Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XII C 381/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu z 2021-01-26

Sygn. akt XII C 381 / 20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Krzysztof Rudnicki

po rozpoznaniu w dniu 26.01.2021 r.

we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 81.782,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 80.000 zł – od dnia 08.08.2018 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.782,20 zł – od dnia 06.04.2020 r. do dnia zapłaty;

II. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 9.508 zł kosztów procesu.

XII C 381 / 20

UZASADNIENIE

W dniu 06.04.2020 r. powód M. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W.:

- 40.000 zł – świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w związku ze zdarzeniem z dnia (...) r. na podstawie umowy dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego nieszczęśliwym wypadkiem potwierdzonej polisą nr (...), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27.07.2018 r. do dnia zapłaty;

- 908,27 zł – tytułem odsetek za okres od 27.07.2018 r. do 09.03.2020 r. od kwoty 8.000 zł wypłaconego świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w związku ze zdarzeniem z dnia (...) r. na podstawie umowy dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego nieszczęśliwym wypadkiem potwierdzonej polisą nr (...), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty;

- 40.000 zł – świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w związku ze zdarzeniem z dnia (...) r. na podstawie umowy dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego nieszczęśliwym wypadkiem potwierdzonej polisą nr (...), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31.07.2018 r. do dnia zapłaty;

- 902,14 zł – tytułem odsetek za okres od 31.07.2018 r. do 09.03.2020 r. od kwoty 8.000 zł wypłaconego świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w związku ze zdarzeniem z dnia (...) r. na podstawie umowy dodatkowego grupowego ubezpieczenia na wypadek trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego spowodowanego nieszczęśliwym wypadkiem potwierdzonej polisą nr (...), wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty;

a także o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu (...) r. podczas meczu superligi piłki ręcznej doznał wypadku – zderzył się z innym zawodnikiem, upadł i uderzył głową o parkiet, na chwilę stracił przytomność. Powód doznał urazu uda i pachwiny, w związku z czym leczył się u ortopedy. Zgłosił się także do neurologa z powodu występowania zawrotów głowy i nieostrego widzenia. Następnie odbył szereg wizyt w placówkach specjalistycznych. W wyniku różnych badań stwierdzono u powoda bardzo szczątkową pobudliwość obu błędników, zaburzenia odruchów przedsionkowo-rdzeniowych, zwłaszcza przy oczach zamkniętych, brak oczopląsu poobrotowego.

Z uwagi na fakt, iż zdarzenie z dnia (...) r. zakwalifikowano jako wypadek przy pracy, powód złożył do ZUS wniosek o ustalenie wysokości trwałego uszczerbku na zdrowiu. Komisja lekarska ZUS wydała orzeczenie, w którym stwierdziła, iż poszkodowany doznał stałego (trwałego) uszczerbku na zdrowiu:

- 20 % - uszkodzenie ucha wewnętrznego – pkt 48b tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia (...) z dnia 18.12.2012 r.,

- 5 % - uszkodzenie powłok jamy brzusznej – pkt 65 tabeli,

- 8 % - naderwanie przyczepu i mięśnia przywodziciela wielkiego i długiego uda prawego – pkt 149 tabeli.

Powoda w dniu zdarzenia łączyły z pozwanym dwie umowy ubezpieczenia NNW potwierdzone polisami nr (...). Zgodnie z treścią umowy ubezpieczenia grupowego suma ubezpieczenia wynosiła 200.000 zł, zaś powodowi przysługuje świadczenie w wysokości 1 % sumy ubezpieczenia za 1 % trwałego uszczerbku na zdrowiu, tj. 2.000 zł za 1 %.

Powód zgłosił pozwanemu szkodę z obu polis. W dniu 07.06.2017 r. pozwany przyznał powodowi świadczenie po 18.000 zł za 9 % trwałego uszczerbku na zdrowiu. W dniu 09.03.2020 r. pozwany przyznał powodowi po 8.000 zł.

Największe konsekwencje dla powoda powoduje uraz głowy. Powód odczuwa zawroty głowy, ma problemy z zachowaniem równowagi.

Orzeczony przez lekarzy orzeczników łączny uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 33 %. Wobec tego powodowi przysługuje dalsze świadczenie w kwocie po 40.000 zł, a także odsetki liczone od tych kwot oraz od wypłaconych kwot po 8.000 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu.

Wskazał, że nie kwestionuje faktu zaistnienia zdarzenia z dnia (...) r. Podniósł, że jego odpowiedzialność ma charakter kontraktowy, tym samym strony są związane zapisami umowy oraz stanowiącymi jej integralną część ogólnymi warunkami ubezpieczenia. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany ustalił, że uszczerbek na zdrowiu powoda w związku z wypadkiem wynosi 13 % i w związku z tym wypłacił z każdej z polis świadczenie w kwocie 26.000 zł. W ocenie pozwanego żadna dalsza kwota świadczenia powodowi się nie należy. Powód nie udostępnił pełnej dokumentacji medycznej, zatem pozwany nie miał możliwości szczegółowego przeanalizowania stanu zdrowia powoda ani też określenia, które z dolegliwości/urazów powoda pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z wypadkiem z dnia (...) r., a które nie. Powód jeszcze przed wypadkiem z dnia (...) r. doznawał innych urazów, które miały wpływ na stan zdrowia powoda w dniu (...) r. Powód mimo urazów doznanych w dniu (...) r. w krótkim czasie potem grał w piłkę nożną i jeździł samochodem, zatem urazy z dnia (...) r. nie mogły być tak poważne, jak twierdzi powód. Pozwany uzyskał informacje, iż po dniu (...) r., tj. w maju 2017 r., powód doznał urazu w związku z grą w piłkę nożną oraz że uczestniczył po tej dacie w kilku kolizjach/wypadkach drogowych. Dokumentacja medyczna odnośnie urazu głowy zaczyna się dopiero po ok. 1,5 miesiąca od zdarzenia z dnia (...) r., zatem nie ma dowodów na to, że urazy te mają związek z wypadkiem z dnia (...) r.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny.

Powód M. G. jest zawodnikiem profesjonalnej ligi piłki ręcznej. Grał m.in. w klubie (...) S.A. (...) typowe dla zawodników kontuzje, jak rozcięcie łuku brwiowego, złamania palców, naciągnięcia łydki, skręcenia. Leczeniem zajmował się lekarz sportowy. Powód nie chorował przewlekle, nie uczestniczył w wypadkach drogowych, nie przechodził operacji.

/ dowód: zeznania powoda M. G. – e-protokół z dnia 13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44

k. 253-256 /

Powód został objęty ubezpieczeniem następstw nieszczęśliwych wypadków u pozwanego (...) S.A. (...) na podstawie dwóch umów ubezpieczenia zawartych dnia 05.09.2016 r.: nr (...) oraz nr (...) na okres od 06.09.2016 r. do 05.09.2017 r. – z sumami ubezpieczenia 200.000 zł.

/ okoliczności niesporne; nadto dowód: pisma pozwanego z dnia 27.02.2019 r. k. 123-126 oraz akta

szkodowe nr (...) i nr (...) /

Ogólne warunki ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków PLUS pozwanego przewidują m.in., że:

- nieszczęśliwy wypadek oznacza nagłe zdarzenie mające miejsce w trakcie trwania ochrony ubezpieczeniowej, wywołane przyczyną zewnętrzną, na skutek którego ubezpieczony niezależnie od swej woli doznał uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarł, w szczególności wypadek przy pracy w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych mający miejsce w trakcie trwania ochrony ubezpieczeniowej - § 2 pkt 16 lit. a);

- uszczerbek na zdrowiu oznacza naruszenie sprawności organizmu powstałe w następstwie nieszczęśliwego wypadku, polegające na trwałym, nierokującym poprawy w świetle aktualnego stanu wiedzy medycznej, uszkodzeniu danego organu, narządu lub układu - § 2 pkt 56;

- przedmiotem ubezpieczenia są następstwa nieszczęśliwego wypadku, który wydarzył się ubezpieczonemu w trakcie trwania ochrony ubezpieczeniowej - § 3;

- zakres ubezpieczenia obejmował następstwa nieszczęśliwego wypadku, w szczególności uszczerbek na zdrowiu - § 4 ust. 1 i 2;

- umowa ubezpieczenia zapewnia świadczenia proporcjonalne, tj. w wysokości określonej w procencie sumy ubezpieczenia - § 6 ust. 1 pkt 2;

- w razie utraty lub uszkodzenia organu, narządu lub układu, których funkcje przed wypadkiem były już upośledzone, świadczenie wypłaca się z uwzględnieniem różnicy pomiędzy stopniem (procentem) uszczerbku na zdrowiu właściwym dla danego organu, narządu lub układu po wypadku a istniejącym bezpośrednio przed wypadkiem - § 15 ust. 6;

- w celu ustalenia odpowiedzialności InterRisk ubezpieczony obowiązany jest dostarczyć podstawowe dokumenty, o ile są w posiadaniu zgłaszającego roszczenie - § 14 ust. 5:

1) kopię zgłoszenia zdarzenia Policji, o ile było zgłoszone,

2) dokumentację medyczną opisującą rodzaj doznanych obrażeń oraz zawierającą dokładną diagnozę,

3) zaświadczenie lekarskie z przebiegu procesu leczenia oraz zawierające dokładną diagnozę,

4) kartę informacyjną ze szpitala,

(…)

9) w przypadku wypadku przy pracy kopię protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku lub kopię karty wypadku;

- stopień uszczerbku na zdrowiu powinien być ustalony niezwłocznie po zakończeniu leczenia z uwzględnieniem, zaleconego przez lekarza leczenia powypadkowego, najpóźniej w 24 miesiącu od dnia nieszczęśliwego wypadku - § 15 ust. 1;

- uszczerbek na zdrowiu z tytułu uszkodzeń ucha wewnętrznego z uszkodzeniem części statycznej z zawrotami głowy wynosi 20 % - poz. 47 B.1 Tabeli norm uszczerbku na zdrowiu.

/ dowód: OWU (...) k. 155-215 /

W dniu (...) r. podczas meczu superligi piłki ręcznej w G. M. G. zderzył się z innym zawodnikiem, stracił równowagę i upadł na podłoże. Drugi zawodnik upadł na powoda. Powód uderzył głową o parkiet i na chwilę stracił przytomność.

/ dowód: protokół zawodów – k. 15; informacja z dnia 17.02.2017 r. – k. 16; karta wypadku – k.

17; notatki z dnia 28.07.2017 r. – k. 18-19; zeznania powoda M. G. – e-

protokół z dnia 13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44 k. 253-256 /

Wezwany na miejsce wypadku zespół pogotowia ratunkowego stwierdził u powoda uraz głowy, uraz stawu biodrowego/pachwiny. Powód został przewieziony do Szpitala (...) i poddany badaniom na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym. Zgłaszał dolegliwości bólowe brzucha i prawej pachwiny. Po ustąpieniu dolegliwości powód został wypisany do domu z zaleceniem leczenia ambulatoryjnego. W dniu 14.02.2017 r. lekarz ortopeda stwierdził u powoda naderwanie przyczepu i mm. przywodziciela wielkiego i długiego uda prawego. Dolegliwości bólowe utrzymywały się. W dniu 27.02.2017 r. lekarz ortopeda stwierdził u powoda naderwanie przyczepu i mm. przywodziciela wielkiego i długiego uda prawego oraz pourazowe nawykowe zwichnięcie stawu śródręczno-paliczkowego I ręki lewej ze wskazaniem do operacyjnej rekonstrukcji.

W dniach 07.03.2017 r. i 23.03.2017 r. u powoda wykonano badanie USG prawego uda.

W dniach 27.03.2017 r. i 06.04.2017 r. powód zgłosił się do neurologa z powodu zawrotów głowy i nieostrego widzenia. Został skierowany na badanie MRI.

W dniu 14.04.2017 r. u powoda wykonano audiogram, który wykazał ubytek słuchu, oraz badanie VNG, które wykazało osłabienie funkcji lewego błędnika na poziomie 47 %. U powoda stwierdzono niedowład kanałowy lewostronny w okresie kompensacji. Wykonano także inne badania oczu i uszu.

W dniu 24.04.2017 r. powód ponownie zgłosił się do neurologa.

Leczenie neurologiczne zostało zakończone w dniu 17.07.2017 r.

Z powodu utrzymujących się bóli brzucha i uda powód odbywał dalsze konsultacje ortopedyczne, m.in. w dniu 08.11.2018 r.

/ dowód: karta medycznych czynności ratunkowych – k. 20; karta informacyjna z dnia 12.02.2017

r. z załącznikami – k. 22-26; karta konsultacji z dnia 14.02.2017 r. – k. 27-28; karta

konsultacji z dnia 27.02.2017 r. – k. 29-31; wyniki badań USG – k. 30-34; karty

informacyjne i skierowania – k. 35-38; audiogram – k. 39; wynik badania VNG – k. 40;

wyniki badań – k. 41-42; karta konsultacji z dnia 31.05.2017 r. – k. 45; karta historii

zdrowia i choroby – k. 46; zaświadczenie z dnia 17.07.2017 r. – k. 47; karta konsultacji

z dnia 08.11.2018 r. – k. 82-83; zeznania powoda M. G. – e-protokół z dnia

13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44 k. 253-256 /

W dniach 15.02.2017 r. – 22.03.2017 r. powód odbył zabiegi rehabilitacyjne w Pracowni Fizjoterapii (...).

/ dowód: zaświadczenie z dnia 28.04.2017 r. – k. 41 /

W maju 2017 r. w celu roztrenowania powód wziął udział w treningu piłki nożnej na stadionie, podczas którego zderzył się z kolegą, rozciął wargę i ukruszył zęby.

/ dowód: zeznania powoda M. G. – e-protokół z dnia 13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44

k. 253-256 /

Po paru tygodniach od wypadku z dnia (...) r. powód zaczął odczuwać dolegliwości w postaci zaburzeń równowagi, problemów z pamięcią, co zauważyły również inne osoby, np. trener powoda.

Z uwagi na utrzymywanie się zawrotów głowy, oczopląsu i zaburzeń widzenia, nasilających się przy skrętach głowy i w ciemności, oraz zaburzeń pamięci powód zgłaszał się do lekarza laryngologa w M. (...) Centrum Laryngologii, a także do Ośrodka (...) (...) Szpitala (...) we W.. Otrzymał skierowania do poradni zaburzeń pamięci i poradni audiologicznej oraz do szpitala na oddział audiologii.

W dniu 10.05.2018 r. u powoda wykonano badanie MR głowy, które wykazało prawidłowy obraz mózgowia i wewnątrzczaszkowych przestrzenie płynowych.

W dniu 17.07.2018 r. powód odbył poradę ambulatoryjną w Poradni Foniatrycznej i Audiologicznej Szpitala (...) w P.. U powoda rozpoznano zaburzenia układu przedsionkowego.

/ dowód: karta informacyjna z dnia 05.03.2018 r. z załącznikami – k. 49-56; wyniki badań i

skierowania – k. 57-68, 70-75 wynik badania MR – k. 69; karta porady z dnia

10.07.2018 r. – k. 76 i 81; skierowanie – k. 77; historia choroby – k. 88; zeznania powoda

M. G. – e-protokół z dnia 13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44 k. 253-256 /

Orzeczeniem z dnia 27.06.2018 r. Komisja Lekarska ZUS nr (...) stwierdziła u powoda stały uszczerbek na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy z dnia (...) r. w wysokości 33 % (poz. 48b tabeli – 20 %, poz. 65 tabeli – 5 %, poz. 149 tabeli – 8 %).

Określony orzeczeniem z dnia 19.07.2017 r. uszczerbek wynoszący 13 % uległ pogorszeniu o 20 %.

Decyzją z dnia 02.07.2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. przyznał powodowi jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w kwocie 17.080 zł (20 x 854 zł).

Wcześniej decyzją z dnia 14.08.2017 r. ZUS przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 10.517 zł za ustalone 13 % uszczerbku na zdrowiu.

/ dowód: decyzja z dnia 02.07.2018 r., (...) – k. 78; orzeczenie z dnia 27.06.2018 r.

nr akt 047150559 – k. 79 /

W okresie od 15.10.2018 r. do 17.10.2018 r. powód przebywał na Oddziale Klinicznym Foniatrii i Audiologii (...) w P. celem diagnostyki układu równowagi. Wykonane badania potwierdziły bardzo osłabioną pobudliwość błędników. Z uwagi na wypadnięcie funkcji błędników stwierdzono konieczność rehabilitacji – ćwiczeń posturalnych celem wytworzenia kompensacji ośrodkowej.

/ dowód: karta informacyjna z dnia 17.10.2018 r. – k. 80 /

W dniach 08.11.2018 r., 04.12.2018 r., 16.01.2019 r., 29.01.2019 r. powód zgłosił się do lekarza psychiatry z powodu zaburzeń adaptacyjnych i reakcji depresyjnej.

/ dowód: karta informacyjna z dnia 08.11.2018 r. – k. 84; karta informacyjna z dnia 04.12.2018 r.

– k. 85; karta informacyjna z dnia 16.01.2019 r. w aktach szkodowych nr (...);

karta informacyjna z dnia 29.01.2019 r. w aktach szkodowych nr (...) /

Z powodu zawrotów głowy powód ponownie zgłosił się do lekarza w Centrum Medycznym (...) w W. w dniu 10.12.2018 r. Wykonano manewry repozycyjne Epley’a po stronie prawnej i CRP-TRV dla bocznego kanału półkolistego po stronie prawej. Zakwalifikowano powoda do rehabilitacji przedsionkowej.

/ dowód: karta wizyty – k. 86; zaświadczenie – k. 87 /

W dniu 18.12.2019 r. powód odbył wizytę w Poradni Audiologicznej (...) Szpitala (...) we W. z powodu zaburzeń układu przedsionkowego i obustronnego wypadnięcia funkcji błędników. W zalecaniach wskazano przeciwskazania do pracy i przebywania na wysokościach oraz zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych.

/ dowód: karta wizyty z dnia 18.12.2019 r. – k. 89; audiogram – k. 90 /

Pomimo przeprowadzonych zabiegów stan zdrowia powoda nie uległ poprawie. Powód nadal odczuwa zawroty głowy, zaburzenia równowagi, itp. Od trzech lat nie uprawia sportu.

/ dowód: zeznania powoda M. G. – e-protokół z dnia 13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44

k. 253-256 /

Powód uczestniczył w zdarzeniu drogowym, w którym doszło do kolizji samochodów – otarcia nadwozia. Zdarzenie nie spowodowało szkody na osobie.

/ dowód: zeznania powoda M. G. – e-protokół z dnia 13.11.2020 r. 00:03:41-00:25:44

k. 253-256 /

Pismami z dnia 11.04.2017 r. pełnomocnik powoda zgłosił (...) S.A. (...) szkodę w ramach polis (...) nr (...) i nr (...).

Pismami z dnia 11.05.2017 r. ubezpieczyciel poinformował powoda o przedłużeniu postępowania likwidacyjnego powyżej 30 dni, wskazując na organizowanie badania naocznego.

Orzeczeniami z dnia 26.05.2017 r. i z dnia 06.06.2017 r. lekarz orzecznik pozwanego – chirurg stwierdził u powoda trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 9 %.

Decyzjami z dnia 07.06.2017 r., nr (...) i nr (...) pozwany przyznał powodowi świadczenia po 18.000 zł z każdej z polis z tytułu uszczerbku:

- 4 % - z tytułu stłuczenia głowy z utratą przytomności,

- 4 % - z tytułu naderwania mięśni przywodzicieli uda prawego,

- 1 % - z tytułu naderwania mięśni powłok brzucha.

Pismem z dnia 14.06.2017 r. pełnomocnik powoda wniósł o skierowanie poszkodowanego na badania z udziałem lekarza neurologa.

Pismami z dnia 03.07.2017 r. pozwany poinformował powoda, iż roszczenie zostanie rozpatrzone po dostarczeniu pełnej dokumentacji medycznej leczenia wraz z informacją o zakończonym leczeniu neurologicznym.

Pismem z dnia 03.01.2018 r. pełnomocnik powoda wniósł o skierowanie poszkodowanego na naoczne badanie z udziałem lekarze neurologa i orzeczenie trwałego uszczerbku na zdrowiu, wskazując, iż w aktach szkodowych znajduje się pełna dokumentacja medyczna z leczenia, a stan zdrowia poszkodowanego nie uległ poprawie.

W dniu 06.02.2018 r. lekarz orzecznik pozwanego – neurolog stwierdził u powoda trwały uszczerbek w wysokości 4 %.

Pismami z dnia 07.02.2018 r. pozwany poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska. Wskazał, że uszczerbek na zdrowiu powoda z tytułu urazu głowy został ustalony na 4 %.

/ dowód: zgłoszenia szkody z dnia 11.04.2017 r. – k. 91-94; pisma z dnia 11.05.2017 r. – k. 96-97;

orzeczenia – k. 98-101; decyzje z dnia 07.06.2017 r. – k. 102-103; pismo z dnia

14.06.2017 r. – k. 104; pisma z dnia 03.07.2017 r. – k. 105-106; pismo z dnia 03.01.2018

r. – k. 107; pisma z dnia 07.02.2018 r. – k. 108-109; orzeczenie z dnia 06.02.2018 r. –

k. 110; akta szkodowe nr (...); akta szkodowe nr 345452/001 /

Pismem z dnia 23.07.2018 r. pełnomocnik powoda skierował do pozwanego wniosek o weryfikację stanowiska w sprawie. Do pisma dołączył dokumentację medyczną powoda.

Pismem z dnia 26.07.2018 r., nr szkody (...), pozwany poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska określonego w piśmie z dnia 07.06.2017 r.

Pismem z dnia 30.07.2018 r., nr szkody (...), pozwany poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska określonego w piśmie z dnia 07.06.2017 r. Zwrócił się o przedstawienie dokumentacji medycznej.

Pismem z dnia 18.10.2018 r. pełnomocnik powoda ponownie zwrócił się o weryfikację stanowiska w sprawie.

Pismami z dnia 19.11.2018 r. pozwany ponownie poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska określonego w piśmie z dnia 07.06.2018 r.

Pismem z dnia 28.01.2019 r. pełnomocnik powoda po raz kolejny zwrócił się o weryfikację stanowiska w sprawie.

Pismami z dnia 27.02.2019 r. pozwany ponownie poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska określonego w piśmie z dnia 07.06.2018 r.

W dniu 13.03.2019 r. pełnomocnik powoda odniósł się do żądania uzupełnienia dokumentacji medycznej.

Pismami z dnia 10.04.2019 r. pozwany ponownie zwrócił się o dostarczenie dokumentacji medycznej, wskazując, że brak tej dokumentacji uniemożliwia ustalenie odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie oraz wysokości świadczenia, a także o wypełnienie oświadczenia o wyrażeniu zgody na uzyskanie od podmiotów lecznicach informacji o okolicznościach związanych z oceną ryzyka ubezpieczeniowego oraz na udostępnienie dokumentacji medycznej.

W dniu 23.04.2019 r. pełnomocnik powoda poinformował, że poszkodowany nie wyraził zgody na podpisanie załączonego oświadczenia, oraz odniósł się do żądania uzupełnienia dokumentacji medycznej.

Pismem z dnia 02.05.2019 r. pozwany po raz kolejny zwrócił się o dostarczenie dokumentacji medycznej, wskazując, że brak tej dokumentacji uniemożliwia ustalenie odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie oraz wysokości świadczenia, a także o wypełnienie oświadczenia o wyrażeniu zgody na uzyskanie od podmiotów leczniczych informacji o okolicznościach związanych z oceną ryzyka ubezpieczeniowego oraz na udostępnienie dokumentacji medycznej.

/ dowód: pismo z dnia 23.07.2018 r. – k. 111-112; pismo z dnia 26.07.2018 r. – k. 113-114; pismo

z dnia 30.07.2018 r. – k. 115-116; pismo z dnia 18.10.2018 r. – k. 117; pisma z dnia

19.11.2018 r. – k. 118-120; pismo z dnia 28.01.2019 r. – k. 121-122; pisma z dnia

27.02.2019 r. – k. 123-126; wydruk wiadomości e-mail z dnia 13.03.2019 r. – k. 127;

pisma z dnia 10.04.2019 r. – k. 128-131; wydruk wiadomości e-mail z dnia 23.04.2019 r.

– k. 132-133; pisma z dnia 02.05.2019 r. – k. 134-135; akta szkodowe nr (...);

akta szkodowe nr 345452/001 /

Pismem z dnia 09.01.2020 r. pełnomocnik powoda skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty:

- 58.000 zł świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w związku ze zdarzeniem z dnia (...) r. na podstawie umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) (nr szkody (...)),

- 58.000 zł świadczenia z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu doznanego w związku ze zdarzeniem z dnia (...) r. na podstawie umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą nr (...) (nr szkody (...)).

/ dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 09.01.2020 r. – k. 136-137 /

W odpowiedzi pismami z dnia 30.01.2020 r. pozwany podtrzymał swoje stanowisko.

/ dowód: pisma z dnia 30.01.2020 r. – k. 139-142; akta szkodowe nr (...); akta szkodowe

nr (...) /

W dniu 06.02.2020 r. pełnomocnik powoda odniósł się do żądania dokumentacji medycznej.

W dniach 20.02.2020 r. i 27.02.2020 r. pełnomocnik powoda przesłał pozwanemu dodatkową dokumentację medyczną powoda.

/ dowód: wydruki wiadomości e-mail z dnia 06.02.2020 r., z dnia 20.02.2020 r., z dnia 27.02.2020

r. – k. 143-145 /

Orzeczeniem z dnia 05.02.2020 r. lekarz orzecznik pozwanego – chirurg urazowo-ortopedyczny stwierdził u powoda uszczerbek na zdrowiu w wysokości 9 %.

Orzeczeniem z dnia 05.02.2020 r. lekarz orzecznik pozwanego – neurolog stwierdził u powoda uszczerbek na zdrowiu w wysokości 4 %.

Orzeczeniem z dnia 05.02.2020 r. lekarz orzecznik pozwanego – laryngolog stwierdził u powoda uszczerbek na zdrowiu w wysokości 20 % z tytułu uszkodzenia ucha wewnętrznego – zaburzeń układu przedsionkowego. Stwierdził z przeważającym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością, że uraz z (...) r. doprowadził do opisywanych następstw pourazowych w postaci zawrotów głowy i zaburzeń równowagi, a dokumentacja jest kompletna do wydania orzeczenia końcowego.

Dnia 28.02.2020 r. lekarz orzecznik otolaryngolog w opinii uzupełniającej wskazał, że obecny stan zdrowia badanego może być następstwem kumulacji skutków zgłaszanego zdarzenia, jednak nie można wykluczyć wpływu wcześniejszych urazów, o których klient nie informował.

Decyzjami z dnia 09.03.2020 r. pozwany przyznał powodowi odszkodowanie w wysokości po 8.000 zł z każdej polisy z tytułu uszczerbku na zdrowiu po 4 % (uszkodzenia skóry, mięśni, ścięgien). Wskazał, że lekarz otolaryngolog orzekł 20 % uszczerbku na zdrowiu w związku z dysfunkcją układu przedsionkowego (pkt 47 B1 Tabeli Norm Uszczerbku na Zdrowiu). Wskazał, że lekarz w opinii uzupełniającej stwierdził, że obecny stan zdrowia ubezpieczonego może być następstwem kumulacji skutków zgłaszanego zdarzenia, ale nie można wykluczyć wpływu wcześniejszych urazów; biorąc pod uwagę opinię uzupełniającą, z której wynika, że obecny stan zdrowia może być następstwem innych urazów, brak obecnie podstaw do wypłaty świadczenia.

/ dowód: decyzje z dnia 09.03.2020 r. – k. 146-150; orzeczenia z dnia 05.02.2010 r. – k. 151-153;

opinia uzupełniająca z dnia 28.02.2020 r. – k. 154; akta szkodowe nr (...); akta

szkodowe nr (...) /

W sprawie XII C 2097/18 z powództwa M. G. przeciwko (...) S.A. o zapłatę biegła sądowa z zakresu otolaryngologii M. Ł. sporządziła w dniu 06.02.2019 r. opinię, w której stwierdziła u powoda trwały uszczerbek na zdrowiu doznany na skutek zdarzenia z dnia (...) r. w wysokości 20 % - poz. 47b tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia (...) z dnia 18.12.2012 r. (uszkodzenie ucha wewnętrznego z uszkodzeniem części statycznej – zawroty głowy, nudności, zaburzenia równowagi.

/ dowód: opinia z dnia 06.02.2019 r. w aktach szkodowych nr 3454525/001 /

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługuje na uwzględnienie prawie w całości.

Powód dochodzi od pozwanego ubezpieczyciela odszkodowania z ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) z tytułu doznania trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Zgodnie z art. 805 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Zgodnie zaś z art. 805 § 2 świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

1) przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;

2) przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Powód i pozwany związani byli dwiema umowami ubezpieczenia NNW, czyli ubezpieczenia osobowego. Powód wykazał zajście zdarzenia ubezpieczeniowego – wypadku z dnia (...) r. – zdarzenia nagłego, niespodziewanego, niezależnego od jego woli. W wyniku tego zdarzenia doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Pozwany nie kwestionował ani samego zdarzenia z dnia (...) r. ani też swojej odpowiedzialności za skutek tego zdarzenia w postaci trwałego uszczerbku na zdrowiu. Wypłacił dotychczas powodowi po 26.000 zł z każdej z polis za 13 % uszczerbku na zdrowiu z tytułu obrażeń o charakterze ortopedycznym i neurologicznym. Sporne natomiast pozostawało dalsze roszczenie powoda o odszkodowanie z tytułu uszkodzenia ucha wewnętrznego skutkującego uszczerbkiem w wysokości kolejnych 20 %.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do przebiegu rozprawy w dniu 13.11.2020 r. Pełnomocnik pozwanego otrzymał dane logowania do wideokonferencji w dniu 29.10.2020 r., w tym instrukcję przeprowadzenia testowej wersji wideokonferencji, co jest możliwe w dniu poprzedzającym termin. Przed rozpoczęciem posiedzenia pełnomocnik pozwanego nie zgłosił żadnych problemów z połączeniem. Wiadomość e-mail wpłynęła dopiero o godz. 13.23, kiedy posiedzenie Sądu już trwało i prowadzone było przesłuchanie powoda. Pomimo zarządzenia przerwy pełnomocnik pozwanego nie połączyła się, przy czym brak jest jakichkolwiek danych pozwalających stwierdzić, że przeszkoda zaistniała po stronie Sądu, a nie po stronie pełnomocnika pozwanego (błędne wpisanie danych logowania, problemy systemowe, nieefektywne łącza, zabezpieczenia systemu przed dostępem do zewnętrznych sieci, itp.). Z tych względów Sąd uznał, że przesłuchanie powoda należy dokończyć, gdyż jego przerwanie, odroczenie rozprawy i ponowne wzywanie powoda do stawiennictwa w czasie pandemii byłoby oczywiście niewłaściwe. Po rozprawie nie wpłynęły żadne wnioski ani oświadczenia pozwanego w formie pisma procesowego, pomimo to Sąd zdecydował otworzyć rozprawę i dać stronom możliwość dodatkowego wypowiedzenia się. Pełnomocnik pozwanego złożył pismo procesowe, w którym jednak ograniczył się do zastrzeżenia wobec oddalenia wniosków dowodowych. Nie zgłosił natomiast żadnych wniosków co do powtórzenia lub uzupełnienia czynności, w szczególności nie zgłosił wniosku o uzupełnienie przesłuchania powoda, poprzez zadanie mu dodatkowych pytań, co mogłoby nastąpić na piśmie w trybie art. 271 1 kpc w zw. z art. 304 zd. trzecie kpc.

Sąd uznał za całkowicie zbędne przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu otolaryngologii w celu ustalenia trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda. Uszczerbek ten nie tylko został już ustalony, ale nawet w pewnym momencie stał się niesporny. Po pierwsze, wymiar spornego uszczerbku (20 %) wynika z orzeczenia komisji lekarskiej ZUS z dnia 27.06.2018 r. oraz decyzji ZUS z dnia 02.07.2018 r. o przyznaniu świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, czyli dokumentów urzędowych (art. 244 kpc), których prawidłowość nie została podważona. Po drugie, uszczerbek na tym poziomie oszacował lekarz specjalista pozwanego – otolaryngolog A. W. w dniu 05.02.2020 r. Po trzecie, tak samo uszczerbek ten oszacowała biegła sądowa wskazanej specjalności medycznej M. Ł., opiniująca w sprawie XII C 2097/18, dotyczącej tego samego zdarzenia, która to opinia znalazła się w aktach szkodowych pozwanego, a także mogła zostać wykorzystana na podstawie art. 278 1 kpc.

Wniosek powoda o przeprowadzenie wskazanego dowodu zgłoszony w pozwie został zresztą częściowo wadliwie sformułowany. Powód wniósł o orzeczenie trwałego uszczerbku na zdrowiu według tabeli norm oceny procentowej (...) S.A. – nie wskazując, dlaczego akurat ta tabela miałaby znajdować w sprawie zastosowanie. Ponadto wniósł o ustalenie, czy istnieje potrzeba powołania biegłych innych specjalności celem orzeczenia wysokości trwałego uszczerbku na zdrowiu. Powód nie wskazywał, aby doznał uszczerbku jeszcze innego rodzaju niż ortopedyczno-neurologiczny (13 %) oraz sporny otolaryngologiczny (20 %). Przedmiotem procesu cywilnego jest rozstrzygnięcie o zgłoszonym, konkretnym roszczeniu, a nie poszukiwanie źródeł innych roszczeń. Stanowisko zaprezentowane w piśmie z dnia 04.01.2021 r. niczego nie zmieniło.

Z kolei stanowisko pozwanego ubezpieczyciela było niezrozumiałe i nielogiczne. Pozwany zarzucił, że:

- powód nie przedstawił pełnej dokumentacji medycznej,

- przed zdarzeniem z dnia (...) r. powód doznał innych urazów, które miały wpływ na jego stan zdrowia,

- po zdarzeniu z dnia (...) r. powód uczestniczył w kilku kolizjach drogowych oraz w maju 2017 r. doznał urazu w związku z grą w piłkę nożną.

Oddaleniu podlegały wnioski pozwanego o zwrócenie się do (...) S.A. (...) o nadesłanie akt postępowania likwidacyjnego dotyczącego zdarzenia z dnia 25.05.2017 r. oraz do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o informację nt. kolizji drogowych z udziałem powoda.

W imieniu pozwanego w sprawie występuje zawodowy pełnomocnik, który powinien być świadomy zasad prowadzenia procesu cywilnego i występowania w nim w charakterze strony. Pozwany jako zastępowany przez zawodowego pełnomocnika powinien wykazać się należytą aktywnością dowodową, co oznacza, że w zakresie dowodów z dokumentów sam powinien je należycie zaoferować i przedłożyć Sądowi. Przedstawienie dowodów w rozumieniu art. 3 i 232 kpc oznacza w wypadku osobowych źródeł dowodowych należyte ich oznaczenie, tj. wskazanie imion, nazwisk i adresów świadków, a w przypadku dowodów z dokumentów po prostu ich złożenie do akt sprawy w załączeniu do pisma procesowego albo podczas rozprawy. Pozwany nie może wyręczać się w tym zakresie Sądem i za jego pośrednictwem uzyskiwać dokumenty niezbędne do prowadzenia procesu. Sąd nie zamierza zastępować pełnomocnika pozwanego w sprowadzaniu dowodów. Wprawdzie z przepisów art. 187 § 2 pkt 4 kpc oraz art. 208 § 1 pkt 2 i 4 kpc wynika możliwość wnioskowania o zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach i u osób trzecich, ale – z uwagi na zasadę kontradyktoryjności procesu cywilnego – wniosek taki może być usprawiedliwiony tylko wówczas, gdy strona równocześnie wykaże, że sama takich dowodów – mimo starań – nie mogła uzyskać (zob. K. Kołakowski, Dowodzenie w procesie cywilnym. Komentarz do przepisów kodeksu postępowania cywilnego uwzględniający nowelizację z 2000 roku, Warszawa 2000, s. 48). Pozwany nie wykazał, że wystąpił do (...) oraz do (...) S.A. o nadesłanie akt i informacji oraz uzyskał odmowę ich udostępnienia, co mogłoby ewentualnie uzasadniać zwrócenie się przez Sąd o ich nadesłanie. Można dodać, iż (...) S.A. należy – tak samo jak pozwany – do (...), czyli jest powiązana z pozwanym, a zatem uzyskanie informacji nie powinno przedstawiać trudności.

Także oddaleniu podlegał wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do wskazania placówek medycznych i zwrócenie się o nadesłanie dokumentacji medycznej. Powód zeznał, że nie leczył się wcześniej z powodu żadnych istotnych dolegliwości, doznawał jedynie urazów typowych dla zawodowego uprawiania sportu, które wymagały interwencji lekarza sportowego. Pozwany nie uwiarygodnił, jakich to urazów i kiedy miałby doznać powód, a które mogłyby wpłynąć na jego aktualny stan zdrowia. Również pozwanemu należy zwrócić uwagę, że proces cywilny, w szczególności postępowanie dowodowe, nie służy poszukiwaniu informacji, tylko uzasadnieniu i potwierdzeniu stanowiska strony – roszczenia lub obrony.

Stanowisko pozwanego jest niespójne. Albo powód doznał wcześniej urazów lub kontuzji skutkujących uszczerbkiem na zdrowiu istniejącym już w dniu zdarzenia albo po tej dacie doznał dalszych urazów kreujących lub zwiększających uszczerbek. Pozwany w korespondencji prowadzonej w ramach likwidacji szkody odwoływał się do postanowienia § 15 ust. 6 OWU, z którego wynika, że w razie istnienia uprzedniego uszczerbku należne ubezpieczonemu świadczenie podlega odpowiedniemu zmniejszeniu. Taka okoliczność nie znalazła potwierdzenia w materiale dowodowym. Jeżeli chodzi natomiast o zdarzenia późniejsze, to powód wyjaśnił zarówno zdarzenie przy grze w piłkę, jak i kwestię kolizji drogowej. Powód zeznał, że w maju 2017 r. wziął udział w treningu piłki nożnej w celu roztrenowania. Miało to miejsce trzy miesiące po wypadku, kiedy to powód miał pełne podstawy przypuszczać, że leczenie i rehabilitacja doprowadzą do pełnego powrotu do zdrowia albo przynajmniej do jego poprawy w takim stopniu, aby możliwy stał się powrót do gry. Natomiast, jak wynika z dokumentacji medycznej powoda, jego stan nie ulegał poprawie lub nawet się pogarszał, pomimo wizyt w różnych placówkach medycznych. Jeżeli chodzi o kolizję, powód wskazał, że nie doszło do szkody na osobie, tylko do nieznacznego uszkodzenia samochodu.

Następnie należy zwrócić uwagę, że pozwany nie wyjaśnił przekonująco, dlaczego przedłożona przez powoda – na etapie likwidacji szkody oraz przy pozwie – obszerna dokumentacja medyczna miałaby być niewystarczająca dla oceny zgłoszonego przez powoda roszczenia. Można zresztą zwrócić uwagę, że w przywołanej już opinii z dnia 05.02.2020 r. lekarz orzecznik pozwanego A. W. uznał, że dokumentacja medyczna jest kompletna i wystarczająca dla orzeczenia.

Ogólnie rzecz ujmując, w okolicznościach tej sprawy można dopatrzyć się braku należytego zaangażowania pozwanego w likwidację szkody i wykonanie zobowiązania wynikającego z umowy ubezpieczenia. Pozwany zdaje się na siłę wynajdywać przeszkody do zaspokojenia roszczenia powoda wbrew faktom i dowodom.

Niezrozumiała jest w szczególności sytuacja, kiedy to lekarz orzecznik pozwanego – w dniu 05.02.2020 r. – ustala uszczerbek na zdrowiu powoda zgodnie z jego wnioskiem, a następnie – w dniu 28.02.2020 r. – wskazuje, że obecny stan zdrowia badanego może być następstwem kumulacji skutków zgłaszanego zdarzenia, jednak nie można wykluczyć wpływu wcześniejszych urazów, o których klient nie informował. Nie wiadomo, z jakich konkretnie przyczyn pozwany zlecił specjaliście laryngologowi uzupełnienie opinii o podane zastrzeżenie, co takiego się wydarzyło lub ujawniło pomiędzy 05.02.2020 r. a 28.02.2020 r. Pozwany w żaden sposób nie sprecyzował, jakie to konkretnie urazy powoda z okresu wcześniejszego miałyby wpłynąć na skutki zdarzenia z dnia (...) r.

Powracając do oceny uszczerbku na zdrowiu powoda ustalonego przez ZUS oraz przez badających powoda specjalistów otolaryngologów, należy wskazać, że ustalony został także związek pomiędzy stwierdzonym uszczerbkiem a zdarzeniem z dnia (...) r., uznanym wiążąco za wypadek przy pracy. Także lekarz orzecznik pozwanego stwierdził, że z przeważającym prawdopodobieństwem, graniczącym z pewnością, uraz z dnia (...) r. doprowadził do opisywanych następstw pourazowych w postaci zawrotów głowy i zaburzeń równowagi.

W takich okolicznościach odmowa wypłaty ze strony pozwanego nie znajduje usprawiedliwienia.

Skoro zatem u powoda ustalony został trwały uszczerbek na zdrowiu w wymiarze 20 %, może on domagać się od pozwanego wypłaty po 40.000 zł z każdej polisy, tj. łącznie 80.000 zł.

Na podstawie art. 481 § 1 kc w zw. z art. 817 § 1 i 2 kc odsetki od tej należności przypadają powodowi od dnia 08.08.2018 r., tj. po 14 dniach od zgłoszenia roszczenia pismem z dnia 23.07.2018 r. Samo zgłoszenie wypadku ubezpieczeniowego nastąpiło już wcześniej – 11.04.2017 r. W okresie lipiec/sierpień 2018 r. pozwany dysponował dostatecznymi informacjami i materiałami dającymi podstawę do przeprowadzenia likwidacji szkody i wypłaty należnego powodowi świadczenia.

Powód zażądał także odsetek za opóźnienie w wypłacie dwóch odszkodowań wynoszących po 8.000 zł. Odsetki te mogą zostać naliczone za okres od dnia 08.08.2018 r. do dnia 09.03.2020 r. – w sposób następujący:

- za 147 dni w 2018 r. + 365 dni w 2019 r., tj. łącznie 512 dni – 8.000 zł x 512/365 x 7 % = 785,53 zł,

- za 69 dni w 2020 r. (przestępnym) – 8.000 zł x 69/366 x 7 % = 105,57 zł,

tj. łącznie 819,10 zł x 2 = 1.782,20 zł.

Stosownie do art. 482 § 1 kc dalsze odsetki od tychże zaległych odsetek przypadają powodowi od dnia wniesienia pozwu, tj. 06.04.2020 r.

Reasumując powyższe, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda 81.782,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 80.000 zł – od dnia 08.08.2018 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.782,20 zł – od dnia 06.04.2020 r. do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie powództwo jako nieusprawiedliwione podlegało oddaleniu.

Powód uzyskał zasądzenie 81.782, 20 zł z żądanych 81.810,41 zł, czyli powództwo zostało uwzględnione w 99,97 %. To zaś stosownie do art. 100 zd. drugie kpc prowadzi do przyznania powodowi zwrotu kosztów procesu w całości. Koszty te obejmują: opłatę od pozwu – 4.091 zł, wynagrodzenie pełnomocnika ustalone zgodnie z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – 5.400 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł, tj. łącznie 9.508 zł.

Mając powyższe na uwadze, Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Majewska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację:  Krzysztof Rudnicki
Data wytworzenia informacji: