasopism i biuletynów oraz Leksykonu 10 tomowego rzeźby i malarstwa (...) i nie zasięgnięcie opinii biegłego - z zakresu księgarstwa, antykwarystyki - wobec różnicy w wycenie dokonanej przez strony i pomimo wniosku wnioskodawcy zawartego w piśmie z dnia 9.02.2011 r. (data wpływu 14.02.2011 r.), oraz zaniechanie ustalenia wartości skór końskich wobec różnicy w wycenie dokonanej przez strony;

-

art. 520 § 3 k.p.c. poprzez nie wyłożenie na wnioskodawcę kosztów zastępstwa adwokackiego poniesionych przez uczestniczkę w wygranym postępowaniu apelacyjnym od postanowienia częściowego Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Sródmieściaz dnia 4 czerwca 2008r. w tej sprawie.

Wskazując na powyższe zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez: zmianę pkt. I postanowienia w ten sposób, że uzupełnienie go o:

pkt. 1.100 - wyprawione skóry końskie na pokrycia o wartości 4 000zł., pkt. 1.101 -księgozbiór składający się z albumów, leksykonów, katalogów, roczników czasopism i biuletynów wskazanych przez Komornika Sądowego dla Sądu Rejonowego Wrocław -Śródmieście ówczesnego Rewiru I w protokole odebrania rzeczy ruchomych z 8.03.2006 r. w sprawie sygn.akt: I Km 3263/06 o wartości 63 000zł.; pkt. 1.102 -Leksykon 10 tomowy rzeźby i malarstwa (...)o wartości 3500 zł. pkt. 1.103 -ekwiwalent pieniężny w wysokości 9 OOOzł uzyskany ze sprzedaży samochodu osobowego m-ki R. (...), rok prod. 1997, o wartości 9 OOOzł., czyli składniki o wartości 79 563zł., zmianę pkt. III zaskarżonego postanowienia, w ten sposób, że dokonuje się : podziału majątku wspólnego J. Ż.i E. Ż.w przez przyznanie wnioskodawcy J. Ż.na wyłączną własność rzeczy wymienionych w pkt. 1.1, 1.2, 1.5, 1.14, 1.16, 1.22, 1.23, 1.25, 1.26, 1.27, 1.28, 1.29, 1.33, 1.37, 1.39, 1.57, 1.64,1..66, 1.68, 1.77, 1.88, 1.90, 1.94, 1.95, 1.98, 1.100, 1.101, 1.102, 1.103; przyznanie uczestniczce postępowania E. Ż.na wyłączną własność rzeczy wymienione w pkt

1.3.1.4,1.6,1.7,1.8,1.9,1.10,1.11,1.12,1.13,1.15,1.17,1.18, 1.19, 1.20, 1.21, 1.24, 1.30, 1.31, 1.32, 1.34, 1.35, 1.36, 1.38, 1.40, 1.41, 1.42, 1.43, 1.44, 1.45, 1.46, 1.47, 1.48, 1.49, 1.50, 1.51, 1.52, 1.53, 1.54, 1.55, 1.56, 1.58, 1.59, 1.60, 1.61, 1.62, 1.63, 1.65,

1.67, 1.69, 1.70, 1.71, 1.72, 1.73, 1.74, 1.75, 1.76, 1.78, 1.79, 1.80, 1. 81, 1.82,1.83,1.84,1.85,1.86,1.87,1.89,1.91,1.92,1.93,1.96,1.97,1.99; 3 / nie orzeka o dopłatach celem wyrównania udziałów, zmianę pkt. V zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od wnioskodawcy oprócz kosztów sądowych, kosztów zastępstwa adwokackiego na rzecz uczestniczki, wg norm przepisanych za postępowanie apelacyjne od postanowienia częściowego Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia IX Wydział Cywilny z dnia 4 czerwca 2008r. w tej sprawie ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił, iż:

Wartość pozycji książkowych objętych protokołem przekazania z 8 marca 2006 r. ( akta komornicze I Km 3263/05) wynosi 11 400 zł. Zbiór tych książek uznać należy za specjalistyczny i ściśle związany z zainteresowaniami zawodowymi oraz aktywnością naukowo-dydaktyczną na polu historii sztuki .Zbiór został nabyty ze środków pochodzących z majątku wspólnego stron .

Samochód marki R. (...) został przez wnioskodawcę zbyty bez wiedzy i zgody uczestniczki postępowania ,a pochodzącą z tej sprzedaży kwotę 9000 zł wnioskodawca przeznaczył na własne potrzeby . Dowód : - przesłuchanie stron

- opinia biegłego sądowego H. S. k.770 akt.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestniczki postępowania zasługiwała na częściowe uwzględnienie. Sąd II instancji mając nie tylko uprawnienie, ale i obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału dokonał jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w następstwie, czego uznał częściowo ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy za swoje oraz poczynił ustalenia dodatkowe po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego .Podstawowym zadaniem sądu

rozpoznającego wniosek o podział majątku wspólnego jest ustalenie składu majątku wspólnego podlegającego podziałowi ( art. 567 k.p.c. w zw. z art.688 k.p.c.) . Rozliczeniu podlega całość stosunków majątkowych według stanu na dzień ustania wspólności ustawowej, natomiast podziałowi podlega stan czynny masy majątkowej w chwili dokonywania podziału jak i z uwzględnieniem jego wartości z daty orzekania (art.316§l k.p.c).

Za zasadny uznać należało zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu ,iż samochód osobowy marki R. (...) został przez wnioskodawcę zbyty w porozumieniu z uczestniczką postępowania . W tym zakresie Sąd I instancji nie dysponował żadnym materiałem dowodowym ,a uzupełniające przesłuchanie stron wykazało ,iż sprzedaż samochodu nastąpiła bez zgody uczestniczki postępowania ,natomiast środki uzyskane ze zbycia samochodu wnioskodawca spożytkował na własne potrzeby .Dodać przy tym należy ,iż wnioskodawca mimo stosownego wezwania nie przedłożył dowodów ,które zmierzały do wykazania poniesienia wydatków na naprawę tego pojazdu ,a które miały równać się niemal połowie wartości samochodu . Podział majątku wspólnego obejmuje składniki majątkowe, które były elementami majątku wspólnego w chwili ustania wspólności ustawowej i które istnieją w chwili dokonywania podziału tj. wydania orzeczenia. Przy jego dokonywaniu nie uwzględnia się tych wspólnych składników majątkowych, które w czasie trwania wspólności ustawowej lub po jej ustaniu zostały zużyte zgodnie z prawem (art.36-40 k.r.o. i art. 42 k.r.o.) .Natomiast uwzględnia się, ale tylko w ramach rozliczeń, tj. rachunkowo, składniki majątkowe, które zostały bezprawnie zbyte, zniszczone, zużyte lub roztrwonione przez jednego z małżonków ( por. post. SN z 19.06.2009 r., V CSK 485/08, Lex nr 537040). Skoro, zatem samochód należał do majątku wspólnego stron, to sprzedaż tego samochodu przez wnioskodawcę, za zgodą czy też bez zgody uczestniczki postępowania, spowodowała, iż kwota pochodząca ze sprzedaży samochodu weszła w skład majątku wspólnego i powinna ona podlegać rozliczeniu .

Z naruszeniem art. 31 k.r.i o. Sąd I instancji nie uwzględnił w składzie majątku wspólnego stron księgozbioru objętego protokołem komorniczym oraz opinią biegłego sądowego z dnia 5 grudnia 2012 r . ( poza pozycją (...), która stanowi własność biblioteczną).

Podstawa pozostawienia tych składników poza podziałem było niezasadne stanowisko Sądu I instancji o nieznacznej wartości księgozbioru ,co okazało się błędne. Co prawda jak wykazała to opinią biegłego sądowego zbiór książek i albumów nie ma aktualne takiej wartości, jaką szacowała uczestniczka postępowania ,lecz nie można mówić by kwota łączna 11 400 zł była sumą znikomą. Nadto brak było podstaw do wyłączenia tego zbioru z majątku wspólnego z powodu uznania ,iż służy on wyłącznie do użytku zawodowego wnioskodawcy . Z opinii biegłego sądowego wynika ,iż książki,albumy i broszury objęte protokółem komorniczym mają charakter specjalistyczny ,ściśle związany z zainteresowaniami zawodowymi oraz aktywnością naukowo-dydaktyczną na polu historii sztuki .Samo przeznaczenie tych składników nie decyduje jednak o ich wyłączeniu z majątku wspólnego .Zgodnie ,bowiem z art. 33 pkt 5 k.r.o. (obowiązującego w dacie trwania wspólności małżeńskiej stron) ,aby przedmioty należące do wykonywania działalności zawodowej mogły stanowić majątek odrębny musiałyby być zakupione ze środków pochodzących z takiego majątku Tymczasem wnioskodawca przyznał ,iż wszystkie pozycje księgozbioru zostały nabyte z majątku wspólnego . Nadto wskazać należało, iż zbiór książek ( wskazanych w opinii biegłego) nie mógł zostać potraktowany, jako rzecz służąca do osobistego użytku wnioskodawcy, bowiem rodzaj pozycji książkowych, wartość, a także zainteresowanie uczestniczki postępowania sztuką oraz to, że również z jej inicjatywy został zgromadzony księgozbiór wskazuje, iż były to książki służące także do celów osobistych obu stron, w tym również apelującej . Wartość tych składników majątku wspólnego Sąd Okręgowy ustalił na podstawie opinii biegłego sądowego H. S. z dnia 5 grudnia 2012 r .Opinia biegłego była wyczerpująca ,spójna , zawierała należycie umotywowane wnioski ,a do zastrzeżeń uczestniczki postępowania biegły ustosunkował się przekonywująco na rozprawie . Jeżeli chodzi natomiast żądanie zaliczenia do majątku wspólnego większej ilości skór niż ujęto to w zaskarżonym postanowieniu ,stwierdzić należało ,iż prawidłowo Sąd I instancji przyjął, iż uczestniczka postępowania nie przedstawiła żadnego dowodu na tę okoliczność.

Ciężar dostarczenia w postępowaniu sądowym materiału procesowego spoczywa zasadniczo na jego uczestnikach, rola sądu ograniczona jest do rozstrzygania sprawy na podstawie zgromadzonego materiału. Dysponentem postępowania cywilnego są bowiem jego uczestnicy, którzy zgodnie z art. 232 k.p.c. obowiązani są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Ciężar udowodnienia okoliczności uzasadniających wniosek o zaliczenie do majątku wspólnego skór w większym zakresie spoczywał na uczestniczce postępowania ( art. 232 k.p.c. w zw. z art.6 k.c.) .Uczestniczka postępowania zobowiązana była wykazać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodziła skutki prawne, co z kolei stanowi potwierdzenie reguły zawartej w art. 6 k.c. wyznaczającej sposób rozłożenia ciężaru dowodu, znajdującym także odpowiednie zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym. Podkreślić należy, że zasady wyrażone w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określająjedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez uczestników, ale rozumiane przede wszystkim być muszą w ten sposób, że uczestnik , który je przytoczył wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu tych okoliczności na nim spoczywał. Zasada rozkładu ciężaru dowodu wynikająca z art. 6 k.c. wskazuje, iż na uczestniku ciążył obowiązek wykazania okoliczności wskazanych, gdyż samo jej twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności nie może być uznane za dowód. Wbrew zarzutom uczestniczki postępowania wnioskodawca nie przyznał okoliczności by strony posiadały skóry końskie, które mogłyby stanowić składnik majątku wspólnego. Od początku bowiem wnioskodawca podnosił (k. 275 akt),iż skóry zostały zużyte na obicie foteli. Uczestniczka postępowania domagając się zatem zaliczenia skór do majątku wspólnego winna tę okoliczność udowodnić, czego nie uczyniła.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy zmienił punkt I zaskarżonego postanowienia w ten sposób , iż ustalił, że w skład majątku wspólnego stron wchodzą także kwota 9000 zł pochodząca ze sprzedaży samochodu, jak i księgozbiór o wartości 11400 zł tj. składniki majątkowe o wartości 20400 zł i przyznał te składniki wnioskodawcy.

Zaliczenie ww. pozycji do majątku wspólnego stron i przyznanie ich wnioskodawcy spowodowało, iż zaszła konieczność wyrównania udziałów w majątku wspólnym Wartość majątku wspólnego wyniosła ostatecznie 608 900 zł ,a udział każdego z byłych małżonków po 304 450 zł. Z niekwestionowanego rozliczenia Sądu I instancji wynika, iż uczestniczka postępowania powinna zwrócić kwotę 35 000 zł .Zatem wnioskodawca powinien otrzymać przedmioty o wartości 339 450 zł, a uczestniczka postępowania - 269 450 zł .Wnioskodawcy zostały przyznane składniki o łącznej wartości 349 400 zł ,a uczestniczka postępowania - 259 500 zł. Wyrównanie udziału

uczestniczki postępowania nastąpiło to poprze przyznanie skarżącej dalszych

składników majątkowych, a to ramy drewnianej o wartości 6000 zł i pary świeczników

empirowych o wartości 3000 zł, o łącznej wartości 9000 zł. Za niezasadne uznał Sąd Okręgowy dokonywanie dalszych zmian w sposobie podziału poszczególnych ruchomości, bowiem uwzględnienie apelacji w tym zakresie musiałoby skutkować | zasądzeniem od uczestniczki postępowania dopłaty na rzecz wnioskodawcy . Jednocześnie Sąd II instancji uznał ,iż brak podstawy do obciążania dopłatą w wysokości 900 zł, skoro uczestniczka postępowania we wnioskach wskazała, iż dopłaty nie chce, a nadto jak wynika ze ustaleń Sądu ,wnioskodawca nieodpłatnie przekazał swój udział w nieruchomości wspólnej synowi stron . Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 520 k.p.c. w zakresie orzeczenia o kosztach postępowania, to wskazać należało , iż w sprawach działowych, do jakich należą sprawy o podział majątku wspólnego, nie zachodzi sprzeczność interesów, niezależnie od tego, jaki dana strona zgłasza wniosek, co do sposobu podziału i jakie stanowisko zajmuje w sprawie. W takich postępowaniach strony są również w równym stopniu zainteresowane wynikiem postępowania, a ich interesy w zasadzie są wspólne, gdyż polegają na wyjściu ze stanu wspólności ( por. post. z 19.11.2010 r., III CZ 46/10, OSNC 2011/7-8/88, IV CZ 13/12 z 6.06.2012 r., Lex 1232808). Prawidłowo, zatem Sąd Rejonowy wskazał, jako podstawę orzeczenia o kosztach - w zakresie poniesienia przez uczestniczkę kosztów związanych z wynagrodzeniem pełnomocnika - art. 520§ 1 k.p.c.

Wobec powyższego na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. orzeczono jak w punkcie I postanowienia, zaś na podstawie art. 385 k.p.c. jak w punkcie II. O wydatkach sądowych ( pkt. III) orzeczono na podstawie art. 84 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.