III K 415/23 - wyrok Sąd Okręgowy we Wrocławiu z 2024-12-02
Sygn. akt III K 415/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 grudnia 2024 r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu III Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Magdalena Bielecka
Ławnicy: Tadeusz Michaluk, Danuta Szel
Protokolant: Katarzyna Hołowaty
przy udziale Prokuratora: Jerzego Prędoty
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 31 stycznia 2024 r., 8 marca 2024 r., 26 marca 2024 r., 17 maja 2024 r., 05 września 2024 r., 16 października 2024 r. 18 listopada 2024 r., 02 grudnia 2024 r.
sprawy:
G. M.,
syna Z. i T. z domu P.
urodzonego (...) w M.
PESEL (...)
oskarżonego o to, że:
I. w okresie od 2019 roku do 28 marca 2022 roku w C., w mieszkaniu numer (...) przy ulicy (...) w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wielokrotnie - nie mniej niż pięć razy, wykorzystując swoją znaczną przewagę fizyczną nad (...), używając wobec niej przemocy polegającej na przytrzymywaniu jej ciała, a także nadużywając stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej, doprowadził wyżej wymienioną będącą w wieku poniżej lat 15, do obcowania płciowego w postaci stosunków dopochwowych oraz oralnych, a także z wykorzystaniem tych samych metod doprowadził ją do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania jej intymnych części ciała oraz doprowadził pokrzywdzoną do wykonania innych czynności seksualnych postaci dotykania jego penisa i masturbowanie go
tj. o czyn z artykułu 197 § 1 i § 2 w zw. z § 3 punkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks Karny (w brzmieniu przepisów obowiązujących do dnia 1 października 2023 roku jako względniejszych na podstawie art. 4 § 1 kk) i art. 199 §2 i § 3 kk, art. 200 § 1 kk ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks Karny (w brzmieniu przepisów obowiązujących do dnia 1 października 2023 roku jako względniejszych na podstawie art. 4 § 1 kk) w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk.
II. w okresie od 2017 roku do 26 października 2022 roku w C., w mieszkaniu numer (...) przy ulicy (...) w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wielokrotnie - nie mniej niż kilkadziesiąt razy, wykorzystując swoją znaczną przewagę fizyczną nad (...), używając przemocy polegającej na przytrzymywaniu ciała pokrzywdzonej, a także nadużywając stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej, doprowadził wymienioną mającą do dnia 10 maja 2021 r. poniżej 15 lat do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania i całowania jej piersi, dotykania rękoma oraz swoim penisem pośladków oraz intymnych części jej ciała jak również doprowadził pokrzywdzoną do wykonania innych czynności seksualnych w postaci dotykania jego penisa oraz masturbowania go
tj. o czyn z artykułu 197 § 1 i § i 2 w zw. z § 3 punkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku kodeks Karny (w brzmieniu przepisów obowiązujących do dnia 1 października 2023 roku jako względniejszych na podstawie art. 4 § 1 kk) i art. 199 § 2 i § 3 kk, art. 200 § 1 kk ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks Karny (w brzmieniu przepisów obowiązujących do dnia 1 października 2023 roku jako względniejszych na podstawie art. 4 § 1 kk) w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 § 1 kk.
1.1 stosując, na podstawie art. 4 § 1 k.k., przepisy Kodeksu Karnego w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 7 lipca 2022 r o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2022 r., poz. 2600):
I. uznaje oskarżonego G. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku i za to na podstawie art. 197 § 3 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 57 b k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności;
II. uznaje oskarżonego G. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku i za to na podstawie art. 197 § 3 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 57 b k.k. wymierza mu karę 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności;
III. na podstawie art. 85 § 1 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. łączy orzeczone w pkt I i II kary pozbawienia wolności i wymierza oskarżonemu G. M. karę łączną 10 (dziesięciu) lat pozbawienia wolności;
IV. na podstawie art. 63 § 1 i 5 k.k. na poczet orzeczonej w pkt. III kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu G. M. okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 9 lutego 2023 r. od godz. 08.20 do dnia 22 stycznia 2024 r. do godz. 12.45 przyjmując, iż 1 (jeden) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 1 (jednemu) dniowi orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności;
V. na podstawie art. 41a § 2 i § 4 kk. w zw. z art. 43 § 1 kk. orzeka wobec oskarżonego G. M. środek karny w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonymi (...) i (...), zarówno osobiście, jak i przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość oraz zakaz zbliżana się do nich na odległość mniejszą niż 100 (sto) metrów przez okres 10 (dziesięciu) lat;
VI. na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego G. M. do naprawienia krzywdy wyrządzonej przestępstwami opisanymi w pkt I i II części wstępnej wyroku poprzez zapłatę na rzecz małoletnich pokrzywdzonych (...) i (...) tytułem zadośćuczynienia kwot po 50.000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych) na rzecz każdej z nich;
VII. na podstawie art. 41 § 1a k.k. w zw. z art. 43 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego G. M. zakaz zajmowania wszelkich stanowisk, wykonywania wszelkich zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi na okres 10 (dziesięciu) lat;
VIII. na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca oskarżonemu G. M. dowody rzeczowe ujęte pod poz. 1-8 wykazu dowodów rzeczowych na k. 141 akt sprawy i pod poz. 9 wykazu dowodów rzeczowych na k. 383 akt sprawy;
IX. na zasadzie art. 627 k.p.k. w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5, ust 7 oraz § 17 pkt 1 i 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie orzeka wobec oskarżonego G. M. zwrot kosztów zastępstwa procesowego z tytułu ustanowienia w sprawie pełnomocnika poprzez zapłatę na rzecz oskarżycielki posiłkowej E. M. kwoty 2 640 zł powiększonej o 23 % podatku VAT;
X. na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w części w kwocie 12 000 zł, w pozostałej części zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych i na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych odstępuje od wymierzenia mu opłaty.
Sędzia Magdalena Bielecka
Ławnik Tadeusz Michaluk Ławnik Danuta Szel
UZASADNIENIE |
|||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
III K 415/23 |
|||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
|||||||||
2 USTALENIE FAKTÓW |
|||||||||
2.1 Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
|||||||
1 |
G. M. |
I. w okresie od 2019 roku do 28 marca 2020 roku w C., w mieszkaniu numer (...) przy ulicy (...) w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wielokrotnie - nie mniej niż pięć razy, wykorzystując swoją znaczną przewagę fizyczną nad (...), używając wobec niej przemocy polegającej na przytrzymywaniu jej ciała, a także nadużywając stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej, doprowadził wyżej wymienioną będącą w wieku poniżej lat 15, do obcowania płciowego w postaci stosunków dopochwowych oraz oralnych, a także z wykorzystaniem tych samych metod doprowadził ją do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania jej intymnych części ciała oraz doprowadził pokrzywdzoną do wykonania innych czynności seksualnych postaci dotykania jego penisa i masturbowanie go. |
|||||||
II. w okresie od 2017 roku do 26 października 2020 roku w C., w mieszkaniu numer (...) przy ulicy (...) w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wielokrotnie - nie mniej niż kilkadziesiąt razy, wykorzystując swoją znaczną przewagę fizyczną nad (...), używając przemocy polegającej na przytrzymywaniu ciała pokrzywdzonej, a także nadużywając stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej, doprowadził wymienioną mającą do dnia 10 maja 2021 r. poniżej 15 lat do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania i całowania jej piersi, dotykania rękoma oraz swoim penisem pośladków oraz intymnych części jej ciała jak również doprowadził pokrzywdzoną do wykonania innych czynności seksualnych w postaci dotykania jego penisa oraz masturbowania go. |
|||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
|||||||
(...) pozostawała w związku małżeńskiego z Ł. K., w trakcie którego urodziła dwie córki - pokrzywdzone (...) i (...). (...) urodziła się w dniu (...), a (...) w dniu 2011 roku. Po rozwodzie z Ł. K. w 2018 roku (...) zawarła związek małżeński z oskarżonym G. M. i urodziła dwie córki - K. M. w 2017 roku oraz M. M. (1) w 2023 roku. W okresie objętym aktem oskarżenia oskarżony G. M. i (...) wraz z dziećmi mieszkali razem w C. w trzypokojowym mieszkaniu przy ul. (...). (...) razem z pokrzywdzonymi - córkami z pierwszego małżeństwa zamieszkała z oskarżonym dwa lata przed ślubem. Pożycie małżeńskie układało się prawidłowo, (...) uważała sferę pożycia seksualnego za udaną i satysfakcjonującą. W trakcie trwania małżeństwa przez okres pół roku oskarżony G. M. pozostawał w relacji intymnej z koleżanką z pracy N. F.. W okresie od 2017 roku do 26 października 2020 roku oskarżony G. M. wielokrotnie - nie mniej niż kilkadziesiąt razy, wykorzystując swoją znaczną przewagę fizyczną nad (...) doprowadził ją do poddania się czynnościom seksualnym. Oskarżony używał przy tym przemocy, która polegała na przytrzymywaniu ciała pasierbicy. W trakcie tych zdarzeń oskarżony dotykał i całował piersi pokrzywdzonej, dotykał rękoma oraz swoim penisem jej pośladków oraz intymnych części jej ciała, ponadto oskarżony doprowadził (...) do wykonania innych czynności seksualnych, zmuszając ją do dotykania jego penisa oraz masturbowania go. Oskarżony w wyniku opisanych zachowań miał wytrysk nasienia, w obecności pokrzywdzonej wycierał się ręcznikiem papierowym. Pomiędzy oskarżonym a (...) nie doszło do stosunków płciowych. Dopuszczając się wyżej opisanych zachowań oskarżony nadużywał także stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej. Oskarżony zakazał pasierbicy mówić komukolwiek o tych sytuacjach, twierdził, że jest to „ich tajemnica”. Najczęściej do opisanych zachowań oskarżonego dochodziło w salonie w czasie, kiedy matka pokrzywdzonej (...) była w pracy albo kąpała się w łazience. (...) protestowała przeciwko działaniu ojczyma, wyrywała się, mówiła, że tego nie chce. W takich sytuacjach oskarżony zabierał pasierbicy telefon, przeglądał jego zawartość, zabraniał jej spotykania się z rówieśnikami i wyjścia na dwór, karał ją pod pozorem otrzymania złej oceny. Pokrzywdzona czasami zgadzała się na dotykanie oskarżonego i masturbowanie go, bo chciała uniknąć takich kar, zależało jej na spotkaniach z koleżankami i uczestniczeniu w imprezach z rówieśnikami. W związku z postępowaniem oskarżonego G. M. po ukończeniu szkoły podstawowej pokrzywdzona (...) zadecydowała o wyprowadzeniu się z domu i kontynuowaniu nauki w szkole wojskowej z internatem. Przyjeżdżała jednak do domu na weekendy i podczas jej pobytów oskarżony nadal dopuszczał się wobec niej podobnych zachowań. Ponadto w okresie od 2019 roku do 28 marca 2020 roku wielokrotnie - nie mniej niż pięć razy doprowadził małoletnią poniżej lat 15 pokrzywdzoną (...) do obcowania płciowego w postaci stosunków dopochwowych oraz oralnych. Oskarżony wykorzystywał przy tym swoją znaczną przewagę fizyczną, używał wobec pokrzywdzonej (...) przemoc polegającą na przytrzymywaniu jej ciała. Ponadto okresie wskazanym w akcie oskarżenia G. M. doprowadził (...), od kiedy skończyła 8 lat do poddania się innym czynnościom seksualnym - dotykał jej intymnych części ciała, zmuszał ją do dotykania jego penisa i masturbowania go. Opisanych zachowań oskarżony dopuszczał się, kiedy pokrzywdzona się kąpała – łazienka w mieszkaniu nie miała zamknięcia od wewnątrz. Oskarżony otwierał wtedy kabinę prysznicową i kazał jej dotykać swojego penisa, brał jej dłoń i masturbował się, a także wprowadzał jej swojego do pochwy. Do podobnych zdarzeń dochodziło także na kanapie w salonie podczas nieobecności E. M. w mieszkaniu, także, kiedy była kilka dni w szpitalu z młodszą córką K. M.. G. M. wydawał przy tym pasierbicy polecenia, zwracając się do niej słowami „dotykaj”, „masz dotknij”. Małoletnia próbowała stawić opór oskarżonemu w ten sposób, że odsuwała się, ale paraliżował ją strach, nie znajdowała słów, aby zaprotestować, oskarżony w takich sytuacjach przytrzymywał ją mocniej. Oskarżony osiągając wytrysk nasienia wycierał się ręcznikiem papierowym, co widziała pokrzywdzona. Oskarżony zmuszał także A. K. (2) do stosunków oralnych. Dopuszczając się wyżej opisanych zachowań oskarżony nadużywał także stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej. Zabronił jej mówić o sytuacji matce. Pokrzywdzona (...) bała się oskarżonego, który wykorzystywał swoją władzę nad nią, chciała uniknąć stosowanych przez niego kar - oskarżony karał ją pod pozorem złych wyników w nauce, kazał jej samotnie czytać książkę w przedpokoju, nie pozwalał jej pójść do swojego pokoju. (...) bała się także przemocy fizycznej ze strony oskarżonego po tym, jak uderzył ją w twarz, a żonie E. M. powiedział, że pokrzywdzona została uderzona przez kolegę ze szkoły. Natomiast kiedy pokrzywdzona nie stawiała oporu, oskarżony nagradzał ją, kupując jej prezenty. W październiku 2022 roku (...) kąpała się w łazience sąsiadującą bezpośrednio z salonem, w którym oskarżony G. M. i pokrzywdzona (...) oglądali telewizję. W pewnym momencie (...) zauważyła, że gdy bierze prysznic z pokoju, w którym G. i W. oglądają telewizję słychać niepokojące dźwięki – skrzypienie wersalki. W związku z powyższym w dniu 26 października 2022 roku, gdy poszła do łazienki, nie domknęła drzwi, szybko opłukała się wodą i gdy tylko usłyszała skrzypienie wersalki weszła do pokoju i zobaczyła jak G. M. był obrócony twarzą do twarzy W., wyglądało to tak, jakby ją całował. Oskarżony trzymał rękę na piersi dziewczynki, drugą ręką ją obejmował, gdy zobaczył żonę gwałtownie odsunął się od pokrzywdzonej (...). W trakcie zdarzenia oskarżony miał na sobie tylko bokserki, pokrzywdzona była ubrana w dłuższą koszulkę do spania, była wystraszona. Oskarżony G. M. zaczął się tłumaczyć, że nic się nie dzieje, nic nie robią, podawał dziewczynce jogurt. Wówczas (...) rozpłakała się i powiedziała do matki E. M., aby ta porozmawiała z oskarżonym. Następnego dnia pokrzywdzona (...) postanowiła porozmawiać z matką, pod warunkiem że zadzwonią do dziadka – A. K. (3), aby ich zabrał do swojego domu. Po przybyciu do domu dziadków pokrzywdzona W. M. w obecności A. K. (3) i babci T. K. opowiedziała matce o tym, co robił jej oskarżony G. M.. Zszokowana (...) zabrała ze szkoły (...) i K. M. do domu swoich rodziców do (...), gdzie wraz z nimi kontynuowała rozmowę z W.. Jej przebieg słyszała małoletnia (...), która w pewnym momencie wyznała, że oskarżony dopuszczał się podobnych zachowań wobec niej i opowiedziała o opisanych powyżej sytuacjach z udziałem jej i oskarżonego. (...) złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Matka pokrzywdzonych była wówczas w ciąży z oskarżonym G. M., ich córka M. urodziła się w (...) r. Pokrzywdzone (...) i (...) są objęte regularną psychoterapią. Rozpoznano u nich zaburzenia stresowe pourazowe z uwagi na przebytą traumę o charakterze seksualnym. Ponadto pokrzywdzona (...) korzysta z leczenia psychiatrycznego. W toku postępowania przygotowawczego podjęto uzasadnione wątpliwości co do stanu psychicznego oskarżonego w czasie popełnienia zarzucanych mu czynów. W wydanej opinii biegli psychiatrzy oraz biegły specjalista seksuolog stwierdzili, że G. M. nie jest chory psychicznie w rozumieniu psychozy i nie był chory psychicznie w krytycznym czasie, nie jest także upośledzony umysłowo. Biegli nie stwierdzili u niego innych zakłóceń czynności psychicznych, które mogłyby mieć znaczenie orzecznicze w niniejszej sprawie - mimo nadużywania przez oskarżonego alkoholu, biegłe nie rozpoznały uzależnienia, a i tak nie miałoby ono znaczenia dla oceny jego poczytalności. Według biegłych oskarżony posiada osobowość bez cech dezintegracji psychotycznej, jest zdolny do pełnienia ról życiowych, zawodowych, jest zdolny do relacji interpersonalnych, w pełni rozumie obwiązujące normy społeczno – prawne, obyczajowe oraz konsekwencje ich nieprzestrzegania. Biegłe oceniły poziom intelektualny, cechy osobowości oskarżonego na pozwalający na kontrolę sfery popędowej, w tym sfery popędu seksualnego. Według biegłych w krytycznym czasie oskarżony G. M. nie miał z przyczyn chorobowych zniesionej ani w stopniu znaczny ograniczonej zdolności rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem - nie zachodzą w stosunku do niego warunki określone w art. 31 § 1 i 2 k.k. U oskarżonego G. M. rozpoznano natomiast nieekskluzywne (niewyłączne) zaburzenia preferencji seksualnych pod postacią szeroko rozumianej pedofilii (hebefilii). Biegli stwierdzili, że wymienione zaburzenia są wynikiem powtarzanych w czasie, satysfakcjonujących dla oskarżonego zachowań płciowych z małoletnimi. Jednocześnie nie stwierdzono u oskarżonego dysfunkcji seksualnych, a rozpoznane zaburzenia preferencji seksualnych motywowały jego zachowania płciowe wobec małoletnich pokrzywdzonych. Według biegłych oskarżony powinien odbyć terapię seksuologiczną, a dokładny plan takiej terapii po rozszerzeniu badań powinien być ustalony przez lekarza prowadzącego terapię. Oskarżony G. M. (...). Nigdy nie leczył się psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo. Jest osobą niekaraną sądownie. |
częściowo wyjaśnienia oskarżonego G. M. |
85-88, 92, 450-452, 544-545 |
|||||||
zeznania pokrzywdzonej (...) |
18-20 |
||||||||
zeznania pokrzywdzonej (...) |
21-23 |
||||||||
zeznania świadka E. M. |
4-6, 160, 266-267, 347-348, 545v.-548 |
||||||||
zeznania świadka K. K. |
45-46, 566-567v. |
||||||||
zeznania świadka A. K. (3) |
53, 567v.-569 |
||||||||
zeznania świadka A. P. |
56-57, 601v.-602 |
||||||||
zeznania świadka J. W. |
252-253, 582v.-585v. |
||||||||
zeznania świadka C. M. |
257, 602-603 |
||||||||
zeznania świadka N. F. |
286-287 |
||||||||
zeznania świadka K. M. |
314-315 |
||||||||
szkic mieszkania |
7 |
||||||||
opinia sądowo – psychologiczna dot. (...) |
24-28 |
||||||||
opinia sądowo – psychologiczna dot. (...) |
31-35 |
||||||||
dokumentacja medyczna |
47-51, 281,282 |
||||||||
protokół przeszukania |
68-71, 73-77 |
||||||||
protokół zatrzymania osoby |
72 |
||||||||
opinie sądowo - lekarskie |
127-130, 131-134 |
||||||||
dane o karalności |
97, 385 |
||||||||
dane osobopoznawcze |
122-125 |
||||||||
zaświadczenie od psychoterapeuty dot. (...) |
147, 580 |
||||||||
zaświadczenie od psychoterapeuty dot. (...) |
148 |
||||||||
kwestionariusz wywiadu środowiskowego |
461 |
||||||||
opinie biegłego z zakresu informatyki oraz pendrive |
226, 227-230, 231-238, 239 |
||||||||
protokół oględzin rzeczy wraz z załącznikami |
247-250 |
||||||||
opinia sądowo – psychologiczna dot. K. M. |
317-320 |
||||||||
informacja medyczna dot. G. M. |
325-326, 357-358 |
||||||||
dokumentacja medyczna dot. oskarżonego G. M. |
334, 340, 346 |
||||||||
opinia zespołowa biegłych lekarzy psychiatrów i lekarza seksuologa |
397-420 |
||||||||
zaświadczenie o zwolnieniu ze sprawy |
541 |
||||||||
konsultacja psychologiczna dot. (...) |
579 |
||||||||
2.2 Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
|||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
|||||||
3 OCENA DOWODÓW |
|||||||||
3.1 Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||
1 |
częściowo wyjaśnienia oskarżonego G. M. |
Konstruując stan faktyczny w przedmiotowej sprawie, Sąd dał wiarę jedynie częściowo – tj. wyjaśnieniom oskarżonego G. M. złożonym w trakcie posiedzenia w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania w dniu 10 lutego 2023 r. Oskarżony stwierdził wówczas, że był surowym ojcem dla (...) i znęcał się nad nią psychicznie oraz przyznał, że dochodziło do zbliżeń seksualnych z (...). Następnie oskarżony G. M. zarówno podczas postępowania przygotowawczego, jak i w trakcie rozprawy przed Sądem nie przyznawał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. |
|||||||
zeznania pokrzywdzonej (...) |
Zeznania pokrzywdzonej okazały się kluczowe dla ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Sąd uznał je wiarygodne, spójne, wewnętrznie niesprzeczne, świadek nie miała powodów, aby zeznawać nieprawdę o trwającym przez kilka lat molestowaniu jej przez G. M. i bezpodstawnie obciążać ojczyma. Przed ujawnieniem tych faktów, (...), podobnie jak (...), trzymała je w tajemnicy, nikomu o swoich przeżyciach nie opowiadała - dopiero po tym jak jej matka (...) zaczęła coś podejrzewać i zaobserwowała podejrzane zachowanie oskarżonego w stosunku do pokrzywdzonej i zadeklarowała wyprowadzenie się od G. M., przyznała matce, a później w Sądzie, w jakich okolicznościach i co robił jej oskarżony G. M.. Depozycje te uznano za szczere, o czym świadczyły liczne emocjonalne reakcje pokrzywdzonej (...) w toku przesłuchania w reakcji na zadawane pytania. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że uwadze Sądu nie umknął fakt, iż pokrzywdzona nie miała trudności z precyzyjnym określeniem zachowań podejmowanych przez oskarżonego, dokładnie i ze szczegółami opisując sposób jego działania. Dokonując oceny omawianych zeznań Sąd miał dodatkowo na uwadze treść opinii sądowo – psychologicznej wydanej w trakcie postępowania przygotowawczego w oparciu o spostrzeżenia poczynione w toku udziału biegłej psycholog w przesłuchaniu małoletniej (...). Z wydanej opinii sądowo – psychologicznej dotyczącej pokrzywdzonej wynika, że nie zachodzą wątpliwości co do wiarygodności relacji świadka. Z tych względów Sąd uznał zeznania pokrzywdzonej (...) za w pełni wiarygodne i korespondujące z całokształtem wiarygodnego materiału dowodowego w sprawie. |
||||||||
zeznania pokrzywdzonej (...) |
W całości na wiarę zasługiwały zeznania pokrzywdzonej małoletniej (...) złożone w toku przesłuchania przeprowadzonego jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego w trybie art. 185c k.p.k. Zeznania pokrzywdzonej są spójne i nie noszą żadnych śladów konfabulacji, nie sposób poczytać je za relację zmyśloną. Jej relacja w pełni pokrywa się w pełni z relacją jej siostry i matki E. M.. Depozycje te uznano za szczere, o czym świadczyły liczne emocjonalne reakcje pokrzywdzonej (...) w toku przesłuchania w reakcji na zadawane pytania. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że uwadze Sądu nie umknął fakt, iż pokrzywdzona nie miała większych trudności z precyzyjnym określeniem zachowań podejmowanych przez oskarżonego, choć czasami brakowało jej słów, aby dokładnie opisać sposób jego działania. Niemniej jednak zachowanie to nie zostało poczytane jako świadczące o skłonności do konfabulowania. Przeciwnie, mając na uwadze przedmiot postępowania i treść wypowiedzi małoletniej pokrzywdzonej Sąd uznał, że wskazane zachowanie wynikało z poczucia wstydu i zażenowania. Dokonując oceny omawianych zeznań Sąd miał dodatkowo na uwadze treść opinii sądowo – psychologicznej wydanej w trakcie postępowania przygotowawczego w oparciu o spostrzeżenia poczynione w toku udziału biegłej psycholog w przesłuchaniu małoletniej (...). Z wydanej opinii sądowo – psychologicznej dotyczącej pokrzywdzonej wynika, że nie zachodzą wątpliwości co do wiarygodności relacji świadka. Z tych względów Sąd uznał zeznania pokrzywdzonej (...) za w pełni wiarygodne i korespondujące z całokształtem wiarygodnego materiału dowodowego w sprawie. |
||||||||
zeznania świadka E. M. |
Sąd uznał zeznania świadka są wiarygodne, spójne, wewnętrznie niesprzeczne, a także konsekwentne. (...), matka pokrzywdzonych dziewczynek, nie była wprawdzie naocznym świadkiem wydarzeń, ale przekazała ze szczegółami relacje przekazane jej przez córki. Świadek opisała, co zaobserwowała, gdy zaskoczyła oskarżonego w trakcie sytuacji w dniu 15 października 2022 r. z udziałem pokrzywdzonej (...). Świadek opisała też szczegółowo, w jakich okolicznościach doszło do ujawnienia faktu molestowania, co sprawiło, że pokrzywdzone zdecydowały się opowiedzieć jej o zachowaniach oskarżonego G. M.. Taką wersję wydarzeń świadek prezentowała i podtrzymywała zarówno trakcie postępowania przygotowawczego, jak i podczas rozprawy przed Sądem. Zeznania świadka były jasne, spójne i logiczne. Korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami pokrzywdzonych i świadków A. K. (3) i T. K. i Sąd dał im w pełni wiarę, między innymi na ich podstawie konstruując stan faktyczny w przedmiotowej sprawie. |
||||||||
zeznania świadka K. K. |
Sąd uwzględnił zeznania świadka w części dotyczącej relacji o zdarzeniu będącym przedmiotem postępowania przekazanej jej przez wnuczki - pokrzywdzone (...) i (...). Taką wersję wydarzeń świadek prezentowała i podtrzymywała zarówno trakcie postępowania przygotowawczego, jak i podczas rozprawy przed Sądem. Zeznania świadka były jasne, spójne i logiczne. Korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami pokrzywdzonych i świadków E. M. i A. K. (3) i Sąd dał im w pełni wiarę, między innymi na ich podstawie konstruując stan faktyczny w przedmiotowej sprawie. |
||||||||
zeznania świadka A. K. (3) |
Świadek A. K. (3) - dziadek pokrzywdzonych, miał wiedzę ograniczoną tylko do okoliczności, jakie towarzyszyły ujawnieniu przez (...), tego że była molestowana przez oskarżonego. W tym zakresie zeznania te były wiarygodne, spójne, wewnętrznie niesprzeczne. Świadek opisał, że pokrzywdzona (...) zadzwoniła do niego zapłakana i poprosiła, żeby po nią przyjechał, a gdy przybył do domu córki zobaczył, że W. płakała i się trzęsła i powiedziała, że G. M. ją wykorzystywał. Potwierdził, że pokrzywdzona (...) usłyszawszy rozmowę W. z mamą i dziadkami w kuchni ich domu przyznała, że również była wykorzystywana przez ojczyma. Brak było w ocenie Sądu jakichkolwiek powodów, aby odmówić wiary świadkowi. Nadto zeznania świadka korespondują z zeznaniami pokrzywdzonych, E. M. i K. K. i Sąd dał im w pełni wiarę, między innymi na ich podstawie konstruując stan faktyczny w przedmiotowej sprawie. |
||||||||
zeznania świadka A. P. |
Świadek miała wiedzę o zdarzeniu z opowieści E. A. P. jest położną i odwiedzała E. M. raz w tygodniu od września, przygotowując ją do porodu. Świadek zeznała, że podczas wizyt w mieszkaniu w C. nie miała kontaktu z oskarżonym i nie widziała nic niepokojącego, natomiast gdy (...) wraz z córkami zmieniła miejsce zamieszkania i przeprowadziła się do rodziców do (...), obserwowała zły stan psychiczny pokrzywdzonych. To z inicjatywy świadka pokrzywdzone rozpoczęły psychoterapię. Brak było w ocenie Sadu jakichkolwiek powodów, aby odmówić wiary świadkowi, której zeznania pozostawały w zgodności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w przedmiotowej sprawie. A. P. swoją wersję wydarzeń podtrzymała także konsekwentnie podczas rozprawy przed Sadem. |
||||||||
zeznania świadka J. W. |
Sąd uznał zeznania świadka za wiarygodne, spójne, wewnętrznie niesprzeczne i konsekwentne, między innymi na ich podstawie konstruując stan faktyczny w przedmiotowej sprawie. J. W. nie była wprawdzie naocznym świadkiem wydarzeń, ale jej relacja pokrywała się z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym zgromadzonym w przedmiotowej sprawie. Świadek zeznała, że do jej Prywatnego Gabinetu P.-Psychoterapeutycznego w K. zgłosiła się (...) z dwoma córkami – W. i (...). W. podczas rozmowy powiedziała, że bardzo często doświadczała molestowania przez oskarżonego G. M.. Opowiedziała również o relacjach jej siostry A. z oskarżonym, opisała, jak ograniczał jej i siostrze możliwość kontaktu z rówieśnikami, nie zgadzał się, żeby A. miała telefon komórkowy. Wskazała, że kontakt z pokrzywdzoną (...) był utrudniony, jednakże małoletnia podała, że podczas nieobecności matki dochodziło do molestowania i wykorzystywania jej przez ojczyma – oskarżonego G. M.. Zdaniem Sądu relacja świadka pokrywała się w pełni z zeznaniami pokrzywdzonych, świadków E. M., A. P. i brak jest powodów, aby odmówić im wiarygodności. Ponadto świadek zdecydowanie stwierdziła, iż obie pokrzywdzone wykazywały typowe symptomy dla osób pokrzywdzonych wykorzystywaniem seksualnym. |
||||||||
zeznania świadka C. M. |
Świadek miał wiedzę dotyczącą pokrzywdzonej (...), Sąd dał wiarę jego zeznaniom w całości z uwagi na fakt, że zeznania świadka były spójne, konsekwentne i pozostawały w zgodności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w przedmiotowej sprawie. C. M. jest lekarzem psychiatrii, konsultował psychiatrycznie pokrzywdzoną (...), od której się dowiedział że była molestowana przez ojczyma. Świadek uznał, że to co mówiła pacjentka było wiarygodne, pokrzywdzona miała typowe objawy przemocy seksualnej, odczuwała lęk, napięcie, miała koszmary, była wycofana z relacji rówieśniczych. C. M. zwrócił również uwagę na fakt, że molestowanie dziecka niesie za sobą wiele negatywnych zachowań i emocji, dziecko nawet już jako osoba dorosła może sobie z tym nie poradzić, tego typu doświadczenia pozostaną w pokrzywdzonej na zawsze i będą rzutowały na wiele sfer jej życia. Świadek prezentował i podtrzymywał taką wersję wydarzeń zarówno podczas postępowania przygotowawczego, jak i w trakcie rozprawy przed Sądem i między innymi na podstawie jego zeznań Sąd ustalił stan faktyczny w przedmiotowej sprawie. |
||||||||
zeznania świadka N. F. |
Wiarygodna jest też relacja świadka N. F., którą z oskarżonym G. M. łączyła relacja intymna. Świadek stwierdziła, że oskarżony nie miał specyficznych preferencji seksualnych, ich romans trwał pół roku i przez ten czas doszło kilka razy między nimi do kontaktów seksualnych – stosunków dopochwowych. Stwierdzić należało, że relacja świadka, choć wiarygodna, pozbawiona jest znaczenia dla rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu i w konsekwencji nieistotna. |
||||||||
zeznania świadka małoletniej K. M. |
Sąd jedynie częściowo przy konstruowaniu stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie wziął pod uwagę zeznania małoletniej córki oskarżonego G. M. i E. K. M.. W czasie przesłuchania dziewczynka miała (...). Sąd dał wiarę świadkowi w zakresie relacji oskarżonego z (...) – jak zeznała „nie lubili się”. Małoletnia zeznała również, że (...) wygłupiała się z G. M. w taki sposób, że „wchodziła na niego, a on wchodził na nią.” Podkreślała, że to była tylko zabawa i mama to widziała. Sąd miał na uwadze, że świadek ma jedynie (...), jest związana z ojcem i podczas jego nieobecności za nim tęskniła i stąd z ostrożnością należało podejść do treści złożonych przez nią zeznań. |
||||||||
szkic mieszkania |
Dowód obrazujący rozkład mieszkania w C. przy ul. (...) zamieszkiwanego przez oskarżonego, E. M. i ich dzieci. Dowód niekwestionowany przez strony. |
||||||||
opinia sądowo – psychologiczna dot. (...) |
Opinia została sporządzona przez biegłą, posiadającego fachową wiedzę z zakresu dziedziny wiedzy, której dotyczyła zlecona biegłej opinia. Jednocześnie nie budzi najmniejszych wątpliwości sposób przeprowadzenia przez biegłą badań, jak i metodyka ich prowadzenia. Należy zwrócić uwagę na fakt, że biegła opiniowała na okoliczność oceny procesów poznawczych (...), jej zdolności do spostrzegania, zapamiętywania i odtwarzania przebytych doświadczeń oraz tendencji do konfabulacji, a także ulegania manipulacjom i poleceniom innych osób. Biegła, przed wydaniem opinii, zapoznała się z całością akt sprawy, była obecna przy przesłuchaniu małoletniej pokrzywdzonej przeprowadzonym w dniu 1 grudnia 2022 roku w Sądzie Rejonowym w Miliczu, wykonała wywiad jak i jawną i bezpośrednią obserwację małoletniej. Wnioski z badania psychologicznego przedstawione przez biegłą nie budzą żadnych wątpliwości. Ich przedstawienie jest konsekwencją wielopłaszczyznowego, prawidłowo przeprowadzonego badania pokrzywdzonej, jak i obserwacji czynionych podczas czynności procesowych z udziałem (...). Opinia biegłej z zakresu psychologii stała się podstawą ustaleń co do tego, że zeznania (...) nie są wytworami fantazji, nie uległy zniekształceniu wskutek interpretacji czy wnioskowania, a procesy motywacyjne pokrzywdzonej są wolne od sugestii i wpływów osób trzecich. Biegła jednoznacznie zaopiniowała, że zeznania (...) spełniają psychologiczne kryteria wiarygodności. Sąd nie miał zastrzeżeń co do wiarygodności wydanej w sprawie opisanej powyżej opinii, która nie budzi w ocenie Sądu wątpliwości. Została ona sporządzona przez biegłą w zakresie jej specjalności zawodowej, zgodnie ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia zawodowego. Zaprezentowane zaś wnioski korespondują z całokształtem materiału dowodowego w zakresie, w jakim został on uznany za wiarygodny. Z tych względów, Sąd uznał opinię za miarodajny dowód na przytoczone okoliczności i dokonał ustaleń w powyższym zakresie również na jej podstawie |
||||||||
opinia sądowo – psychologiczna dot. (...) |
W ocenie Sądu sporządzona na potrzeby postępowania przygotowawczego opinia stanowi dodatkowe potwierdzenie wiarygodności zeznań złożonych przed Sądem przez pokrzywdzoną (...). Opinia została sporządzona przez biegłą posiadającą fachową wiedzę z zakresu dziedziny wiedzy, której dotyczyła zlecona opinia. Jednocześnie nie budzi najmniejszych wątpliwości sposób przeprowadzenia przez biegłą badań, jak i metodyka ich prowadzenia. Należy zwrócić uwagę na fakt, że biegła opiniowała w celu ustalenia zdolności czynienia przez W. K. (1) spostrzeżeń, zapamiętywania oraz posiadania przez pokrzywdzoną zdolności do odtwarzania spostrzeżeń. Biegła, przed wydaniem opinii, zapoznała się z całością akt sprawy, była obecna przy przesłuchaniu pokrzywdzonej przeprowadzonym 1 grudnia 2022 roku w Sądzie Rejonowym w Miliczu. Wnioski badania psychologicznego przedstawione przez biegłą nie budzą żadnych wątpliwości. Ich przedstawienie jest konsekwencją wielopłaszczyznowego, prawidłowo przeprowadzonego badania pokrzywdzonej, jak i obserwacji czynionych podczas czynności procesowych z udziałem (...). Opinia biegłej z zakresu psychologii stała się podstawą ustaleń co do tego, że zeznania (...) nie są wytworami fantazji, nie uległy zniekształceniu wskutek interpretacji czy wnioskowania, a jej procesy motywacyjne są wolne od sugestii i wpływów osób trzecich. Biegła stwierdziła, ze zeznania (...) spełniają psychologiczne kryteria wiarygodności. Sąd nie miał zastrzeżeń co do wiarygodności wydanej w sprawie opisanej powyżej opinii, która nie budzi w ocenie Sądu wątpliwości. Została ona sporządzona przez biegłą w zakresie jej specjalności zawodowej, zgodnie ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia zawodowego. Zaprezentowane zaś wnioski korespondują z całokształtem materiału dowodowego w zakresie, w jakim został on uznany za wiarygodny. Z tych względów, Sąd uznał opinię za miarodajny dowód na przytoczone okoliczności i dokonał ustaleń w powyższym zakresie również na jej podstawie |
||||||||
dokumentacja medyczna |
W pełni wiarygodny dowód, niekwestionowany przez strony. |
||||||||
protokół przeszukania |
Brak było podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dowodów w postaci dokumentów dotyczących przeprowadzanych czynności procesowych, których legalność i prawidłowość nie była również zakwestionowana w toku postępowania przygotowawczego. |
||||||||
protokół zatrzymania osoby |
Dokumenty urzędowe, które stały się podstawą ustaleń co do okresu rzeczywistego pozbawienia oskarżonego wolności w sprawie. Nadto zatrzymanie oskarżonego G. M. było okolicznością bezsporną, niekwestionowaną przez strony. |
||||||||
postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania |
|||||||||
zaświadczenie o zwolnieniu ze sprawy |
|||||||||
opinie sądowo - lekarskie |
Opinie są pełne, logiczne, zostały wydane przez biegłego zgodnie z posiadaną wiedzą fachową, ustalenia biegłego nie budzą żadnych wątpliwości, w sposób należyty wyjaśnił swoje ustalenia. |
||||||||
dane o karalności |
Informacje o karalności stanowiły dowód tego, że G. M. jest osobą niekaraną sądownie. |
||||||||
dane osobopoznaw-cze |
Dane osobopoznawcze zebrane w toku śledztwa, jak i w toku postępowania sądowego stały się podstawą poczynienia ustaleń co do stosunków rodzinnych, majątkowych i osoby oskarżonego. |
||||||||
zaświadczenie od psychoterapeu-ty dot. (...) |
Dokument wiarygodny, nie był kwestionowany przez żadną ze stron, potwierdzający, że (...) i (...) korzystały i uczęszczały na psychoterapię. Dowody nie budzą wątpliwości, co do ich autentyczności i wiarygodności. Dowody te miały również znaczenie dla oceny stanu psychicznego pokrzywdzonej (...). Z zaświadczenia wynika, że u (...) rozpoznano zaburzenia stresowe pourazowe z uwagi na przebytą traumę o charakterze seksualnym i wymaga dalszej psychoterapii. |
||||||||
konsultacja psychologiczna dot. (...) |
|||||||||
zaświadczenie od psychoterapeu-ty dot. (...) |
|||||||||
kwestionariusz wywiadu środowiskowe-go |
Dowód potwierdzający pozytywną opinię oskarżonego wśród rodziny i sąsiadów. Oskarżony pracował, nie nadużywał alkoholu, nie zażywał narkotyków, nie wszczynał awantur ani nie był agresywny, Wobec sąsiadów zachowywał się spokojnie i kulturalnie. |
||||||||
opinie biegłego z zakresu informatyki |
Sąd nie miał podstaw do kwestionowania wiarygodności sporządzonej przez biegłego opinii z zakresu informatyki, albowiem została ona sporządzona w sposób fachowy, rzetelny, precyzyjny oraz przez osobę obiektywną, posiadającą odpowiednie kwalifikacje. |
||||||||
protokół oględzin rzeczy wraz z załącznikami |
Dowód został uznany za wiarygodny, brak było podstaw do kwestionowania jego rzetelności i prawdziwości, które nie budzą zastrzeżeń, nie był też kwestionowany przez strony w toku postępowania. |
||||||||
opinia sądowo – psychologiczna dot. K. M. |
Zawarte w opinii wnioski były jednoznaczne i wewnętrznie niesprzeczne. Tym samym dowód ten spełnił cechy dowodu jednoznacznego, niebudzącego żadnych zastrzeżeń, a w konsekwencji mogącego stanowić podstawę dla ostatecznych rozstrzygnięć (por. wyrok SN z dnia 06.11.2002r. IV KKN 308/99). |
||||||||
informacja medyczna dot. G. M. |
W pełni wiarygodny dowód, niekwestionowany przez strony. |
||||||||
dokumentacja medyczna dot. oskarżonego G. M. |
Dowód nie budził wątpliwości co do jego autentyczności i wiarygodności, nie był też kwestionowany przez strony. |
||||||||
3.2
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||
Wyjaśnienia oskarżonego G. M. |
Sąd nie dał natomiast wiary wyjaśnieniom oskarżonego złożonym w trakcie posiedzenia w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania, że to pokrzywdzona (...) go kusiła, robiła „miłosne podloty”, kładła się na nim, wkładała mu palce w odbyt, całowała go po szyi, lizała go po uszach, a (...) miała widzieć takie sytuację. W trakcie pozostałych przesłuchań oskarżony G. M. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części, w jakiej twierdził, że nie było żadnych sytuacji o charakterze seksualnym z (...) ani z (...), jak i twierdzeniom, że to (...) go prowokowała. Wyjaśnienia oskarżonego pozostają w rażącej sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w przedmiotowej sprawie, w szczególności z uznanymi za wiarygodne zeznaniami pokrzywdzonych (...) i A. K. (2), zeznaniami świadków i opiniami biegłej psycholog. Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego G. M. w tym zakresie za realizowaną przez siebie linię obrony zmierzającą do umniejszenia wagi swoich zachowań oraz uniknięcia grożącej mu odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwa. |
||||||||
4 PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
|||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
||||||||
X |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
I, II |
G. M. |
||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
|||||||||
W pierwszej kolejności wskazać należało, iż Sąd w przedmiotowej sprawie zastosował w stosunku do oskarżonego G. M. na podstawie art. 4 § 1 k.k., przepisy Kodeksu Karnego w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 7 lipca 2022 r o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2022 r., poz. 2600) jako względniejsze dla oskarżonego min. z uwagi na podwyższenie maksymalnego wymiaru kary za czyn z art. 197 § 1 kk z 12 do 15 lat pozbawienia wolności. Czyny przypisane oskarżonemu G. M. w punkcie pierwszym i drugim części dyspozytywnej wyroku w ocenie Sądu wyczerpują znamiona przestępstw art. 197 § 1 i § 2 kk w zw. z § 3 pkt 2 kk i z art. 199 § 2 i § 3 kk, art. 200 § 1 kk. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. W pierwszej kolejności należy wskazać, że konstrukcja czynu ciągłego jako instytucja prawa materialnego obliguje Sąd do analizy zachowania sprawcy właśnie przez pryzmat jej przesłanek, a w konsekwencji w razie ich spełnienia, do powołania art. 12 § 1 k.k. jako jednego z elementów wyznaczających podstawę kwalifikacji prawnej (zob. Giezek Jacek - red., Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, WKP 2021, s 81; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 października 1972 r., Rw 1001/72, LEX nr 21523). Sąd był zatem zobligowany do dokonania takiej analizy przy wielości podobnych zachowań, która niejako już „na pierwszy rzut oka” uzasadniała podstawę do przyjęcia jednej z instytucji dotyczących wielości zachowań (art. 12 § k.k., art. 91 § 1 k.k.). Specyfika zdarzeń objętych zarzutami dotyczącymi oskarżonego G. M. sprawia, że punktem wyjścia do rozważań na temat przyjętej kwalifikacji prawnej jest ocena zachowania oskarżonego z punktu widzenia czynu ciągłego oraz kumulatywnego zbiegu przepisów. Wynika to przede wszystkim z faktu, że na przestrzeni lat, w których miało dochodzić do przestępczych zachowań oskarżonego, trudno w kontekście zeznań pokrzywdzonych (...) i (...) wyodrębnić jednoznacznie poszczególne zachowania, a ponadto wszystkie zachowania oskarżonego składały się na pewną całość, której celem było zaspokajanie własnego popędu płciowego w sposób adekwatny do zaistniałych akurat okoliczności i warunków. W przypadku pokrzywdzonej (...) były to zachowania polegające na działaniu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wielokrotnie - nie mniej niż pięć razy, przy wykorzystaniu swojej znacznej przewagi fizyczną, używaniu wobec niej przemocy polegającej na przytrzymywaniu jej ciała, a także przy nadużywaniu stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej, doprowadzeniu wyżej wymienionej będącą w wieku poniżej lat 15, do obcowania płciowego w postaci stosunków dopochwowych oraz oralnych, a także z wykorzystaniem tych samych metod doprowadzeniu jej do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania jej intymnych części ciała oraz doprowadzeniu pokrzywdzonej do wykonania innych czynności seksualnych postaci dotykania jego penisa i masturbowanie go. W przypadku (...) były to zachowania polegające na działaniu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, wielokrotnie - nie mniej niż kilkadziesiąt razy, przy wykorzystaniu swojej znacznej przewagi fizycznej, używaniu wobec niej przemocy polegającej na przytrzymywaniu ciała pokrzywdzonej, a także przy nadużywaniu stosunku zależności i zaufania pokrzywdzonej, doprowadzeniu wymienionej mającej do dnia 10 maja 2021 r. poniżej 15 lat do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania i całowania jej piersi, dotykania rękoma oraz swoim penisem pośladków oraz intymnych części jej ciała jak również doprowadzeniu pokrzywdzonej do wykonania innych czynności seksualnych w postaci dotykania jego penisa oraz masturbowania go. Należy w tym miejscu podkreślić, że przyjęcie czynu ciągłego poza okolicznościami wskazanymi w art. 12 § 1 k.k. nie jest uzależnione od wykazania dodatkowych przesłanek, takich jak: zwartość miejscowa podejmowanych zachowań, jednorodzajowość lub tożsamość sposobu dokonania wszystkich zachowań, czy naruszanie przez poszczególne zachowania tego samego przepisu itp. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 października 2000, II AKa 155/00). Sama treść przepisu art. 12 k.k. nie zawiera bowiem warunku jednorodzajowości zachowań jako jednej z przesłanek ciągłości. Dodatkowo, zwłaszcza w kontekście zachowań oskarżonego i przyjętej kwalifikacji prawnej, Sąd wskazuje, że „w konstrukcji czynu ciągłego mieszczą się zachowania, w których sprawca realizuje różne formy stadialne przestępstwa jednego typu, jeśli w ten sposób atakuje to samo dobro prawne" (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 8 grudnia 2008 r., II AKa 276/08, LEX nr 477807). Z sytuacją taką mamy do czynienia w przypadku oskarżonego G. M.. W piśmiennictwie i orzecznictwie wskazywano na problemy związane z prawidłową kwalifikacją prawną czynu polegającego na zgwałceniu, szczególne w kontekście kumulatywnej kwalifikacji takiego czynu. Utrudnia to jeszcze nieprawidłowa zdaniem wielu autorów i bardzo kazuistyczna konstrukcja przepisów art. 197 k.k. Istotą przyjętej kwalifikacji jest jak najlepsze odzwierciedlenie rzeczywistego stanu faktycznego oddające całą zawartość kryminalną jednego czynu (M. M. (4) - red., Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2022). Konieczne wydaje się przy tym uzyskanie zgodności między opisem czynu a podstawą skazania, co zmusza do odwołania się w kwalifikacji prawnej typu podstawowego, którego znamiona realizuje jednocześnie typ kwalifikowany. Dla spełnienia tych wymogów przyjęto w wyroku konstrukcję typu „art. 197 § 1 i 2 k.k. w zw. z § 3 pkt 2 k.k.”, która mimo wątpliwości co do jej prawidłowości daje jasny obraz tego, co w rzeczywistości przypisuje się oskarżonemu (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 30 marca 2006 r., II AKa 80/06; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 23 lipca 2015 r., II AKa 247/15). W ocenie Sądu w świetle poczynionych ustaleń dotyczących zachowania oskarżonego G. M. wobec pokrzywdzonych (...) i (...), dla oddania pełnej zawartości kryminalnej jego działania, a przy tym najpełniejszego zobrazowania popełnionych przez niego czynów ciągłych, konieczne stało się przyjęcie kumulatywnej kwalifikacji prawnej przestępstw z art. art. 197 § 1 i 2 k.k. w zw. z § 3 pkt 2 k.k. i z art. 197 § 1 i 2 k.k. i art. 199 § 2 i 3 k.k. i art. 200 § 1 k.k. (w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.). Co prawda w doktrynie i w orzecznictwie prezentuje się stanowisko, iż niedopuszczalnym jest jednoczesne w zbiegu kumulatywnym kwalifikowanie zachowania sprawcy z art. 197 § 3 pkt 2 k.k. w zbiegu z art. 199 § 2 k.k. czy z art. 200 § 1 k.k., jednak dotyczy ono przede wszystkim czynu zabronionego rozumianego jako jedno zachowania sprawcy. Nie można go jednak przełożyć wprost na okoliczności niniejszej sprawy, w której oskarżony G. M., działając w ramach czynu ciągłego podejmował część zachowań w sposób określony w treści art. 199 § 2 i 3 k.k., a więc wykorzystując stosunek zależności swoich małoletnich pasierbic i nadużywając ich zaufania, doprowadzał je do obcowania płciowego (w przypadku Aleksandry Kątnik) i poddania się innym czynnościom seksualnym, a w innych dniach podejmował kolejne zachowania, wyczerpujące znamiona zgwałcenia, w postaci doprowadzenia do obcowania płciowego i poddania się innej czynności seksualnej poprzez użycie przemocy. Takie stanowisko wyraził także Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 14 marca 2014 roku w sprawie II AKa 27/14 (Biul. SAKa 2014/2/6-7, KZS 2014/6/93, podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 2 marca 2021 r. II AKa 225/20, LEX nr 3273451). W zakresie przyjętej w kumulacji kwalifikacji z art. 197 § 3 pkt 2 k.k. Sąd wskazuje, iż gwałtem w rozumieniu tego przepisu było doprowadzenie małoletnich poniżej 15 lat nie tylko do obcowania płciowego, ale także doprowadzenie ich do poddania się innej czynności seksualnej przy użyciu przemocy. W zakresie części zachowań składających się na czyn ciągły oskarżony pokonywał opór pokrzywdzonych poprzez przytrzymywaniu ciała i w ten sposób stosował wobec nich przemoc. Dla takiej kwalifikacji jego zachowania, owa przemoc nie musiała być szczególnie intensywna. Przepis art. 197 § 1 k.k. za przemoc uznaje każde użycie siły fizycznej, wystarczające i adekwatne do stawianego i widocznego dla sprawcy oporu oraz do braku przyzwolenia pokrzywdzonego, nakierowane na nie dopuszczenie do oporu lub do przełamania tego oporu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 kwietnia 2009 r. w sprawie II AKa 72/09-Prok. i Pr. - wkł. 2010/1-2/31, KZS 2010/2/48). W tym samym orzeczeniu Sąd Apelacyjny w Katowicach wskazał, że sam opór ofiary, który pokonuje sprawca nie musi polegać na fizycznym przeciwstawieniu się użytym przez sprawcę środkom zmuszenia i w zależności od sytuacji jego dostrzegane dla sprawcy uzewnętrznienie, może sprowadzać się do innych form, np. płaczu, ustnych wypowiedzi, szarpania, czy prób wzywania pomocy. Same pokrzywdzone w swoich zeznaniach podały, że na pewno mówiły oskarżonemu, że nie chcą, nie dałyby mu jednak rady, bo były za małe. Zeznały też, że oskarżony G. M. zmuszał je do dotykania go, przytrzymując ciało, trzymając ręce, które kierował na swojego penisa. W kontekście ich rozwoju umysłowego i inteligencji z pewnością właściwie przywoływały określenie „zmuszanie” jako czynienie czegoś wbrew woli osoby zmuszanej. Jak ustalono w trakcie postępowania i wskazano wyżej gwałtami były zarówno obcowanie płciowe z małoletnią (...), ale także doprowadzanie obydwu pokrzywdzonych do poddania się innym czynnościom seksualnym. Pojęcie obcowania płciowego w rozumieniu przepisu art. 197 kk interpretowane jest w piśmiennictwie na różne sposoby i nie jest w zasadzie możliwe stworzenie jednej abstrakcyjnej definicji tego terminu, odpowiadającej wszystkim możliwym stanom faktycznym. Zasadniczo można jednak w oparciu o stanowisko prezentowane w orzeczeniach sądowych wskazać, iż obcowaniem płciowy jest akt spółkowania, jak również jego surogaty w postaci stosunku analnego, czy oralnego. Konieczne jest zatem, aby zaangażowane były w tym akcie organy płciowe chociaż jednej osoby (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 czerwca 2011r. II Aka 142/11, LEX 1001359). Z zachowania oskarżonego G. M. wynika w sposób jednoznaczny, że swoim zachowaniem wyczerpał on znamię doprowadzenia pokrzywdzonej (...) do tradycyjnego stosunku płciowego poprzez wprowadzenie penisa do jej pochwy (immisio penis). Taki sposób zachowania oskarżonego wskazuje w sposób jednoznaczny, że celem jego działania było doprowadzenie do tradycyjnego aktu spółkowania, a zatem do obcowania płciowego w rozumieniu przepisu art. 197 § 1 k.k., do którego faktycznie doszło. Ponadto, jak wynika z ustaleń poczynionych w trakcie postępowania dowodowego oskarżony zmuszał (...) także do stosunków oralnych. Stanowią on surogat stosunków płciowych, czyli formę kontaktu seksualnego ekwiwalentną i równoważną spółkowaniu, a ponadto zmuszał ją do poddania się innym czynnościom seksualnym w postaci dotykania jej intymnych części ciała oraz doprowadził pokrzywdzoną do wykonania innych czynności seksualnych postaci dotykania jego penisa i masturbowanie go. Ponadto z zachowania oskarżonego G. M. w stosunku do (...) wynika w sposób jednoznaczny, że swoim zachowaniem wyczerpał on znamię doprowadzenia pokrzywdzonej do czynności, w które zaangażowane organy płciowe zarówno pokrzywdzonej (dotykanie intymnych części jej ciała), jak i oskarżonego (dotykanie penisem pośladków i intymnych części ciała pokrzywdzonej, zmuszanie do dotykania jego penisa i masturbowanie go). Zatem inną postacią gwałtu, którego dokonywał oskarżony było doprowadzanie (...) do poddania się innym czynnościom seksualnym. Zarówno w piśmiennictwie i orzecznictwie ukształtowały się już ugruntowane poglądy na temat definiowania pojęcia „innych czynności seksualnych”. Za inną czynność seksualną uznaje się w nich zachowanie, które nie mieści się po pierwsze z pojęciu obcowania płciowego. Ponadto wiąże się ono z szeroko rozumianym życiem płciowym człowieka, polegającym na kontakcie cielesnym sprawcy z pokrzywdzonym lub przynajmniej mającym seksualny charakter zaangażowaniu ofiary (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 1999r., I KZP 17/99, OSNKW 1999, nr 7-8, poz. 37). Poddanie się innej czynności seksualnej w takim rozumieniu tego pojęcia będzie zatem obejmowało sytuacje, w których sprawca, zmierzając do pobudzenia lub zaspokojenia swojego popędu płciowego, dotyka narządy płciowe ofiary (nawet przez odzież), podejmuje inne czynności w zetknięciu z ciałem ofiary np. pocałunki, pieszczoty (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2007r., WA 28/07, LEX nr 637501). W tak przedstawionym zakresie znaczeniowym pojęcia „inna czynność seksualna” mieści się z całą pewnością zachowanie oskarżonego wobec Wiktorii Kątnik, polegające na dotykaniu jej piersi, pośladków, oraz intymnych części ciała, dotykaniu penisa oskarżonego G. M. i masturbowaniu go. Pokrzywdzona zeznała, że oskarżony kazał jej go masturbować, kazał jej dotykać swojego penisa, dotykał ją w okolicach intymnych i po piersiach, wkładał ręce w majtki. Sąd przyjął w kwalifikacji prawnej przypisanych oskarżonemu czynów postać kwalifikowaną gwałtu pod postacią zgwałcenia pedofilskiego. Z treści przepisu art. 197 § 3 pkt. 2 k.k. w brzmieniu do 1 października 2023 r. wynika, że zgwałcenie pedofilskie to zgwałcenie, polegające zarówno na obcowaniu płciowym, jak i innej czynności seksualnej, dokonane w stosunku do małoletniego poniżej 15 roku życia. Okoliczności modalne w postaci wieku pokrzywdzonych były oskarżonemu jako ich ojczymowi doskonale znane i wykorzystując je seksualnie działał z pełną świadomością dopuszczania się takich zachowań wobec małoletnich poniżej 15 roku życia. Oskarżony G. M. podejmował również wobec pokrzywdzonych (...) i (...) zachowania, które wypełniały znamiona art. 199 § 2 i § 3 k.k. Na przestrzeni okresu objętego przypisanym oskarżonemu ciągami przestępstw były bowiem też i takie sytuacje, iż bez użycia przemocy, ale nadużywając stosunku zależności, nadużywając zaufania i dając nadzieje na brak kar za złe oceny i ograniczeń w kontaktach z rówieśnikami doprowadzał małoletnie pokrzywdzone do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności seksualnej albo do wykonania takiej czynności. W orzecznictwie wypracowano pogląd, zgodnie z którym stosunek zależności to taki stosunek prawny lub faktyczny, który daje jednej osobie możliwość wywierania określonego wpływu bezpośredniego lub pośredniego na losy i położenie prawne, społeczne, ekonomiczne innej osoby. Sprawca wykorzystuje relacje, jakie łączą go z pokrzywdzonym, by móc oddziaływać na jego psychikę. W tak specyficznej relacji dla oceny prawnokarnej nie ma znaczenia nawet ewentualna zgoda pokrzywdzonego na stosunek płciowy czy inne czynności seksualne. Pokrzywdzony tylko pozornie ma w takiej sytuacji swobodę dyspozycji płciowej, ale faktycznie swoboda taka nie istnieje, albowiem odmowa poddania się takim czynnościom w świadomości pokrzywdzonego będzie mieć dla niego złe następstwa, których musi się obawiać (J. Makarewicz, Kodeks karny z komentarzem, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1932). Spowodowany takim specyficznym układem zależności nastrój psychiczny pokrzywdzonego kieruje go w stronę bycia posłusznym żądaniom czy życzeniom osoby, od której jest zależny. Z całą pewnością taki stosunek zależności istniał między pokrzywdzonymi (...) i (...), które były jeszcze dziećmi a oskarżonym G. M., jako ich ojczymem. Istniała w tym układzie zależność mentalna i finansowa pokrzywdzonych od oskarżonego. Jak wskazano wyżej, zachowania oskarżonego G. M. przebierały także kwalifikowaną postać opisaną w art. 199 § 3 k.k. Nadużycie zaufania w rozumieniu tego przepisu to to wykorzystanie występującego po stronie małoletniego przeświadczenia, że sprawcy można ufać, wierzyć mu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2020 r., II CSK 124/19, LEX nr 2978466). W innym orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał, że istotą takiego nadużycia zaufania jest wykorzystanie przez sprawcę faktu, że małoletnia ofiara świadomie decyduje się na zadysponowanie swoją seksualnością na podstawie motywacji, która wynika wyłącznie z zaufania do sprawcy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2018 r., III KK 328/18, LEX nr 2522988). Taka relacja i motywacja istniała właśnie po stronie pokrzywdzonych. Dodatkowo realizacja kwalifikowanego typu przestępstwa z art. 199 § 3 k.k. następowała także poprzez udzielanie przez oskarżonego w zamian korzyści majątkowej albo jej obietnicy. Pokrzywdzone zeznały, że w zamian za brak oporu i spełnianie poleceń w sytuacjach intymnych oskarżony kupował im prezenty lub to obiecywał. Wśród zachowań składających się na przypisane oskarżonemu G. M. czyny ciągły mieściły się również zachowania, o których mowa w art. 200 § 1 k.k. (seksualne wykorzystanie małoletniego). Dla bytu tego przestępstwa nie ma znaczenia fakt wyrażenia zgody przez małoletniego. W przypadku tego przestępstwa, realizacja jego znamion nie wymaga sprzeciwu ze strony ofiary albo jasnego określenia takiej woli sprzeciwienia się sprawcy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2021 r., II KK 490/21, LEX nr 3330813). Brak wyrażenia i przełamania takiego sprzeciwu odróżnia właśnie takie zachowanie od czynu z art. 197 k.k. Z zeznań pokrzywdzonych można wywnioskować, że do takich sytuacji dochodziło, tj. do braku jednoznacznego sprzeciwu z ich strony. Przepis art. 200 § 1 kk penalizuje zachowanie sprawcy, który obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza do poddania się takim czynnościom albo do ich wykonania. W tym miejscu należy zważyć, iż rozpoznawana między innymi obok stosunków płciowych odbywanych przez oskarżonego z małoletnią (...) w niniejszej sprawie „inna czynność seksualna jest to takie zachowanie, niemieszczące się w pojęciu obcowania płciowego, które związane jest z szeroko rozumianym życiem płciowym człowieka, polegające na kontakcie cielesnym sprawcy z pokrzywdzonym lub przynajmniej na cielesnym i mającym seksualny charakter zaangażowaniu ofiary (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2005r., III KK 187/04). Zachowanie oskarżonego G. M. w stosunku do pokrzywdzonych opisane powyżej niewątpliwie przybrało postać obcowania płciowego i dopuszczenia się wobec małoletnich pokrzywdzonych innych czynności seksualnych. Postępek oskarżonego wiązał się z cielesnym i mającym seksualny charakter zaangażowaniem jego ofiar. Oskarżony miał przy tym pełną świadomość, iż pokrzywdzone nie miały ukończonych 15 lat (w odniesieniu do (...) do dnia 10 maja 2021 r.). Tym samym niewątpliwie oskarżony wypełnił wszystkie znamiona omawianego występku, działając przy tym w ramach czynu ciągłego. Zdaniem Sądu, oskarżonemu przypisać można też winę w popełnieniu omawianych przestępstw. Jest on ze względu na wiek zdolny do ponoszenia odpowiedzialności karnej, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności wnioski opinii sądowo – psychiatrycznych, nie dostarczają podstaw do przyjęcia, iż w chwili czynu był niepoczytalny lub znajdował się w anormalnej sytuacji motywacyjnej. Miał dodatkowo obiektywną możliwość zachowania się w sposób zgodny z obowiązującym porządkiem prawnym, czego jednak nie uczynił, zachowaniem swoim wyczerpując ustawowe przestępstwa z art. 200 § 1 kk. |
|||||||||
☐ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
|||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
|||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
|||||||||
☐ |
3.5. Uniewinnienie |
||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
|||||||||
KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE I |
|||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
||||||
G. M. |
I, II |
Uznając oskarżonego G. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku Sąd na podstawie art. 197 § 3 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 57 b k.k. wymierzył mu karę (...) pozbawienia wolności i uznając oskarżonego G. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku na podstawie art. 197 § 3 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 57 b k.k. wymierzył mu karę (...) pozbawienia wolności. Czyny popełnione przez oskarżonego G. M. cechują się bardzo wysokim stopniem winy i społecznej szkodliwości. Zachowania oskarżonego nie były jednorazowe. Godziły w istotne dobro prawne jakim jest wolność seksualna. Na wymiar kar wpływ miały okoliczności popełnienia przez oskarżonego przypisanych mu czynów. W tym zakresie należy podkreślić podłoże zdarzeń, a w szczególności sposób zachowania oskarżonego, jego dotychczasowe postępowanie w zakresie własnej seksualności (analogiczne zachowanie w stosunku do obu pokrzywdzonych). Niewątpliwie na wymiar kar jednostkowych wpływ mają same osoby pokrzywdzonych (...) i (...) i skutki, jakie spowodowało w ich psychice zachowanie ojczyma. Oskarżony G. M. skierował swoje zachowania do córek swojej żony, o których dobro jako ojczym winien się troszczyć. Oskarżony gwałcił kilkunastoletnie, dojrzewające dziewczynki, które nie miały wcześniej doświadczeń seksualnych, godząc w ten sposób w ich rozwój psychiczny i emocjonalny. Zamiast opiekować się swoimi pasierbicami i wspierać je, wykorzystywał pokrzywdzone seksualnie. Nawet korzystając z uprawnień stricte rodzicielskich, nie był wolny od instrumentalnego i przestępczego ich wykorzystania np. za określone zachowanie seksualne pokrzywdzonych sugerował im lepsze ich traktowanie. Oskarżony G. M. wykorzystywał przy tym swoją przewagę fizyczną i pozycję w domu. W następnej kolejności należało zwrócić uwagę na okoliczność, że czyny oskarżonego były przestępstwami godzącymi w najintymniejszą sferę życia człowieka. Ta sfera wolności człowieka wynika wprost z art. 8 europejskiej konwencji praw człowieka i podstawowych wolności, który statuuje prawo do prywatności. Ochrona tej sfery wolności mieści się w ramach ochrony życia prywatnego, gwarantowanej przez państwo. Czyn ten godzi bowiem właśnie w owe podstawowe prawa jednostki ludzkiej powodując skutek w postaci cierpienia, szczególnie psychicznego o natężeniu o wiele większym niż w przypadku innych przestępstw. Cierpienie to spotęgowane jest przez fakt, iż ofiarami takiego zachowania były dzieci. Czyny oskarżonego G. M. godziły zatem właśnie w owe podstawowe prawa jednostki ludzkiej, powodując skutek w postaci cierpienia, szczególnie psychicznego o natężeniu o wiele większym niż w przypadku innych przestępstw. Zachowania takie były szczególnym rodzajem sytuacji stresowej, oddziaływującym przez długi czas na sposób funkcjonowania pokrzywdzonych, a w szczególności zdarzenia będące przedmiotem postępowania zaburzyły poczucie bezpieczeństwa i prywatności pokrzywdzonych. Dowodem takich skutków były problemy psychiczne (...) i (...), szukanie pomocy specjalistycznej i w konsekwencji jej znalezienia podjęte terapie psychologiczne. O negatywnych skutkach dla zdrowia psychicznego pokrzywdzonych zeznawali szczególnie psychiatra C. M., psycholog J. W., a także opisała je w opinii biegła psycholog. W opinii Sądu nie jest możliwe abstrakcyjne ustalenie, jakie następstwa dla pokrzywdzonych (...) i (...) mogą przynieść traumatyczne przeżycia będące przedmiotem postępowania, jednak pewne następstwa są na tyle uniwersalne, iż można wskazać, że pojawiły się lub pojawią u pokrzywdzonych. Zespół stresu pourazowego lub depresja pojawia się u 94% ofiar przestępstw seksualnych (Bancroft J. Seksualność człowieka. Elsevier rban & Partner, Wrocław 2011). Wszystkie te okoliczności wskazują, że życie pokrzywdzonych na skutek zachowań oskarżonego G. M. uległo zmianie, której wymiaru nie da się w żaden sposób określić ani zmierzyć. W ocenie Sądu wymierzone oskarżonemu G. M. kary jednostkowe zawierają w sobie konieczną adekwatność pomiędzy ich rodzajem oraz wymiarem kar a społeczną szkodliwością przypisanych oskarżonym przestępstw i stopnia jego zawinienia. Właśnie okoliczności sprawy oraz właściwości i warunki osobiste oskarżonego przemawiają za takim jego potraktowaniem. Niewiele bowiem jest okoliczności dla oskarżonego korzystnych – właściwie za takową można uznać jedynie dotychczasową niekaralność oskarżonego. Co prawda pracował i łożył na utrzymanie rodziny, ale jednocześnie fakt ten wykorzystywał do uzależnienia od siebie członków rodziny i wpływania na ich zachowanie. Mając zatem na uwadze czyny oskarżonego, czas ich trwania, wielość i rodzaj jego zachowań, właściwości i warunki osobiste G. M., stopień pokrzywdzenia (...) i W. K. (2) oraz pozostałe okoliczności, o których mowa w art. 53 k.k., za kary adekwatne Sąd uznał kary odpowiednio (...) i (...) pozbawienia wolności. Wymiar kar jest także realizacją dyrektywy prewencji ogólnej. Nakazuje ona wymierzenie takiej kary, która utwierdza w społeczeństwie przekonanie o respektowaniu prawa, a jednocześnie buduje w świadomości społecznej gwarancję skutecznego zwalczania przestępczości. Jednocześnie jej zadaniem jest tworzenie atmosfery zaufania ludzi do istniejącego systemu prawnego. Możliwe jest to wyłącznie w przypadku uwzględniania przy wymiarze kary ewentualnego zrozumienia stosowanej reakcji karnej, także w aspekcie swoistego potępienia dla ludzi naruszających prawo, a zwłaszcza godzą w tak cenne dobra nim chronione (patrz: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 stycznia 2019 r. II AKa 237/18, LEX nr 2620795). W opinii Sądu w tym kontekście dyrektywę prewencji ogólnej będą właśnie realizowały kary w górnym wymiarze, które mogą budować w społeczności lokalnej przekonanie o prawidłowym funkcjonowaniu systemu prawnego, o niepobłażaniu sprawcy przestępstw popełnionego na szkodę małoletnich pasierbic, dla których trudno znaleźć jakiekolwiek racjonalne uzasadnienie. |
|||||||
G. M. |
III |
Na podstawie art. 85 § 1 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. połączono orzeczone w pkt I i II części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności i wymierzono oskarżonemu G. M. karę łączną 10 lat pozbawienia wolności. Przy wymiarze kary łącznej Sąd zgodnie z art. 85 k.k. miał na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawej społeczeństwa. Analiza elementów strony podmiotowej i przedmiotowej przestępstw przypisanych oskarżonemu prowadzi do przekonania, iż kara ta będzie współmierna do winy i stopnia szkodliwości społecznej czynów popełnionych przez oskarżonego, a także uczyni zadość wymaganiom prewencji indywidualnej i ogólnej. Przy wymierzaniu kary łącznej Sądu uznał, że jedynie orzeczona w takim wymiarze surowa kara łączna pozbawienia wolności będzie realizować dyrektywy określone w art. 53 kk. W ocenie Sądu orzeczona kara jest właściwą reakcją karną na zachowanie oskarżonego, a w świetle okoliczności popełnienia czynów nie nosi znamion kary niewspółmiernie surowej. Łączna kara uwzględnia także pewien związek między przestępstwami, polegający na dokonywaniu ich na szkodę osób najbliższych, z wykorzystaniem zależności tych osób od oskarżonego. Sąd w stosunku do oskarżonego zastosował zasadę asperacji i wymierzył karę w wysokości wyższej od najwyższej z orzeczonych kar jednostkowych, ale niższej niż ich suma. Sąd uznał, że nie zachodzą przesłanki do pełnej kumulacji, gdyż kumulacja kar stanowi dolegliwość, która przekraczałaby potrzeby resocjalizacyjne. Sąd miał w polu widzenia związek przedmiotowy i podmiotowy czynów, a zatem m.in. bliskość miejscową i skierowanie ich do osób najbliższych, pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Jedyną okolicznością łagodzącą po stronie oskarżonego była jego dotychczasowa niekaralność. |
|||||||
G. M. |
V VII |
Na podstawie art. 41a § 2 i § 4 kk. w zw. z art. 43 § 1 kk. orzeczono wobec oskarżonego G. M. środek karny w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonymi (...) i (...), zarówno osobiście, jak i przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość oraz zakaz zbliżana się do nich na odległość mniejszą niż 100 metrów przez okres 10 lat. W razie skazania na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo z Rozdziału XXV KK popełnione na szkodę małoletniego, orzeczenie tego środka jest obligatoryjne. W przypadku zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonymi oraz zakazu zbliżania się do nich chodzi przede wszystkim o ochronę pokrzywdzonych (...) i (...) przed oskarżonym, który prędzej czy później opuści zakład karny (okres, na który orzeczono zakazy, nie biegnie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności). W ocenie Sądu w tej sytuacji okres 10 lat będzie wystarczającym czasem na osiągnięcie przez pokrzywdzone równowagi psychicznej koniecznej nie tylko do samodzielnego podejmowania decyzji co do kontaktów z oskarżonym (który jest biologicznym ojcem ich przyrodnich sióstr K. M. i M. M. (1)), ale też do pewnego powrotu do normalności, czemu fizyczna obecność oskarżonego nie sprzyjałaby. Na podstawie art. 41 § 1a k.k. w zw. z art. 43 § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego G. M. zakaz zajmowania wszelkich stanowisk, wykonywania wszelkich zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi na okres 10 lat. Zdaniem Sądu czasokres orzeczonego środka karnego w sposób skuteczny zabezpieczy społeczeństwo przed ryzykiem ponownego popełnienia czynu zabronionego przez oskarżonego, a w szczególności przed zachowaniami w/w jakie mógłby on podejmować wobec osób małoletnich, co zapobiegnie ich wiktyminacji. |
|||||||
G. M. |
VI |
Na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązano oskarżonego G. M. do naprawienia krzywdy wyrządzonej przestępstwami opisanymi w pkt I i II części wstępnej wyroku poprzez zapłatę na rzecz małoletnich pokrzywdzonych (...) i (...) tytułem zadośćuczynienia kwot po 50.000 zł. Przestępcze zachowania oskarżonego z pewnością spowodowało u małoletnich pokrzywdzonych poważne szkody w ich psychice, a wyrządzone im krzywdy mogą rodzić negatywne skutki w dalszym ich życiu, w tym na etapie wchodzenia w relacje intymne. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że wykorzystywanie seksualne dzieci może mieć poważne skutki dla rozwoju psychicznego ofiary. Po pierwsze mogą zaburzyć relacje intymne ofiary w jej późniejszym dorosłym życiu. Gwałty popełnione przez oskarżonego G. M. spowodowały u pokrzywdzonych (...) i (...) spadek poczucia własnej wartości i mogą spowodować trudności w podjęciu decyzji o wejściu w bliskie prawidłowe relacje z partnerem w życiu dorosłym. Okoliczności przestępstw opisanych w sentencji wyroku uzasadniają zobowiązanie oskarżonego do zapłaty na rzecz pokrzywdzonych zadośćuczynienia, które ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalna wartość. Wysokość ta jednak nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach (tak SN w wyroku z dnia 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, OSNCP 1963 nr 5, poz. 107; w wyroku z 24 czerwca 1964 r., I PR 203/65, OSPIKA 1966, poz. 92). Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności, a także sytuację finansową oskarżonego, Sąd uznał, że odpowiednimi sumami zadośćuczynienia dla pokrzywdzonych (...) i (...) będą kwoty po 50 000 zł wobec każdej z nich. |
|||||||
INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU |
|||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
||||||
G. M. |
IV |
Na podstawie art. 63 § 1 i 5 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu G. M. okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 9 lutego 2023 r. od godz. 08.20 do dnia 22 stycznia 2024 r. do godz. 12.45 przyjmując, iż 1 dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 1 dniowi orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności. |
|||||||
G. M. |
VIII |
Na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwrócono jako osobie uprawnionej oskarżonemu G. M. dowody rzeczowe ujęte pod poz. 1-8 wykazu dowodów rzeczowych na k. 141 akt sprawy i pod poz. 9 wykazu dowodów rzeczowych na k. 383 akt sprawy po stwierdzeniu ich zbędności dla postępowania karnego, które zostało nieprawomocnie zakończone. |
|||||||
5 Inne zagadnienia |
|||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
|||||||||
6 KOSZTY procesu |
|||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||
IX X |
Na zasadzie art. 627 k.p.k. w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5, ust 7 oraz § 17 pkt 1 i 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie orzeczono wobec oskarżonego G. M. zwrot kosztów zastępstwa procesowego z tytułu ustanowienia w sprawie pełnomocnika poprzez zapłatę na rzecz oskarżycielki posiłkowej E. M. kwoty 2 640 zł powiększone o 23 % podatku VAT. Na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 kpk zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w części w kwocie 12 000 zł, w pozostałej części zwolniono oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych i na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych odstąpiono od wymierzenia mu opłaty biorąc pod uwagę jego sytuację majątkową oraz fakt wymierzenia mu długoterminowej kary pozbawienia wolności. |
||||||||
7 Podpis |
|||||||||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Magdalena Bielecka, Tadeusz Michaluk , Danuta Szel
Data wytworzenia informacji: