Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Szyszko

Sędziowie SSO Ewa Kilczewska (spr.)

SSR del. do SO Marek Bielecki

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale Marka Janczyńskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2014 r.

sprawy M. Z.

oskarżonego o czyn z art. 178a §1 k.k. w zw. z art. 178 a §4 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia

z dnia 13 grudnia 2013 roku sygn. akt V K 1857/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 69 § 1 i 4 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego M. Z. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 4 (czterech) lat;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt: IV Ka 113/14

UZASADNIENIE

M. Z. został oskarżony o to, że w dniu 9 września 2012 r. we W., znajdując się w stanie nietrzeźwości, posiadając 1,47 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu prowadził w ruchu lądowym samochód marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), tj. o czyn z art. 178a § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Śródmieścia:

I.  uznał oskarżonego za winnego tegoż, iż w dniu 9 września 2012 r. we W., znajdując się w stanie nietrzeźwości, posiadając 1,47 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu prowadził w ruchu lądowym samochód marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) ,będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia –Fabrycznej Wydział II Karny z dnia 14 lutego 2005 roku , sygn. akt II K 1933/04 za czyn z art. 178 a§ 1 k.k. i art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności, a jednocześnie czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc skazanym powyższym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia –Fabrycznej Wydział II Karny z dnia 14 lutego 2005 roku , sygn. akt II K 1933/04 za czyn z art. 178 a§ 1 k.k. i art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności , którą to karę odbył w okresie od 14 października 2008 roku do 22 kwietnia 2009 roku, kiedy to został warunkowo przedterminowo zwolniony na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego z dnia 22 kwietnia 2009 roku, tj. popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 178 a § 4 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 178 a § 4 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 42 § 2 k.k. orzekł w stosunku do oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 (pięciu ) lat;

III.  na podstawie art. 49 § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 300 zł (trzysta złotych);

IV.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie (zatrzymania) od dnia 09.09.2012 roku do 10.09.2012 roku, przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie równy jest jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 63 § 2 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 09 września 2012 do dnia 13 grudnia 2013 roku;

VI.  na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego opisanego w wykazie dowodów rzeczowych poz. 1, k. 51 akt i zarządził pozostawienie go w aktach sprawy;

VII.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego M. Z. na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania i na podstawie art. 2 ust 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych wymierzył mu opłatę w kwocie 180 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego, który zarzucił Sądowi Rejonowemu:

I.  obrazę przepisów postępowania a to art. 4 kpk, art. 410 kpk i art. 424 § 1 kpk, która miała wpływ na treść wyroku, polegającą na oparciu orzeczenia o winie oskarżonego tylko na dowodach obciążających i pominięciu dowodów korzystnych dla oskarżonego, bez należytego uzasadnienia takiego stanowiska;

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść i wyrażający się w stwierdzeniu, że oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu, podczas gdy prawidłowo oceniony materiał dowodowy nie pozwalał na takie ustalenia;

III.  rażącą niewspółmierność kary przejawiającą się wymierzeniu oskarżonemu bezwzględnej kary pozbawienia wolności- bez zawieszenia jej wykonania.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie o warunkowe zawieszenie wymierzonej mu kary.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego zasługiwała na częściowe uwzględnienie. O ile w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego sprawstwo i wina oskarżonego nie budziły żadnych wątpliwości, o tyle Sąd Okręgowy podzielił zarzut skarżącego dotyczący niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary, czego efektem była zmiana zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe zawieszenie orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności na okres 4 lat próby.

Zarówno w świetle zeznań szeregu przesłuchanych w sprawie świadków, jak i wyjaśnień samego oskarżonego nie mogło budzić wątpliwości, że w dniu 9 września 2012 r. oskarżony rzeczywiście prowadził pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości. W obszernych rozważaniach Sądu I instancji, które Sąd Okręgowy w całości podziela, w pełni prawidłowo wskazano, że czynność polegająca na prowadzeniu pojazdu mechanicznego nie wyczerpuje się w kierowaniu uruchomionym pojazdem mechanicznym (pojazdem z włączonym silnikiem), ale może polegać również na nadawaniu kierunku jazdy (manewrowaniu kierownicą) pojazdu poruszającego się siłą bezwładności lub siłą rąk ludzkich. Skoro zaś oskarżony szczerze przyznał, że w trakcie przepychania pojazdu w okolice dystrybutora paliwa usiadł za kierownicą samochodu i wykonując odpowiednie manewry nadawał kierunek jego ruchowi a ponadto zatrzymał go przez zaciągnięcie hamulca ręcznego, to nie mogło budzić wątpliwości, że tego rodzaju działanie wyczerpało znamię „prowadzenia pojazdu mechanicznego”. W konsekwencji bez większego znaczenia dla ustaleń w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonego pozostawało przesądzenie, czy w późniejszym czasie oskarżonemu udało się uruchomić silnik pojazdu, czy też poruszał się on wyłącznie wskutek włączenia rozrusznika (przekręcenia kluczyka w stacyjce i przytrzymywania go w tej pozycji przez dłuższy czas). Już bowiem samo manewrowanie kierownicą, naciskanie pedału hamulca oraz zaciągnięcie hamulca ręcznego stanowiło wystarczającą podstawę do przypisania oskarżonemu przestępstwa z art. 178a § 1 kk, co Sąd Rejonowy nad wyraz szczegółowo uzasadnił. W tym kontekście zarzuty skarżącego kwestionującego sposób oceny zeznań szeregu świadków były nie tylko całkowicie bezpodstawne, ale pomijały również treść wyjaśnień samego oskarżonego, który w istocie przyznał swoje sprawstwo oraz winę. W świetle powyższego przypisanie oskarżonemu czynu wyczerpującego znamiona z art. 178a § 1 kk należało uznać za w pełni prawidłowe, zaś zarzuty wyrażone w apelacji za niczym nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami faktycznymi oraz wszechstronnie uzasadnionym wywodem prawnym Sądu I instancji.

Akceptując rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonego, Sąd Okręgowy uznał, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy nie zachodziły podstawy do orzeczenia wobec oskarżonego bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Co prawda oskarżony był już uprzednio karany, zaś przypisanego mu czynu dopuścił się w warunkach art. 178a § 4 kk oraz art. 64 § 1 kk, jednak nie mniej istotne pozostawało, że ostatni wyrok skazujący został wobec oskarżonego wydany w połowie 2005 r. i od tego czasu M. Z. nie wchodził w konflikty z prawem. Jednocześnie z analizy akt sprawy prowadzonej uprzednio przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Fabrycznej (sygn. akt: II K 1933/04) wynika, że oskarżony był wówczas osobą bezrobotną (utrzymywał się wyłącznie z prac dorywczych), nie miał nikogo na utrzymaniu oraz borykał się z poważnymi problemami z nadużywaniem alkoholu. Obecnie oskarżony prowadzi własną działalność gospodarczą, zatrudnia 5 pracowników, po śmierci matki zaopiekował się swoją niepełnosprawną siostrą oraz podjął leczenie odwykowe, mające skutkować trwałym zerwaniem z nałogiem alkoholowym. W postawie oskarżonego zauważyć więc można pozytywną zmianę, zaś popełniony przez niego czyn stanowił w ocenie Sądu Okręgowego incydent, który nie powinien przekreślać trudu włożonego przez oskarżonego w przebieg jego dotychczasowej resocjalizacji. Zważyć przy tym należy na okoliczności przypisanego oskarżonemu przestępstwa. Czynu tego oskarżony dopuścił się na terenie, na którym ruch pojazdów nie był wzmożony, zaś bardzo niska prędkość prowadzonego (przepychanego) przez oskarżonego pojazdu w zasadzie wyłączała możliwość sprowadzenia realnego niebezpieczeństwa dla innych uczestników ruchu. Oskarżony działał przy tym wyłącznie w celu zatankowania pojazdu i nie zamierzał prowadzić go po drodze publicznej. Zdając sobie sprawę ze swojej nietrzeźwości oskarżony oczekiwał na przyjazd znajomej, która miała odebrać samochód ze stacji paliw. W tych okolicznościach stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu niewątpliwie nie był na tyle poważny, by uzasadniał orzeczenie wobec niego bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Sąd Okręgowy podziela stanowisko skarżącego, że orzeczenie wobec oskarżonego kary o charakterze bezwzględnym mogłoby w szerszym kontekście dotknąć przede wszystkim osoby trzecie, doprowadzając tym samym do powstania społecznie nieakceptowanych skutków skazania. Osadzenie oskarżonego w Zakładzie Karnym skutkowałoby zawieszeniem prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, pozbawiając tym samym miejsca pracy zatrudnianych przez niego pracowników, a przede wszystkim narażałoby siostrę oskarżonego na utratę bieżącej opieki ze strony osoby najbliższej. W ocenie Sądu Okręgowego resocjalizacja oskarżonego powinna przebieg w zasadniczo odmienny sposób. Mając na uwadze charakter, a w szczególności okoliczności popełnionego przez oskarżonego przestępstwa, należało orzeczoną wobec oskarżonego karę pozbawienia wolności warunkowo zawiesić na stosunkowo długi okres, dając mu tym samym wyraźny sygnał, że organy wymiaru sprawiedliwości dostrzegają pozytywną zmianę w jego postawie, zaś z drugiej strony wyraźnie informując go, że kolejne przekroczenie obowiązującego porządku prawnego może skutkować nie tylko orzeczeniem kary o charakterze bezwzględnym, ale także zarządzeniem wykonania kary aktualnie mu wymierzonej. Takie rozstrzygnięcie powinno zmobilizować oskarżonego do dalszej pracy resocjalizacyjnej oraz ustrzec go przed popełnianiem kolejnych przestępstw, do czego w istocie sprowadzają się przecież zasadnicze cele reakcji karnej. W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że dla osiągnięcia resocjalizacyjno-prewencyjnych celów reakcji karnej wystarczające będzie orzeczenie wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, co stanowiło podstawę do dokonania stosownej zmiany zaskarżonego wyroku i utrzymania go w mocy w pozostałej części.

Jednocześnie mając na uwadze sytuację majątkową oraz osobistą oskarżonego Sąd Okręgowy zwolnił go z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.