Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Głowacki (spr.)

Sędziowie SSO Alojzy Zawadzki

(...) del do SO Piotr Wylegalski

Protokolant Jowita Sierańska

przy udziale Marka Janczyńskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2013r.

sprawy A. G. (1)

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Oleśnicy

z dnia 12 września 2013r. sygn. akt II K 597/13

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.  zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. G. (1) skazany został następującymi prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 7 lipca 2003r. w sprawie VI K 175/03 za czyny popełniony:

- w dniu 12 stycznia 2003r. kwalifikowane z art.178a§1 kk. i art.244 kk., za który orzeczono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania okres 5 lat próby, grzywnę 60 stawek dziennych grzywny po 10 złotych każda, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 4 lat, świadczenie pieniężne w kwocie 300 zł, przy czym karę pozbawienia wolności ponownie zarządzono do wykonania postanowieniem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 września 2011r. w sprawie II Ko 2020/11;

2)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 września 2005r. w sprawie II K 315/05 za czyn popełniony:

- w dniu 12 maja 2005r. kwalifikowany z art.244 kk., za który orzeczono karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres 3 lat próby, grzywnę w wymiarze 40 stawek dziennych po 10 zł każda, przy czym wykonanie kary pozbawienia wolności zostało zarządzone postanowieniem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 16 listopada 2006r. a skazany odbył powyższą karę w okresie od 20 kwietnia 2007r. do 31 października 2007r.,

3)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 25 lipca 2006r. w sprawie VI K 220/06 za czyn popełniony:

- w dniu 27 grudnia 2005r. kwalifikowany z art. art.178a§1 kk. i art.244 kk. w zw. z art.11§2 kk., za który orzeczono karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania okres 4 lat próby, grzywnę 50 stawek dziennych grzywny po 10 złotych każda, zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 4 lat;

4)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 27 września 2010r. w sprawie II K 993/10 za czyn popełniony:

- w okresie od 1 stycznia 2010r. do czerwca 2010r. . kwalifikowany z art.209§1 kk., za który orzeczono karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres 2 lat próby, zobowiązano oskarżonego do naprawienia szkody poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonego kwoty 2850 zł w terminie 2 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku oraz zobowiązano oskarżonego do systematycznego łożenie alimentów na rzecz syna, przy czym wykonanie kary pozbawienia wolności zostało zarządzone postanowieniem Sądu Rejonowego Oleśnicy z dnia 7 kwietnia 2011r. w sprawie o sygn. akt II Ko 18/11;

5)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 maja 2011 r. w sprawie II K 283/11 za czyn popełniony:

- w dniu 11 marca 2011 roku, kwalifikowany z art.178a§1 kk., za który orzeczono karę 1 roku pozbawienia wolności pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres próby wynoszący 4 lata, grzywnę w wymiarze 30 stawek dziennych po 10 złotych każda, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat, przy czym wykonanie kary pozbawienia wolności zostało zarządzone postanowieniem Sądu Rejonowego Oleśnicy z dnia 2 kwietnia 2012r. w sprawie o sygn. akt II Ko 187/12;

6)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 25 lipca 2011r. w sprawie II K 146/11 za czyn popełniony:

- w okresie od 1 lipca 2010r. do stycznia 2011r. kwalifikowany z art.209§1 kk., za który orzeczono karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania kary na okres 3 lat próby, zobowiązano oskarżonego do systematycznego łożenie alimentów na rzecz syna, jednocześnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 5 listopada 2012r. oddano skazanego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego;

7)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 8 sierpnia 2011r. w sprawie II K 639/11 za czyn popełnione:

- w dniu 28 kwietnia 2011r. kwalifikowany z art.178a§1 kk., za który orzeczono karę 6 miesięcy pozbawienia z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, grzywnę w wymiarze 60 stawek dziennych po 10 zł każda, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 1 roku;

8)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 września 2011r. w sprawie II K 838/11 za czyn popełniony:

- w dniu 1 lipca 2011r. kwalifikowany z art.178a§1 kk. i art.244 kk. w zw. z art.11§2 kk., za który orzeczono karę 1 roku pozbawienia wolności, grzywnę w wymiarze 80 stawek dziennych po 10 zł każda, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat;

9)  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 20 marca 2012r. w sprawie II K 1476/11 za czyn popełniony:

- w dniu 1 sierpnia 2011r. kwalifikowany z art.178a§1 kk. i art.244 kk. w zw. z art.11§2 kk. w zw. z art.64§1 kk., za który orzeczono karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat.

Sąd Rejonowy w Oleśnicy wyrokiem łącznym z dnia 12 września 2013r. , sygn.akt II K 597/13.

I.  na podstawie art.85 kk. i art.86§1 i 2 kk. połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 maja 2011r. w sprawie II K 283/11

2.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 25 lipca 2011 r. w sprawie II K 146/11

3.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 8 sierpnia 2011r. w sprawie II K 639/11

i wymierzył mu karę łączną 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art.85 kk. i art.86§1 i 2 kk. połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 września 2011r. w sprawie II K 838/11

2.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 20 marca 2012r. w sprawie II K 1476/11

i wymierza mu karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art.90§2 kk. połączył skazanemu środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczone prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 maja 2011r. w sprawie II K 283/11

2.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 8 sierpnia 2011r. w sprawie II K 639/11

i wymierzył mu łącznie zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 (trzech) lat;

IV.  na podstawie art.90§2 kk. połączył skazanemu środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczone prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 30 września 2011r. w sprawie II K 838/11

2.  Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 20 marca 2012r. w sprawie II K 1476/11

i wymierzył mu łącznie zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 (pięciu) lat;

V.  pozostawił do odrębnego wykonania inne orzeczenia zawarte w powyższych wyrokach i nie objęte niniejszym wyrokiem łącznym;

VI.  na podstawie art.572 k.p.k. umorzył postępowanie w zakresie wydania wyroku łącznego w zakresie kar wymierzonych skazanemu wyrokami opisanym w pkt I - IV części wstępnej wyroku;

VII.  na podstawie art.624§1 k.p.k. zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego zarzucając:

1. w pkt I obrazę prawa karnego materialnego, a mianowicie art.89§la Kodeks karnego (dalej:, w zw. z art.69§1 KK, poprzez niesłuszne orzeczenie kary bezwzględnego pozbawienia wolności pomimo, iż wszystkie kary podlegające łączeniu zostały orzeczone z warunkowym ich zawieszeniem przy istnieniu przesłanek pozwalających na warunkowe zawieszenie kary określonych w art.69§1kk.

2. w pkt II obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art.89§1 a KK, poprzez odrzucenie możliwości warunkowego zawieszenia kary łącznej, przy łączeniu kar orzekających bezwzględne rozbawienie wolności, pomimo, iż łączenie kar bezwzględnie pozbawiających wolność skazanego, nie stoi na przeszkodzie orzeczenia warunkowo zawieszonej kary łącznej, o ile spełnione są przesłanki określone w art.69§1 KK;

3. .naruszenie prawa materialnego, tj. art.69 KK w zw. z art.89§1a KK, poprzez uznanie, iż uprzedni karalność skazanego wyłącza możliwość warunkowego zawieszenia kary łącznej;

4.naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art.7 KPK, polegający na przekroczeniu zasad swobodnej oceny materiału dowodowego, polegający na uznaniu, iż dla prawidłowego przebieg resocjalizacji skazanego A. G. (1), konieczne jest orzeczenie kary łącznej bezwzględnej pozbawienia wolności, pozbawienia pomimo stwierdzenia przez Sąd w ustalonym stanie faktyczny przesłanek materializujących pozytywną prognozę kryminologiczną.

Podnosząc powyższe zarzuty, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie wobec skazanego kar łącznych warunkowo zawieszających pozbawienie wolności zarówno co do zbiegu przestępstw wskazanego w pkt I jak i w pkt II w/w orzeczenia, tj. kar zgodnych z ustalonym przez Sąd I nastań wymiarem, jednakże zawieszonych co do ich wykonania na okres próby odpowiednio 3 i 4 lat.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy skazanego, jako oczywiście bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie.

A. G. (2), jak wynika z informacji Krajowego Rejestru Karnego oraz akt poszczególnych spraw, był 9 – krotnie karany sądownie(k.2-3).

W myśl art.85 kk. jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, Sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.

Sąd Okręgowy w pełni podzielił argumentację Sądu I instancji zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, podobnie jak argumentację dotyczącą braku podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania tak wymierzonych kar łącznych. Przemawiała za tym przede wszystkim niepoprawność skazanego, który wielokrotnie wkraczał na drogę przestępstwa (o czym przekonuje jego karta karna).

W realiach niniejszej sprawy stwierdzić trzeba, że trafnie w odniesieniu do wymiaru kar łącznych Sąd Rejonowy kierował się oceną związków przedmiotowo – podmiotowych pomiędzy czynami, których dopuścił się skazany oraz oceną ich ilości i częstotliwości dokonania, a także prognozą penitencjarną zachodzącą wobec A. G. (2), stosując przy tym zasadę częściowej absorpcji, czyli tzw. zasadę asperacji.

Istotnym w rozpoznawanej sprawie jest fakt, że wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r., Nr 206, poz.1589) nie zachodzą materialnoprawne przeszkody do orzeczenia kary łącznej o charakterze bezwzględnym w przypadku skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania. Bezsprzecznym jest, że zmiany przepisów kodeksu karnego wprowadzone ustawą z dnia 5 listopada 2009 r. są dla skazanych mniej korzystne od tych, jakie obowiązywały w poprzednim stanie prawnym. Przytoczyć należy w tym miejscu orzeczenie Sądu Najwyższego, jakie zapadło na kanwie art.89§1a kk., a które wskazuje wprost, że „możliwość wymierzenia kary łącznej w wyroku łącznym na podstawie art.89§1a kk., zgodnie z art.4§1 kk., dotyczyć będzie skazań za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, popełnione po dniu 7 czerwca 2010 r.”; orzeczenie natomiast przez sąd za zbiegające się przestępstwa, za które wymierzono również kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia w sytuacji, gdy przestępstwa te zostały popełnione przed dniem 8 czerwca 2010 r. zawsze stanowić będzie rażące naruszenie art.4§1 kk. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2011 r., V KK 74/11, Biul.PK 2011/7/36).

W świetle powyższych konstatacji stwierdzić należy, iż Sąd I instancji słusznie uwzględnił przy wyrokowaniu obowiązujące uprzednio stanowisko judykatury o kierowaniu się interesem procesowym skazanego przy orzekaniu wyroku łącznego. Interpretacja przepisu art.89§1 kk., dokonywana w orzecznictwie Sądu Najwyższego jeszcze przed wejściem w życie art.89§1a kk., była bezsporna i jednoznaczna. W uchwale z dnia 27 marca 2001 r., sygn. akt I KZP 2/01 Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że art.89§1 kk. stanowi podstawę do orzekania kary łącznej w wyroku łącznym w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary bezwzględne pozbawienia wolności z karami pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, ale poprzez orzeczenie (przy spełnieniu warunków z art.69 kk.) kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Prawidłowo również Sąd Rejonowy wziął pod uwagę treść aktualnie obowiązującego art.89§1a kk. Obecnie istnieje możliwość wymierzania w miejsce łączonych w wyroku łącznym kar bezwzględnych pozbawienia wolności z karami orzeczonymi z warunkowym zawieszeniem ich wykonania i wymierzanie w ich miejsce kary łącznej w postaci bezwzględnej kary pozbawienia wolności.

Przekreśla to obowiązującą dotychczas zarówno w orzecznictwie jak i w doktrynie zasadę, iż instytucja wyroku łącznego miała służyć wyłącznie poprawie sytuacji skazanego.

Przepis art.89§1a kk. pozwala wprost w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania - orzec w wyroku łącznym - karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Za Sądem Apelacyjnym w Krakowie stwierdzić należy, że „orzeczenie kary łącznej nie musi przynosić skazanemu korzyści, jest bowiem konsekwencją przesłanek jej wymiaru. Wymierzenie kary łącznej jest działaniem racjonalnym, polegającym na oznaczeniu kary odpowiedniej do stopnia związku przedmiotowo-podmiotowego między zbiegającymi się realnie przestępstwami.” (por. orzecz. SA w K. z 5.02.2008 r. II AKa 8.08, KZS 2008/3/30). Co więcej, jak również wynika to z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19.10.2007 r. (II AKa 183/07, Prok. i Pr. 2008/4/17) „kara łączna jest swego rodzaju podsumowaniem działalności przestępczej sprawcy w okresie czasu objętym skazaniami. Ma likwidować swoistą konkurencję kar w postępowaniu wykonawczym wynikłą z kilkakrotnych skazań. Nie jest to sposób na premię dla sprawcy większej ilości przestępstw. Wymierzając karę łączną, stosuje się zwykłe dyrektywy karania, a zwłaszcza słuszności i celowości, wyrażane przez związek przedmiotowo-podmiotowy między poszczególnymi przestępstwami. Popełnienie więcej jak jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstępstwa od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych.” Wbrew sugestii apelującego, instytucja wyroku łącznego nie może być zatem traktowana jako premia dla skazanego z tego tytułu, że popełnił wiele przestępstw w krótkim okresie czasu.

W świetle powyższych konstatacji stwierdzić trzeba, że trafnie w odniesieniu do wymiaru kar łącznych Sąd Rejonowy kierował się oceną związków przedmiotowo – podmiotowych pomiędzy czynami, których dopuścił się skazany oraz oceną ich ilości i częstotliwości dokonania.

Biorąc pod uwagę ilość i częstotliwość popełnianych czynów, zastosowanie w stosunku do skazanego zasady całkowitej absorpcji oraz dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary powodowałoby tak u skazanego, jak i w odczuciu społecznym przekonanie o nie ponoszeniu konsekwencji karnej czynów, za które prawomocnie orzeczono kary pozbawienia wolności.

Mając powyższe na uwadze, brak było podstaw do wymierzenia postulowanych przez apelującego, kar łącznych warunkowo zawieszających pozbawienie wolności zarówno co do zbiegu przestępstw wskazanego w pkt I jak i w pkt II w/w orzeczenia, tj. kar zgodnych z ustalonym przez Sąd I nastań wymiarem, jednakże zawieszonych co do ich wykonania na okres próby odpowiednio 3 i 4 lat.

Dlatego też, nie znajdując uzasadnienia dla argumentacji zawartej w apelacji, Sąd Okręgowy utrzymał w mocy wyrok Sądu I instancji.

Uwzględniając sytuację majątkową skazanego, na podstawie art.624§1 kpk i art.634 kpk zwolniono go od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.