Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Stanisław Jabłoński (spr.)

Sędziowie SSO Małgorzata Szyszko

SSO Krzysztof Głowacki

Protokolant Artur Łukiańczyk

przy udziale L. K. Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 5 września 2013r. sprawy

1. T. M.

oskarżonego o czyny z art. 279§1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., art. 279 § 1 k.k., art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., art. 279 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i w zw. z art. 91 § 1 k.k. oraz z art. 263 § 2 k.k.

2. D. Z. (1)

oskarżonego o czyny z art. 279 § 1 k.k., art. 278 § 1 k.k., art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k., art. 289 § 1 k.k. oraz z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w W.

z dnia 25 lutego 2013 roku sygn. akt VII K 25/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego T. M. oraz na podstawie art. 435 k.p.k. wobec oskarżonych Ł. Ś. (1), R. K. i Ł. G. w ten sposób, że:

a)  uchyla orzeczenia o karze grzywny zawarte w punkcie XI, XLI, XLVIII i LIV części dyspozytywnej tegoż wyroku oraz orzeczenie zawarte w punkcie LVIII części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku;

b)  uchyla orzeczenie, co do oskarżonego T. M. i na podstawie art. 435 k.p.k. także wobec oskarżonych M. D. i D. Z. (1) zawarte w punkcie LVII części dyspozytywnej wyroku o zasądzeniu odszkodowania na rzecz pokrzywdzonej J. G.;

c)  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego T. M. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 4 (czterech) lat próby;

d)  na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddaje oskarżonego T. M. pod dozór kuratora sądowego w okresie próby;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt IV Ka 686/13

UZASADNIENIE

T. M. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 11 czerwca 2007 roku w W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1), M. D. i Ł. G. po uprzednim pokonaniu drzwi wejściowych wszedł do wnętrza piekarni (...) a następnie dokonał kradzieży z jego wnętrza pieniędzy w kwocie 438,13 złotych oraz telefonu komórkowego firmy (...)” o wartości 400 złotych, powodując straty w łącznej wysokości 838,13 złotych, na szkodę (...) w R.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

II.  w nocy 29/30 czerwca 2007 roku w W. przy ul. ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1), M. D. i Ł. G. po uprzednim pokonaniu drzwi wejściowych wszedł do wnętrza piekarni (...) a następnie dokonał kradzieży z jego wnętrza pieniędzy w kwocie 545,25 złotych, czym działał na szkodę (...) w R.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

III.  w dniu 27 października 2008 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1), M. D. i D. Z. (1) dokonał włamania do budynku handlowego (...) w ten sposób, że po uprzednim pokonaniu drzwi wejściowych do budynku oraz drzwi wewnętrznych w budynku dostał się do jego wnętrza skąd ze stoiska należącego do K. K. dokonał kradzieży pistoletu pneumatycznego (...) kaliber 4,5 mm typu colt, pistoletu pneumatycznego (...) kaliber 4,5 mm typu B., 4 paczek śrutu do wiatrówek kaliber 4,5 mm, 2 paczek śrutu do wiatrówek kaliber 5 mm, powodując straty o łącznej wartości 400 złotych, na szkodę wymienionego pokrzywdzonego,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

IV.  w nocy 08/09 czerwca 2009 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z D. Z. (1), M. D. i Ł. G., dokonał włamania do kiosku ruchu w ten sposób, że po uprzednim wybiciu szyby znajdującej się za kratą zabrał z jego wnętrza gazety, słodycze w postaci batonów i ciastek, powodując straty o łącznej wartości 800 złotych, na szkodę pokrzywdzonego M. M.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

V.  w nocy z 14/15 .04.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki S. (...) nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 1600 zł na szkodę P. W.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

VI.  w nocy z 25/26.04.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki C. kol. czarnego dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi chromowanymi o wartości 4000 zł na szkodę A. J.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

VII.  w nocy z 28/29.04.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki M. nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 3000 zł na szkodę Ł. S.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

VIII.  w nocy z 04/05.05.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. i R. K. z samochodu m-ki V. (...) nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 3000 zł na szkodę M. B.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

IX.  w nocy z 05/06.05.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki O. (...) nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 4000 zł na szkodę M. W.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

X.  w nocy z 15/16.05.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki V. (...) nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 2000 zł na szkodę T. W.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

XI.  w nocy z 16/17.05.2010r w W. przy Pl. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki V. (...) nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 3000 zł na szkodę D. S.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

XII.  w nocy z 30/31.05.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z samochodu m-ki S. (...) nr rej. (...) dokonał zaboru 4 szt. kół z felgami aluminiowymi o wartości 6000 zł na szkodę W. B.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

XIII.  w nocy 15/16 października 2010 roku w W., przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. G. i M. D., dokonał włamania do sklepu monopolowego (...) w ten sposób, Ł. G. stał i pilnował, czy nikt nie nadchodzi, a pozostali przy użyciu łomu wyłamali drzwi od zaplecza sklepu a następnie wyłamali drzwi znajdujące się w budynku pomiędzy zapleczem a częścią sklepową i po wejściu do jego wnętrza dokonali kradzieży pieniędzy w kwocie 500 złotych, 122 sztuk kart doładowujących do telefonów komórkowych o różnym nominale, 16 sztuk kart chipowych sieci (...) o różnym nominale, 312 sztuk paczek papierosów różnych marek, 46 butelek wódki różnych marek, oraz telefonu komórkowego firmy (...) N73” o numerze (...), powodując straty o łącznej wysokości 8149,65 złotych, czym działał na szkodę pokrzywdzonego A. O.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XIV.  w nocy z 04/05.11.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. i R. K. dokonał kradzieży z włamaniem do pomieszczeń punku skupu metali w ten sposób, że wyrwał metalowy skobel zabezpieczający drzwi i po wejściu do środka dokonał kradzieży złomu miedzianego o wartości strat 1000 zł na szkodę Firmy (...),

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XV.  w okresie czerwca - lipca 2010 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1), M. D., D. Z. (1) i R. K. dostał się do budynku a następnie po wejściu do środka dokonał kradzieży monitora (...), karty sieciowej, urządzenie wielofunkcyjne, monitor (...) 21-22 cala, monitor D. (...) cali, fotel biurowy, kuchenki mikrofalowej, komputera stacjonarnego, wiertarki (...) o łącznej wartości strat około 2140 zł na szkodę W. S.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XVI.  w nocy z 07/08 listopada 2010r w Ż. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D., R. K. i Ł. Ś. (1) z samochodu m-ki P. (...) nr rej. (...) dokonał kradzieży 4 szt. kół z felgami aluminiowymi i oponami o wartości 800 zł na szkodę A. W. (1),

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

XVII.  w nocy z 02.03.12.2010r w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. i R. K. dokonał kradzieży z włamaniem do pomieszczeń punku skupu metali w ten sposób, że urwał śrubę skobel zabezpieczający drzwi i po wejściu do środka dokonał kradzieży złomu miedzianego o wartości strat 1430 zł na szkodę Firmy (...),

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XVIII.  w grudniu 2010 w W. przy ul. (...) wspólnie i w porozumieniu z M. D. z terenu punku skupu metali dokonał zaboru metali kolorowych o wartości około 300 zł czym działał na szkodę K. S.,

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

XIX.  w nocy 22/23 grudnia 2010 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1) i M. D. dokonał włamania do budynku przedszkola (...) w ten sposób, że po uprzednim wybiciu kamieniem szyby w drzwiach balkonowych wszedł do wnętrza budynku, gdzie z jednego z pomieszczeń dokonał kradzieży sprzętu nagłaśniającego firmy (...) o wartości 10200 złotych, czym działał na szkodę przedszkola (...) w W. reprezentowanego przez E. L. oraz po wyłamaniu drzwi w pomieszczeniu intendenta z szuflady biurka dokonał zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 100 złotych, czym działał na szkodę A. P.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XX.  w nocy 17/18 kwietnia 2011 roku w W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. D., D. Z. (1) i Ł. Ś. (1) usiłował dokonać włamania do sklepu (...) w ten sposób, że po uprzednim wygięciu blachy zabezpieczającej drzwi wejściowe do sklepu i ich wepchnięciu do wnętrza, jednakże zamiaru swego nie osiągnął, gdyż nie udało mu się pokonać zabezpieczenia, czym działał na szkodę sklepu (...) z siedzibą w K.,

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk

XXI.  w nocy 20/21 kwietnia 2011 roku, na trasie B. – L., działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1), dokonał włamania do skrzynki metalowej przeznaczonej do przechowywania akumulatorów, w ten sposób, że po uprzednim wygięciu elementów konstrukcyjnych dostał się do jej wnętrza, a następnie dokonał kradzieży z jej wnętrza akumulatora o wartości 400 złotych, czym działał na szkodę firmy (...) z siedzibą we W.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XXII.  w nocy 22/23 kwietnia 2011 roku w W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z Ł. Ś. (1), D. Z. (1) i M. D. dokonał włamania do altanki działkowej o numerze 664, w ten sposób, że po uprzednim pokonaniu kłódki i wyłamaniu drzwi wejściowych dostał się do wnętrza altanki, skąd dokonał kradzieży kosiarki spalinowej firmy (...), agregatu prądotwórczego spalinowego, pompy wodnej elektrycznej, powodując straty o łącznej wysokości 1300 złotych na szkodę pokrzywdzonego A. Ż.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XXIII.  w okresie od stycznia do czerwca 2011r w W. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z R. K. i Ł. Ś. (1) dokonał włamania do zbiornika paliwa samochodu m-ki M. nr rej. (...) w ten sposób, że pokonał zamek w korku zabezpieczającym wlew zbiornika a następnie dokonał kradzieży około 60 litrów paliwa w postaci oleju napędowego powodując straty w wysokości 300 zł na szkodę A. G. i T. G.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 kk

XXIV.  w dniu 21 lipca 2011r. w W., przechowywał bez wymaganego zezwolenia nabój do broni gładkolufowej, kaliber 12 mm, ze śrutowym ładunkiem rażącym,

tj. o czyn z art. 263 § 2 kk

D. Z. (1) został oskarżony o to, że:

XLIX. w dniu 27 października 2008 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z T. M., M. D. i Ł. Ś. (1) dokonał włamania do budynku handlowego (...) w ten sposób, że po uprzednim pokonaniu drzwi wejściowych do budynku oraz drzwi wewnętrznych w budynku dostał się do jego wnętrza skąd ze stoiska należącego do K. K. dokonał kradzieży pistoletu pneumatycznego (...) kaliber 4,5 mm typu colt, pistoletu pneumatycznego (...) kaliber 4,5 mm typu B., 4 paczek śrutu do wiatrówek kaliber 4,5 mm, 2 paczek śrutu do wiatrówek kaliber 5 mm, powodując straty o łącznej wartości 400 złotych, na szkodę wymienionego pokrzywdzonego,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

L. w nocy 08/09 czerwca 2009 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z T. M., M. D., Ł. G. dokonał włamania do kiosku ruchu w ten sposób, że po uprzednim wybiciu szyby znajdującej się za kratą zabrał z jego wnętrza gazety, słodycze w postaci batonów i ciastek, powodując straty o łącznej wartości 800 złotych, na szkodę pokrzywdzonego M. M.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

LI. w okresie czerwca - lipca 2010 roku w W. przy ulicy (...), działając wspólnie i w porozumieniu z T. M. i M. D., Ł. Ś. (1) i R. K. dostał się do budynku a następnie po wejściu do środka dokonał kradzieży monitora (...), karty sieciowej, urządzenie wielofunkcyjne, monitor (...) 21-22 cala, monitor D. (...) cali, fotel biurowy, kuchenki mikrofalowej, komputera stacjonarnego, wiertarki (...) o łącznej wartości strat około 2140 zł na szkodę W. S.,

tj. o czyn z art.278 § 1 k.k.

LII. w nocy 0 listopada 2010r działając wspólnie i w porozumieniu z D. K. dokonał włamania do sklepu spożywczego przy ul. (...) w W. gdzie przy użyciu dorobionego klucza odtworzył drzwi wejściowe i po wejściu do środka dokonał kradzieży pieniędzy w kwocie 867,20 zł, papierosów różnych marek w ilości 104 paczki, wyrobów cukierniczych powodując łączną sumę strat w wysokości 2043/17 zł na szkodę B. D.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

LIII. w nocy 17/18 kwietnia 2011 roku w W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z T. M., M. D. i Ł. Ś. (1) usiłował dokonać włamania do sklepu (...) w ten sposób, że po uprzednim wygięciu blachy zabezpieczającej drzwi wejściowe do sklepu i ich wepchnięciu do wnętrza, jednakże zamiaru swego nie osiągnął, gdyż nie udało mu się pokonać zabezpieczenia, czym działał na szkodę sklepu (...) z siedzibą w K.,

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.

LIV. w nocy 22/23 kwietnia 2011 roku w W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z T. M., Ł. Ś. (2) i M. D. dokonał włamania do altanki działkowej o numerze 664, w ten sposób, że po uprzednim pokonaniu kłódki i wyłamaniu drzwi wejściowych dostał się do wnętrza altanki, skąd dokonał kradzieży kosiarki spalinowej firmy (...), agregatu prądotwórczego spalinowego, pompy wodnej elektrycznej, powodując straty o łącznej wysokości 1300 złotych na szkodę pokrzywdzonego A. Ż.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

LV. w nocy z 16/17 marca 2011 roku w W. przy ul. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z R. K. i M. D. wyłamał drzwi wejściowe do pomieszczenia biurowego i magazynowego klubu i po wejściu do środka dokonał penetracji jednak zamierzonego celu nie osiągnął gdyż nie znalazł przedmiotu zainteresowania czym działał na szkodę Ośrodka Sportu i Rekreacji w W.,

tj. o czyn z art.13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k.

LVI. w nocy 12 kwietnia 2011 roku na trasie W. – M., działając wspólnie i w porozumieniu z R. K. i M. D. dokonał kradzieży z włamaniem do dwóch skrzynek sygnalizatorów świetlnych, w ten sposób, że po uprzednim pokonaniu kłódki i odgięciu obudowy skrzynek dostał się do ich wnętrza, skąd dokonał kradzieży 3 sztuk akumulatorów marki (...) o mocy 12 V, 170 amperogodzin, powodując straty w łącznej wysokości 1500 złotych, na szkodę Przedsiębiorstwa (...) we W.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

LVII. w nocy z 14/15 maja 2011r w W. na Obrońców L. dokonał krótkotrwałego użycia samochodu m-ki V. (...) nr rej. (...) w ten sposób, że przy użyciu oryginalnego kluczyka dostał się do wnętrza pojazdu następnie przejechał pojazdem około 20 metrów i pojazd porzucił, przy czyn z pojazdu dokonał kradzież radia (...) m-ki P., nawigacji Tom Tom oraz kluczyków od w/w pojazdu powodując straty w wysokości około 1000 zł na szkodę A. W. (2) ,

tj. o czyn z art. 289 § 2 k.k. i art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2013 r., sygn. akt VII K 25/13 Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w W.:

I.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynów opisanych w punktach I i II części wstępnej wyroku ustalając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, co stanowi przestępstwo z art. 279§1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

III.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie IV części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

IV.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynów opisanych w punkcie od V - XII części wstępnej wyroku ustalając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, co stanowi przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

V.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynów opisanych w punkcie od XIII - XIV części wstępnej wyroku ustalając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, co stanowi przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

VI.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie XV części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

VII.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynów opisanych w punkcie XVI i XVIII części wstępnej wyroku ustalając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, co stanowi przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

VIII.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynów opisanych w punkcie XVII i XIX części wstępnej wyroku ustalając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, co stanowi przestępstwo z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie tych przepisów wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

IX.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynów opisanych w punkcie XX - XXIII części wstępnej wyroku ustalając, że zostały one popełnione w warunkach ciągu przestępstw, co stanowi przestępstwo z art. 279 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk i w zw. z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie art. 279 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

X.  uznał oskarżonego T. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie XXIV części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 263 § 2 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XI.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk połączył oskarżonemu T. M. wymierzone wyżej kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 (czterdziestu) złotych;

(...)

XXIII.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynów opisanych w punkcie XLIX części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXIV.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie L części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXV.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LI części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 278 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

XXVI.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LII części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXVII.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LIII części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXVIII.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LIV części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXIX.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LV części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXX.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LVI części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 279 § 1 kk i za to na podstawie tego przepisu wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

XXXI.  uznał oskarżonego D. Z. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w punkcie LVII części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 289 § 1 kk i art. 278 § 1 kk w zw.z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 289 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

XXXII.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk połączył oskarżonemu D. Z. (1) wymierzone wyżej kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

(…)

LVII.  na podstawie art. 46 § 1 kk tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwami zasądza od oskarżonych T. M. i M. D. solidarnie na rzecz pokrzywdzonego P. W. kwotę 1600 (tysiąc sześćset) złotych, od oskarżonych T. M. i M. D. solidarnie na rzecz pokrzywdzonego D. S. kwotę 3000 (trzy tysiące złotych), od oskarżonych T. M. i M. D. solidarnie kwotę 2000 (dwóch tysięcy) złotych na rzecz pokrzywdzonego T. W., od oskarżonych T. M., M. D. i D. Z. (1) solidarnie na rzecz pokrzywdzonej J. G. kwotę 3800 (trzy tysiące osiemset) złotych;

(…)

LIX.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. A. kwotę (...),52 (tysiąc sto szesnaście 52/100) zł, w tym podatek VAT, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu M. D. z urzędu oraz na rzecz adw. R. S. kwotę (...),52 (tysiąc sto szesnaście 52/100) zł, w tym podatek VAT, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu D. Z. (1) z urzędu;

LX.  na podstawie art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych i od opłaty.

Apelację od powyższego wyroku wywiedli obrońcy oskarżonych T. M. i D. Z. (1).

Obrońca oskarżonego T. M. zaskarżając w/w wyrok na korzyść oskarżonego, w zakresie pkt. LVII i XI części dyspozytywnej wyroku, zarzucił:

1.  orzeczenie rażąco niewspółmiernej kary pozbawienia wolności za czyny opisane w pkt. I-X części dyspozytywnej wyroku w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, bez uwzględnienia okoliczności łagodzących, przemawiających na korzyść oskarżonego, a w szczególności młodego wieku oskarżonego oraz jego zachowania się po popełnieniu przestępstwa, w tym naprawienia szkód wyrządzonych czynami przestępnymi;

2.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 46 § 1 kk, poprzez jego błędne zastosowanie, polegające na zasądzeniu przez Sąd I instancji solidarnie od oskarżonych T. M., M. D. i D. Z. (2) kwoty 3.800 zł tytułem obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej J. G., podczas gdy wymienieni wyżej oskarżeni nie zostali skazani za ten czyn, opisany w pkt. LXIV części wstępnej wyroku.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmniejszenie wymiaru kary w stosunku do oskarżonego T. M. oraz warunkowego zawieszenie jej wykonania oraz uchylenie orzeczonego przez Sąd I instancji w pkt. LVII części dyspozytywnej wyroku obowiązku naprawienia przez oskarżonego szkody wyrządzonej na rzecz pokrzywdzonej J. G., ewentualnie - uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi Rejonowemu.

Obrońca oskarżonego D. Z. (1) zaskarżył wyrok w części, na korzyść oskarżonego, i zarzucił:

1.  wystąpienie w niniejszej sprawie bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 1 kpk na skutek wydania orzeczenia przez osobę nie posiadającą uprawnień do orzekania;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, przez przyjęcie, że oskarżony D. Z. (1) dokonał wskazanego w pkt. XXVII części dyspozytywnej wyroku czynu, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na dokonanie takich ustaleń;

3.  naruszenie przepisów postępowania mogące mieć wpływ na treść orzeczenia, a to przepisów art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk i art. 424 kpk polegające na jednostronnej, dowolnej ocenie dowodów, przyjęciu i interpretacji okoliczności czynów wyłącznie na niekorzyść oskarżonego, pominięciu okoliczności świadczących na jego korzyść, zwłaszcza w kwestii odnoszącej się do winy i sprawstwa w zakresie pkt. XXVII części dyspozytywnej wyroku;

4.  rażąco niewspółmierną surowość kary wyrażającą się w wymierzeniu oskarżonemu bezwzględnej kary pozbawienia wolności w nadmiernej wysokości za czyny określone w pkt. XXIII-XXVI oraz XXVIII-XXXII części dyspozytywnej wyroku, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że przyjęcie kwalifikacji czynów z art. 278 § 1 kk, art. 279 § 1 kk, art. 289 § 1 kk w okolicznościach niniejszej sprawy pozwala na wymierzenie kary pozbawienia wolności w znaczenie łagodniejszym wymiarze.

Stawiając powyższe zarzuty obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku, ewentualnie zmianę w zakresie pkt. XXVII części dyspozytywnej wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego oraz w części dotyczącej pkt. XXIII-XXVI i XXVIII-XXXII części dyspozytywnej wyroku i zawartego tam orzeczenia o karze poprzez zmniejszenie jej wymiaru i zasądzenie kary w granicach ustawowego minimalnego zagrożenia z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, nadto o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Spośród obu apelacji wywiedzionych w sprawie jedynie apelacja obrońcy oskarżonego T. M. zasługiwała na uwzględnienie. Apelację obrońcy oskarżonego D. Z. (1) zarówno co do podniesionych w niej zarzutów, jak i co do wniosku o zmianę zaskarżonego orzeczenia Sąd Odwoławczy uznał natomiast za niezasadną.

I. Co do apelacji obrońcy oskarżonego D. Z. (1).

Wnikliwa analiza akt sprawy, zapadłego wyroku oraz jego pisemnego uzasadnienia prowadzi w ocenie instancji odwoławczej do wniosku, że brak jest jakichkolwiek przesłanek ku temu by stawiać tezę, iż ustalenia faktyczne poczynione w zakresie przypisanego D. Z. (1) występku usiłowania kradzieży z włamaniem do sklepu (...) dotknięte były błędem sugerowanym przez apelującego. Materiał dowodowy zgromadzony przez Sąd pierwszoinstancyjny w tym zakresie uznać należy za pełny, a przy tym dający możliwość czynienia właściwych i w pełni obiektywnych ustaleń faktycznych. Takowe ustalenia Sąd ten zresztą poczynił. Rekonstruując stan faktyczny miał w polu widzenia wszystkie ujawnione w toku procesu dowody; dowody te poddał stosownej weryfikacji, uwzględniając całokształt okoliczności ujawnionych w sprawie, również tych dla oskarżonego korzystnych, po czym dokonał trafnej ich oceny. Następnie w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku przedstawił logiczny wywód obrazujący, jaki konkretnie materiał dowodowy przemawia za uznaniem winy i sprawstwa D. Z. (1), w szczególności przekonująco wytłumaczył powody, dla których walor wiarygodności przydał początkowemu przyznaniu się oskarżonego do winy oraz tym wyjaśnieniom współoskarżonych T. M. i Ł. Ś. (1), które go obciążały. Ocena ta zdaniem Sądu Okręgowego nie wykracza poza granice zakreślone treścią art. 7 kpk.

Apelacja obrońcy oskarżonego w tym zakresie ograniczała się wyłącznie do polemiki z ustaleniami Sądu I instancji, opartej na koncepcji odmiennej oceny dowodów. Nie wnosiła jednak do zebranego już przez Sąd meriti materiału dowodowego żadnych nowych okoliczności, o jakich Sąd ten nie miałby wiedzy ferując rozstrzygnięcie końcowe w sprawie; nie przedstawiała też tego typu argumentów, które pozwalałyby powątpiewać w logiczność, czy prawidłowość ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy, a zatem nie mogła zyskać aprobaty.

Jako całkowicie bezpodstawny uznał Sąd Okręgowy także zarzut sugerujący naruszenie art. 4 kpk, art. 410 kpk oraz art. 424 § 1 kpk. Tego typu uchybień na próżno szukać w procedowaniu sprawy przez Sąd meriti, to natomiast, iż Sąd ten nie wyszedł na przeciw oczekiwaniom apelującego obrońcy i odrzucił wersję zdarzeń przedstawioną przez obronę, czyniąc to w sposób chroniony zasadą swobodnej ich oceny, naruszenia przepisu art. 410 kpk, czy 424 § 1 kpk, a tym bardziej zasady obiektywizmu wyrażonej w art. 4 kpk w żadnej mierze oznaczać nie może.

Odnosząc się krótko do sygnalizowanego przez obrońcę zarzutu wystąpienia w sprawie bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 1 kpk wskazać z kolei należy, że jest on kompletnie bezzasadny. Niewątpliwie bowiem sędzia referent był osobą mającą uprawnienia do orzekania i to w zarówno w tej konkretnie sprawie, jak i w Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej - Wydziale Zamiejscowym z siedzibą w W.. Nawet jeśli bowiem -jak domniemywać należy z treści apelacji- sędzia referent odwołał się od decyzji o jego przeniesieniu na inne miejsce służbowe wydanej na podstawie art. 75 § 3 w zw. z art. 75 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych, to decyzja taka, o ile została podjęta we właściwym trybie i przez uprawniony podmiot, wywołuje skutek od chwili jej doręczenia (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2013 r., III CZP 46/13, G.Prawna (...)), zaś fakt złożenia odwołania skutku tego nie niweczy.

Analizując natomiast przedmiotową sprawę przez pryzmat zarzutu apelacyjnego skierowanego przeciwko orzeczeniu o karze oraz argumentów przytoczonych na jego poparcie Sąd Okręgowy uznał, iż brak jest jakichkolwiek podstaw do tego, by i w tym zakresie ingerować w rozstrzygnięcie Sądu meriti. Wbrew stanowisku apelującego, orzeczona przez Sąd I instancji wobec D. Z. (1) kara łączna 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności o bezwzględnym charakterze nie zawiera cechy niewspółmiernej surowości, nie jest też niesprawiedliwa.

Sąd orzekający uprawniony jest do wymierzania kary wedle swego uznania w granicach przewidzianych przez ustawę, uwzględniając dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 § 1 i 2 kk, a w stosunku do osób młodocianych - także dyrektywę szczególną ujętą w treści art. 54 § 1 kk. Realizując w/w uprawnienie w tej konkretnej sprawie Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia któregokolwiek z przytoczonych powyżej przepisów. Do takiego wniosku uprawnia lektura pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, gdzie Sąd I instancji jasno i nad wyraz obszernie przedstawił argumenty, które doprowadziły do konkluzji, że to właśnie kara łączna w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności jest adekwatna do zawinienia D. Z. (1), wskazał też czym kierował się ustalając wysokość tej kary.

Z przyjętym przez Sąd Rejonowy stanowiskiem trudno polemizować.

Oczywiście faktem jest, co podkreśla obrońca, że w przypadku sprawców nieletnich i młodocianych ustawodawca wyraźnie daje pierwszeństwo dyrektywie prewencji indywidualnej, niemniej okoliczność ta nie oznacza automatycznej pobłażliwości dla tego typu sprawców przestępstw. Nie ulega bowiem wątpliwości, że kara musi być dobierana odpowiednio do „potrzeb” sprawcy w zakresie oddziaływań wychowawczych (por. wyrok SN z 23.04.1981 r., I KR 51/81, OSNKW 1981, nr 10, poz. 53). Oskarżony D. Z. (1) nie ma wpojonego poszanowania dla obowiązujących norm porządku prawnego, co dobitnie pokazuje jego dotychczasowa droga życiowa. Choć bowiem jest on osobą młodą, to w przeszłości był już wielokrotnie karany sądownie, i to zarówno na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania, jak i kary o charakterze bezwzględnym. Okoliczność, iż względem jego osoby zapadały kolejne wyroki skazujące, a mimo to postawa oskarżonego nie uległa zmianie i nadal popełniał on kolejne czyny zabronione, wskazuje, że D. Z. (1) należy do kategorii osób zdemoralizowanych, w stosunku do których sięgać należy już tylko po sankcje ostateczne. Bezcelowym wydaje się oferowanie oskarżonemu szansy na resocjalizację w warunkach wolnościowych, skoro taką szansę otrzymywał już dwukrotnie i za każdym razem nie potrafił z niej należycie skorzystać.

Przypomnieć również należy, że oskarżony stanął pod zarzutem popełnienia 9 czynów zabronionych zakwalifikowanych jako występki przeciwko mieniu. Charakter tych czynów, umiarkowana opinia penitencjarna o oskarżonym, wspomniana uprzednia jego karalność a nade wszystko brak skuteczności poprzednio stosowanych wobec niego środków represji karnej w postaci kar pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania nie pozwala na sformułowanie wobec D. Z. (1) pozytywnej prognozy kryminologicznej. Sam fakt przyznania się do winy i wyrażenia skruchy w trakcie toczącego się przed Sądem Rejonowym postępowania zapatrywania tego zmienić nie może, a już z całą pewnością nie może -jak zdaje się, że chce tego obrońca- przesądzać o wymiarze i charakterze orzeczonej kary.

W tym stanie rzeczy Sąd Odwoławczy zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego D. Z. (1) utrzymał w mocy uznając wywiedzioną w jego sprawie apelację za bezzasadną.

II. Co do apelacji obrońcy oskarżonego T. M..

Aprobatę Sądu II instancji zyskała natomiast argumentacja przedstawiona przez obrońcę oskarżonego T. M..

Przede wszystkim zasadny jest zarzut naruszenia art. 46 § 1 kk. Błąd w tym zakresie zasygnalizował zresztą już Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. W istocie, fakt, iż oskarżeni T. M., M. D. oraz D. Z. (1) nie został skazani za czyn popełniony na szkodę J. G., wykluczał możliwość zasądzenia od nich kwoty 3.800 zł tytułem naprawienia szkody (pkt LVII części dyspozytywnej wyroku). W tym zatem zakresie zachodziła konieczność korekty zaskarżonego wyroku, co też Sąd Odwoławczy uczynił uchylając w/w orzeczenie w stosunku do oskarżonego T. M. zgodnie z wnioskiem apelacji, zaś w stosunku do oskarżonych M. D. i D. Z. (2) – w oparciu o brzmienie art. 435 kpk.

Okoliczność kwestionowania orzeczenia o karze skutkowała nadto w przypadku osoby T. M. zmianą w zakresie orzeczenia o karze grzywny (pkt XI części dyspozytywnej wyroku). Sąd Rejonowy wymierzył bowiem oskarżonemu karę grzywny na podstawie art. 33 § 2 kk, lecz orzeczenie to umiejscowił obok rozstrzygnięcia o karze łącznej pozbawienia wolności, co uznać należy za konstrukcję nieprawidłową. Grzywna kumulatywna z art. 33 § 2 kk orzekana jest bowiem obok kary pozbawienia wolności, przy czym nie ulega wątpliwości, że chodzi tu o karę pozbawienia wolności określoną w art. 32 pkt 3 kk (karę jednostkową), nie zaś karę łączną. Przemawia za tym nie tylko literalne brzmienie przepisu art. 33 § 2 kk, ale i charakter tej grzywny, która orzekana być może, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub gdy korzyść taką osiągnął. Innymi słowy, grzywna kumulatywna przypisana jest do kary pozbawienia wolności wymierzonej sprawcy za konkretny czyn, co wyklucza jej orzekanie obok kary łącznej pozbawienia wolności, a więc obok orzeczenia stanowiącego efekt połączenia kar orzeczonych oddzielnie za poszczególne przestępstwa pozostające w zbiegu.

Tożsama argumentacja przemawiała za uchyleniem orzeczenia o karze grzywny wydanego także wobec oskarżonych Ł. Ś. (1), R. K. i Ł. G., którzy rozstrzygnięcia końcowego wprawdzie nie zaskarżyli, jednak w/w zmianą mogli zostać objęci na mocy art. 435 kpk.

Na aprobatę instancji odwoławczej zasługiwał nadto zarzut rażącej niewspółmierności kary orzeczonej przez Sąd meriti wobec oskarżonego T. M.. Jej surowości w tym konkretnym przypadku nie można jdnak utożsamiać z wymiarem poszczególnych kar jednostkowych oraz kary łącznej wymierzonej T. M., ten bowiem nie pozostaje w sprzeczności z dyrektywami, o jakich stanowi art. 53 kk – mieści się w granicach przewidzianych przez ustawodawcę, uwzględnia w należytym stopniu okoliczności ujawnione w sprawie, jak też odzwierciedla stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu; istota rażącej niewspółmierności tkwi w bezwzględnym charakterze orzeczonej kary.

Sąd Odwoławczy, odmiennie aniżeli Sąd pierwszoinstancyjny, uznał bowiem, iż brak jest w dyrektywach wymiaru kary takich, które uzasadniałyby wymierzenie oskarżonemu kary łącznej pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia. W tym zakresie uzasadnienie Sądu I instancji nie przekonuje. Wydaje się bowiem, że Sąd zbyt dużą wagę przywiązywał do uprzedniej, dwukrotnej karalności T. M. tracąc z pola widzenia inne, pozytywne dla tego oskarżonego okoliczności. Na podkreślenie zasługuje zwłaszcza postawa oskarżonego po popełnieniu zarzucanych mu występków. T. M. wyraził skruchę, przy czym w odróżnieniu od współoskarżonych zadeklarował też wolę naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem. Oskarżony nie ograniczył się jednak li tylko do pustych deklaracji, lecz jeszcze przed wydaniem wyroku w sprawie podjął w tym kierunku faktyczne działania. Aktualnie na bieżąco spłaca kolejne zaległości, o czym świadczy oświadczenie pokrzywdzonego T. W. przedłożone przez oskarżonego w toku rozprawy apelacyjnej. Oskarżony T. M. prowadzi też poprawny tryb życia – ostatnimi czasy zdał maturę, podjął naukę w Wyższej Szkole (...) we W., pracuje zarobkowo w zakładzie mechaniki i naprawy pojazdów samochodowych, dodatkowo pomaga też matce w prowadzeniu restauracji i hotelu. Okoliczności powyższe pozwalają zdaniem Sądu Odwoławczego przypuszczać, iż kara pozbawienia wolności w jej nieizolacyjnej postaci spełni swoją wychowawczą rolę rokując pozytywnie na proces dalszej resocjalizacji T. M.. O ile jednak -wbrew danej jej szansie- oskarżony nadal postępować będzie niezgodnie z obowiązującymi regułami prawnymi, w tym dopuszczać się będzie przestępczych zachowań, doprowadzi to do wszczęcia przeciwko niemu postępowania o zarządzenie wykonania kary orzeczonej w przedmiotowym postępowaniu, z czego T. M. niewątpliwie powinien zdawać sobie sprawę.

Nadto, jako że dzięki rozstrzygnięciu o warunkowym zawieszeniu wykonania kary T. M. zyskuje możliwość resocjalizacji w warunkach wolnościowych, niewątpliwie wskazane jest, by jego zachowanie weryfikowane było przez okres dłuższy aniżeli tylko 3 lata (minimalny okres zawieszenia dla sprawców młodocianych). Z tych też względów Sąd Odwoławczy zadecydował o ustaleniu 4-letniego, niemal maksymalnego okresu próby, jak też oddał oskarżonego pod dozór kuratora, który w przypadku sprawców młodocianych -a takim właśnie jest T. M.- jest obligatoryjny.

W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Sąd Odwoławczy nie obciążał oskarżonych kosztami postępowania odwoławczego uznając, że ich uiszczenie stanowiłoby dla T. M. i nadmierną dolegliwość (art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk).