Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2018 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Aneta Zajączkowska

po rozpoznaniu w dniu 22.05.2018 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko (...) S.A. (...) w W.

o zapłatę i ustalenie

I. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 80 191, 78 zł (osiemdziesiąt tysięcy sto dziewięćdziesiąt jeden złotych, siedemdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15.01.2015 r. do dnia 31.12.2015 r. oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty;

II. oddala dalej idące powództwo;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 7 217 zł kosztów procesu;

IV. nakazuje pozwanemu uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 4 972, 12 zł nieopłaconych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powód T. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S. A. (...) w W. 341, 78 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 15.01.2014 r. oraz 80 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 15.01.2014, ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące wystąpić w przyszłości skutki wypadku powoda z dnia 12.03.2014 r., a także o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnianiu pozwu powód wskazał, iż w dniu 12.03.2013 r. na skutek utrzymywania niewłaściwego stanu technicznego i konstrukcyjnego bramy hangaru przez (...) Ośrodek (...) w T. został przygnieciony przez jedno ze skrzydeł bramy, co spowodowało u niego powstanie uszczerbku na zdrowiu. Rozpoznano u niego: złamanie I kręgu kręgosłupa lędźwiowego z wpukleniem odłamów od kanału kręgowego, złamanie III kręgu lędźwiowego, uraz zmiażdżeniowy tułowia (przygniecenie stalową bramą wyjazdową), wyłamanie klatki piersiowej, złamanie mostka, obustronne złamanie licznych żeber, w tym wielomiejscowe, obustronną śladową odmę opłucnową. Powód przebywał od 12 do 18.03.2013 r. w Centrum (...) w (...) Publicznym Szpitalu (...) w S.. Odniesione obrażenia wypełniały znamiona przestępstwa z art. 157 § 1 kk.

Powód podniósł, iż mimo długotrwałej rehabilitacji, która choćby częściowo miała umożliwić mu powrót do zdrowia oraz odzyskanie dawnej sprawności, pozostawał bez zdolności do pracy i po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego pobierał świadczenie rehabilitacyjne.

Dalej powód podniósł, iż wystosował do (...) Ośrodka (...) w T. pismo w sprawie zapłaty z tytułu odszkodowania i zadośćuczynienia. W odpowiedzi uzyskał numer polisy zakupionej przez Centrum u pozwanego. Wskazał, iż swoje żądanie skierował do pozwanego, jednakże pismem z dnia 01.04.2015 r. uzyskał decyzję odmowną, zarówno w zakresie odszkodowania, jak i zadośćuczynienia, z uwagi na fakt, iż zdarzenie było nieszczęśliwym wypadkiem, a za takie zdarzenie ubezpieczony nie ponosi odpowiedzialności.

Powód podniósł, iż na skutek doznanych urazów w sposób istotny ograniczona została możliwość wykonywania pracy zawodowej, tj. żeglarstwa, które jest jego pasją, a także stanowi źródło utrzymania. Podał, iż posiada patent młodszego instruktora żeglarstwa (...), (...) (short range certificate), a także patent sternika jachtowego, dzięki czemu przed wypadkiem organizował i czynnie uczestniczył w wielu rejsach morskich jako kapitan statku.

Aktualnie z uwagi na stwierdzony uszczerbek na zdrowiu wykonywanie przez niego pracy w dotychczasowym zakresie jest niemożliwe, w szczególności dlatego, że jego rola nie ograniczała się roli stojącego na mostku kapitana, lecz wykonywał w odpowiednim tempie i czasie szereg czynności żeglarskich, wymagających refleksu i siły. Obecnie nie może już za członków załogi podejmować nagłej interwencji w sytuacji tego wymagającej. Dlatego nawet jeśli wypłynie w rejs, to może to uczynić tylko z załogą odpowiednio doświadczoną oraz w warunkach atmosferycznych minimalizujących ryzyko załamania pogody i sytuacji wypadkowej na jachcie. W konsekwencji jego żeglarstwo, które miało charakter pełnomorski, na otwartych akwenach dużo większych od morza Bałtyk, zmieniło się w rzadkie, sporadyczne, rekreacyjne rejsy.

Dodatkowo powód podniósł, iż do dnia wypadku był w pełni sprawny, aktywny i w dobrej kondycji fizycznej. W wolnych chwilach poświęcał się swoim innym pasjom, tj. grał na gitarze, jeździł na rowerze, interesował się turystyką. Wypadek zmienił nie tylko jego dotychczasowe życie, ale przede wszystkim w sposób nieodwracalny zmienił przyszłe plany, które zostały uniemożliwione lub znacznie utrudnione.

Odnośnie kwoty odszkodowania powód podniósł, iż stanowi ona dotychczasowe koszty leczenia, co obrazują załączone do pozwu dokumenty. Natomiast odnośnie kwoty zadośćuczynienia powód podniósł, iż jest ona wyważona oraz adekwatna do stopnia doznanej krzywdy, w szczególności dlatego, że z powodu wypadku aktywność życiowa oraz zawodowa powoda uległa istotnemu ograniczeniu. Powód odczuwa ból i dyskomfort psychiczny wywołany rozległością obrażeń, przy jednoczesnym braku możliwości powrotu do pełnego zdrowia. Powód podniósł, iż wypadek zmienił jego dotychczasowy styl życia w sposób nieodwracalny, a jego konsekwencje w postaci pogorszenia zdrowia fizycznego i psychicznego będą mu towarzyszyć do końca życia.

Odnośnie odsetek od żądanych tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia powód wskazał, iż zostały naliczone od dnia następującego po dniu, w którym pozwany został wezwany i dowiedział się o konieczności zapłaty powyższych kwot.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S. A. (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzanie od powoda kosztów procesu.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany przyznał, iż w momencie przywołanego przez powoda zdarzenia (...) Ośrodek (...) w T. posiadał u pozwanego ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej potwierdzone polisą (...). Jednakże pozwany nie ponosi odpowiedzialności za ewentualną szkodę wynikająca ze zdarzenia opisanego przez powoda z uwagi na to, iż brak jest jakichkolwiek podstaw do przypisania przedmiotowej odpowiedzialności ubezpieczonemu – (...) Ośrodkowi (...) w T.. Pozwany podał, iż po szczegółowej analizie zgłoszonego roszczenia i rozważeniu stanu faktycznego oraz prawnego ustalił brak podstaw do przyjęcia odpowiedzialności za zgłoszoną szkodę, a tym samym brak podstaw do wypłaty zadośćuczynienia i odszkodowania. W związku z powyższym wydał decyzję z dnia 01.04.2015 r. odmawiającą uwzględnienia zgłoszonego roszczenia.

Pozwany podniósł, iż ewentualna odpowiedzialność ubezpieczonego za skutki zdarzenia z dnia 12.03.2014 r. mogłaby opierać się na zasadzie winy podmiotu wyrządzającego szkodę, jednakże zdaniem pozwanego z materiału zebranego w toku likwidacji szkody w żaden sposób nie wynika, iż do szkody doszło z przyczyn zawinionych przez ubezpieczonego. Ponadto pozwany wskazał, iż brama była należycie konserwowana i przed wypadkiem działała sprawnie. Nadto przed datą powstania zdarzenia nie było żadnego wypadku z powodu wadliwego działania bramy. Zdaniem pozwanego powód nie wskazał ani nie wykazał, na czym miałyby polegać zawinione działania bądź zaniechania ubezpieczonego skutkujące powstaniem szkody.

Nadto pozwany w odniesieniu do wysokości żądanych kwot odszkodowania i zadośćuczynienia wskazał, iż zostały one ustalone w sposób całkowicie dowolny. Zdaniem pozwanego roszczenie wywiedzione przez powoda tytułem zadośćuczynienia na kwotę 80 000 zł jest żądaniem wygórowanym i dalece niewspółmiernym z zakresem obrażeń odniesionych przez powoda w wyniku wypadku. Nadto przedstawione w pozwie okoliczności w żaden sposób nie uzasadniają wysokości zgłoszonego w tym zakresie żądania, tym bardziej, iż powód nie wykazał, jaki ewentualny wpływ miało opisywane zdarzenie na stan jego zdrowia.

Odnośnie natomiast wysokości odszkodowania pozwany wskazał, iż powód nie przedstawił żadnych faktów, z których wywodziłby skutki prawne uzasadniające przyznanie odszkodowania w dochodzonej wysokości, w szczególności nie wykazał, iż nie mógł skorzystać z bezpłatnych usług medycznych realizowanych w ramach umowy podpisanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a w szczególności nie udokumentował, iż podjął starania mające na celu uzyskanie nieodpłatnej pomocy lekarskiej, jeżeli taka konieczność zaistniała. Zdaniem pozwanego nieuzasadnione korzystanie z usług prywatnej służby zdrowia wykracza poza normalne następstwa szkody i stanowi nieuzasadnione powiększenie jej rozmiaru. Ponadto pozwany wskazał, iż powód na okoliczność poniesionych kosztów leczenia, rehabilitacji, konsultacji przedstawił faktury oraz paragony, które nie stanowią dowodu na to, iż odbyte przez powoda ww. zabiegi i konsultacje były związane w jakikolwiek sposób z obrażeniami, które powód poniósł na skutek zdarzenia z dnia 12.03.2014 r.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny.

Powód T. S. od 1979 r. posiada patent sternika jachtowego. Posiada także patent młodszego instruktora żeglarstwa (...) oraz certyfikat (...) (short range certificate). Żeglarstwo było jego pasją od dziecka. Zajmował się nim sportowo, turystycznie, marzył o rejsie dookoła świata.

Kiedy założył rodzinę, ograniczył swoją pasję, prowadził wówczas własną działalność gospodarczą w postaci hodowli ryb. Po kilkunastu latach, kiedy dzieci usamodzielniły się, rozwiódł się z żoną i zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, postanowił zająć się zawodowo żeglarstwem.

W ramach swoich uprawnień od 2011 r. zaczął regularnie odbywać rejsy pełnomorskie jako sternik - kapitan. Od marca do listopada pływał po Morzu Śródziemnym, a w okresie zimowym często organizował rejsy w okolicach Wysp Kanaryjskich lub Balearów.

Praca kapitana statku była głównym źródłem utrzymania powoda. Powód miesięcznie zarabiał ok. 2 000 EUR. Starał się żyć oszczędnie, ponieważ zamierzał zakupić jacht, aby odbyć nim rejs dookoła świata.

Wykonywana praca wymagała od powoda pełnej sprawności fizycznej z uwagi na szereg czynności, które wykonywał także jako członek załogi, tj. podnoszenie żagli, cumowanie łodzi, wypychanie łodzi od brzegu.

/ dowód: patent sternika jachtowego – k. 68; legitymacja instruktorska – k. 69; certyfikat – k. 70-

71; wykaz rejsów – k. 72-73; zeznania świadków: D. Ś. – k. 276-277,

G. P. – e-protokół z dnia 28.11.2016 r. 00”02:04-00:13:05;

przesłuchanie powoda T. S. – e-protokół z dnia 30.06.2017 r. 00:01:04-

00:32:04 /

W lutym 2013 r. kolega zaproponował powodowi pracę na terenie (...) w T. przy remoncie jachtów.

Na terenie Ośrodka znajdowała się hala, w której stacjonowały jachty przeznaczone do remontu. Hala była zamykana rozsuwanymi drzwiami, które składały się z dwóch osobnych skrzydeł poruszających się na zaczepach z elementami jednymi osadzonymi na szynie umocowanej na krawędzi dachu. Była to stalowa brama o wysokości ok. 5 m i wadze ok. 300 kg. Otwieranie i zamykanie skrzydeł bramy do hali wymagało współpracy kilku osób z uwagi na ich stan techniczny, ponieważ brama zacinała się. Brama wymagała konserwacji, ale ośrodek nie posiadał funduszy na jej wykonanie.

W dniu 12.03.2014 r. w godzinach przedpołudniowych powód został poproszony o pomoc przy rozsunięciu drzwi do hali w celu wyprowadzenia jachtu. Towarzyszyli mu A. N., J. D. oraz K. J..

Rozpoczynając czynność rozsunięcia jednego ze skrzydeł bramy, ustawili się w ten sposób, że powód oraz J. D. stali po zewnętrznej stronie bramy, pozostali pracownicy po wewnętrznej stronie. W pewnym momencie w czasie próby rozsunięcia jedno ze skrzydeł bramy wyskoczyło z prowadnic i spadło na powoda i J. D.. J. D. nie odniósł żadnych obrażeń, po podniesieniu i przesunięciu drzwi przez inne osoby zdołał wstać o własnych siłach. Powód natomiast nie był w stanie ruszyć się z uwagi na ból w kręgosłupie i w nogach, ponieważ przyjął na siebie cały ciężar bramy.

Na miejsce zdarzenia wezwani zostali pogotowie ratunkowe oraz policja.

W momencie zdarzenia osoby biorące udział w rozsuwaniu bramy były trzeźwe.

Po wypadku brama została zdemontowana.

/ dowód: protokół oględzin - k. 18-20; oświadczenie J. Ł. z dnia 28.01.2015 r. – k.

31; opis wypadku – k. 32; akta dochodzenia w sprawie 2 Ds. 839/14; zeznania

świadków: K. J. – k. 266-267, D. Ś. – k. 276-277, J. D.

– k. 371-373, J. Ł. – k. 403-404, A. N. – k. 540-541;

przesłuchanie powoda T. S. – e-protokół z dnia 30.06.2017 r. 00:01:04-

00:32:04 /

Powód po zdarzeniu został przewieziony do (...) Publicznego Szpitala (...) w S. Centrum (...), gdzie rozpoznano u niego uraz zmiażdżeniowy tułowia, wyłamanie klatki piersiowej, tj. złamanie mostka, obustronne złamanie licznych żeber, w tym wielomiejscowe, obustronną śladową odmę opłucnową, stłuczenie obu płuc, złamanie VL1 z wpukleniem odłamów kostnych do kanału kręgowego, złamanie VL3. Powód we wskazanej placówce przebywał w okresie od 12.03.2014 r. do 18.03.2014 r. W dniu 13.03.2014 r. w Klinice (...) ww. placówki dokonano otwartego nastawienia złamania i usztywnienia tylnego Th11-VL3.

Po operacji powód dowiedział się, że nie wszystkie odłamki kości udało się usunąć z kanału kręgosłupa, co może powodować okresowe bóle w przyszłości.

Następnie w okresie od 18.03.2014 r. do 24.03.2014 r. powód przebywał w Klinice (...) w S.. Został wypisany z zaleceniem oszczędnego trybu życia, zakazu dźwigania i stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej.

W okresie od 06.05.2014 r. do 03.06.2014 r. powód przebywał na Oddziale (...) Szpitala im. (...). J. Ś. w T. w celu usprawniania.

Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresie od 12.03.2014 r. do 28.04.2014 r. oraz od 06.05.2014 r. do 08.08.2014 r.

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 09.10.2014 r. powód został uznany za niezdolnego do pracy. Decyzją z dnia 10.10.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał powodowi prawo do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 10.09.2014 r. do 08.12.2014 r. w wysokości 90 % podstawy wymiaru, a od 09.12.2014 r. do 06.02.2015 r. w wysokości 75 % podstawy wymiaru.

W okresie od 05.01.2015 r. do 28.01.2015 r. powód przebywał w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Centrum (...) w Ś. w związku z zespołem bólowym po przebytym urazie kręgosłupa i klatki piersiowej.

/ dowód: dokumentacja medyczna – k. 33-55; przesłuchanie powoda T. S. – e-

protokół z dnia 30.06.2017 r. 00:01:04-00:32:04 /

Powód od dnia wypadku wymaga zakupu leków przeciwbólowych, które przyjmuje prawie codziennie, a także leków przeciwzakrzepowych, nasennych, jak też środków dezynfekujących. Wydatkował na ten cel 191, 78 zł.

/ dowód: faktury VAT – k. 56-57; paragon fiskalny – k. 58 /

Powód przed wypadkiem był w pełni sprawny fizycznie. W środowisku żeglarskim uchodził za dobrego i odważnego skipera. Po wypadku z uwagi na ograniczenia ruchowe nie jest w stanie wykonywać podstawowych czynności związanych z obsługą rejsu, nie może zawodowo zajmować się już żeglarstwem.

W 2015 r. powód podjął próbę powrotu do żeglowania i wypłynął w rejs z bratem, który także zawodowo zajmuje się żeglarstwem. W czasie rejsu powód uświadomił sobie, że nie jest w stanie obsługiwać rejsów samodzielnie z uwagi na ograniczenia ruchowe i ból.

Aktualnie powód odbywa rejsy jedynie turystycznie, służy wówczas jedynie radą i doświadczaniem.

Powód po wypadku musiał także zrezygnować z innych form aktywnego spędzania czasu, tj. jazdy na nartach, rowerze, jady konnej, nie może także nurkować.

W życiu codziennym funkcjonowanie powoda także uległo znacznemu ograniczeniu. Nie jest w stanie zasznurować butów, ma problemy z chodzeniem, nie może siedzieć w jednej pozycji zbyt długo. Nie jest w stanie wykonywać prac wymagających precyzji z powodu trzęsących się rąk, jak też podnosić ciężarów. Powód mimo stałej rehabilitacji oraz wykonywania samodzielnych ćwiczeń usprawniających nie zauważa poprawy stanu swojego zdrowa, nadal bolą go plecy, odczuwa promieniujący ból po prawej stronie ciała.

Aktualnie pracuje jako przedstawiciel handlowy w firmie zajmującej się szyciem paralotni, którą prowadzi jego partnerka życiowa A. K.. Wykonuje tam głównie czynności biurowe.

/ dowód: zeznania świadków: A. K. – e-protokół z dnia 17.06.2016 r. 00:00:51-

00:13:54, D. Ś. – k. 276-277, G. P. – e-protokół z dnia

28.11.2016 r. 00”02:04-00:13:05; przesłuchanie powoda T. S. – e-protokół

z dnia 30.06.2017 r. 00:01:04-00:32:04 /

Aktualnie u powoda występuje:

- stan po złamaniu trzonów kręgowych L1 i L3 z przemieszczeniem odłamów kostnych z następowym leczeniem operacyjnym, ze złamaniem wyrostków poprzecznych L1-L3 po prawej i L1 po lewej,

- stan po złamaniu mostka (rękojeści mostka),

- stan po złamaniu żeber V, VI, VIl, VIII, IX po stronie lewej i IV, V, VI, VIl, VIII, IX po stronie prawej.

Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi – zgodnie z tabelą stanowiącą załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.2002 r.:

- stan po złamaniu kręgosłupa – 15 % - poz. J 90a,

- stan po złamaniu mostka – 15 % - poz. F 59,

- stan po złamaniu żeber – 10 % - poz. F 58a,

tj. łącznie 33 %.

Złamanie kręgów lędźwiowych skutkuje do chwili obecnej dolegliwościami bólowymi kręgosłupa odcinka lędźwiowego z ograniczeniem jego ruchomości biernej i czynnej oraz z niedowładem kończyn dolnych. Polepszenie sprawności ruchowej kręgosłupa lędźwiowego wymaga u powoda dalszego leczenia usprawniającego, przy czym poprawa może być tylko częściowa.

Proces leczenia powoda nie został zakończony. Wskazane jest kontynuowanie leczenia usprawniającego, a w razie zaostrzenia dolegliwości bólowych stosowanie leków z grupy (...), miorelaksacyjnych czy przeciwbólowych.

Przebyty uraz skutkuje również dolegliwościami bólowymi w rzucie mostka, które utrudniają powodowi głębokie oddychanie i stanowią przeszkodę w jego normalnym funkcjonowaniu.

/ dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii M. J.z dnia

15.02.2018 r. – k. 568-573 /

W toku dochodzenia prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Szczecinie w sprawie 2 Ds. 839/14 biegły z zakresu medycyny sądowej G. W. stwierdził, iż w związku z wypadkiem u powoda doszło do naruszenia czynności narządów ciała, jakimi są klatka piersiowa i kręgosłup lędźwiowy, na okres przekraczający dni 7, co należy uznać za uszkodzenie ciała, o którym mowa w art. 157 § 1 kk.

Postanowieniem z dnia 13.06.2014 r., 2 Ds. 839/14, Prokurator Rejonowy w Szczecinie umorzył postępowanie w sprawie o czyn z art. 160 § 3 kk i art. 157 § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk na szkodę T. S. – na podstawie art. 17 § 1 pkt 10 kpk – wobec braku wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej.

/ dowód: opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej G. W. – k. 46-47; postanowienie

o umorzeniu dochodzenia z dnia 13.06.2014 r.; akta sprawy 2 Ds. 839/14 /

Nieruchomość przy ul. (...) w T., gdzie znajduje się (...) Ośrodek (...), stanowi działkę nr (...), KW nr (...), będącą przedmiotem własności Gminy P., oddaną w użytkowanie wieczyste (...) Związkowi (...) w W., zabudowaną budynkami należącymi do (...).

/ dowód: wydruk elektronicznej księgi wieczystej nr (...) – k. 599-609 /

(...) Ośrodek (...) sp. z o.o. w T. w upadłości, poprzednio (...) Ośrodek (...) sp. z o.o. został utworzony przez (...) Związek (...), który zbył wszystkie udziały na rzecz (...) sp. z o.o.

Prezesem zarządu (...) sp. z o.o. jest Z. U..

/ dowód: informacja odpowiadająca odpisowi z KRS nr (...) – k. 610-622 /

(...) Ośrodek (...) z o.o. w T. jako ubezpieczający oraz (...) S.A. (...) w W. zawarli umowę ubezpieczenia potwierdzoną polisą serii (...)-I/P nr (...) z dnia 21.08.2013 r.

Umowa została zawarta na okres od 17.03.2013 r. do 16.08.2014 r.

Zakres ubezpieczenia obejmował odpowiedzialność cywilną deliktową i kontraktową z sumą ubezpieczenia na jedno i wszystkie zdarzenia 200 000 zł.

/ dowód: polisa serii (...)-I/P nr (...) – k. 63v-64 oraz w aktach szkodowych /

Hala szkutnicza na terenie (...) Ośrodka (...) w T. została wybudowana w latach 80-tych, posiadała stalowe okna przemysłowe i wrota.

Podczas okresowej kontroli 5-letniej stanu technicznego obiektu przeprowadzonej w lutym 2011 r. zostało stwierdzone, że stan bram stalowych jest dostateczny, zaś jako zalecenie perspektywiczne w ramach remontów głównych została wskazana wymiana okien i bram, którą należy przewidzieć w wieloletnich planach utrzymania budynku i realizować w miarę posiadanych środków finansowych.

/ protokół okresowej kontroli i książka obiektu budowlanego – k. 41-47 akt sprawy 2 Ds. 839/14 /

Pismem z dnia 12.09.2014 r. powód zwrócił się do (...) Ośrodka (...) w T. o zapłatę 300 000 zł odszkodowania i zadośćuczynienia za doznana krzywdę w związku z odniesionymi obrażeniami.

W odpowiedzi na pismo powoda (...) Ośrodek (...) odmówił zapłaty, podając nr polisy odpowiedzialności cywilnej wykupionej u pozwanego na okres od 17.08.2013 r. do 16.08.2014 r.

Pismem z dnia 11.12.2014 r., doręczonym dnia 15.12.2014 r., powód zwrócił się do pozwanego o zapłatę 100 000 zł z tytułu odszkodowania i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na skutek zdarzenia z dnia 12.03.2014 r.

Pismem z dnia 22.12.2014 r. pozwany wezwała powoda do przedłożenia dokumentów dotyczących zaistniałego w dniu 12.03.2013 r. zdarzenia.

Mimo przesłania przez powoda żądanych dokumentów pismem z dnia 01.04.2015 r. pozwany odmówił wypłaty zarówno odszkodowania, jak i zadośćuczynienia, z uwagi na „nieszczęśliwy wypadek - zdarzenie losowe”, podnosząc, iż za zdarzenia tego rodzaju ubezpieczony nie ponosi odpowiedzialności.

/ dowód: korespondencja – k. 60-67; akta szkodowe nr 01/ (...); przesłuchanie powoda

T. S. – e-protokół z dnia 30.06.2017 r. 00:01:04-00:32:04 /

Sąd zważył co następuje.

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w przeważającej części.

Powód dochodzi od pozwanego naprawienia szkody doznanej w wyniku wypadku z dnia 12.03.2014 r., zarówno majątkowej, jak i niemajątkowej (krzywdy). Roszczenia powoda znajdują należytą podstawę faktyczną i prawną.

Powód wykazał, że dnia 12.03.2014 r. został przygnieciony jednym ze skrzydeł bramy hali, w której stacjonowały jachty, położonej na terenie (...) Ośrodka (...) w T.. W wyniku tego zdarzenia powód doznał złamania trzonów kręgowych z przemieszczeniem odłamów kostnych i złamaniem wyrostków poprzecznych, co wymagało leczenia operacyjnego, złamania mostka, obustronnego złamania licznych żeber, co ostatecznie skutkowało niezdolnością do pracy, utratą źródła dochodu, a także powstaniem uszczerbku na zdrowiu o charakterze trwałym na poziomie 33 %. Medyczny aspekt sprawy, tj. przedmiot i zakres uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia, przebieg leczenia i skutki wypadku w sferze zdrowia powoda, nie były w istocie przedmiotem sporu pomiędzy stronami. W szczególności żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń w stosunku do opinii biegłego z zakresu ortopedii M. J..

Pozwany nie kwestionował zarówno samego zdarzenia, jak i doznanego przez powoda uszczerbku ani odczuwanych przez niego dolegliwości i innych tego rodzaju następstw zdarzenia z dnia 12.03.2014 r. Kwestionował natomiast podstawy swojej odpowiedzialności za szkody doznane przez powoda, jak też rozmiar szkody po stronie powoda.

Powód skierował swoje roszczenia wobec pozwanego InterRisk jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej (...) Ośrodka (...) w T..

Zgodnie z art. 822 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela uzależniona jest zatem od istnienia odpowiedzialności ubezpieczonego – (...) sp. z o.o. w T..

Oceniając wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, iż powód należycie poparł twierdzenia dotyczące przebiegu zdarzenia odpowiednim materiałem dowodowym w postaci dokumentów oraz osobowych źródeł dowodowych. Okoliczności wypadku z dnia 12.03.2014 r. zostały szczegółowo opisane, zarówno przez powoda, jak i przesłuchanych w sprawie świadków: K. J., D. Ś., J. D. i A. N., uczestniczących w zdarzeniu, w wyniku którego powód doznał uszczerbku na zdrowiu. Z relacji świadków oraz powoda wynika, iż podjęli oni próbę otwarcia drzwi do hali, w której znajdowały się jachty przeznaczone do remontu. Wskazani świadkowie zgodnie podali, iż rozsunięcie drzwi było możliwe jedynie przy pomocy 2-3 osób, co było uwarunkowane złym stanem technicznym drzwi, na remont których Ośrodek nie miał funduszy. Świadek J. D. podał, iż problem z rozsunięciem drzwi istniał od dłuższego czasu. W jego ocenie, gdyby drzwi były należycie konserwowane, ich rozsunięcia mogłaby dokonać jedna osoba. Wprawdzie świadek Z. U. zeznał, iż przeglądy bramy były robione regularnie raz do roku, to jednak jego zeznania pozostają w odosobnieniu na tle zeznań pozostałych świadków, w szczególności świadek U. nie był w stanie podać szczegółowych informacji dotyczących przeglądu bramy jego zakresu i konkretnego terminu.

Należy jednak zwrócić uwagę na istotną okoliczność, mianowicie fakt, iż już w protokole okresowej kontroli obiektu budowlanego z lutego 2011 r. zostało wskazane, że brama hangaru powinna zostać wymieniona w ramach remontu głównego. Remont ten nie został przeprowadzony wyłącznie z powodu braku środków. Jeżeli potrzeba taka istniała w 2011 r., to za logiczny można uznać wniosek, że przez kolejne trzy lata – do 2014 r. stan bramy mógł ulec jedynie pogorszeniu. Sam hangar pochodził z lat 80-tych i nie był remontowany.

Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa, albowiem od zdarzenia minął okres czterech lat i trudno byłoby ustalić stan obiektu z chwili wypadku powoda. Nic nie wskazuje, aby stan ten został szczegółowo udokumentowany zdjęciami lub nagraniem. Dowód z opinii biegłego byłby w istocie nieprzydatny, wygenerowałby jedynie zbędne wydatki i przedłużył postępowanie. Dla oceny stanu technicznego hangaru w pełni wystarczające są dokumenty oraz zeznania świadków i samego powoda.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 04.02.1994 r. – Prawo budowlane obiekt budowlany należy użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami: nośności i stateczności konstrukcji, higieny, zdrowia i środowiska, bezpieczeństwa użytkowania i dostępności, możliwości utrzymania właściwego stanu technicznego, bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zgodnie z art. 61 pkt 1 pr. budowl. właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2.

Właścicielem budynku hangaru jest (...) Związek (...), natomiast (...) Ośrodek (...) sp. z o.o. w T. był zarządcą tego obiektu w okresie wypadku powoda. Spółka ta została utworzona przez (...) Związek (...) w celu prowadzenia Ośrodka w T..

Okoliczności wypadku powoda wskazują, że (...) sp. z o.o. zaniedbał obowiązek utrzymania budynku hangaru w należytym stanie technicznym. Stan ten pogarszał się. Zalecenie remontowe nie zostało wykonane z powodu braku środków finansowych – ostatecznie spółka została postawiona w stan upadłości. Pozwany nie wykazał, aby w ogóle zostały opracowane jakiekolwiek plany remontowe, tzn. aby remont został przewidziany w założeniach finansowych w konkretnych latach obrotowych. Jeżeli prosta bądź co bądź czynność w postaci otwarcia drzwi, nawet ponadstandardowych rozmiarów, wymagała użycia siły i współdziałania kilku osób, to znaczy, że stan drzwi i ich funkcjonowanie nie były zadowalające.

Zaniechanie prawidłowej realizacji obowiązku przewidzianego w art. 61 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 2 pr. budowl. stanowi delikt w rozumieniu art. 415 kc. Zawinienie w tym zakresie należy przypisać przede wszystkim zarządowi spółki (art. 416 kc), a ponadto pracownikom Ośrodka (art. 430 kc). Stan obiektu ujawniony w protokole kontroli był znany. Jeżeli nie można było przeprowadzić generalnego remontu z powodu braku środków finansowych, to należało w ogóle wyłączyć obiekt z użytkowania, nie korzystać z niego na potrzeby przechowywania lub remontu jachtów i nie dopuszczać do niego innych osób z uwagi na ich bezpieczeństwo.

Powód może zatem domagać się od pozwanego naprawienia szkody obejmującego odszkodowanie za straty materialne oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, skoro mógłby dochodzić takich roszczeń od ubezpieczającego (będącego jednocześnie ubezpieczonym).

Podstawę żądania odszkodowania stanowi przepis art. 444 § 1 kc, zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Powód zażądał zwrotu tychże kosztów w wysokości 341, 78 zł, wskazując, że chodzi o wydatki na koszty leczenia, konsultacji lekarskich i rehabilitacji. Jednakże przedłożone przez powoda dokumenty w postaci rachunków zakupu leków potwierdzają wyłącznie pokrycie takich kosztów w wysokości 191, 78 zł (rachunki – k. 56-58).

Natomiast podstawę żądania przez powoda zadośćuczynienia stanowi przepis art. 445 § 1 kc, zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie stanowi formę rekompensaty z tytułu szkody niemajątkowej. Podstawową przesłanką przyznania zadośćuczynienia poszkodowanemu jest wywołanie u niego czynem niedozwolonym uszkodzenia ciała lub też rozstroju zdrowia. Podstawę żądania zadośćuczynienia stanowi zatem doznana krzywda w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi pokrzywdzonego. Zadośćuczynienie przede wszystkim ma na celu złagodzenie skutków wypadku, tj. dolegliwości bólowych, cierpienia, urazu psychicznego, zarówno już doznanych, jak i tych, które wystąpią w przyszłości. Ma ono więc charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego. Krzywdy tej nie da się w pełni przeliczyć tak, jak szkody majątkowej. Nie ma ona żadnego wzorca, nie podlega żadnej standaryzacji i każdorazowo jest oceniana w okolicznościach konkretnego przypadku. Ustalenie sumy zadośćuczynienia na poziomie odpowiednim uwzględniać winno wszystkie istotne okoliczności i wszystkie następstwa odniesionego urazu. Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny. Jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość, ale jednocześnie powinna odpowiadać aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Musi uwzględniać takie okoliczności, jak nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałe następstwa zdarzenia, czy też wiek poszkodowanego. Podstawowe znaczenie ma stopień natężenia krzywdy, a więc cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych, ich rodzaj, charakter i długotrwałość. Ustalenie rozmiaru krzywdy wymaga uwzględnienia sytuacji życiowej ofiary wypadku przed jego zaistnieniem i po jego zaistnieniu. Na te zasady wskazywał wielokrotnie Sąd Najwyższy (zob. wyroki: z dnia 22.05.1990 r., II CR 225/09; z dnia 16.07.1997 r., II CKN 273/97; z dnia 03.02.2000 r., II CKN 969/98; z dnia 11.07.2000 r., II CKN 1119/98; z dnia 12.10.2000 r., IV CKN 130/00; z dnia 28.09.2001 r., III CKN 427/00; z dnia 18.04.2002 r., II CKN 605/00; z dnia 27.02.2004 r., V CK 282/03; z dnia 01.04.2004 r., II CK 131/03; z dnia 29.09.2004 r., II CSK 531/03; z dnia 20.04.2006 r., IV CSK 99/05; z dnia 09.11.2007 r., V CSK 245/07; z dnia 13.12.2007 r., I CSK 384/07; z dnia 14.02.2008 r., II CSK 536/07; z dnia 29.05.2008 r., II CSK 78/08; z dnia 29.10.2008 r., IV CSK 243/08; z dnia 26.11.2009 r., III CSK 62/09; z dnia 17.09.2010 r., II CSK 94/10; z dnia 04.11.2010 r., V CSK 126/10; z dnia 06.07.2012 r., V CSK 332/11; z dnia 12.07.2012 r., I CSK 74/12).

Uszkodzenie ciała, o którym mowa w art. 444 § 1 kc, obejmuje naruszenie integralności cielesnej, natomiast wywołanie rozstroju zdrowia obejmuje wszelkie, chociażby przemijające, zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Czas trwania cierpień ma natomiast istotne znaczenie dla określenia wysokości pieniężnego zadośćuczynienia (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 08.07.2005 r., II CK 771/04, oraz z dnia 19.11.2008 r., III CSK 171/08).

Powód domagał się zadośćuczynienia w kwocie 80 000 zł. Sąd doszedł do przekonania, iż kwota ta jest adekwatna do wszelkich okoliczności i następstw wypadku oraz powinna zrekompensować powodowi doznaną krzywdę. Sąd wziął pod uwagę nie tylko następstwa wypadku w sferze zdrowia fizycznego powoda, ale także wpływ wypadku na jego życie zawodowe i funkcjonowanie w życiu codziennym. Niewątpliwie obrażenia fizyczne, jakich powód doznał w wyniku wypadku, były niezwykle poważne i dotkliwe, objęły bowiem złamanie trzonów kręgowych L1 i L3 z przemieszczeniem odłamów kostnych z następowym leczeniem operacyjnym, ze złamaniem wyrostków poprzecznych L1-L3 po prawej i L1 po stronie lewej, złamanie mostka (rękojeści mostka) oraz złamanie żeber V, VI, VIl, VIII, IX po stronie lewej i IV, V, VI, VIl, VIII, IX po stronie prawej. Wymagały leczenia i rekonwalescencji, jak też rehabilitacji mającej na celu usprawnienie funkcji organizmu powoda. Powód w wyniku wypadku doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu na poziomie 33 %. Zakres i rozmiar uszczerbku na zdrowiu jest na tyle istotny, iż powód na trwałe został wykluczony z możliwości zarobkowego trudnienia się żeglarstwem, które wymaga całkowitej sprawności fizycznej. Aktualnie powód może jedynie świadczyć usługi doradcze w tym zakresie, wszelkie aktywności na tym polu nie mogą mieć miejsca z uwagi na ograniczenia ruchowe w zakresie kręgosłupa jak i dolegliwości bólowe. Jak wskazał opiniujący w sprawie biegły, polepszenie sprawności ruchowej kręgosłupa lędźwiowego wymaga dalszego leczenia usprawniającego, które i tak nie gwarantuje poprawy. Dodać także należy, iż poza dolegliwościami i ograniczeniami, z jakimi powód aktualnie musi się zmierzyć, poczucie krzywdy u powoda potęguje fakt, iż praca zawodowa, jaką wykonywał, była zarazem jego pasją, towarzyszącą mu od wielu lat. Wypadek na trwałe zniweczył jego marzenia i plany życiowe w zakresie posiadania swojego jachtu i wyruszenia w rejs dookoła świata. Wynika to nie tylko z faktu, iż zaprzestał wykonywania intratnego zawodu skipera jachtu, ale także z powodu tego, iż nie jest on w stanie samodzielnie poprowadzić rejsu i sprawować opieki nad załogą jachtu. Powyższe okoliczności niewątpliwie mają negatywny wydźwięk w odczuciach psychicznych powoda, który zmuszony został przeorganizować swój dotychczasowy tryb życia i z osoby przebywającej zdecydowaną część roku na morzu osiąść na stałe na lądzie, a nadto zmuszony był zweryfikować swoje plany na przyszłość związane z żeglarstwem i przystosować się do życia z ograniczeniami, które implikują jego aktywność w każdej dziedzinie życia, zwłaszcza że powód przed zdarzeniem był osobą w pełni sprawną fizycznie, która prócz żeglarstwa podejmowała różnego rodzaju aktywności. Aktualnie te formy spędzania wolnego czasu pozostają po za zasięgiem jego możliwości.

W świetle powyższego Sąd uznał, że całokształt okoliczności samego urazu oraz jego następstw w sferze zdrowotnej i osobistej powoda pozwala przyjąć, iż żądana przez powoda suma 80 000 zł tytułem zadośćuczynienia jest adekwatna do tychże okoliczności, rozmiaru i charakteru krzywdy, a przy tym z pewnością nie może zostać uznana za nadmierną czy też wygórowaną.

Sąd pominął wnioskowany przez powoda dowód z opinii biegłego psychologa, albowiem przeprowadzenie takiego dowodu było całkowicie zbędne. Ocena zakresu i rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy może zostać dokonana na podstawie własnego doświadczenia sądu, bez potrzeby zasięgania wiadomości specjalnych.

Reasumując powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda 80 191, 78 zł odszkodowania i zadośćuczynienia. Odsetki za opóźnienie w spełnieniu tego świadczenia przypadają powodowi od dnia 15.02.2015 r., tj. po 30 dniach od zgłoszenia szkody – art. 481 § 1 kc w zw. z art. 817 § 1 kc.

Dalej idące powództwo o zapłatę podlegało oddaleniu.

Sąd oddalił również żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, uznając, iż brak jest po stronie powoda interesu prawnego w żądaniu takiego ustalenia. Z opinii biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii M. J.wynika, iż proces leczenia u powoda nie został zakończony, ponieważ cały czas istnieje konieczność kontynuowania leczenia usprawniającego, przy czym poprawa może być jedynie częściowa, nadto zaś znaczne ograniczenie ruchomości może doprowadzić do znacznego przyspieszenia rozległych zmian zwyrodnieniowych. Powyższe wnioski nie oznaczają jednakże podstawy do ustalenia odpowiedzialności na przyszłość. Nawet gdyby u powoda miałyby ujawnić się jakiekolwiek dalsze, nieznane jeszcze następstwa wypadku, to nie zachodzi zagrożenie dla ewentualnych dalszych roszczeń powoda z tym związanych. Brak żądanego przez powoda rozstrzygnięcia w sentencji wyroku nie wiąże się z żadnymi negatywnymi konsekwencjami na przyszłość w sytuacji, gdyby ujawniły się dalsze skutki wypadku, obecnie jeszcze nieznane, co wynika z art. 442 ^{( 1)} § 3 kc, zgodnie z którym w razie wyrządzenia szkody na osobie przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat 3 od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Brak jest interesu prawnego w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, albowiem interes prawny w wydaniu wyroku na podstawie art. 189 kpc zachodzi jedynie wówczas, gdy istnieje niepewność co do konkretnego stosunku prawnego lub prawa. Ta z kolei powinna być obiektywna, tj. istnieć według rozumnej oceny sytuacji, a nie tylko według odczucia wnioskodawcy. Potrzeba ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa zachodzi wtedy, gdy powstała sytuacja grozi naruszeniem stosunku prawnego lub statuuje wątpliwość co do jego istnienia lub nieistnienia. W tej sprawie zasadę odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku powoda z dnia 12.03.2014 r. przesądza już rozstrzygnięcie w tej sprawie. W przypadku ujawnienia się nowej szkody na osobie powód, niezależnie od tego czy dysponowałby wyrokiem ustalającym odpowiedzialność pozwanego na przyszłość, i tak obowiązany będzie wykazać nie tylko fakt wystąpienia szkody, w tym rozmiar i skutki przekładające się na ocenę wielkości krzywdy i ewentualnej szkody majątkowej, ale także związek przyczynowy ze zdarzeniem, za którego skutki odpowiada pozwany (por. wyroki Sądu Apelacyjnego w Białymstoku: z dnia 14.10.2016 r., I ACa 532/16; z dnia 26.09.2013 r., I A Ca 399/13).

Z uwagi na uwzględnienie powództwa co do kwoty 80 191, 78 zł z żądanych 80 341, 78 zł, czyli co do 99, 81 % wartości dochodzonego roszczenia, powoda należy uznać za wygrywającego sprawę w całości, co stosownie do art. 100 zd. drugie kpc oznacza przyznanie mu całości kosztów procesu, które objęły wynagrodzenie pełnomocnika ustalone zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu – 7 200 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł.

Na podstawie art. 113 uksc w zw. z art. 100 zd. 2 kpc wobec udzielenia powodowi zwolnienia z kosztów sądowych koszty te, tj. opłata od pozwu w kwocie 4 018 zł, oraz wynagrodzenie przyznane biegłemu – 954, 12 zł, czyli łącznie 4 972, 12 zł, obciążają ostatecznie pozwanego.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.