Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 499/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy, II Wydział Karny, z dnia 6 lutego 2024 roku, wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 449/23.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

A. M.

W okresie od grudnia 2022 roku do 13 kwietnia 2023 roku na skutek prowadzonego postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 13.03.2023 r. sygn. akt III RC 165/22 oraz postanowienia Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 25.05.2022 r. sygn. akt III RC 165/22 wyegzekwowano łącznie kwotę 5,49 złotych.

Zaświadczenie o dokonanych wpłatach

124

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

_____

_____________

_________________________________________

_________

_________

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zaświadczenie o dokonanych wpłatach

Dokument urzędowy, poświadczający wysokość wyegzekwowanej kwoty tytułem należności alimentacyjnym w okresie objętym aktem oskarżenia, niekwestionowany przez strony.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

___________

________________________

________________________________________________

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Oskarżycielka posiłkowa zarzuciła:

1)  obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 66 § 1 k.k. przez jego niewłaściwe zastosowanie i warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego, pomimo że uchylanie się przez oskarżonego przez okres 9 miesięcy od obowiązku alimentacyjnego na rzecz dwojga małoletnich dzieci, narażające małoletnich na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, cechuje się znacznym stopniem winy i społecznej szkodliwości czynu,

2)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść tego orzeczenia, polegający na przyjęciu, że do nie alimentacji w niniejszej sprawie doszło, bowiem oskarżony z powodów zdrowotnych nie mógł wykonywać dotychczasowej pracy na budowie, pomimo że w okresie objętym aktem oskarżenia, tj. od sierpnia 2022 r. do kwietnia 2023 r., niezdolność oskarżonego do pracy obejmowała jedynie okres 7 tygodni w związku z doznanym przez niego w styczniu 2023 r. złamaniem nasady bliższej piszczeli,

3)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść tego orzeczenia, polegający na przyjęciu, że w okresie od sierpnia 2022 roku do końca kwietnia 2023 r. oskarżony A. M. nie łożył systematycznie na utrzymanie swoich dzieci, pomimo że z ustalenia Sądu Rejonowego wynika, że oskarżony we wskazanym okresie niesystematycznie płacił alimenty, podczas gdy w rzeczywistości oskarżony w ogóle nie łożył na utrzymanie swoich dzieci, albowiem na przestrzeni 9 miesięcy oskarżony uiścił tytułem alimentów łącznie kwotę 5,49 zł,

4)  obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 629 k.p.k. i art. 627 k.p.k., polegającą na zaniechaniu zasądzenia od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kosztów ustanowienia pełnomocnika w postępowaniu przygotowawczym i sądowym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad 1. Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowanie jest niezasadny. W myśl art. 66 § 1 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności (art. 66 § 2 k.k.). Dokonując oceny materiału dowodowego Sąd odwoławczy doszedł do wniosku o istnieniu podstaw do zastosowania wobec oskarżonego powyższej instytucji i uznaje rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w tym zakresie za słuszne. Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął pozytywną prognozę kryminologiczną wobec oskarżonego A. M.. Składa się na nią łączna ocena postawy oskarżonego, dotychczasowy sposób życia i zachowania się po naruszeniu normy prawnej. Oskarżony jest osobą niekaraną, okazał skruchę i żal z powodu popełnionego przestępstwa, od początku rozumiał naganność swojego czynu. Oskarżony nie jest osobą bardzo młodą, wobec czego fakt jego dotychczasowej niekaralności jest wyrazem świadomego poszanowania przez niego norm prawnych. Oskarżony obecnie jest osobą zatrudnioną, stara się realizować obowiązek alimentacyjny na rzecz małoletnich dzieci. W ocenie Sądu odwoławczego Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że wobec ujawnionych dowodów wina oskarżonego i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, a okoliczności popełnienia przez niego przestępstwa nie budzą wątpliwości. W niniejszej sprawie najistotniejszym jest, aby możliwość podjęcia warunkowo umorzonego postępowania motywowała oskarżonego, wraz z nałożonym obowiązkiem do systematycznego łożenia alimentów, do podjęcia należytych starań w celu pełnej realizacji obowiązku alimentacyjnego. Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku potwierdziła, że w niniejszej sprawie zachodzą wszystkie wskazane wyżej przesłanki zastosowania dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania. Nie można bowiem tracić z pola widzenia okoliczności przedmiotowo - podmiotowych, które przemawiają za przyjęciem stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. W ocenie Sądu odwoławczego skazanie oskarżonego doprowadziłoby jedynie do pogłębienia zaległości alimentacyjnych z uwagi na trudność w utrzymaniu i znalezieniu źródła dochodu. Faktem notoryjnym jest bowiem, że osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu karnego mają utrudnioną pozycję na rynku pracy, zaś celem niniejszego postępowania jest takie ukształtowanie reakcji wymiaru sprawiedliwości, by zmotywować oskarżonego do łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci.

Ad 2. W ocenie sądu odwoławczego materiał dowodowy zebrany w aktach sprawy pozwalał na poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenie, że do nie alimentacji w niniejszej sprawie doszło, bowiem oskarżony z powodów zdrowotnych nie mógł wykonywać dotychczasowej pracy na budowie. Rację ma skarżąca, że w czasokresie objętym aktem oskarżenia niezdolność oskarżonego do pracy obejmowała jedynie okres 7 tygodni w związku z doznanym przez oskarżonego wypadkiem, jednakże problemy zdrowotne oskarżonego wpływające negatywnie na możliwość zarobkowania występowały dużo wcześniej, nadto z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS wynika, że w momencie starań oskarżonego o zasiłek rehabilitacyjny, ostatnie zatrudnienie oskarżonego miało miejsce w restauracji, a jako pracownik budowlany był zatrudniony wcześniej (k. 92). Zważyć należy, że oskarżony wobec pogorszenia stanu zdrowia podjął odpowiednie kroki w celu aktywizacji na rynku pracy, uzyskał świadczenie rehabilitacyjne, w celu przekwalifikowania przystąpił do indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego realizowanego przez (...) Centrum (...), podjął rehabilitację, szukał innej pracy. Podsumowując, słusznym jest więc twierdzenie, że na oskarżonym spoczywała konieczność przeorganizowania swojego życia, zwłaszcza w sferze zawodowej, aby stać go było na utrzymanie swoich dzieci, a postawiony zarzut w tym zakresie nie jest trafny. Wyrok jednak nie może być aktem zemsty za naruszenie podstawowych zasad społecznych, rolą rodziców jest obowiązek utrzymania dzieci. Jeżeli oskarżony nie zrozumie tej ważnej zasady, Sąd podejmie stosowne kroki , by prowadzić postępowanie w zwyczajnym trybie.

Ad 3. Niezasadny jest zarzut poczynienia błędów w ustaleniach faktycznych przez Sąd Rejonowy. Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie, ustalenia faktyczne zostały oparte na podstawie całokształtu materiału ujawnionego w toku rozprawy głównej, ocenionego w sposób prawidłowy z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Sąd i instancji zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia winy i kwalifikacji prawnej zarzucanego oskarżonemu czynu. Sąd odwoławczy poczynił dodatkowe ustalenia faktyczne w ślad za przedłożonym zaświadczeniem z postępowania egzekucyjnego, z którego wynika, że w okresie od grudnia 2022 roku do 13 kwietnia 2023 roku od oskarżonego wyegzekwowano symboliczną kwotę 5,49 złotych. Sąd Rejonowy prawidłowo jednak ustalił, że egzekucja komornicza okazała się bezskuteczna i wszelkie potrzeby dzieci w okresie od sierpnia 2022 roku do końca kwietnia 2023 roku były zaspokajane przez matkę, a więc Sąd de facto, mimo użytego sformułowania o niesystematyczności świadczeń, ustalił brak realizacji świadczeń alimentacyjnych przez oskarżonego we wskazanym czasokresie. Wobec powyższego, zarzut skarżącej w tym zakresie jest nietrafny.

Ad 4. Zarzut obrazy przepisów postępowania polegający na zaniechaniu przez Sąd I instancji zasądzenia od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kosztów ustanowienia pełnomocnika w postępowaniu przygotowawczym i sądowym jest zasadny. Zwolnienie oskarżonego przez sąd z ponoszenia kosztów sądowych nie uwalnia go jednocześnie od konieczności wyrównania oskarżycielowi posiłkowemu poniesionych przez niego uzasadnionych wydatków w sprawie (zob. także postanowienie SA w Katowicach z 30.09.2009 r., II AKz 646/09, KZS 2010/1, poz. 75).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku przez:

1.  uznanie oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i wymierzenie mu kary 8 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cel społeczny w wymiarze po 30 godzin miesięcznie,

2.  zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwoty 1.200 złotych tytułem zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika w postępowaniu przygotowawczym i przed Sądem Rejonowym,

3.  zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwoty 840 złotych tytułem zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika w postepowaniu przed Sądem Okręgowym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad 1. W ocenie Sądu Okręgowego przedmiotowe postępowanie słusznie zakończono w formie jego warunkowego umorzenia na okres próby, odstępując od skazania i wymierzenia oskarżonemu kary. Apelacja oskarżycielki posiłkowej nie zasługiwała w tym zakresie na uwzględnienie, bowiem, jak już wyżej wskazano, wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności lub innej, doprowadziłoby jedynie do powiększenia zaległości alimentacyjnych, czego negatywne konsekwencje odczuliby głównie uprawieni małoletni do przedmiotowych świadczeń. Takie działanie mogłoby działać deprawująco i przeczyłoby poczuciu sprawiedliwości społecznej. Niemniej jednak kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku w kierunku niekorzystnym dla oskarżonego doprowadziła do jego zmiany poprzez przedłużenie okresu próby. W ocenie Sądu odwoławczego okres 1 roku próby ustanowiony przez Sąd Rejonowy, jest w realiach niniejszej sprawy okresem zbyt krótkim i niewystarczającym, aby zweryfikować postawioną wobec oskarżonego A. M. pozytywną prognozę kryminologiczną. W ocenie Sądu odwoławczego okres próby wynoszący 3 lata jawi się jako bardziej adekwatny dla spełnienia celów instytucji warunkowego umorzenia postępowania. Oskarżony w tym czasie pozostanie pod kontrolą organów wymiaru sprawiedliwości i będzie poddany weryfikacji trafności wystosowanej wobec niego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Orzeczony okres próby w wymiarze 3 lat pozwoli na pełniejszy wgląd w proces kształtowania się właściwych postaw w życiu oskarżonego i umożliwi stałą kontrolę nad przestrzeganiem przez niego norm społecznego akceptowanych.

Ad 2 i 3. Wnioski w zakresie rozliczenia kosztów zasługiwały na uwzględnienie, wobec trafności zarzutów podniesionych w tym zakresie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

___________________________________________________________________

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

____________________________________________________________________________

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Zmiana wyroku skutkująca podwyższeniem okresu próby wskazanego w punkcie I do 3 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

W ocenie Sądu odwoławczego w realiach niniejszej sprawy okres próby wynoszący 3 lata jawi się jako bardziej adekwatny dla spełnienia celów instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

____________________________________________________

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

__________________________________________________________________________

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

__________________________________________________________________________

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

__________________________________________________________________________

4.1.

__________________________________________________

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

__________________________________________________________________________

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V.

Rozstrzygnięcie oparte na zasadzie słuszności wyrażonej w art. 624 § 1 k.p.k. Sytuacja związana z koniecznością wypełnienia obowiązku alimentacyjnego na rzecz pokrzywdzonych uzasadniała obciążenie Skarbu Państwa kosztami postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

SSO Marcin Sosiński

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana