Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2018r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Sosiński

SSR del. do SO Łukasz Franckiewicz (spr.)

Ławnicy: Joanna Bela

Anna Bocianowska

Renata Architek

Protokolant: Kamila Juszczuk

Przy udziale Tomasza Salwy Prokuratora Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia - Fabrycznej

po rozpoznaniu w dniach 11, 29 stycznia, 22 marca, 06 kwietnia, 07 maja i 06 czerwca 2018r.

na rozprawie sprawy

K. W. (W.)

syna J. i G. z domu Ł., urodzonego w dniu (...) we W., PESEL (...)

oskarżonego o to, że:

w dniu 24 marca 2017 roku przy ul. (...) we W., działając w warunkach wielokrotnego powrotu do przestępstwa, usiłował dokonać zabójstwa L. S. (1) w ten sposób, że kilkukrotnie ugodził go nożem w okolice szyi i klatki piersiowej, powodując u pokrzywdzonego rany kłute szyi i klatki piersiowej z odmą opłucnową lewostronną, śladową odmę w szczycie prawnej jamy opłucnowej, odmę śródpiersia oraz podskórną szyi i klatki piersiowej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała trwające dłużej niż 7 dni oraz naraziły pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, a także powodując u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci krwiaków (podbiegnięć krwawych) i otarcia naskórka tułowia, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu ciała trwające nie dłużej niż 7 dni, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej II Wydział Karny z dnia 25 stycznia 2005 roku, sygn. akt II K 1842/04 za czyn z art. 278 § 1 i 5 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 18.06.2005r. do 16.09.2006r., wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej II Wydział Karny z dnia 29 marca 2009 roku, sygn., akt II K 1538/05 za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. na karę pięciu 2 lat pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 06.11.2006r. do 28.08.2008r., wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej II Wydział Karny z dna 22 listopada 2007 roku, sygn.. akt II K 1640/06 za czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. na karę pięciu lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 27.02.2010r. do 06.01.2015r. oraz wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej XII Wydział Karny z dnia 17 grudnia 2009 roku, sygn.. akt XII K 263/09 za czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 283 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. na karę jednego roku pozbawienia wolności, którą odbywał od 06.05.2015r. do 03.05.2016r., przy czym czynu tego dopuścił się mając znacznie ograniczoną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem

- tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 160 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

* * * * *

I.  uznaje oskarżonego K. W. za winnego tego, że w dniu 24 marca 2017 roku przy ul. (...) we W., działając w celu spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, ugodził L. S. (1) nożem - jednokrotnie w szyję i trzykrotnie w klatkę piersiową, powodując u pokrzywdzonego ranę kłutą szyi i trzy rany kłute klatki piersiowej z odmą opłucnową lewostronną, śladową
odmą w szczycie prawej jamy opłucnowej, odmą śródpiersia oraz odmą podskórną szyi i klatki piersiowej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała i rozstrój zdrowia trwające dłużej niż 7 dni, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z powodu udzielenia pokrzywdzonemu pomocy medycznej, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa,
będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej II Wydział Karny z dnia 22 listopada 2007 roku, sygn. akt II K 1640/06 za czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art.
64 § 2 k.k. na karę trzech lat i sześciu miesięcy pozbawienia
wolności, którym to wyrokiem wymierzono karę łączną pięciu lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 27.02.2010r. do 06.01.2015r., przy czym czynu tego dopuścił się mając znacznie ograniczoną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, tj. przestępstwa z art. 13 § 1
k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. i za to na
podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 46 § 2 k.k. orzeka od oskarżonego K. W. na rzecz pokrzywdzonego L. S. (1) nawiązkę w kwocie 1.000 (jednego) tysiąca) złotych;

III.  zasądza na rzecz adw. Z. G. kwotę 885,60 złotych (w tym vat) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony, udzielonej oskarżonemu z urzędu;

IV.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu, w tym od opłaty, kosztami tymi obciążając Skarb Państwa.

SSR (del. do SO) Łukasz Franckiewicz SSO Marcin Sosiński

Joanna Bela Anna Bocianowska Renata Architek

Sygn. akt III K 348/17

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 marca 2017r. do mieszkania pokrzywdzonego L. S. (1) przy ul. (...) przybył jego znajomy K. W.. Wcześniej mężczyźni wielokrotnie wspólnie spożywali alkohol. Również tego dnia K. W. przyniósł ze sobą dwa piwa i butelkę wina. Po ich wypiciu, K. W. udał się do pobliskiego sklepu, kupił cztery piwa i powrócił do mieszkania L. S. (1). Po wypiciu tego alkoholu, pomiędzy mężczyznami doszło do kłótni. L. S. (1) chciał, żeby K. W. opuścił jego mieszkanie, lecz ten nie chciał tego zrobić. L. S. (1) położył się wówczas spać. Gdy się obudził i zobaczył, że K. W. nadal przebywa w jego mieszkaniu, podszedł do niego, złapał go za odzież i usiłował wyrzucić z mieszkania.

Wówczas K. W. wyciągnął swój scyzoryk. L. S. (1) podszedł do drzwi mieszkania i ponownie kazał K. W. je opuścić. K. W. uderzył wtedy swoim scyzorykiem L. S. (1): jeden raz w szyję i trzykrotnie w okolice klatki piersiowej.

Dowód:

⚫

zeznania świadka L. S. (1) k. 2 – 4, 31 – 33, 114 – 115, 314 – 315, 614 – 615;

⚫

protokół oględzin k. 6 – 7, 12

L. S. (1) uciekł z miejsca zdarzenia i pobiegł do mieszkania sąsiadki S. D.. W mieszkaniu tym przebywali również J. W. i A. U.. L. S. (1) opowiedział im, że został uderzony nożem przez oskarżonego K. W.. Ww osoby udzieliły L. S. (1) pierwszej pomocy medycznej i wezwały zespół pogotowia ratunkowego.

Dowód:

⚫

wyjaśnienia oskarżonej, k.1250-1252;

⚫

zeznania świadków:

- J. W. k. 40 – 41, 613;

- A. U. k. 47v, 626 - 627;

- S. D. k. 43 – 44, 613v – 614;

- L. S. (1) k. 2 – 4, 31 – 33, 114 – 115, 314 – 315, 614 - 615

Pokrzywdzony L. S. (1) na skutek uderzeń nożem przez K. W. doznał obrażeń ciała w postaci rany kłutej szyi oraz trzech ran kłutych klatki piersiowej z odmą opłucnową lewostronną, śladową odmą w szczycie prawej jamy opłucnowej, odmą śródpiersia oraz odmą podskórną szyi i klatki piersiowej. Obrażenia te spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na czas powyżej 7 dni.

Sposób działania sprawcy narażał pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

Dowód:

⚫

opinie sądowo – lekarskie k. 53 – 56, 162 – 168, 409 – 417

Pokrzywdzony L. S. (1) nie posiada skłonności do konfabulacji. Wypity przez pokrzywdzonego alkohol, z uwagi na zaburzanie funkcji psychicznych, mógł powodować luki pamięciowe, zmieniać kolejność zapamiętywanych zdarzeń oraz ograniczać zapamiętywanie szczegółów przy zachowaniu pamięci globalnej.

Dowód:

⚫

opinia sądowo – psychologiczna k. 646 – 649, 640v - 641

Na podstawie analizy akt sprawy oraz w oparciu o przeprowadzoną w warunkach szpitalnych obserwację stanu psychicznego K. W., biegli lekarze psychiatrzy oraz biegły psycholog stwierdzili, że oskarżony K. W. nie był w chwili czynu, ani nie jest obecnie chory psychicznie. Biegli rozpoznali u niego organiczne zaburzenia osobowości i zachowania oraz uzależnienie od alkoholu. Rozpoznane zaburzenia charakterologiczne są wynikiem uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (wynik przebytego urazu głowy oraz incydentu naczyniopochodnego – udaru bądź krwawienia wewnątrzczaszkowego). W sytuacjach którym towarzyszy znaczne zaangażowanie emocjonalne oskarżonego – w tym w sytuacjach konfliktowych, niezgodnych z jego oczekiwaniami – te zaburzenia przejawiają się obniżeniem progu wyzwalania agresji, drażliwością, labilnością emocjonalną, kierowaniem się doraźną motywacją, bez zważania na konsekwencje, przewagą sfery emocjonalno-popędowej nad intelektem oraz obniżeniem krytycyzmu, kontroli i przewidywania skutków swojego zachowania (w tym skutków upicia alkoholowego). Dodatkowo nasileniu tych objawów sprzyja odhamowujące działanie alkoholu, który w typowy sposób obniża intelektualną kontrolę zachowań i sprzyja wyzwalaniu agresji. Wszystkie te okoliczności w istotny sposób determinowały opisane w zarzucie zachowania.

Oskarżony K. W. miał ze wskazanych wyżej powodów znacznie ograniczoną zdolność rozpoznania znaczenia zarzucanego mu czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Zachodzą wobec niego warunki z art. 31 § 2 k.k.

Dowód:

⚫

opinie sądowo – psychiatryczno – psychologiczne k. 247 249, 464 – 469, 555 - 556

Przesłuchany po raz pierwszy w charakterze podejrzanego (w dniu
27 marca 2017r.) K. W. nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu. Oskarżony wyjaśnił, że w dniu zdarzenia spożywał z pokrzywdzonym alkohol, lecz rozstał się z nim ok. godz. 10.00. Podał, że później kręcił się po okolicy, ale nie jest w stanie przywołać szczegółów. Był w ciągu alkoholowym i ma luki w pamięci. Wyjaśnił, że nie miał z pokrzywdzonym konfliktu, ani powodu, żeby uderzyć go nożem.

Podczas kolejnych przesłuchań w toku śledztwa oskarżony podtrzymał podawaną wersję zdarzenia. Ponadto wyjaśnił, że nie chodzi na co dzień ze scyzorykiem, a policja nie znalazła u niego noża.

W toku postępowania sądowego oskarżony K. W. nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu. Oświadczył, że nie wie o co chodzi. Odmówił składania wyjaśnień. Podtrzymał wersję podawaną w postępowaniu przygotowawczym. Wskazał, że w dniu zdarzenia pił alkohol z A. S..

Oskarżony K. W. urodził się (...) Jest kawalerem. Legitymuje się wykształceniem zawodowym – szewc. Posiada dwoje dzieci w wieku 20 i 23 lata. Utrzymuje się z renty w kwocie ok. 700 złotych miesięcznie.

Dowód:

⚫

dane o oskarżonym k. 452, 554v

Oskarżony K. W. był dotychczas piętnastokrotnie karany sądownie, w tym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu, II Wydział Karny z dnia 22 listopada 2007r., sygn. akt II K 1640/06, za czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. na karę trzech lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności. Tymże wyrokiem wymierzono karę łączną pięciu lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności, którą K. W. odbywał w okresie od 27.02.2010r. do 06.01.2015r.

Dowód:

⚫

karta karna k. 61, 84 – 86, 95 - 97

⚫

odpisy wyroków k. 175 - 221

Sąd zważył, co następuje:

Ustalając stan faktyczny w zakresie okoliczności i przebiegu zdarzenia będącego przedmiotem postępowania Sąd dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonego L. S. (2). Jego zeznania składane w toku postępowania były logiczne i spójne wewnętrznie oraz z pozostałym materiałem dowodowym, któremu Sąd dał wiarę. Świadek bezpośrednio po zdarzeniu udał się do mieszkania S. D., gdzie jej oraz świadkom J. W. oraz A. U. opowiedział w jakich okolicznościach i przez kogo został pchnięty nożem. Wersję tę konsekwentnie prezentował następnie w toku całego postępowania. Oczywiście, Sąd nie tracił z pola widzenia faktu, iż L. S. (1) od ponad 20 lat jest alkoholikiem, a w dniu zdarzenia był nietrzeźwy. Oczywistym jest, że alkohol może wpływać na luki pamięciowe. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie może to dotyczyć jednak drugorzędnych szczegółów zdarzenia, a nie jego istotnych okoliczności, w szczególności wskazania osoby sprawcy. U pokrzywdzonego nie stwierdzono skłonności do konfabulacji, w trakcie składania zeznań przed Sądem sygnalizował on niepamięć szczegółów. Odpowiadał zgodnie z linią pytań. Nie podawał treści niepasujących do kontekstu.

Relacja L. S. (1) była spójna z zeznaniami świadków S. D., J. W. oraz A. U.. Mało prawdopodobnym jest, żeby L. S. (1) bezpośrednio po otrzymaniu czterech uderzeń nożem podał świadkom nieprawdziwe okoliczności zdarzenia, pomawiając K. W., by pociągnąć go do odpowiedzialności karnej.

Sąd dał wiarę zeznaniom ww świadków. Ich relacja była spójna. Świadkowie ci nie mieli też żadnego interesu, aby składać nieprawdziwe, obciążające oskarżonego zeznania. Zeznania tychże świadków nie były również kwestionowane przez strony w trakcie procesu.

Nie budzą jakichkolwiek wątpliwości Sądu przeprowadzone w toku postępowania opinie biegłych: sądowo – psychiatryczno- psychologiczne, sądowo – psychologiczne, sądowo – medyczne. Zostały one wykonane fachowo. Są jasne, rzetelne, odpowiadają na wszystkie przedstawione pytania. Zawierają opis badań i dokonanych przez biegłych spostrzeżeń, a wynikające z nich wnioski są kategoryczne.

Mając powyższe na uwadze Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, wedle których nie miał on nic wspólnego z zaistniałym zdarzeniem, a po godz. 10.00 krytycznego dnia miał przebywać w towarzystwie A. S.. Z uwagi na śmierć A. S., Sąd nie mógł dokonać przesłuchania tego świadka. Niemniej jednak nie budzi jakichkolwiek wątpliwości Sądu, iż jego zeznania nie zmieniłyby w jakikolwiek sposób dokonanych przez Sąd ustaleń faktycznych. Wobec zeznań L. S. (1), S. D., A. U. i J. W. – wyjaśnienia oskarżonego K. W. jawią się jako całkowicie niewiarygodne, ukierunkowane jedynie na uniknięcie odpowiedzialności karnej.

O tym, że oskarżony K. W. nie jest sprawcą zarzucanego mu czynu nie może w żaden sposób przekonywać opinia z przeprowadzonych kryminalistycznych badań biologicznych (DNA). Fakt, że na przekazanej do badań odzieży oskarżonego nie ujawniono śladów krwi pokrzywdzonego nie oznacza, że oskarżony nie dokonał przypisanego mu czynu. Podkreślić przy tym należy, że oskarżony został zatrzymany prawie dobę po dokonaniu przestępstwa. Miał zatem dostatecznie dużo czasu, aby pozbyć się odzieży z ewentualnymi śladami krwi pokrzywdzonego oraz noża, którym go ugodził.

Rekonstruując stan faktyczny Sąd pominął zeznania świadków I. S., O. M., M. Ł., A. Tokarz, E. K., Z. Ł., K. O., A. I., C. S., G. S.. Świadkowie ci, bądź w ogóle nie posiadali wiedzy o zdarzeniu, bądź posiadali ją jedynie z przekazywanych plotek. W tych okolicznościach ich relacja nie mogła być przydatna do odtworzenia stanu faktycznego.

Podobnej oceny Sąd dokonał w odniesieniu do zeznań świadków M. D. i J. F.. Świadkowie ci jako funkcjonariusze policji dokonywali zatrzymania oskarżonego i nie posiadali wiedzy o samym przebiegu zdarzenia.

Omówione wyżej dowody dają niewątpliwą podstawę do prawidłowego ustalenia przebiegu całego zdarzenia z dnia 24 marca 2017r. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego i wynikłe z niej ustalenia faktyczne powzięte przez Sąd, prowadzą do wniosku, że oskarżony K. W. swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. Wobec powyższego dokonano zmiany kwalifikacji i opisu czynu zaproponowanych przez oskarżyciela publicznego, o czym strony zostały uprzedzone.

Oskarżony K. W. konsekwentnie w toku całego postępowania nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu usiłowania zabójstwa. W takiej sytuacji, gdy sprawca zaprzecza swemu zamiarowi zabójstwa, istnienie zamiaru lub jego brak musi zostać ustalony na podstawie analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zajścia, do których należą w szczególności stosunek sprawcy do pokrzywdzonego, jego właściwości osobiste i dotychczasowy tryb życia, pobudki oraz motywy działania, siła ciosu, głębokość i kierunek rany, rozmiary użytego narzędzia oraz wszelkie inne tym podobne przesłanki (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 15 marca 2001 r., II AKa 28/2001, Prokuratura i Prawo, 2002/10, poz. 29; wyroki Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 13 czerwca 2012 r., II AKa 159/12, LEX nr 1213772 i z 12 lipca 2012 r., II AKa 193/12, LEX nr 1213785).

Przeprowadzona w niniejszej sprawie analiza okoliczności zarówno podmiotowych, jak i przedmiotowych prowadzi do wniosku, że oskarżony miał zamiar spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego L. S. (1) w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Okoliczności te nie pozwalały na przyjęcie, aby K. W. dopuścił się przestępstwa usiłowania zabójstwa, nawet w zamiarze ewentualnym. Zamiar spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego powstał u oskarżonego na skutek kłótni, jaka wywiązała się w krytycznym dniu. Także stan psychiczny oskarżonego oraz stan nietrzeźwości niewątpliwie przyczyniły się do zachowania oskarżonego, jakiego dopuścił się w krytycznym dniu. Zważyć bowiem należy na wnioski płynące z opinii biegłych lekarzy psychiatrów i psychologa wskazujące, że w sytuacjach, którym towarzyszy znaczne zaangażowanie emocjonalne oskarżonego – w tym w sytuacjach konfliktowych, niezgodnych z jego oczekiwaniami – jego zaburzenia charakterologiczne przejawiają się obniżeniem progu wyzwalania agresji, drażliwością, labilnością emocjonalną, kierowaniem się doraźną motywacją, bez zważania na konsekwencje, przewagą sfery emocjonalno-popędowej nad intelektem oraz obniżeniem krytycyzmu, kontroli i przewidywania skutków swojego zachowania (w tym skutków upicia alkoholowego). Dodatkowo nasileniu tych objawów sprzyja odhamowujące działanie alkoholu, który w typowy sposób obniża intelektualną kontrolę zachowań i sprzyja wyzwalaniu agresji. Taką typową dla niego reakcję wywołała właśnie kłótnia, do jakiej doszło pomiędzy nim, a pokrzywdzonym. Zachowanie pokrzywdzonego, który zarządał, aby oskarżony opuścił jego mieszkanie i chciał go z niego wyrzucić, w powiązaniu z cechami charakteru oskarżonego, jego nietrzeźwością, stanowiło przyczynę agresji fizycznej skierowaną na pokrzywdzonego. Stresująca dla oskarżonego sytuacja obniżyła jego kontrolę nad emocjami i zachowaniem, stanowiła czynnik odhamowujący jego agresywne zachowanie i w efekcie spowodowała wymierzenie czterech ciosów nożem pokrzywdzonemu. Zamiarem oskarżonego było zatem wyrządzenie poważnej krzywdy pokrzywdzonemu, nie zaś pozbawienie go życia. Celem było wyrządzenie krzywdzy L. S. (1), bez obejmowania świadomością ewentualnego skutku w postaci jego śmierci.

Podkreślić przy tym trzeba, że użycie narzędzia mogącego spowodować śmierć człowieka, a takim jest niewątpliwe nóż, samo przez się nie decyduje jeszcze o tym, że sprawca działał w zamiarze zabójstwa. Rodzaj użytego narzędzia oraz siła i umiejscowienie ciosów są faktami, których ustalenie niejednokrotnie jednoznacznie wręcz świadczy o zamiarze zabójstwa, tym niemniej nie można nadawać im waloru dowodów automatycznie przesądzających, że sprawca działał w takim właśnie zamiarze, lecz należy zawsze sięgać również do innych okoliczności czynu, ponieważ dopiero uwzględnienie wszystkich składników zdarzenia pozwala prawidłowo ustalić, jaki był rzeczywisty zamiar sprawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 12 lipca 2012 r., II AKa 193/12, LEX nr 1213785; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 19 lipca 2012 r., II AKa 221/12, LEX nr 1236107).

Także zachowanie oskarżonego po zadaniu uderzeń nasuwa wątpliwości co do tego, aby miał on działać z zamiarem pozbawienia życia pokrzywdzonego. Oskarżony bezpośrednio po zdarzeniu nie kontynuował ataku na pokrzywdzonego. Oczywistym jest, że osoba zamierzająca zabić ofiarę i dysponująca narzędziem służącym do popełnienia przestępstwa, kontynuowałaby swoje działanie, nie zaś pozwalała uciekać ofierze, nie goniąc jej nawet. Oskarżony, mimo istnienia ku temu realnej możliwości, nie zdecydował się na kontynuowanie ataku i pościg za pokrzywdzonym.

Jak wynika z opinii sądowo – lekarskiej /k. 415 - 416/: „siła potrzebna do zadania ran pokrzywdzonemu była co najmniej umiarkowana.” „Następstwem ran kłutych były: odma opłucnowa lewostronna, nie wymagająca zaopatrzenia chirurgicznego, ani odbarczenia, nie powodująca niedodmy płuca skutkującej niewydolnością oddechową, odma śródpiersia bez przemieszczenia jego struktur, rozległa odma podskórna szyi i klatki piersiowej. U pokrzywdzonego nie doszło do przecięcia ważnych naczyń krwionośnych szyi ani klatki piersiowej, powstania odmy prężnej, istotnego uszkodzenia płuca. Był on wydolny krążeniowo i oddechowo, nie doszło również do znacznej utraty krwi, która mogłaby prowadzić do wstrząsu. (…) Mając na uwadze całość stwierdzonych obrażeń należy przyjąć, że były to rany ograniczone do powłok szyi i klatki piersiowej z wyjątkiem co najmniej jednej rany klatki piersiowej, która to drążyła do lewej jamy opłucnowej powodując odmy.”

W takim stanie rzeczy, mając na względzie osobowość oskarżonego (charakter, usposobienie, poziom umysłowy, reakcje emocjonalne i jego ograniczoną poczytalność), tło i powody zajścia, a także zachowanie oskarżonego po zdarzeniu – uznać należało, że jego zamiarem objęte było spowodowanie u pokrzywdzonego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Możliwość powstania takiego skutku, w efekcie uderzenia nożem w okolice szyi i klatki piersiowej, była oczywista i każdy człowiek, nawet o niskim poziomie umysłowym, nie mógł jej ani nie przewidzieć, ani też przypuszczać, iż skutek taki nie nastąpi.

Wobec powyższego Sąd przyjął, iż oskarżony dopuścił się przestępstwa
z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Skutek w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie nastąpił z uwagi na udzielenie pokrzywdzonemu pomocy medycznej. Jednocześnie stwierdzone u pokrzywdzonej obrażenie w postaci ran kłutych szyi i klatki piersiowej, spowodowały naruszenie czynności narządów jego ciała na czas powyżej 7 dni, o którym stanowi art. 157 § 1 k.k. Jako że czyn oskarżonego wyczerpywał znamiona określone w kilku przepisach ustawy karnej, zgodnie z art. 11 § 2 k.k., Sąd ustalił, iż zachodzi zbieg kumulatywny przepisów.

Z uwagi na działanie oskarżonego w warunkach ograniczonej poczytalności, koniecznym było ujęcie w kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu przepisu art. 31 § 2 k.k.

Wobec ujęcia w kwalifikacji prawnej przepisów art. 13 § 1 k.k. art. 156 § 1 pkt 2 k.k. oraz art. 157 § 1 k.k., zbędnym stało się powoływanie art. 157 § 2 k.k. oraz art. 160 § 1 k.k.

Korekty wymagała również kwalifikacja prawna dotycząca działania oskarżonego w warunkach powrotu do przestępstwa. W przepisie art. 64 § 2 k.k. należy wyróżnić więcej niż jedną grupę przestępstw, w ramach której winno się mieścić przestępstwo uprzednio popełnione w warunkach art. 64 § 1 k.k., jak i przestępstwo obecnie przypisane, aby mogło dojść, przy spełnieniu dalszych warunków dotyczących okresów odbytych kar, do zastosowania art. 64 § 2 k.k. Przyjmuje się, że mowa tu o trzech grupach. Pierwszą z nich stanowią przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, kolejną – przestępstwa zgwałcenia, a ostatnią – przestępstwa rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźby jej użycia. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 września 2015r., II AKa 323/15, OSAKat 2015, nr 4, poz. 2, Prok. i Pr. 2016 nr 6, poz. 22, Prok. i Pr. 2016 nr 9, poz. 26, KZS 2016, nr 3, poz. 53, Legalis nr 1396947).

Z opisu czynu zarzuconego oskarżonemu przez prokuratora wynika, że za podstawę multirecydywy z art. 64 § 2 k.k. przyjęto skazanie za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. (choć wymieniono również inne skazania, głównie za przestępstwa przeciwko mieniu). Tymczasem dla przyjęcia, że oskarżony K. W. dopuścił się przypisanego mu przestępstwa (czy to z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k., czy z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § k.k.) w warunkach recydywy specjalnej wielokrotnej z art. 64 § 2 k.k., konieczne jest stwierdzenie, że popełnił on ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 kwietnia 1996r., I KZP 3/96, OSNKW 1996, nr 5-6, poz. 23, określenie „ponownie” oznacza, że konieczne jest uprzednie skazanie sprawcy z zastosowaniem art. 60 § 1 k.k. (obecnie 64 § 1 k.k.), ale nie za jakiekolwiek przestępstwo umyślne, lecz albo za takie samo przestępstwo, jak aktualnie zarzucone (tożsamość jednostkowa), albo za przestępstwo należące do tej samej grupy przestępstw, które zostały wymienione w art. 60 § 2 k.k. (obecnie art. 64 § 2 k.k). Przestępstwa z art. 156 k.k. i art. 148 k.k. należą do innej grupy przestępstw niż przestępstwo rozboju, czy kradzieży z włamaniem.

Dlatego należało przyjąć, że oskarżony K. W. popełnił przypisane mu przestępstwo w warunkach powrotu do przestępstwa opisanego w art. 64 § 1 k.k.

Wymierzając oskarżonemu K. W. karę za przypisane mu przestępstwo, Sąd miał na względzie dyrektywy wymiaru kary zawarte
w art. 53 § 1 k.k., zatem baczył, by ich dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględnił stopień społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu oraz miał na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kary mają osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Przy wymierzaniu kary Sąd miał na uwadze wysoką społeczną szkodliwość czynu. Oskarżony, popełniając przypisane mu przestępstwo, godził w szczególne dobro, jakim jest zdrowie i życie człowieka. Nie bez znaczenia pozostawało także, iż oskarżony był wielokrotnie karany, a przypisanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa. Zastosowane wówczas środki wychowawcze i kary nie spowodowały jednak u niego zmiany postępowania i nie doprowadziły do wyrobienia właściwej postawy wobec obowiązującego porządku prawnego

Jednocześnie Sąd miał na względzie okoliczność, że oskarżony działał w warunkach ograniczonej poczytalności, o jakiej mowa w art. 31 § 2 k.k. Na wymiar kary wpływ miały także okoliczności wskazujące na zamiar nagły oskarżonego, który należy łączyć z niższym stopniem winy niż przy zamiarze przemyślanym. Wynika to z tego, iż w przypadku działania z zamiarem nagłym, inaczej niż przy zamiarze przemyślanym, sprawca nie ma czasu i możliwości wszechstronnego i dokładnego przemyślenia czynu, a także racjonalnego, tj. pozbawionego emocjonalnego ładunku, rozważenia wszelkich okoliczności.

Mając powyższe na uwadze Sąd wymierzył oskarżonemu karę 5 lat pozbawienia wolności na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. Zgodnie z art. 11 § 3 k.k., jeżeli dochodzi do kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy karnej, sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Wśród przepisów stanowiących podstawę skazania oskarżonego za popełniony czyn najsurowszą karę przewiduje przepis art. 156 § 1 k.k. Zgodnie z art. 14 § 1 k.k., Sąd wymierza karę za usiłowanie w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa.

Zdaniem Sądu, wymierzona kara jest wystarczającą oceną zachowania oskarżonego i spełni w stosunku do niego cele zapobiegawcze i wychowawcze. Zapobiegawczy sens wymierzonej kary pozbawienia wolności ma na celu odstraszenie sprawcy od ponownego wejścia na drogę przestępstwa, natomiast jej cel wychowawczy realizuje się poprzez kształtowanie jego postawy zarówno wobec własnego czynu, jak i przestępstwa
w ogóle. Kara pozbawienia wolności w takiej wysokości ma skłonić oskarżonego do zmiany postępowania i przestrzegania porządku prawnego. W ramach prewencji ogólnej wymierzona kara będzie w ocenie Sądu utwierdzać w świadomości społecznej przekonanie o obowiązywaniu normy prawnej i dawać gwarancję skutecznego zwalczania przestępczości. Ponadto orzeczona wobec oskarżonego kara ma działać odstraszająco na potencjalnych sprawców tego rodzaju przestępstw. Względy na społeczne oddziaływanie kary jako jeden z celów kary są podyktowane potrzebą przekonania społeczeństwa o nieuchronności kary za naruszenie dóbr chronionych prawem i nieopłacalności zamachów na te dobra, wzmożenia poczucia odpowiedzialności, ugruntowania poszanowania prawa i wyrobienia właściwego poczucia sprawiedliwości oraz poczucia bezpieczeństwa.

Po myśli art. 46 § 2 k.k. Sąd orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego L. S. (1) nawiązkę w kwocie 1.000 złotych. W ocenie Sądu, kwota ta będzie adekwatna do doznanych przez pokrzywdzonego cierpień. Jednocześnie Sąd wskazuje, że podjęte rozstrzygnięcie nie zamyka w żaden sposób pokrzywdzonemu drogi do ewentualnego dochodzenia dalszych roszczeń cywilnych przeciwko oskarżonemu. Co więcej, po myśli art. 11 k.p.k., stanowić będzie dla niego znaczące ułatwienie.

Sąd nie zaliczał oskarżonemu na poczet wymierzonej mu kary okresu jego tymczasowego aresztowania. W tym czasie wprowadzono oskarżonemu do wykonania karę pozbawienia wolności wymierzoną mu wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej, sygn. akt II K 1178/16, której koniec przypada na dzień 20.09.2018r. /k. 242/.

W pkt III wyroku Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. Z. G. kwotę 885,60 zł (w tym podatek Vat) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej z urzędu. Podstawę stanowiły w tym zakresie przepisy § 17 ust. 2 pkt 5 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016r., poz. 1714).

W oparciu o art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, uznając, że z uwagi na aktualne odbywanie kary w innej sprawie oraz konieczność odbycia kary pozbawienia wolności wymierzonej mu w tym postępowaniu, nie będzie w stanie ich ponieść.

SSR (del. do SO) Łukasz Franckiewicz SSO Marcin Sosiński

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć Prok. Rej. W-w Fabryczna;

2.  Kal. 14 dni od doręczenia.