IV Ka 231/25 - uzasadnienie Sąd Okręgowy we Wrocławiu z 2025-06-18

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 231/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 21 listopada 2024 r. , sygn. akt XII K 802/23 dotyczący oskarżonego J. H. (1)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

Uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na wydanie zaskarżonego orzeczenia, tj.: art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności poprzez:

i. uznanie za wiarygodne, spójne i konsekwentne zeznań świadków A. K. (1) (k. 13-17, k. 150-151) i T. K. (k. 66-67, 151) odnośnie przebiegu zdarzenia z dnia 7 lipca 2023 roku, podczas gdy całą wiedzę pozyskali od Z. H., który był w trakcie zdarzenia i w trakcie przekazywania świadkom informacji pod wpływem alkoholu, a więc zeznania świadków były jedynie powtórzonymi zeznaniami pokrzywdzonego złożonymi w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi, co doprowadziło do ustalenia stanu faktycznego na podstawie zeznań, których Sąd nie powinien uwzględnić z urzędu,

ii. błędną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, tj. opinii sądowo-psychiatrycznej (k. 109- 113), z której wynika, że J. H. (1):

1. jest upośledzony w stopniu lekkim,

2. ma osobowość o organicznych cechach, ubogą, o niskim poziomie funkcjonowania, mało rozbudowaną, zubożałą poprzez wąski zakres zainteresowań, niski poziom ambicji życiowych, a także infantylną i niedokształconą uczuciowość oraz ogólne rysy niedostosowania społecznego,

3. otoczenie społeczne traktuje instrumentalnie, nadużywa alkoholu,

4. zdolność przewidywania skutków spożycia alkoholu u badanego z powodu deficytu intelektualnego i organicznych zaburzeń osobowości jest ograniczona, a w momencie przedmiotowego zdarzenia oskarżony z powodu deficytu intelektualnego, organicznych zaburzeń osobowości, pogłębionych stanem upicia alkoholowego, miał w stopniu znacznym ograniczoną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem i uznaniu przez Sąd, że pomimo treści opinii jednoznacznie wskazującej na przesłanki zachodzące w art. 31 § 2 k.k. co do osoby Oskarżonego nie zachodzą przesłanki zastosowania wobec niego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego J. H. (1) nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań Sąd Okręgowy z urzędu wskazuje Sądowi Rejonowemu, iż zapadły wyrok obarczony jest wadą w postaci obrazy prawa materialnego. Przypomnieć należy, iż zgodnie z treścią art. 72 § 1 k.k.- zawieszając wykonanie kary, Sąd zobowiązuje, a jeśli orzeka środek karny, może zobowiązać skazanego, do wykonania określonego w pkt. 1-8 obowiązku probacyjnego. W sytuacji gdy sąd nie orzeka środka karnego, obligatoryjnie należy orzec choćby jeden obowiązek probacyjny, brak orzeczenia obowiązku probacyjnego, gdy jest to obligatoryjne, stanowi względną przyczynę odwoławczą, o której mowa w art. 438 pkt 1a k.p.k. (vide: wyrok SA w Gdańsku z 18.03.2022 r., II AKa 382/21; wyrok SN z 17.12.2019 r., II KK 369/19, wyrok SN z 10.12.2020 r., V KK 288/20). Nieorzeczenie obowiązku probacyjnego może być skarżone wyłącznie w ramach zarzutu sformułowanego na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. (rażąca niewspółmierność innego środka), z uwzględnieniem jednak treści art. 425 § 2 k.p.k. (vide: wyrok SN z 30.12.2019 r., III KK 212/19). W realiach niniejszej sprawy wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej został zaskarżony jedynie na korzyść oskarżonego, brak środka zaskarżenia ze strony oskarżyciela publicznego uniemożliwił zatem korektę zaskarżonego orzeczenia poprzez np. zobowiązanie oskarżonego do przeproszenia pokrzywdzonego czy też tak konieczny w jego wypadku obowiązek powstrzymywania się od nadużywania alkoholu połączony z obowiązkiem poddania się terapii uzależnień. Reasumując Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 72 § 1 k.k., ponieważ nie orzekł ani jednego z obowiązków wymienionych w tym przepisie pomimo obligatoryjności takiego rozstrzygnięcia, jednakże z uwagi na treść art. 434§1 pkt.1 k.p.k. Sąd Odwoławczy nie mógł skorygować rażąco błędnego orzeczenia.

Przechodząc do omawiania zarzutów apelacyjnych w pierwszej kolejności podnieść należy, iż skuteczność podniesionego przez obrońcę oskarżonego J. H. (1) w środku odwoławczym zarzutu obrazy art. 7 k.p.k. jest uzależniona od jednoczesnego wykazania, że kwestionowaną ocenę dowodów przeprowadzono wbrew przesłankom w tym to przepisie określonym (zasadom prawidłowego rozumowania oraz wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego), a także bez uwzględnienia wszystkich przeprowadzonych dowodów. Brak wykazania takich wad tej oceny dowodów, powoduje, iż zawsze będzie ona podległa ochronie wynikającej z dyrektywy w tym przepisie zawartej. Podkreślić zatem należy, że przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeśli tylko jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego/oskarżonych oraz jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2006 roku, II KK 12/06, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2004 roku, sygnatura WK 26/03; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2004 roku, sygnatura V KK 60/03, czy też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2003 roku). Poczynione w analizowanej sprawie rozważania Sądu I instancji odnośnie oceny zebranych dowodów, zdaniem Sądu Odwoławczego, nie były obarczone błędami wynikającymi z przekroczenia reguły formułowanej w art. 7 k.p.k. Wywody Sądu I instancji, wiążące się z oceną materiału dowodowego są jasne, zrozumiałe, wewnętrznie spójne, a przede wszystkim pozostają w zgodzie z zasadami poprawnego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Przekonanie o wiarygodności jednych dowodów oraz uznanie za niewiarygodne innych, stanowiło wynik rozważenia przez Sąd Rejonowy wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów oraz wynikających z nich okoliczności, a zatem było dokonane w zgodzie z zasadą statuowaną treścią art. 7 k.p.k.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy nie poczynił także żadnych ustaleń faktycznych, które nie wynikałyby z dowodu uznanego przezeń za wiarygodny, a przynajmniej okoliczności takiej skarżący nie podnosi w ramach formułowanych zarzutów ani ich uzasadnienia. Podkreślić zatem należy, że Sąd Rejonowy odniósł się do wszystkich zgromadzonych w sprawie dowodów, a także przeprowadził ich dogłębną i logiczną analizę, w tym kontekście dokonując ustaleń, co do możliwości przypisania oskarżonemu czynu w formie przypisanej mu w zaskarżonym wyroku.

Sąd II instancji podnosi w tym miejscu, iż nie jest jego rolą dokonywanie powtórnej drobiazgowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Takowa została bowiem poczyniona przez Sąd rozstrzygający zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie regułami (strony 3 – 4 pisemnego uzasadnienia wyroku - karty 179 – 180 akt), a Sąd Okręgowy ocenę tę w pełni akceptuje.

Natomiast argumenty sformułowane we wniesionej apelacji stanowią w rzeczy samej jedynie wybiórczą i jednostronną ocenę tego materiału dowodowego poczynioną przez skarżącego, wobec czego Sąd Odwoławczy potraktował ją jako polemikę ze stanowiskiem Sądu I instancji, co nie dało jakichkolwiek podstaw do ingerencji w zaskarżone orzeczenie.

Lektura apelacji obrońcy oskarżonego prowadzi do wniosku, iż skarżąca kwestionuje fakt uznania za wiarygodne, spójne i konsekwentne zeznań A. K. (2) i T. K. odnośnie przebiegu zdarzenia z dnia 7 lipca 2023 roku. Obrońca stara się nieudolnie wykazać, iż zeznania te były jedynie powtórzeniem relacji pokrzywdzonego i dlatego Sąd nie powinien ich uwzględnić z urzędu. Tak prezentowane stanowisko należało uznać za całkowicie chybione. Trudno bowiem doszukać się w treści apelacji argumentów, które skutecznie podważałyby rozumowanie Sądu I instancji. Przypomnieć należy, iż to do A. K. (2) zadzwonił pokrzywdzony i zrelacjonował dokładnie przebieg zdarzenia z udziałem oskarżonego, wskazując, iż J. H. (1) podczas libacji alkoholowej dźgnął go nożem. Również relacja świadka T. K. przybyłego wraz z A. K. (2) do mieszkania zajmowanego przez pokrzywdzonego i oskarżonego jest wiarygodna i logiczna i w pełni zasługiwała, aby na jej podstawie odtworzyć stan faktyczny.

Sąd Okręgowy podkreśla nadto, iż oskarżony konsekwentnie przyznawał się do zarzucanego mu czynu i wyjaśniał: „ ja wtedy wziąłem nóż do ręki, który leżał koło niego i w nerwach ugodziłem go w okolice żeber” (k.28v), „ jestem świadomy konsekwencji swojego działania, to się więcej nie powtórzy, żałuje to co zrobiłem” (k.89)

W świetle powyższego oczywistym jest, że dowód z zeznań A. oraz T. K. był poddany ocenie takiej samej, jak każdy inny zgromadzony w danej sprawie materiał dowodowy. Z tej więc przyczyny wiarygodność złożonych przez nich zeznań musiała zostać oceniona w kontekście wszystkich okoliczności, w szczególności zaś pozostałych zgromadzonych w sprawie dowodów, w tym przede wszystkim dowodu z wyjaśnień oskarżonego i innych występujących w sprawie świadków.

Przypomnieć w tym miejscu także należy, że Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść była rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Obowiązkiem sądu jest wówczas wskazanie, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych – wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 lutego 2012 roku, sygnatura akt II AKa 35/12.

Zdaniem Sądu Okręgowego, z tego obowiązku Sąd Rejonowy wywiązał się w sposób prawidłowy. Jak wskazano bowiem powyżej, dowód z zeznań A. i T. K., oceniany był w kontekście wszystkich przeprowadzonych dowodów. W tej sytuacji zasadnie Sąd I instancji ocenił kwestionowane przez autorkę apelacji zeznania, a stanowisko swoje w tym zakresie Sąd Rejonowy logicznie uzasadnił, zaś stanowisko to Sąd Okręgowy w pełni podziela.

Sąd Okręgowy w tym miejscu raz jeszcze przypomina, że to Sąd I instancji dokonuje oceny materiału dowodowego i na podstawie uznanego przez siebie za wiarygodny materiału dowodowego odtwarza stan faktyczny. Natomiast rolą Sądu odwoławczego jest jedynie kontrola rozstrzygnięcia Sądu I instancji pod kątem zgodności odtworzonego stanu faktycznego z ujawnionym materiałem dowodowym, a także poprawności dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny ujawnionego materiału dowodowego.

Całkowicie niezrozumiałym okazał się być zarzut apelującego sformułowany w pkt 1 ii złożonej apelacji. Obrońca oskarżonego zarzucając błędną oceną materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie zacytowała wnioski końcowe z opinii sądowo – psychiatrycznej dotyczącej oskarżonego J. H. (2), domyślać się jedynie należy, iż kwestionuje ona niezastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Przypomnieć w tym miejscu należy, iż rozstrzygnięcie o zastosowaniu dobrodziejstwa z art. 31§2 k.k. jest rozstrzygnięciem w kwestii wymiaru kary, tak więc zarzuty apelacyjne powinny być kierowane właśnie pod kontem orzeczonej względem oskarżonego kary, nie zaś w kontekście błędnej – zdaniem apelującej – oceny materiału dowodowego (vide: Wyrok SA w Szczecinie z dnia 9 maja 2019 r., II AKa 45/19).

Tymczasem, zauważyć należy, że Sąd I instancji miał na uwadze wskazywany przez apelującego fakt ograniczonej poczytalności oskarżonego, ale zasadnie uznał, że brak jest podstaw do podjęcia decyzji o zastosowaniu instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Oczywiście stan ograniczonej w stopniu znacznym poczytalności jest istotnym czynnikiem umniejszającym winę, ale zarazem jest tylko jedną z wielu przesłanek mających wpływ na wymiar kary. Jest też oczywiste, co wprost wynika z treści art. 31 § 2 k.k., że ten ostatni nie wprowadza dla orzekającego sądu obowiązku nadzwyczajnego złagodzenia kary. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że rozstrzygnięcie o zastosowaniu lub niezastosowaniu dobrodziejstwa wynikającego z art. 31 § 2 k.k. jest rozstrzygnięciem w kwestii wymiaru kary i jako takie musi uwzględniać wszystkie ogólne dyrektywy wymiaru kary zawarte w art. 53 k.k. (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 lutego1973 r., Rw 136/73, OSNKW 1973, z. 6, poz. 82; z dnia 20 czerwca 1973 r., II KR 63/73, OSNKW 1974, z. 1, poz. 6; z dnia 21 października 1972 r., III KR 175/72, OSNKW 1973, z. 2-3, poz. 30).

W realiach zatem przedmiotowej sprawy zauważyć należy, że stopień społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu jawił się jako wysoki. Oskarżony bowiem dokonał zamachu na najważniejsze dobro chronione prawem jakim jest życie i zdrowie człowieka. Wprawdzie oskarżony w chwili czynu miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność pokierowania swoim postępowaniem, ale jednocześnie, jak wynika z opinii biegłych psychiatrów, oskarżony zdawał sobie sprawę z charakteru swojego czynu, jego naganności moralnej i karalności. Co więcej, nie jest on chory psychicznie, a ograniczona w stopniu znacznym poczytalność związana zaś była ze stanem upojenia alkoholowego, w które wprawił się sam oskarżony. Należy też w tym miejscu powtórzyć za Sądem I instancji, że stan upojenia alkoholowego w przypadku oskarżonego nie miał charakteru incydentalnego, a wynikał z regularnego nadużywania alkoholu. Znamiennym jest, iż jak wynika z relacji świadków, oskarżony będąc pod wpływem alkoholu kłóci się często ze swoim ojcem. Również w ocenie Sądu Odwoławczego nadużywanie przez oskarżonego alkoholu nie może stanowić podstawy dla usprawiedliwienia zachowania oskarżonego, skutkującej nadzwyczajnym złagodzeniem kary. Raz jeszcze podkreślić należy, iż nadzwyczajne złagodzenie kary jest czymś wyjątkowym. Dlatego też wyjątkowymi okolicznościami musi wykazać się sprawca, aby mógł z takiego złagodzenia kary skorzystać. W niniejszej sprawie Sąd I instancji zasadnie uznał, że oskarżony mimo, że działał w warunkach ograniczonej poczytalności, jednak nie zasługuje na zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary. Nadto należy zauważyć, że ograniczenie poczytalności wynikało u oskarżonego nie z choroby psychicznej, czy upośledzenia umysłowego, a zachowania oskarżonego potęgowane są przez świadome nadużywanie alkoholu. Mając na uwadze powyższe, wymierzenie oskarżonemu kary nadzwyczajnie złagodzonej byłoby, w ocenie Sądu Okręgowego, sprzeczne z celami kary, które mają być wobec niego osiągnięte jak również ze społecznym oddziaływaniem kary.

Wniosek

o uniewinnienie oskarżonego J. H. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku pkt I i II sentencji i odstąpienie od wymierzenia kary wobec oskarżonego J. H. (1)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutów za bezzasadne wnioski nie zasługują na uwzględnienie

3.2.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia, tj. mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania, tj. art. 410 k.p.k. polegającą na nieuwzględnieniu przez Sąd wagi dotychczasowej niekaralności oskarżonego oraz faktu, że starał się pomóc Z. H. poprzez założenie opatrunków, jak również faktu przebaczenia Oskarżonemu przez Z. H. i niezastosowanie przez Sąd wobec oskarżonego nadzwyczajnego złagodzenia kary w sytuacji, gdy po stronie oskarżonego zachodzą przesłanki wymienione w art. 31 § 2 k.p.k. oraz art. 60 § 2 pkt 1 i 2 k.p.k., a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na pominięciu przez Sąd okoliczności, które w sposób jednoznaczny przemawiają na korzyść oskarżonego oraz implikują możliwość zastosowania wobec Oskarżonego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza – co już wskazano powyżej wykazała, że Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych działał zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, w ramach i na podstawie obowiązującego prawa oraz zasad doświadczenia życiowego. Rozumowanie, które doprowadziło do dokonania przedmiotowych ustaleń faktycznych, znajduje pełne odzwierciedlenie w treści uzasadnienia.

Reasumując powyższe rozważania, chybionym okazał się być zarzut obrońcy oskarżonego, aby Sąd I instancji wydając zaskarżony wyrok dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych uznając oskarżonego winnym popełnienia przypisanego mu przestępstwa.

Przypomnieć w tym miejscu należy, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, może okazać się trafnym tylko wówczas, gdy podnoszący go w apelacji zdoła wykazać sądowi orzekającemu w I instancji uchybienia przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegające na nie uwzględnieniu przy jej dokonywaniu – tak zasad logiki, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, jak też całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności (art. 410 k.p.k.) W sytuacji, w której takowych uchybień on nie wykazuje poprzestając, co jest bardzo częstym zjawiskiem, na zaprezentowaniu własnej, nie liczącej się na ogół z wymogami tegoż art. 410 k.p.k., ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie sposób uznać, że rzeczywiście Sąd I instancji dopuścił się przy wydaniu tego zaskarżonego orzeczenia tego rodzaju uchybienia – wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27 kwietnia 2006 roku, sygnatura akt II AKa 80/06.

Mając na uwadze powyższe, a także w świetle uprzednich wywodów, Sąd Odwoławczy podnosi, iż zarzut autorki apelacji, jakoby Sąd I Instancji nie uwzględnił wagi dotychczasowej niekaralności oskarżonego oraz faktu, że starał się pomóc pokrzywdzonemu poprzez założenie opatrunków, w kontekście możliwości nadzwyczajnego złagodzenia kary wymierzonej oskarżonemu, jest bezzasadny.

Raz jeszcze przypomnieć należy, iż zastosowanie instytucji z art. 31 § 2 k.k. jest prawem a nie obowiązkiem Sądu orzekającego. Zauważyć należy jednak, że sam fakt działania sprawcy w stanie ograniczonej w stopniu znacznym poczytalności, nawet w skrajnych wypadkach, gdy zbliża się on do niepoczytalności, nie przesądza o zasadności zastosowania wobec niego nadzwyczajnego złagodzenia kary, albowiem rozstrzygnięcie w tym zakresie musi uwzględniać także pozostałe dyrektywy wymiaru kary zawarte w art. 53 k.k., w tym przede wszystkim także występujące w sprawie okoliczności obciążające (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 kwietnia 2013 r., sygn. akt II AKa 119/13).

Wniosek

o uniewinnienie oskarżonego J. H. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku pkt I i II sentencji i odstąpienie od wymierzenia kary wobec oskarżonego J. H. (1)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutów za bezzasadne wnioski nie zasługują na uwzględnienie

3.3.

rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu, która spowodowana jest nieuwzględnieniem przez Sąd wagi dotychczasowej niekaralności oskarżonego oraz faktu, że starał się pomóc Z. H. poprzez założenie opatrunków, jak również faktu przebaczenia oskarżonemu przez Z. H. i niezastosowanie przez Sąd wobec oskarżonego nadzwyczajnego złagodzenia kary w sytuacji, gdy po stronie Oskarżonego zachodzą przesłanki wymienione w art. 31 § 2 k.p.k. oraz art. 60 § 2 pkt 1 i 2 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analizując zaskarżony wyrok pod względem rodzaju i wysokości wymierzonej oskarżonemu kary, Sąd II instancji podnosi, iż Sąd Rejonowy właściwie zastosował dyrektywy wymiaru kary ujęte w przepisie art. 53 k.k. i trafnie uzasadnił ich zastosowanie, a ponadto uwzględnił całokształt okoliczności, zarówno łagodzących, a przede wszystkim obciążających, mających wpływ na wymiar kary.

Sąd Odwoławczy przypomina w tym miejscu, że o rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 punkt 4 k.p.k. nie można mówić w sytuacji, gdy sąd orzekający uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami wymiaru kary. O rażącej niewspółmierności kary nie można mówić, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową zasadę wymiaru kary, nie zostały przekroczone, co podkreślał Sąd Najwyższy w swoim wyroku z dnia 8 lipca 1982 roku w sprawie o sygn. akt Rw 542/82 (OSNKW z 1982r., z. 12, poz. 90). Ustawodawca zaznacza jednocześnie, że niewspółmierność ta ma mieć charakter rażący, a więc duży, istotny, nie dający się zaakceptować. Dopiero wówczas dojść może do zmiany zaskarżonego wyroku w części dotyczącej wymiaru kary.

Odnosząc się zatem do kwestii rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu J. H. (1) zaznaczyć należy, iż dla skuteczności przyjęcia, że sytuacja taka miała miejsce, koniecznym jest wykazanie, że choć Sąd I instancji wziął pod uwagę wszystkie okoliczności, których uwzględnienie przy wymiarze jest konieczne, to jednak przekroczył w rozmiarach nie dających się utrzymać ustawowe dyrektywy wymiaru kary, a tym samym przekroczył zasadę swobodnego uznania sędziowskiego, o której mowa w art. 53 § 1 k.k. Tak więc rażąca niewspółmierność kary może mieć miejsce wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą, która byłaby prawidłowa w świetle dyrektyw wynikających z przepisów art. 53 k.k. i art. 58 § 1 k.k. Tymczasem w ocenie Sądu Odwoławczego, wymierzona oskarżonemu kara 6 miesięcy pozbawienia wolności wcale nie jest karą surową, gdyż oscyluje w granicach połowy ustawowego zagrożenia, i z całą pewnością nie spełnia opisanych wyżej przesłanek rażącej niewspółmierności. Wręcz przeciwnie, Sąd orzekający w I instancji właściwie zastosował dyrektywy wymiaru kary ujęte w przepisie art. 53 k.k. i trafnie uzasadnił ich zastosowanie.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko, że stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu był znaczny, co w pełni uzasadnia rodzaj i wysokość kary zasadniczej orzeczonej wobec oskarżonego przez Sąd I instancji.

Podkreślić przy tym należy, że zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pobawienia wolności wskazuje, że Sąd I instancji przyjął pozytywną prognozę kryminalistyczną i założył, iż oskarżony w przyszłości będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni kolejnego przestępstwa.

Zatem, zdaniem Sądu Odwoławczego, ukształtowany przez Sąd Rejonowy wymiar kary w zaskarżonym wyroku stanowić będzie dla oskarżonego dolegliwość proporcjonalną do stopnia jego zawinienia i okoliczności sprawy, uwzględniającą w należytym stopniu stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa i stanowić będzie dla niego poważną, aczkolwiek nie nadmierną dolegliwość, w należytym stopniu uwzględniającą dyrektywy wskazane w ustawie w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej.

Reasumując, Sąd II instancji, nie widząc podstaw do dokonania korekty zaskarżonego wyroku we wskazany w apelacji sposób, zaskarżone orzeczenie utrzymał w mocy, o czym orzekł, jak w sentencji wydanego w dniu 28 maja 2025 roku wyroku.

Wniosek

o uniewinnienie oskarżonego J. H. (1) od popełnienia zarzucanego mu czynu, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku pkt I i II sentencji i odstąpienie od wymierzenia kary wobec oskarżonego J. H. (1)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wnioski nie zasługują na uwzględnienie

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok wskazany w sekcji 1.1. części wstępnej niniejszego uzasadnienia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego jako trafny zarówno w kwestii ustalenia sprawstwa i winy oskarżonego, jak i wymierzonej mu kary pozbawienia wolności - należało utrzymać w mocy. Zdaniem Sądu Okręgowego brak jest jakichkolwiek podstaw do ingerencji w orzeczenie Sądu I instancji. Również przy wymiarze kary Sąd meriti uwzględnił wszystkie okoliczności, słusznie wskazując, że kodeksowe zasady wyboru rodzaju orzekanej sankcji karnej obligują do jej wyboru przez pryzmat całokształtu okoliczności popełnienia czynu, sposobu działania, rodzaju naruszonych obowiązków, rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa oraz właściwości osobistych sprawcy. Sąd Rejonowy miał na uwadze, że oskarżony nie był karany sądownie, a swoim dotychczasowym zachowaniem udowodnił, iż wymierzenia kary izolacyjnej byłoby niecelowe. Przestępcze działanie oskarżonego było de facto incydentalne, a zachowanie po popełnieniu czynu zabronionego świadczy o tym, iż nie jest on osobą wysoce zdemoralizowaną, a jego dotychczasowe życie nie wykazuje na skłonności do łamania prawa.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

O wynagrodzeniu z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2016 r. poz. 1999 t.j.) i § 2 pkt 2, § 4 ust. 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

III

Mając na uwadze aktualną sytuację finansową oskarżonego, Sąd Odwoławczy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

SSO Dorota Nowińska

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu z dnia 21 listopada 2024 r. , sygn. akt XII K 802/23

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Bogumiła Skrzypek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy we Wrocławiu
Data wytworzenia informacji: