Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2019r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Poteralski

Ławnicy: Michał Howorski, Tadeusz Michaluk

Protokolant: Patrycja Pękala

przy udziale Prokuratora: Damiana Pownuka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2019r.

sprawy: J. P. , syna D. i K. z domu M.

ur. (...) w M.

oskarżonego o to, że:

I. w dniu 18 października 2016 r. we W. przy ul. (...), po uprzednim doprowadzeniu pracowników 21 Oddziału (...) S.A. do stanu bezbronności poprzez grożenie natychmiastowym użyciem broni palnej w postaci repliki rewolweru prochowego- kapiszonowego marki (...) nr (...) przystosowanej do miotania pocisków kal. 44, dokonał kradzieży pieniędzy w łącznej kwocie 19 150 zł, czym działał na szkodę (...) S.A. - obecnie (...) Bank (...) S.A. z/s we W., tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.,

II. w dniu 1 lutego 2017 r. we W. przy ul. (...)/A, po uprzednim doprowadzeniu pracowników 23 Oddziału (...) S.A. do sianu bezbronności poprzez grożenie natychmiastowym użyciem broni palnej w postaci repliki rewolweru prochowego- kapiszonowego marki (...) nr (...) przystosowanej do miotania pocisków kal. 44, dokonał kradzieży pieniędzy w łącznej kwocie 9 220 zł, czym działał na szkodę (...) S.A. - obecnie (...) Bank (...) S.A. z/s we W., tj. o przestępstwo z art. 280§ 2 k.k.,

III. w dniu 14 kwietnia 2017 r. we W. przy ul. (...), po uprzednim doprowadzeniu pracowników 11 Oddziału (...) S.A. do stanu bezbronności poprzez grożenie natychmiastowym użyciem broni palnej w postaci repliki rewolweru prochowego- kapiszonowego marki (...) nr (...) przystosowanej do miotania pocisków kal. 44, dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie 1176,44 zł oraz 160 euro, tj. pieniędzy w łącznej kwocie 1854,84 zł, czym działał na szkodę (...) S.A., tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.,

IV. w dniu 27 lipca. 2017 r. w I. przy ul. (...), po uprzednim doprowadzeniu pracowników II Oddziału (...) S.A. do stanu bezbronności poprzez grożenie natychmiastowym użyciem broni palnej w postaci repliki rewolweru prochowego- kapiszonowego marki (...) nr (...) przystosowanej do miotania pocisków kal. 44, dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie 43 230 zł, 6115 euro oraz 135 funtów brytyjskich, tj. pieniędzy w łącznej kwocie 64 191,98 zł, czym działał na szkodę (...) S.A. - obecnie w (...) Bank (...) S.A., tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.,

V. w dniu 21 grudnia 2017 r. w T. przy ul. (...), po uprzednim doprowadzeniu pracowników III Oddziału (...) S.A. do stanu bezbronności poprzez grożenie natychmiastowym użyciem broni palnej w postaci repliki rewolweru prochowego- kapiszonowego marki '. (...) nr (...) przystosowanej do miotania pocisków kal. 44, dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie 62 248,45 zł oraz 2500 euro stanowiące równowartość 10 504,50 zł, tj. pieniędzy w łącznej kwocie 72 752,95 zł, czym działał na szkodę (...) S.A. - obecnie (...) Bank (...) S.A., tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.,

VI. w dniu 11 września 2018 r. we W. przy ul. (...), po uprzednim doprowadzeniu pracowników (...) Bank (...) S.A. z/s we W. do stanu bezbronności poprzez grożenie natychmiastowym użyciem broni palnej w postaci repliki rewolweru prochowego- kapiszonowego marki (...) nr (...) przystosowanej do miotania pocisków kal.44, dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie 168 109,50 zł, 100 dolarów amerykańskich, 1060 euro oraz 20 funtów brytyjskich, czym działał na szkodę (...) Bank (...) S.A. z/s we W., tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 k.k.

* * * * *

I. uznaje J. P. za winnego zarzucanych mu czynów opisanych w punktach od I do VI części wstępnej wyroku z tym, że eliminuje z ich opisów fragment: „po uprzednim doprowadzeniu pracowników do stanu bezbronności” i wpisuje w to miejsce fragment „posługując się bronią” tj . 6 przestępstw z art. 280§2 k.k. i przyjmując, że stanowią one ciąg przestępstw na podstawie art. 280§2 k.k. w zw. z art. 91§1 k.k. wymierza karę 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 44§2 k.k. orzeka przepadek dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 1/71/18/B na karcie 1553 pod poz. 1 i 2 oraz w wykazie nr II/2890/18/P na karcie 1554-1555 pod poz. 3,4, 5 i 15;

III. na podstawie art. 46§1 k.k. orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwami poprzez zapłatę na rzecz:

(...) Bank (...) SA. we W. Oddział przy. Ul. (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 19 150, 00 (dziewiętnastu tysięcy stu pięćdziesięciu) zł. tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie I części wstępnej;

(...) Bank (...) SA. we W. Oddział przy. Ul. (...) (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 9220, 00 (dziewięciu tysięcy dwustu dwudziestu) zł. tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie II części wstępnej;

- (...) SA. Oddział we W. przy ul. (...) kwoty 1 176, 44 zł.

(tysiąca stu siedemdziesięciu sześciu zł. i czterdziestu czterech groszy) zł. oraz kwoty 160, 00 (stu sześćdziesięciu) Euro tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie III części wstępnej;

(...) Bank (...) SA. w I. Oddział przy. Ul. (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 43 230, 00 (czterdziestu trzech tysięcy dwustu trzydziestu) zł., (...), 00 (sześciu tysięcy stu piętnastu) Euro oraz 135, 00 (stu trzydziestu pięciu) funtów brytyjskich tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie IV części wstępnej;

(...) Bank (...) SA. w T. Oddział przy. Ul. (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 62 248, 45 zł.

(sześćdziesięciu dwóch tysięcy zł. dwustu czterdziestu ośmiu zł. i czterdziestu pięciu groszy) oraz kwoty 2500, 00 (dwóch tysięcy pięciuset) Euro tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie V części wstępnej;

IV. na podstawie art. 63§1 k.p.k. zalicza oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od 11 września 2018r. godz. 17.05 do 19 lutego 2019r. tj. dnia ogłoszenia wyroku;

V. na podstawie art. 230§2 k.p.k. zarządza zwrot dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr II/2890/18/P na karcie 1554-1555 od poz. 6 do poz. 14 oraz od poz. 16 do poz. 22 oskarżonemu;

VI. na podstawie art. 624§1 k.p.k. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych i opłaty, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO Marek Poteralski

Michał Howorski Tadeusz Michaluk

Sygn. akt III K 428/18

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 423 § 1a k.p.k. i art. 424 § 3 k.p.k. z uwagi na zakres wniosku o uzasadnienie złożonego przez obrońcę, Sąd ograniczył zakres tego uzasadnienia do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku oraz rozstrzygnięcia o karze.

W świetle ujawnionego w toku rozprawy materiału dowodowego w tym wyjaśnień oskarżonego, którzy przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów wina oskarżonego i sprawstwo w zakresie zarzucanych mu czynów, nie budzą wątpliwości.

Działanie oskarżonego za każdym razem w sześciu przypadkach, wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. Zachowanie sprawcy w przypadku przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. polega na zaborze cudzej rzeczy ruchomej, w celu przywłaszczenia przy zastosowaniu jednego z wyliczonych taksatywnie w tym przepisie sposobów działania w tym grożeniu natychmiastowym użyciem przemocy, a postać kwalifikowana przybiera dodatkowo m in. postać: posługiwania się przez sprawcę bronią palną.

Zakres znaczeniowy pojęcia "posługuje się" na gruncie przepisu art. 280 § 2 k.k. jest, zatem stosunkowo szeroki. Obejmuje w szczególności wszelkie formy manipulowania bronią lub przedmiotem wymienionym w tym przepisie, a także jego okazywanie, pod warunkiem jednak, że taka demonstracja zostaje podjęta w celu wzbudzenia u pokrzywdzonego obawy jego użycia i wywołania w jego psychice uczucia (stanu) bezbronności ( por. wyrok SA w Białymstoku z 9 października 2003 r., II Aka 266/03, OSAB 2004, z. 1, poz. 29; M. Czekaj, Posługiwanie się niebezpiecznym przedmiotem - jako znamię przestępstwa w kodeksie karnym , Prok. i Pr. 1999, nr 2, s. 19 i n.). Nie stanowi jednak posługiwania się bronią lub przedmiotem wymienionym w rozumieniu art. 280 § 2 k.k. jedynie posiadanie przez sprawcę broni lub takiego przedmiotu, jeżeli nie towarzyszy temu, co najmniej ich okazanie, manipulowanie nimi itp., zmierzające do oddziaływania na pokrzywdzonego w celu wzbudzenia u niego określonego stanu związanego ze świadomością, iż sprawca taką bronią lub przedmiotem dysponuje i może go użyć w tych konkretnych okolicznościach ( por. wyrok SA w Katowicach z 25 września 2003 r., II Aka 277/03, KZS 2004, z. 2, poz. 43). Trafnie podkreśla się w orzecznictwie, że znamieniem kwalifikującym jest posługiwanie się bronią lub innym wymienionym w art. 280 § 2 k.k. przedmiotem, nie zaś sam fakt jego posiadania przez sprawcę w chwili czynu ( por. wyrok SA w Katowicach z 19 września 2003 r., II Aka 331/03, KZS 2004, z. 2, poz. 42).

W niniejszej sprawie, zachowanie oskarżonego polegało na tym, że po wcześniejszym przygotowaniu planu działania i drugi ucieczki, wszedł do sześciu placówek bankowych i posługując się trzymaną repliką rewolweru U. nr (...) przystosowaną do miotania pocisków kal. 44, zmierzał do oddziaływania na pracowników banków w celu wzbudzenia u nich określonego stanu związanego ze świadomością, że bronią dysponuje i że jest to groźba natychmiastowego jej użycia. Oskarżony grożąc w ten sposób zażądał jednocześnie od pracowników banków wydania znajdujących się w kasach bezpieczeństwa pieniędzy. Groźba natychmiastowego użycia broni wprawdzie nie została wyartykułowana, ale była jednoznaczna w świetle zachowania oskarżonego i wywołała zamierzony przez niego skutek w postaci wydania pieniędzy. W świetle powyższego oskarżony zachowaniem swoim sześciokrotnie wyczerpał znamiona rozboju kwalifikowanego.

W realiach niniejszej sprawy zauważyć należy, że w każdym z przypadku przestępczego zachowania oskarżonego, nie doprowadził on zdaniem Sądu pokrzywdzonych do stanu bezbronności jak ujął to akcie oskarżenia prokurator natomiast poprzez posługiwanie się bronią groził natychmiastowym jej użyciem, dlatego też Sąd dokonał modyfikacji opisu przypisanych mu czynów eliminując z nich fragment, że doprowadził pokrzywdzonych do stanu bezbronności. Oskarżony, bowiem groził natychmiastowym użyciem broni, mimo, że tego wprost nie wyartykułował, było to jednoznaczne w każdym z przypisanych mu czynów w świetle jego zachowania, tj. sposobu posługiwania się bronią

Dokonując oceny prawnej czynów opisanych w pkt. I - V części dyspozytywnej wyroku, Sąd doszedł do przekonania, że oskarżony dopuścił się ciągu 6 przestępstw z art. 280 par.2 kk w zw. z art. 91 § 1 k.k. Dopuścił się, bowiem tych przestępstw w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw.

Analizując kwestię winy oskarżonego, Sąd stwierdził, że spełnia on kryteria podmiotowe, niezbędne do przypisania mu sprawstwa czynów zabronionych i jednocześnie nie zachodzi w jego przypadku jakakolwiek okoliczność wyłączająca winę. W szczególności oskarżony nie działał w stanie wyłączającym lub znacznie ograniczającym możliwość rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem. Oskarżony mający 26-27 lat w czasie czynów, a co za tym idzie pewne doświadczenie życiowe, mający średnie wykształcenie i będąc studentem znał oczywiste w tym zakresie normy postępowania, również normy prawne i dopuścił się przypisanych mu czynów z pełną świadomością.

Wymierzając kare za przypisany ciąg przestępstw Sąd uwzględnił wskazania wynikające z art. 53 § 1 k.k. i miał na uwadze, aby z jednej strony orzeczona kara efektywnie spełniła związane z nią cele społeczne, z drugiej zaś strony - aby była ona karą zindywidualizowaną, to jest taką, która w odniesieniu do konkretnego sprawcy popełniającego czyn przestępny będzie zgodna z zasadami zapisanymi przez ustawodawcę w cyt. art. 53 k.k. Kara winna stanowić sprawiedliwościową odpłatę, która spełniać będzie, (gdy jest to niezbędne) funkcję zabezpieczającą, funkcję właściwego kształtowania prawnej świadomości społeczeństwa, funkcję wychowawczą i funkcje prewencyjne, a zarazem jej rodzaj i stopień surowości będzie uwzględniał rozmiar winy sprawcy czynu zabronionego i stopień społecznej szkodliwości czynu mu przypisanego - ocenianej przez pryzmat wskazań zawartych w art. 115 § 2 k.k. Przy orzekaniu w zakresie kary Sąd ma powinność uwzględniania również tzw. ogólnoustrojowych zasad odnoszących się do sądowego wymiaru kary, a w szczególności zasady sprawiedliwości społecznej i zasady równości wobec prawa.

Mając na uwadze powyższe biorąc pod uwagę ustawowe zagrożenie przypisanego mu ciągu przestępstw, stopień zawinienia i bardzo wysoki stopień szkodliwości społecznej przypisanych czynów Sąd na podstawie art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 91 par.1 kk. wymierzył mu karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Przy wymiarze kary, jako okoliczności obciążąjące Sąd uwzględnił negatywne jego następstwa przestępstw poza wysokością szkody w postaci ujemnych przeżyć psychicznych u pokrzywdzonych pracowników banków i poczucie związanej z tym krzywdy jak również niskie, czysto ekonomiczne pobudki, jakimi kierował się oskarżony podczas działania przestępczego i dążenie do uzyskania korzyści majątkowej bez baczenia na świadomość krzywdy wyrządzanej pracownikom banków. Niezależnie od motywów przyświecających oskarżonemu, gdy podejmował on decyzję o popełnieniu czynów zabronionych, którymi również bez wątpienia były jego problemy finansowe, wskazać należy z całą stanowczością, iż nie usprawiedliwia to w żaden sposób wejścia na drogę przestępstwa. Sąd miał również na względzie, że powszechność tego typu przestępstw, jakich dopuścił się J. P., wpływa negatywnie na poczucie bezpieczeństwa społeczeństwa, powodując narastanie poczucia zagrożenia oraz niepewności.

Sąd uwzględnił ponadto pełne przyznanie się oskarżonego do sprawstwa i winy w zakresie postawionego mu zarzutu na etapie postępowania przygotowawczego, choć nie było to znaczące w świetle zatrzymania oskarżonego bezpośrednio po popełnieniu tego przestępstwa. Jako okoliczność łagodzącą Sąd uwzględnił natomiast szczere przyznanie się podczas pierwszego przesłuchania do popełnienia 5 innych czynów nieobjętych wówczas prowadzonym postępowaniem oraz wyjaśnienie okoliczności ich popełnienia. Taka postawa oskarżonego pozwoliła na podjęcie wcześniej umorzonych postępowań, co do tych 5 czynów oraz na sprawnie i szybkie zakończenie postępowania przygotowawczego jak i przed Sądem I instancji bez zbędnych kosztów. Sąd uwzględnił również młody wiek oskarżonego, pozytywną opinię z miejsca zamieszkania oraz uprzednią niekaralność.

W ocenie Sądu kara wymierzona oskarżonemu za dokonane przestępstwa na zasadach powyżej wymienionych jest współmierna zarówno do stopnia społecznej szkodliwości, jak i uwzględnia dyrektywy prewencji zarówno indywidualnej jak i ogólnej, związanej z zapobieganiem tego typu zjawiskom, coraz bardziej powszechnym. Stosunkowo surowa sankcja w postaci kary pozbawienia wolności, stanowić będzie, zdaniem Sądu, odpowiednią represję i wpłynie na powstrzymanie się przez oskarżonego od popełniania podobnych przestępstw w przyszłości.

Orzeczona kara uświadomi oskarżonemu wagę popełnionych przestępstw i pozwoli należycie ocenić ich zachowanie, a jednocześnie wyrobić przekonanie, że musi ponieść konsekwencje swojego postępowania i trybu życia. W ocenie Sądu pomimo młodego wieku oskarżonego jego uprzedniej niekaralności oraz pozytywnej opinii z miejsca zamieszkania jedynie kara o charakterze izolacyjnym pozwoli na osiągnięcie wobec niego funkcji kary, jaką jest społeczna readaptacja sprawców przestępstw i takie przekształcenie ich osobowości, by po zakończeniu jej odbywania przestrzegali porządku prawnego i ponownie nie dopuścili się przestępstw.

Ponadto Sąd na podstawie art. 44§2 k.k. orzekł przepadek dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 1/71/18/B na karcie 1553 pod poz. 1 i 2 oraz w wykazie nr II/2890/18/P na karcie 1554-1555 pod poz. 3,4, 5 i 15 oceniając, że służyły one do popełnienia przestępstw.

Reasumując, w ocenie Sądu wymierzona kara i orzeczony przepadek w sposób wystarczający umożliwi realizację wychowawczo-prewencyjnej roli rozstrzygnięcia karnego, zaś oskarżonemu pozwoli na przemyślenie swojej dotychczasowej drogi życiowej, rozważenie priorytetów życiowych, wyciągnięcie wniosków z nagannego postępowania i niezbędną zmianę stosunku do otaczającej go rzeczywistości.

Sąd w oparciu o treść art. 46 § 1 k.k., mając na uwadze uzasadniony interes pokrzywdzonych, nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody. Przepis ten zezwala na orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w wypadku skazania za jakiekolwiek przestępstwo, z którego wynikła szkoda lub które spowodowało wyrządzenie pokrzywdzonemu krzywdy. Złożenie wniosku przez pokrzywdzonego lub inną osobę uprawnioną nie stanowi przesłanki koniecznej do orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w trybie art. 46 k.k. Fakt wystąpienia szkody po stronie pokrzywdzonych został udowodniony zgromadzonymi w sprawie dowodami. Tym samym zasadnym było orzeczenie tego rodzaju obowiązku. Określając wysokość należnych kwot Sąd miał na względzie ustalenia wyroku skazującego w zakresie wartości skradzionego mienia przez oskarżonego a to na rzecz:

(...) Bank (...) SA. we W. Oddział przy. Ul. (...) następcy prawnemu (...) S.A. Kwoty 19 150, 00 zł. tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie I części wstępnej;

(...) Bank (...) SA. we W. Oddział przy. Ul. (...) (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 9220, 00 zł. tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie II części wstępnej;

- (...) SA. Oddział we W. przy ul. (...) kwoty 1 176, 44 zł.

oraz kwoty 160, 00 Euro tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie III części wstępnej;

(...) Bank (...) SA. w I. Oddział przy. Ul. (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 43 230, 00 zł., 6115, 00 Euro oraz 135, 00 funtów brytyjskich tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie IV części wstępnej;

(...) Bank (...) SA. w T. Oddział przy. Ul. (...) następcy prawnemu (...) S.A. kwoty 62 248, 45 zł. oraz kwoty 2500, 00 Euro tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem opisanym w punkcie V części wstępnej.

Zgodnie z przepisem art. 63§1 k.p.k. Sąd zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od 11 września 2018r. godz. 17.05 do 19 lutego 2019r. tj. dnia ogłoszenia wyroku, natomiast na podstawie art. 230§2 k.p.k. stwierdzając ich zbędność dla postępowania zarządził zwrot dowodów rzeczowych szczegółowo opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr II/2890/18/P na karcie 1554-1555 od poz. 6 do poz. 14 oraz od poz. 16 do poz. 22 oskarżonemu.

Mając natomiast na uwadze sytuację materialną oskarżonego, jego pobyt w areszcie, konieczność odbycia kary i nałożony na niego obowiązek kompensacyjny Sąd ocenił, że uiszczenie przez niego kosztów sądowych byłoby niemożliwe. Stąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, w tym odstąpił od wymierzenia opłaty.