Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Kilczewska

Sędziowie SSO Alojzy Zawadzki

SSR del do SO Anna Borkowska (spr.)

Protokolant Aneta Malewska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Ireny Głogowskiej

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2013 r.

sprawy K. M. ( M.)

oskarżonego o przestępstwo z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego dla Wrocławia- Fabrycznej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Fabrycznej

z dnia 15 stycznia 2013r. sygn. akt II K 1232/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności obniża do 1 (jednego) roku;

b)  uchyla orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym 1180 zł opłaty za obie za instancje.

Sygn. akt IV Ka 406/13

UZASADNIENIE

K. M. został oskarżony o to, że w dniu 3 września 2009 r. we W. działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził Bank (...) SA do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 43.564,73 zł w ten sposób, że przekazał innej osobie podrobione zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) w celu podpisania umowy kredytu gotówkowego numer (...), a następnie pobrał wynikające stąd pieniądze, wprowadzając pokrzywdzonego w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się z zawartej umowy, tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk i art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2013 r. sygn. akt II K 1232/12 Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej w II Wydziale Karnym:

I.  uznał oskarżonego K. M. za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu, z tym, że ustalił, iż kwota stanowiąca przedmiot niekorzystnego rozporządzenia mieniem wynosiła 40.000 zł i za ten czyn na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk karę 100 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 50 zł

II.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 5 lat

III.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) SA obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w części, poprzez zapłatę kwoty 32.300 zł, wskazując, iż jest to odpowiedzialność solidarna z inną osobą, skazaną wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej z dnia 3 lipca 2012 r. w sprawie o sygn. akt II K 1798/11

IV.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 2480,85 zł, w tym wymierzył mu opłatę w kwocie 1300 zł.

Przedmiotowy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze zaskarżył na niekorzyść oskarżonego K. M. oskarżyciel publiczny, zarzucając wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść polegający na przyjęciu, że dowody ujawnione na rozprawie i ustalone na ich podstawie okoliczności faktyczne wskazują, że w odniesieniu do oskarżonego K. M. zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna i spełnione są warunki umożliwiające orzeczenie wobec niego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, podczas gdy prawidłowa ocena okoliczności związanych z osobą oskarżonego, a w szczególności jego dotychczasowy sposób życia, postawa oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa prowadzą wniosku, iż nie zachodzi w odniesieniu do oskarżonego pozytywna prognoza kryminologiczna, a w związku z tym kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie spełni swoich celów, nie zapobiegając powrotowi do przestępstwa i nienależycie kształtując świadomość prawną społeczeństwa.

Stawiając powyższy zarzut apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu K. M. kary 1 roku pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, przy utrzymaniu w mocy wyroku w pozostałej części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżyciela publicznego i zawarty w niej wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze zasługiwały na uwzględnienie.

W przedmiotowej apelacji prokurator nie kwestionował trafności ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd I instancji co do sprawstwa i winy oskarżonego ani też kwalifikacji prawnej czynu przypisanego K. M. przez Sąd. Uznając te ustalenia oraz kwalifikację prawną przypisanego oskarżonemu czynu za w pełni poprawne, Sąd Okręgowy nie widzi potrzeby powielania argumentów i wniosków Sądu Rejonowego w tym zakresie. Podkreślić należy jedynie, iż w ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji w sposób prawidłowy i dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe oraz poddał szczegółowej analizie wszystkie fakty istotne dla rozstrzygnięcia kwestii sprawstwa i winy oskarżonego. Na podstawie całokształtu materiału dowodowego Sąd poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w tym zakresie, zaś dokonana przez niego ocena dowodów nie nasuwa zastrzeżeń co do prawidłowości i trafności tej oceny. Sąd ten wyraźnie wskazał z jakich względów nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego K. M. i z jakich przyczyn nie mogą one doprowadzić do ekskulpowania go od stawianego mu zarzutu. Ponadto Sąd I instancji szczegółowo przeanalizował pozostałe przeprowadzone w toku postępowania dowody, przedstawiając wyczerpująco swoje stanowisko w pisemnym uzasadnieniu zapadłego rozstrzygnięcia. Dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny dowodów w żadnej mierze nie można uznać za nieobiektywną, dowolną czy sprzeczną z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

Niezbędnym jest natomiast odniesienie się do zasadnie stawianego w apelacji zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegającego na przyjęciu przez Sąd I instancji, że w odniesieniu do oskarżonego K. M. zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna i spełnione są warunki umożliwiające orzeczenie wobec niego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Dokonana przez Sąd Okręgowy analiza akt sprawy oraz zgromadzonego w jej toku materiału dowodowego, w szczególności co do okoliczności przedmiotowych i podmiotowych przypisanego oskarżonemu występku oraz danych o karalności oskarżonego, doprowadziła do wniosku o konieczności zmiany wydanego przez Sąd Rejonowy rozstrzygnięcia w zakresie orzeczenia o karze.

Sąd Rejonowy w pisemnych motywach orzeczenia podkreślił takie okoliczności obciążające oskarżonego, jak zaplanowane i podjęte z premedytacją działanie, wysoką wartość szkody oraz brak skruchy. O ile okoliczności te zostały wzięte pod uwagę przy kształtowaniu wymiaru kary pozbawienia wolności, o tyle pozostały bez wpływu na orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności. W realiach niniejszej sprawy nie sposób nie podzielić stanowiska oskarżyciela publicznego co do tego, iż orzeczona przez Sąd I instancji kara o charakterze nieizolacyjnym jest wynikiem nietrafnej prognozy kryminologicznej, będącej pochodną błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia. Jak wynika z pisemnego uzasadnienia wyroku, Sąd meriti uznał prognozę kryminologiczną wobec oskarżonego za niepewną, przy czym konsekwencją tego stwierdzenia było wyznaczenie wobec oskarżonego maksymalnego okresu próby związanej z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności. W ocenie Sądu Okręgowego, brak jest podstaw do postawienia wobec oskarżonego K. M. pozytywnej prognozy kryminologicznej, a tym samym niezasadnym jest zastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Zgodnie z treścią art. 69 § 1 i 2 kk sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Jak powszechnie przyjmuje się w doktrynie i orzecznictwie, warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności może być zastosowane tylko wobec sprawców, co do których istnieje pozytywna prognoza resocjalizacyjna na przyszłość. Ich dotychczasowa postawa i sposób życia muszą zatem wskazywać na to, że mimo niewykonania kary, zostaną osiągnięte jej cele, a w szczególności, iż sprawca nie powróci ponownie na drogę przestępstwa. Nie ulega również wątpliwości, iż rozstrzygając o możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary koniecznym jest dokonanie oceny psychicznego stosunku sprawcy do popełnionego czynu, a więc ustalenie czy wykazał on skruchę i czy uświadomia sobie naganność swojego postępowania (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 lutego 2000 r. II AKa 5/00 OSA 2001/1/1 , wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 marca 1999 r. II AKa 14/99 KZS 1999/3/28, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 czerwca 2001 r. II AKa 90/01).

Przenosząc te rozważania na realia niniejszej sprawy należy podnieść, iż oskarżony K. M. był pomysłodawcą i organizatorem wyłudzenia kredytu w kwocie 40.000 zł. To on zasugerował P. O. konieczność zawarcia umowy kredytowej, dostarczając mu stosowny dokument, mający niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy potwierdzać zatrudnienie P. O. w prowadzonej przez oskarżonego firmie. To oskarżony przekazał P. O. pieniądze w kwocie 7.700 zł na spłatę pierwszych rat kredytu, tłumacząc, iż dzięki takim wpłatom będzie można uniknąć zarzutu wyłudzenia, zaś brak kolejnych wpłat uzasadni się trudnościami finansowymi kredytobiorcy. Nie ulega też wątpliwości fakt, iż przyznaną przez bank kwotę kredytu P. O. w całości przekazał K. M.. Świadczy to jednoznacznie o działaniu oskarżonego z premedytacją, według przemyślanego planu, z dużym nasileniem złej woli. W toku postępowania oskarżony nie wykazał żalu i skruchy, w żaden też sposób nie zadośćuczynił pokrzywdzonemu. Należy też podnieść, iż popełniony przez oskarżonego w dniu 3 września 2009 r. czyn był kolejnym chronologicznie wejściem przez K. M. w konflikt z prawem. Oskarżony popełnił bowiem w okresie od lipca 2006 r. do listopada 2006 r. cztery czyny z art. 270 § 1 kk i art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Krotoszynie z dnia 26 marca 2010 r. sygn. akt II K 515/09 na karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na 2 lata próby (k. 115). W październiku 2008 r. K. M. dopuścił się dwóch czynów z art. 286 § 1 kk, za które został skazany na karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na 4 lata próby wyrokiem Sądu Rejonowego w Krotoszynie z dnia 30 września 2011 r. sygn. akt II K 213/10 (k. 116). Wreszcie w czerwcu 2009 r. oskarżony popełnił przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, za który to czyn Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt XVI K 142/11 wymierzył mu w dniu 12 września 2011 r. karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania na 4 lata próby (k. 109-114). Dopuszczenie się przez oskarżonego w dniu 3 września 2009 r. kolejnego umyślnego przestępstwa tego samego rodzaju co czyny popełnione uprzednio, jednoznacznie i bezspornie świadczy o wysokim stopniu zdemoralizowania oskarżonego, o całkowitym lekceważeniu przez niego obowiązującego porządku prawnego oraz o tym, iż popełnianie przestępstw przeciwko mieniu jest dla oskarżonego łatwym sposobem uzyskiwania znacznych korzyści finansowych. Mając na uwadze taką postawę oskarżonego, brak jest jakiejkolwiek gwarancji tego, że w razie orzeczenia kary pozbawienia wolności o charakterze nieizolacyjnym oskarżony K. M. nie wejdzie ponownie na drogę przestępstwa. W ocenie Sądu Okręgowego fakt, iż wskazane powyżej wyroki skazujące K. M. zostały wydane po popełnieniu przez oskarżonego czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania, nie może być w żadnej mierze podstawą dla przyjęcia istnienia wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej.

Nadto zdaniem Sądu Okręgowego orzeczona wobec oskarżonego kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie spełni wobec oskarżonego celów wychowawczych i zapobiegawczych, wręcz przeciwnie - może utwierdzić oskarżonego w przekonaniu o opłacalności wielokrotnego naruszania porządku prawnego.

W wyniku kontroli instancyjnej Sąd Okręgowy zmienił zatem zaskarżone orzeczenie w ten sposób, że obniżył orzeczoną wobec K. M. karę pozbawienia wolności do 1 roku i uchylił zawarte w pkt II części dyspozytywnej wyroku orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności. W pozostałej części zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy. W ocenie Sądu II instancji tak ukształtowana kara (stanowiąca dla oskarżonego realną dolegliwość w powiązaniu z karą grzywny i obowiązkiem naprawienia szkody) jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu i stopnia zawinienia oskarżonego. Jedynie kara bezwzględna pozbawienia wolności spełni swoje cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec oskarżonego, uświadamiając mu nieopłacalność naruszania porządku prawnego, a jednocześnie wypełni cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, wytwarzając w nim przekonanie o braku pobłażliwości dla sprawców traktujących popełnianie przestępstw przeciwko mieniu za źródło łatwo dostępnych korzyści finansowych.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 634 kpk i art. 635 kpk.