Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie następującym :

Przewodniczący Sędzia SO Jolanta Burdukiewicz-Krawczyk

Sędziowie: SO Dorota Stawicka-Moryc (spr.)

SR del. Krzysztof Kremis

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2014 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko Towarzystwu (...) SA w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu

z dnia 6 lutego 2014 r.

sygn. akt VI C 1379/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda P. S. kwotę 7287,11 zł (siedem tysięcy dwieście osiemdziesiąt siedem złotych jedenaście groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi: od kwoty 6474,30 zł od dnia 26 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty, od kwoty 369 zł od dnia 2 maja 2012 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 443,81 zł od dnia 25 maja 2012 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie, a nadto zmienia go w punkcie II w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1583 zł tytułem kosztów postępowania, zaskarżony wyrok zamienia również w punkcie III w ten sposób, że nakazuje pozwanemu, aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu kwotę 867,61 zł tytułem brakujących kosztów sądowych,

II.  w pozostałym zakresie apelację oddala,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 966 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 499/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków w punkcie I – powództwo oddalił, w punkcie II – zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w punkcie III – nakazał powodowi uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków kwoty 867,61 zł tytułem nieopłaconych wydatków sądowych.

Powyższe rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

W dniu 21 maja 2011 r. pojazd P. S. marki H. (...) brał udział w kolizji, w wyniku której doznał uszkodzeń. Sprawcą szkody był kierujący pojazdem, posiadający polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w Towarzystwie (...) S.A. Szkoda została zgłoszona u ubezpieczyciela w dniu 21 maja 2011 r. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego na podstawie decyzji z dnia 16 sierpnia 2011r. (...) S.A. przyznała P. S. kwotę 12 968,74 zł tytułem odszkodowania za skutki przedmiotowej kolizji, stosując w kalkulacji naprawy części zamienne o jakości porównywalnej do części oryginalnych z logo producenta pojazdu. P. S. zlecił prywatnie rzeczoznawcy sporządzenie kalkulacji naprawy swojego pojazdu, który ocenił, że koszty naprawy wynoszą 23 337,02 zł. Przedmiotowa ekspertyza kosztowała powoda 369 zł. Po odwołaniu P. S. od decyzji o przyznaniu odszkodowania ubezpieczyciel wypłacił dodatkową kwotę 3 893,98 zł na podstawie decyzji z dnia 9 maja 2012 r. Łączna kwota wypłat wyniosła 16 862,72 zł. P. S. sprzedał uszkodzony pojazd, nie naprawiając go. Przed kolizją w dniu 21 maja 2011 r. pojazd powoda nie brał udziału w żadnych kolizjach. Posiadał tylko oryginalne części zamienne. Przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody w oparciu o oryginalne części zamienne producenta pojazdu, technologię naprawy producenta oraz średnie stawki roboczogodzin w miejscu zamieszkania powoda w dacie kolizji kosztowałoby 27 256,17 zł. Pojazd P. S. sprzed kolizji w dniu 21 maja 2011 r. przedstawiał wartość 26 500 zł, wobec czego jego naprawa była ekonomicznie nieopłacalna z uwagi na wystąpienie tzw. szkody całkowitej. Wartość uszkodzonego pojazdu P. S. po przedmiotowej kolizji wynosiła 10 300 zł, w związku z czym wartość szkody stanowi różnica między wartością pojazdu przed i po kolizji, wynosząca 16 200 zł.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód.

Zaskarżając go w całości wniósł o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż skutkowało dokonaniem przez Sąd I Instancji błędnych ustaleń faktycznych w przedmiocie ustalenia wartości pojazdu powoda marki H. (...) na moment bezpośrednio poprzedzający nastanie przedmiotowej kolizji drogowej, a mianowicie naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie przez Sąd Rejonowy, że uzupełniająca opinia biegłego sądowego zasługuje na uwzględnienie w całości, a tymczasem przedmiotowa opinia jest oczywiście błędna w tej części, w jakiej w procesie obliczania wartości rynkowej pojazdu biegły sądowy zastosował korektę ujemną z tytułu tzw. „importu prywatnego", oraz nie zastosował korekty dodatniej z tytułu przebiegu pojazdu niższego od normatywnego, która to ocena dowodu została dokonana wbrew doświadczeniu życiowemu i zasadom logicznego rozumowania. Zarzucił również naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci błędnej wykładni art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. poprzez błędne przyjęcie przez Sąd I Instancji, że poszkodowany może in abstracto bezpodstawnie się wzbogacić kosztem podmiotu zobowiązanego do wypłaty odszkodowania w sytuacji, kiedy podmiot zobowiązany do wypłaty odszkodowania wypłaca poszkodowanemu środki pieniężne w kwocie odpowiadającej kosztom naprawy uszkodzonej ruchomości, a środki to nie przekraczają w swojej kwocie wartości rynkowej uszkodzonej ruchomości liczonej na moment bezpośrednio poprzedzający jej uszkodzenie.

W odpowiedzi na apelację, pozwany wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Sąd Odwoławczy dodatkowo ustalił:

Pojazd H. (...) został przez powoda zakupiony w Polsce od osoby prywatnej.

dowód: przesłuchanie powoda, k. 317

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Apelacja w przeważającym zakresie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Odwoławczy mając obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału, dokonał jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny. Sąd I instancji w przeważającym zakresie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd II instancji przyjął za własne oraz poprawnie określił istotę sprawy. Wskazać jednak należy, że z części zgromadzonych w sprawie dowodów wyciągnął nieuprawnione wnioski, czym naruszył przepis art. 233 § 1 k.p.c., co w konsekwencji doprowadziło do wydania błędnego rozstrzygnięcia.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika, że świadczenie pozwanego ma polegać na zapłacie kwoty 7.316,77 zł, w tym: kwoty 6.474,30 zł tytułem dodatkowych kosztów naprawy pojazdu z odsetkami ustawowymi od dnia 26 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty, kwoty 369 zł tytułem kosztów prywatnej opinii z ustawowymi odsetkami od dnia 2 maja 2012 r. oraz kwoty 473,47 zł tytułem skapitalizowanych odsetek (naliczonych od kwoty 3.893,98 zł za okres 26 czerwca 2011 do 10 maja 2012 ) z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tj. od 25 maja 2012 r.

Istota sprawy na etapie postępowania apelacyjnego sprowadzała się do oceny, czy zaistniała szkoda ma charakter całkowity, czy częściowy. Rozróżnienie to trafnie zobrazowano w wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 lutego 1992 r. (sygn. akt I ACr 30/92), gdzie wskazano, iż szkoda częściowa ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania. Natomiast szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd ulegał zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo gdy koszty naprawy przekroczyłoby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody. Za utrwalony należy przy tym uznać pogląd, że koszt naprawy uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym pojazdu, nieprzewyższający jego wartości sprzed wypadku, nie jest nadmierny w rozumieniu art. 363 § 1 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2006 r., III CZP 76/05).

W przedmiotowej sprawie biegły sądowy dokonując oszacowania wartości pojazdu zastosował korektę ujemną w wysokości 4% z tytułu indywidualnego zakupu pojazdu za granicą, w konsekwencji czego wartość ta uległa obniżeniu o 1.246 zł. Biegły motywując powyższe, wskazał na zagrożenia wynikające ze sprowadzenia uszkodzonych pojazdów z Niemiec i ich sprzedaż jako bezkolizyjnych, zaznaczając, iż ma to przełożenie na sposób kształtowania się cen, a mianowicie niższe notowania rynkowe takich pojazdu. Podkreślenia wymaga jednak, iż biegły w ten sposób odtworzył jedynie potencjalne zasady zachowań kupujących, nie uwzględniając faktu, iż w niniejszej sprawie powód nie dokonał indywidualnego zakupu pojazdu za granicą, lecz nabył go już w Polsce. Zaznaczenia wymaga, że opinia biegłego jest jednym ze środków dowodowych przewidzianych przez przepisy regulujące postępowanie przed sądami, którego ocena dokonywana jest w ramach zasady swobodnej oceny dowodów, zgodnie z którą sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego (art. 233 § 1 k.p.c.). Sąd Odwoławczy, dokonując odmiennych niż biegły ustaleń faktycznych w przedmiocie indywidualnego sprowadzenia samochodu zza granicy, był zatem uprawniony, nie wkraczając z zakres wiadomości specjalnych, do weryfikacji ustalonej wartości pojazdu poprzez pominięcie zastosowanej korekty ujemnej. Wysokość odszkodowania jest bowiem wypadkową zarówno zakresu uszkodzeń, danej sytuacji rynkowej w miejscu i czasie powstania szkody, ale również indywidualnych uwarunkowań sprawy. W konsekwencji, ustalając wartość pojazdu na kwotę 27.746 zł, przy przyjęciu kosztu naprawy w wysokości 27.256,17 zł - naprawę pojazdu należało uznać za ekonomicznie uzasadnioną, co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie dochodzonej z tego tytułu kwoty 6.474,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 czerwca 2011 r. do dnia zapłaty.

W ocenie Sądu Odwoławczego, uzasadnione było także zasądzenie kwoty 369 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 maja 2012 r. do dnia zapłaty, dochodzonej tytułem zwrotu wynagrodzenia rzeczoznawcy za sporządzenie przez niego oceny technicznej uszkodzonego samochodu. Sporządzenie prywatnej opinii było niezbędne dla oszacowania wysokości szkody, jak również było konieczne dla stwierdzenia stanu pojazdu przed jego naprawieniem. Z uwagi na jej fachowość i rzetelności, w tym z uwagi na zawartą w niej dokumentację zdjęciową, możliwe było sporządzenie opinii przez biegłego sądowego, bez dokonywania oględzin samochodu. Należało zatem uznać, iż powód nie mógł określić granic swojego żądania bez ponoszenia dodatkowych kosztów związanych ze sporządzaniem opinii prywatnej.

Apelacja powoda w przeważającej mierze była zasadna również w zakresie odsetek ustawowych skapitalizowanych za okres od 26 czerwca 2011 r. (dzień wymagalności) do dnia 10 maja 2012 r. (dzień częściowego spełnienia świadczenia odszkodowawczego), a naliczanych od kwoty 443,81 zł. Sąd Odwoławczy dokonując weryfikacji powyższego wyliczenia, oddalił żądanie pozwu jedynie co do kwoty 29,66 zł najprawdopodobniej wynikającej z popełnionej przez apelującego omyłki rachunkowej.

W tym stanie rzeczy, już jedynie dla porządku, należy w całości podzielić zarzut apelującego co do bezpodstawnego dokonania przez Sąd Rejonowy z urzędu swego rodzaju potrącenia świadczenia należnego powodowi z tytułu zwrotu kosztu sporządzenia prywatnej ekspertyzy ze świadczeniem dobrowolnie mu wypłaconym przez ubezpieczyciela tytułem naprawy szkody w pojeździe.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Odwoławczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie I sentencji. Orzeczenie o kosztach procesu znajduje uzasadnienie w treści art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Wobec powyższego Sąd Odwoławczy zasądził od strony pozwanej jako strony która przegrała sprawę kwotę 1.583 zł tytułem zwrotu kosztów procesu powodowi za postępowanie w I instancji (opłata sądowa od pozwu 366 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłata skarbową 1217 zł) oraz kwotę 966 zł za postępowanie apelacyjne (opłata sądowa od apelacji 366 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnik 600 zł). Koszty zastępstwa zostały ustalone w oparciu o przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.) Sąd ustalając należne pełnomocnikowi powoda wynagrodzenie – stosownie do treści § 2 ust. 1 w związku § 6 pkt 4 oraz § 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia zobligowany był zastosować stawkę minimalną dla danej wartości przedmiotu sporu. Obowiązek poniesienia przez pozwanego brakujących kosztów sądowych w wysokości 867,61 zł z tytuły wynagrodzenia biegłego sądowego (postanowienia na k. 202, k. 223 i k. 246) znajduje podstawę w art. 83 § 2 w zw. z art. 113 u.k.s.c.