Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2021 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Victoria Szymczyk

po rozpoznaniu w dniu 06.08.2021 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. C.

przeciwko A. S. (1)

o uznanie umowy za bezskuteczną

I. uznaje za bezskuteczną w stosunku do powódki K. C. umowę sprzedaży nieruchomości zawartą dnia 04.08.2017 r. przed notariuszem I. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), pomiędzy K. K. (1) a pozwaną A. S. (1), mającą za przedmiot lokal mieszkalny położony przy ul. (...) w Ż., dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), wraz z udziałem wynoszącym (...) we wspólnych częściach budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, oraz w prawie własności gruntu oznaczonego jako działka nr (...), dla których Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą nr (...) – w celu zaspokojenia wierzytelności w kwocie 83.000 zł przysługującej powódce K. C. przeciwko dłużniczce K. K. (1), wynikającej z umów pożyczki z dnia 20.03.2017 r. i z dnia 21.03.2017 r., stwierdzonej prawomocnym nakazem zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10.09.2019 r., XII Nc 310/19;

II. zasądza od pozwanej na rzecz powódki 10.817 zł kosztów procesu;

III. nakazuje pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego we Wrocławiu 4.150 zł nieopłaconych kosztów sądowych.

Opublikowanie niniejszego dokumentu w Portalu Informacyjnym stanowi doręczenie go adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej ustanowionym w sprawie.

XII C 540 / 19

UZASADNIENIE

Powódka K. C. wniosła o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niej umowy sprzedaży nieruchomości – lokalu mieszkalnego położonego przy ul. (...) w Ż., dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), zawartej w dniu 04.08.2017 r. pomiędzy dłużniczką powódki K. K. (1) i pozwaną A. S. (1), z pokrzywdzeniem powódki, której przysługuje wierzytelność pieniężna w kwocie 83.000 zł, a także o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu.

Uzasadniając swoje żądanie, powódka wskazała, że w marcu 2017 r. zawarła z K. K. (1) dwie umowy pożyczki na kwoty 20.000 zł i 63.000 zł, za które poręczenia udzielił A. S. (2). Strony umowy ustaliły, że pożyczka będzie spłacana w kwotach po 3.000 zł miesięcznie, aż do całkowitej spłaty zadłużenia. W związku z brakiem regulowania świadczenia przez K. K. (1) powódka wypowiedziała jej umowy pożyczki, wnosząc o zwrot całej kwoty pożyczki, a oświadczenia o wypowiedzeniu umów pożyczek zostały K. K. (1) doręczone. Zobowiązanie nie zostało również zrealizowane przez poręczyciela A. S. (2), pomimo wezwania go do zapłaty, w związku z brakiem spłaty zobowiązania przez dłużnika głównego. Wobec powyższego powódka skierowała pozew o zapłatę. Następnie powódka podała, że w dniu 04.08.2017 r. K. K. (1) zawarła z A. S. (1) umowę sprzedaży nieruchomości. W wyniku zawarcia tej umowy K. K. (1) stała się niewypłacalna, bowiem wskazana nieruchomość stanowiła jedyny wartościowy majątek, który mógłby podlegać skutecznej egzekucji i z którego mogłoby nastąpić zaspokojenie powódki oraz innych wierzycieli. W Prokuraturze Rejonowej w Oleśnicy toczy się postępowanie w związku z zawarciem umowy pożyczki oraz popełnieniem przestępstwa przez K. K. (1) na szkodę powódki, a także ujawnieniem kilkunastu innych pokrzywdzonych tymi działaniami osób. Powódka podniosła, że, gdyby K. K. (1) zaskarżonej czynności nie dokonała, wówczas powódka mogłaby skierować egzekucję do nieruchomości i w konsekwencji zwiększyć szanse na zaspokojenie swojej wierzytelności oraz że pomiędzy umową sprzedaży, której stroną była K. K. (1), a jej niewypłacalnością oraz pokrzywdzeniem wierzyciela (powódki) zachodzi związek przyczynowy, tj. sprzedaż przez dłużnika nieruchomości była warunkiem koniecznym do pogłębienia jego niewypłacalności.

W odpowiedzi na pozew pozwana A. S. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu.

Pozwana zaprzeczyła, aby istniała jakakolwiek wymagalna wierzytelność powódki wobec K. K. (1), zaprzeczając również temu, aby pozwana uzyskała jakąkolwiek korzyść majątkową w wyniku zakupu nieruchomości położonej w Ż. przy ul. (...). Pozwana oświadczyła, że nabyła sporną nieruchomość w dobrej wierze, tytułem odpłatnym, uiszczając na ręce zbywczyni – K. K. (1) – pełną cenę, nic nie wiedząc o jakichkolwiek ewentualnych, prawnych przeszkodach w jej nabyciu, w tym w szczególności o ewentualnym pokrzywdzeniu jakichkolwiek wierzycieli K. K. (1). Zaprzeczyła również, aby kiedykolwiek wiedziała o rzekomym zamiarze K. K. (1) dokonywania czynności prawnych ze świadomością pokrzywdzenia jakichkolwiek wierzycieli. Wskazała nadto, iż w dacie zawarcia umowy przedwstępnej działy III i IV księgi wieczystej prowadzonej dla spornej nieruchomości wolne były od jakichkolwiek wpisów. Pozwana podniosła, że ani powódka ani żadna inna osoba uznająca się za pokrzywdzonego wierzyciela K. K. (1) nigdy nie wzywała jej do zapłaty czy dobrowolnego spełnienia jakiegokolwiek świadczenia czy też dobrowolnego znoszenia ewentualnej egzekucji ze spornej nieruchomości. Pozwana nie pozostaje także w bliskich relacjach z K. K. (1) i nie zna osób przez nią pokrzywdzonych.

Pismem z dnia 02.07.2019 r. (k. 61a) powódka doprecyzowała żądanie pozwu poprzez dokładne określenie wierzytelności i wniosła o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niej umowy sprzedaży nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), zawartej w dniu 04.08.2017 r. pomiędzy dłużniczką K. K. (1) a A. S. (1), z pokrzywdzeniem powódki, której przysługuje wierzytelność pieniężna w kwocie 83.000 zł z tytułu umów pożyczek z dnia 20 oraz 21.03.2017 r. zawartych przez powódkę z dłużniczką K. K. (1).

W dalszych pismach procesowych oraz na rozprawie strony podtrzymywały swoje stanowiska w sprawie wyrażone w pozwie i odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny:

Powódka K. C. oraz K. K. (1) znały się z liceum. Po kilku latach przerwy odnowiły znajomość. Wówczas powódka, jej mąż A. C. oraz K. K. (1) spotykali się towarzysko. Powódka nie miała pełnej świadomości co do sytuacji finansowej i materialnej K. K. (1), jednakże prezentowała się ona jako osoba dobrze sytuowana.

Brat K. K. (1) A. S. (2) prowadził firmę meblarską zajmującą się sprowadzaniem mebli z W.. K. K. (1) zajmowała się ubezpieczeniami, w 2017 r. była zatrudniona jako doradca kredytowy.

W 2017 r. K. K. (1) zaczęła namawiać powódkę na zainwestowanie pieniędzy w firmę prowadzoną przez jej brata. Inwestycja miała polegać na zaciągnięciu przez powódkę kredytu bankowego i przekazaniu (pożyczeniu) pieniędzy K. K. (1), która miała regularnie i w całości spłacać w imieniu kredytobiorcy zobowiązanie oraz uiszczać tzw. „procent” od zysku z inwestycji.

/ dowód: zeznania świadków: A. C. – e-protokół z dnia 18.02.2020 r. 01:08:07-

01:43:28 k. 141-142 i 144, K. K. (1) – e-protokół z dnia 26.02.2021 r. 00:01:28-

01:19:56 k. 338-341; zeznania powódki K. C. – e-protokół z dnia 17.06.2021 r.

00:08:28-01:00:41 k. 555-559 i 564 /

W dniu 20.03.2017 r. K. Z. (obecnie K. C.) oraz K. K. (1) zawarły umowę pożyczki na kwotę 20.000 zł na okres od dnia 20.03.2017 r. do końca kredytu zaciągniętego przez powódkę.

Odsetki od zaciągniętej pożyczki wynosiły 1,5 % w stosunku miesięcznym.

K. K. (1) potwierdziła przyjęcie i odbiór całej kwoty udzielonej pożyczki.

Na dokumencie umowy pożyczki A. S. (2) złożył oświadczenie, że w przypadku braku spłaty ww. pożyczki przez K. K. (1) zobowiązuje się do jej spłaty.

Następnie w dniu 21.03.2017 r. K. Z. (obecnie K. C.) oraz K. K. (1) zawarły drugą umowę pożyczki na kwotę łącznie 63.000 zł na okres od dnia 20.03.2017 r. do końca kredytu zaciągniętego przez powódkę.

Odsetki od zaciągniętej pożyczki wynosiły 1,5 % w stosunku miesięcznym.

K. K. (1) potwierdziła przyjęcie i odbiór całej kwoty udzielonej pożyczki.

Na dokumencie umowy pożyczki A. S. (2) złożył oświadczenie, że w przypadku braku spłaty ww. pożyczki przez K. K. (1) zobowiązuje się do jej spłaty.

Środki przekazane K. K. (1) w wykonaniu obu ww. umów pożyczki pochodziły z kredytów zaciągniętych przez powódkę w czterech bankach, m.in. (...) Banku i (...)Banku oraz (...).

/ dowód: umowa pożyczki z dnia 20.03.2017 r. – k. 18; umowa pożyczki z dnia 21.03.2017 r. – k.

19; zeznania świadka K. K. (1) – e-protokół z dnia 26.02.2021 r. 00:01:28-

01:19:56 k. 338-341; zeznania powódki K. C. – e-protokół z dnia 17.06.2021 r.

00:08:28-01:00:41 k. 555-559 i 564 /

Następnie w dniu 28.03.2017 r. J. C. (obecnie A. C.) oraz K. K. (1) zawarły umowę pożyczki na kwotę 26.850 zł na okres od dnia 28.03.2017 r. do końca kredytu zaciągniętego przez pożyczkodawcę.

Odsetki od zaciągniętej pożyczki wynosiły 1,5 % w stosunku miesięcznym.

K. K. (1) potwierdziła przyjęcie i odbiór całej kwoty udzielonej pożyczki.

Na dokumencie umowy pożyczki A. S. (2) złożył oświadczenie, że w przypadku braku spłaty ww. pożyczki przez K. K. (1) zobowiązuje się do jej spłaty.

Środki przekazane K. K. (1) zostały pozyskane z kredytu udzielonego pożyczkodawcy. Pieniądze te miały zostać przeznaczone na inwestycję K. K. (1) i A. S. (2), a K. K. (1) miała spłacać zobowiązanie oraz płacić tzw. „procent” od zysku z tej inwestycji.

/ dowód: umowa pożyczki z dnia 28.03.2017 r. – k. 37; zeznania świadków: A. C.

– e-protokół z dnia 18.02.2020 r. 01:08:07-01:43:28 k. 141-142 i 144, K. K. (1) –

e-protokół z dnia 26.02.2021 r. 00:01:28-01:19:56 k. 338-341 /

K. K. (1) i A. S. (2) spłacali należności bezpośrednio na rzecz banków, które udzieliły kredytów K. C. i A. C., przez około 3 m-ce.

I tak, K. K. (1) zapłaciła:

- 22.04.2017 r. – 344 zł – (...) K.,

- 22.04.2017 r. – 475 zł – (...) K.,

- 22.04.2017 r. – 610 zł – (...) K.,

- 22.04.2017 r. – 402,75 zł – odbiorca J. C. – przelew środków,

- 20.05.2017 r. – 385 zł + 1320 zł – odbiorca J. C. – przelew środków K. Z.,

- 20.05.2017 r. – 344,50 zł – (...) K.,

- 20.05.20217 r. – 610 zł – (...) K.,

- 21.05.2017 r. – 815 zł – (...) C.,

- 21.05.2017 r. – 315 zł – (...) Z.,

- 21.05.2017 r. – 475 zł – (...) K.,

- 26.05.2017 r. – 160 zł – (...) Z.,

- 13.06.2017 r. – 365 zł – (...) Z.,

- 26.06.2017 r. – 1.316 zł – odbiorca J. C. – przelew środków K. Z.,

- 26.06.2017 r. – 475 zł – (...) K.,

- 26.06.2017 r. – 345 zł – (...) K.,

- 26.06.2017 r. – 615 zł – (...) K.,

- 26.06.2017 r. – 670 zł – (...) C.,

- 26.06.2017 r. – 403 zł – odbiorca J. C. – przelew środków A.,

- 20.07.2017 r. – 200 zł – odbiorca J. C. – przelew środków A.,

- 25.07.2017 r. – 345 zł – (...) K.,

- 25.07.2017 r. – 365 zł – (...) Z.,

- 25.07.2017 r. – 475 zł – (...) K.,

- 25.07.2017 r. – 615 zł – (...) K.,

- 25.07.2017 r. – 670 zł – (...) C.,

- 29.07.2017 r. – 200 zł – odbiorca J. C. – przelew środków A..

Powódka zaczęła otrzymywać od banków telefoniczne informacje o zadłużeniu. Od A. S. (2) powódka otrzymała raz 200 zł jako procent od zysku.

Powódka utrzymywała kontakt z K. K. (1) do września 2017 r., później koleżanka zaczęła jej unikać.

W związku z zaprzestaniem spłacania przez K. K. (1) obu pożyczek w dniu 01.09.2017 r. powódka skierowała do K. K. (1) dwa pisma, stanowiące wypowiedzenie umów pożyczek udzielonych w dniach 20 i 21.03.2017 r. w kwotach 20.000 zł oraz 63.000 zł wraz z odsetkami bankowymi, w terminie 6 tygodni od dnia otrzymania pisma o wypowiedzeniu umowy.

K. K. (1) odebranie powyższych pism poświadczyła pod ich treścią w dniu 04.09.2017 r.

Zobowiązania z obu umów pożyczki nie zostały wykonane ani przez dłużniczkę K. K. (1) ani przez poręczyciela A. S. (2).

Również A. C. skierował do K. K. (1) w dniu 01.09.2017 r. wypowiedzenie umowy pożyczki zawartej w dniu 28.03.2017 r. w kwocie 26.850 zł wraz z odsetkami bankowymi w terminie 6 tygodni od dnia otrzymania pisma o wypowiedzeniu umowy. K. K. (1) odebranie wypowiedzenia potwierdziła w dniu 04.09.2017 r.

/ dowód: pisma powódki z dnia 01.09.2017 r. – k. 20-21; pismo A. C. z dnia

01.09.2017 r. – k. 38; potwierdzenia przelewu – k. 152-160, 162-166, 170-173, 177-184,

360-385; zeznania świadka A. C. – e-protokół z dnia 18.02.2020 r.

01:08:07-01:43:28 k. 141-142 i 144; zeznania powódki K. C. – e-protokół z dnia

17.06.2021 r. 00:08:28-01:00:41 k. 555-559 i 564 /

W dniu 04.11.2017 r. A. C. i K. Z. zawarli związek małżeński zarejestrowany w USC we W., nr aktu małżeństwa (...).

/ dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 17 /

W 2017 r. po powzięciu informacji, że w stosunku do K. K. (1) toczyła się sprawa sądowa i zapadł wyrok, powódka sprawdziła treść księgi wieczystej nieruchomości w Ż. będącej własnością K. K. (1) i nie odnotowała żadnych wpisów mówiących o zmianie właściciela lub wskazujących na zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości. Wiedzę o wpisie zmiany właściciela nieruchomości powódka powzięła na przełomie 2017 i 2018 r.

/ dowód: zeznania świadka A. C. – e-protokół z dnia 18.02.2020 r. 01:08:07-

01:43:28 k. 141-142 i 144; zeznania powódki K. C. – e-protokół z dnia

17.06.2021 r. 00:08:28-01:00:41 k. 555-559 i 564 /

Pozwana A. S. (1), oprócz wykonywania pracy zawodowej, dokonuje także inwestycji własnych środków pieniężnych w ten sposób, że nabywa nieruchomości na własny rachunek, następnie dokonuje remontów bądź ulepszeń i kolejno sprzedaje te nieruchomości z zyskiem. J. S. reprezentuje żonę w trakcie przygotowywania i realizacji jej inwestycji. Małżonkowie pozostają w ustroju rozdzielności majątkowej. Mają oddzielne rachunki bankowe, pomiędzy którymi dokonują przelewów, przekazując sobie wzajemnie środki.

W 2016 r. A. S. (1) i J. S. byli w trakcie budowania domu na działce położonej we W. przy ul. (...), która to nieruchomość docelowo miała stanowić miejsce zamieszkania dla pozwanej i jej rodziny.

/ dowód: ogłoszenia internetowe – k. 57-58, wydruki elektronicznych ksiąg wieczystych nr

(...), (...), (...) – k. 200-207; decyzja

Prezydenta W. nr (...) o udzieleniu pozwolenia na budowę – k. 208;

zeznania świadka J. S. – e-protokół z dnia 18.12.2020 r. 00:02:03-02:35:15

k. 296-301 oraz z dnia 23.04.2021 r. 00:07:33-01:52:07 k. 395 i 397; zeznania pozwanej

A. S. (1) – e-protokół z dnia 17.06.2021 r. 01:00:42-02:19:55 k. 559-

562 i 564 /

W 2016 r. pozwana i jej mąż poszukiwali mebli kuchennych na zamówienie w celu wyposażenia domu, do którego mieli się wprowadzić. Przez osoby znajome J. S. nawiązał kontakt z A. S. (2), który został mu przedstawiony jako były dyrektor centrum handlowego (...). A. S. (2) opisał swoją działalność wskazał, że sprowadza meble wysokiej jakości z W.. Pytał, czym się zajmuje pozwana. Przy kolejnym spotkaniu A. S. (2) zaprezentował ofertę mebli kuchennych, która dla J. S. była zdecydowanie zbyt droga. Opisując swoją działalność A. S. (2) wskazywał, że biznes jest dochodowy, ale obarczony ryzykiem, konieczne jest pobieranie od klientów zaliczek na poziomie 15-20 %, ale jednocześnie uiszczanie na rzecz producentów 80 % wartości zamówienia i 20 % przy dostawie. A. S. (2) pytał, czy J. S. może mu polecić jakieś firmy faktoringowe, potem wskazał, że jest zainteresowany pozyskaniem jakiegoś inwestora – wspólnika cichego, następnie, że jest zainteresowany pożyczką. Przy kolejnym spotkaniu, po tym, jak J. S. podał, że jego żona inwestuje w nieruchomości w formie krótko- lub średnioterminowej, A. S. (2) przedstawił propozycję zakupu nieruchomości w Ż. od jego siostry K. K. (1), która była w trakcie zawierania umowy z deweloperem.

Ponieważ budowa ich domu przeciągała się, J. S. i A. S. (1) postanowili nabyć nieruchomość w Ż. i zamieszkać tam tymczasowo. Nieruchomość była dla nich dobrze zlokalizowana, blisko W., gdzie wcześniej mieszkali i pracowali.

A. S. (2) oferował, że wyposaży kuchnię w umeblowanie i zainstaluje docelowe schody.

A. S. (1) nie uczestniczyła w rozmowach dotyczących nabycia nieruchomości w Ż. i Ś.. Zajmowała się wówczas dziećmi, była w ciąży, a nadto jej stan zdrowia pogorszył się. Również K. K. (1) była mało zaangażowana, rozmowy z J. S. prowadził A. S. (2).

A. S. (2) mówił, że w związku z rozwinięciem stanu deweloperskiego (schody, kuchnia), będą potrzebne zaliczki. J. S. przekazał K. K. (1) zaliczkę, przy czym pieniądze zabrał A. S. (2). Sytuacja powtarzała się, A. S. (2) i K. K. (1) informowali J. S., że potrzebują zaliczki, że pieniądze otrzymywane przez K. K. (1) przeznaczane są na finansowanie działalności A. S. (2).

J. S. nie uzgodnił z góry ilości i wysokości zaliczek. Nie widział podstawy prawnej do zawarcia umowy, która by to określała (umowy pożyczki, depozytu, umowy przedwstępnej).

/ dowód: zeznania świadka J. S. – e-protokół z dnia 18.12.2020 r. 00:02:03-02:35:15

k. 296-301 oraz z dnia 23.04.2021 r. 00:07:33-01:52:07 k. 395 i 397; zeznania pozwanej

A. S. (1) – e-protokół z dnia 17.06.2021 r. 01:00:42-02:19:55 k. 559-

562 i 564 /

J. S. wypłacił ze swojego rachunku bankowego:

- 23.08.2016 r. – łącznie 30.000 zł,

- 09.09.2016 r. – 40.000 zł,

- 13.09.2016 r. – 1.200 zł,

- 19.09.2016 r. – łącznie 6.000 zł,

- 10.10.2016 r. – łącznie 41.050 zł,

- 20.10.2016 r. – 5.500 zł,

- 24.10.2016 r. – łącznie 7.500 zł,

- 26.10.2016 r. – 650 zł,

- 28.10.2016 r. – 28.800 zł,

- 07.11.2016 r. – 59.000 zł,

- 15.11.2016 r. – 20.000 zł,

- 21.11.2016 r. – 20.000 zł,

/ dowód: wydruki z historii rachunku bankowego – k. 186-192 /

W dniu 22.11.2016 r. (...) sp. z o.o. we W. oraz K. K. (1) zawarli przed notariuszem M. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia prawa własności lokalu, której przedmiotem był lokal nr (...), położony w budynku jednorodzinnym, dwulokalowym w zabudowie bliźniaczej, wzniesionym w Ż. przy ul. (...), wyodrębniony z nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...). Lokal ten składa się z wiatrołapu, hallu, kotłowni, kuchni, wc, komunikacji (schodów), pokoju dziennego z jadalnią na parterze oraz przedpokoju, trzech pokoi, łazienki i garderoby na poddaszu, o łącznej powierzchni 103,13 m ², przynależy do niego taras od strony ogrodowej i ganek wejściowy, oraz udział wynoszący (...) we wspólnych częściach budynków i urządzeń.

K. K. (1) nabyła tenże lokal do majątku osobistego za cenę 355.000 zł, która została zapłacona w całości przed podpisaniem aktu. Wydanie lokalu w posiadanie nabywcy nastąpiło z dniem podpisania aktu notarialnego.

Umowa została zawarta w wykonaniu umowy deweloperskiej z dnia 18.08.2016 r., zawartej przed notariuszem M. M. w formie aktu notarialnego, rep. (...).

Na wniosek z dnia 22.11.2016 r. w dniu 22.12.2016 r. K. K. (1) została wpisana w dziale II nowozałożonej księgi wieczystej nr (...) jako właściciel nieruchomości.

/ dowód: wydruk elektronicznej księgi wieczystej nr (...) – k. 25-33; umowa

ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia prawa własności lokalu, rep. (...)

(...) – k. 96-101 /

Na początku grudnia 2016 r. J. S. zorientował się, że nieruchomość w Ż. znajduje się nadal w stanie deweloperskim, nie została wykonana okładzina schodów. Wówczas rozmawiał z K. K. (1) i A. S. (2) na temat zakupu nieruchomości za dokładnie taką samą cenę, jak uiszczona na rzecz dewelopera.

/ dowód: zeznania świadka J. S. – e-protokół z dnia 18.12.2020 r. 00:02:03-02:35:15

k. 296-301 oraz z dnia 23.04.2021 r. 00:07:33-01:52:07 k. 395 i 397 /

W dniu 05.12.2016 r. K. K. (1) oraz A. S. (1) zawarły przed notariuszem I. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), przedwstępną umowę sprzedaży.

K. K. (1) zobowiązała się sprzedać A. S. (1) lokal mieszkalny nr (...), położony w Ż. przy ul. (...), zaś pozwana zobowiązała się ww. nieruchomość kupić do swojego majątku osobistego.

Cena sprzedaży wynosiła 355.000 zł, z czego kwotę 255.000 zł tytułem zaliczki A. S. (1) zapłaciła K. K. (1) ze środków własnych przed podpisaniem aktu notarialnego, zaś pozostałą kwotę 100.000 zł A. S. (1) zobowiązała się zapłacić K. K. (1) ze środków własnych, przelewem na wskazany rachunek bankowy, najpóźniej w terminie 3 dni od podpisania umowy.

Strony umowy przedwstępnej zobowiązały się zawrzeć przyrzeczoną umowę sprzedaży nie później niż do dnia 05.06.2017 r. oraz oświadczyły, że wydanie przedmiotu umowy w posiadanie nabywczyni nastąpi w terminie 3 dni od zawarcia umowy przyrzeczonej.

Tego samego dnia, tj. 05.12.2016 r., pozwana dokonała przelewu pozostałej do zapłaty kwoty 100.000 zł na rachunek bankowy K. K. (1).

/ dowód: przedwstępna umowa sprzedaży, rep. (...) – k. 102-103; potwierdzenie

przelewu z dnia 05.12.2016 r. – k. 104 /

W dniu 04.08.2017 r. przed notariuszem I. M. we W. K. K. (1) oraz J. S., działający w imieniu i na rzecz A. S. (1) na podstawie pełnomocnictwa z dnia 18.03.2016 r., rep. (...), zawarli umowę sprzedaży.

Przedmiotem tej umowy było przeniesienie prawa własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego na parterze i poddaszu budynku w Ż. przy ul. (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą nr (...), z którym to lokalem związany jest udział wynoszący 10313/41259 we wspólnych częściach budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, oraz w prawie własności nieruchomości, oznaczonej, jako działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą nr (...).

K. K. (1) oświadczyła, że sprzedaje A. S. (1) ww. lokal w stanie wolnym od wszelkich obciążeń i roszczeń osób trzecich, poza toczącą się egzekucją, opisaną w szczegółowo w dziale III księgi wieczystej nr (...), a J. S. działający w imieniu i na rzecz A. S. (1) oświadczył, że powyższą nieruchomość kupuje ona do majątku osobistego, gdyż jest ona w związku małżeńskim, w którym panuje ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Cena sprzedaży przedmiotu umowy, odpowiadająca jego wartości rynkowej, wynosiła 355.000 zł i została zapłacona w całości przed podpisaniem aktu.

K. K. (1) zobowiązała się wydać nieruchomość najpóźniej do dnia 08.08.2017 r. oraz złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji co do tego obowiązku w trybie art. 777 § 1 pkt 4 kpc.

K. K. (1) zobowiązała się również do spłaty w całości i w terminie do 31.08.2017 r. wierzyciela – (...) w W. w związku z tytułem wykonawczym wynikającym z nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 19.05.2016 r., VI Nc-e 553972/16, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 20.07.2016 r., celem egzekucji należności głównej w kwocie 37.331,16 zł oraz odsetek, opłaty egzekucyjnej, podatku VAT, wydatków gotówkowych, czego dotyczy ostrzeżenie w dziale III księgi wieczystej nr (...), a także zobowiązała się przedłożyć stosowne zaświadczenie o wyrażeniu zgody na wykreślenie tego ostrzeżenia z ww. księgi wieczystej w związku z całkowitą spłatą wierzyciela.

Na wniosek z dnia 04.08.2017 r. w dniu 28.11.2017 r. A. S. (1) została wpisana w dziale II księgi wieczystej nr (...) jako właściciel nieruchomości.

/ dowód: wydruk elektronicznej księgi wieczystej nr (...) – k. 25-33; umowa

sprzedaży, rep. (...) – k. 75-78 /

W lokalu w Ż. zostały zamontowane inne meble kuchenne, niż było to wcześniej uzgadniane, inna też była okładzina schodów. K. K. (1) pozostawiła swoje rzeczy, meble, książki, trampolinę.

/ dowód: zeznania świadka J. S. – e-protokół z dnia 18.12.2020 r. 00:02:03-02:35:15

k. 296-301 oraz z dnia 23.04.2021 r. 00:07:33-01:52:07 k. 395 i 397 /

Dnia 20.09.2017 r. A. S. (2) oraz J. S., działający w imieniu i na rzecz A. S. (1), zawarli przed notariuszem A. B., rep. (...), umowę sprzedaży, której przedmiotem była nieruchomość położona w Ś. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Oławie prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Pozwana zakupiła tę nieruchomość celem inwestycji, w tym komercyjnego, okazjonalnego najmu tego lokalu osobom trzecim.

/ dowód: wydruk elektronicznej księgi wieczystej nr (...) – k. 51-56; ogłoszenie

internetowe dot. sprzedaży nieruchomości – k. 57; umowa okazjonalnego najmu lokalu z

dnia 27.07.2019 r. – k. 193-194 /

K. K. (1) na przełomie października/listopada 2017 r. zamieszkiwała i odbierała korespondencję w Ż. przy ul. (...).

Składając wniosek o wydanie odpisu wyroku rozwodowego zapadłego w sprawie III RC 2194/17 ze stwierdzeniem prawomocności w dniu 05.02.2018 r. jako swój adres wskazała: ul. (...) Ż. oraz ul. (...) W..

W dniu 14.01.2019 r. podczas przesłuchania przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu w sprawie III Nsm 910/18 K. K. (1) zeznała, że od grudnia 2018 r. zamieszkuje przy ul. (...) we W.. Podała również, że posiada kredyty w kwocie 80.000 zł i z tego tytułu toczą się przeciwko niej postępowania egzekucyjne.

/ dowód: protokół rozprawy z dnia 14.01.2019 r., III Nsm 910/18 – k. 34-36; kopia wezwania

pozwanego na pierwszą rozprawę z dnia 02.10.2017 r. – k. 336; kopia elektronicznego

potwierdzenia odbioru – k. 337; dokumenty w aktach sprawy XIII RC 2194/17, w

szczególności: odpowiedź na pozew – k. 12-14, elektroniczne potwierdzenie odbioru – k.

16, wniosek z dnia 05.02.2018 r. – k. 34 /

W dniu 17.01.2018 r. K. K. (3) przelał 8.000 zł na rachunek A. C. – z tytułem płatności: przelew środków na poczet rozliczenia umowy C.-K./S..

/ dowód: potwierdzenie przelewu – k. 185 /

Prokuratura Rejonowa w Oleśnicy prowadziła postępowanie przygotowawcze, PR Ds. 186.2018, w sprawie doprowadzenia w okresie 17-24.03.2017 r. K. C. oraz A. C. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 109.850 zł przez A. S. (2) i K. K. (1) poprzez wprowadzenie w błąd co do spłaty za pokrzywdzonych rat zaciągniętych przez nich kredytów i pożyczek i wypłaty ustalonych zysków i działanie tym na szkodę ww. pokrzywdzonych, tj. m.in. o czyn z art. 286 § 1 kk.

Postępowanie w sprawie PR Ds. 186.2018 dotyczyło również innych pokrzywdzonych: K. Ł., M. B., P. H..

/ dowód: postanowienie z dnia 20.05.2019 r., PR Ds. 186.2018 – k. 22; postanowienie z dnia

20.05.2019 r., PR Ds. 186.2018 – k. 23-24 /

A. S. (2) zaproponował także innym osobom, tj. K. Ł., M. B. i P. H. współpracę, związaną z jego firmą meblarską, mającą polegać na pożyczeniu mu środków pieniężnych pochodzących z kredytów celem ich dalszej inwestycji, których raty miał regularnie i w całości spłacać w imieniu kredytobiorców, w zamian za tzw. „procent” od zysku z inwestycji.

Jako zabezpieczenie swojej wypłacalności wskazał nieruchomość położoną w Ś. przy ul. (...), która w razie jego problemów ze spłatą kredytu miała zostać sprzedana, a środki uzyskane ze sprzedaży przekazane na pokrycie spłaty zaciągniętych przez te osoby kredytów. A. S. (2) nie wyraził zgody jednak zgody na obciążenie nieruchomości hipoteką.

Przy zawieraniu umów pożyczek z ww. osobami udział brała również K. K. (1).

A. S. (2) początkowo – przez kilka pierwszych miesięcy – dokonywał spłat rat kredytu, następnie jednak ich zaprzestał, czym nie wywiązał się z zobowiązań wynikających z umów pożyczek.

K. K. (1) zapłaciła:

- 15.02.2017 r. – 525 zł – na rzecz P. H.,

- 26.06.2017 r. – 768,89 zł – na rzecz P. H.,

- 06.07.2016 r. – 300 zł – na rzecz K. Ł..

W dniu 30.11.2017 r. A. S. (2) oraz M. B. zawarli umowę pożyczki nr (...) na kwotę 71.999 zł na okres od dnia 30.11.2017 r. do dnia 31.07.2018 r.

W dniu 30.11.2017 r. A. S. (2) złożył przed notariuszem M. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 5 kpc co do zapłaty na rzecz M. B. należności z tytułu pożyczki w łącznej kwocie 86.398,80 zł.

Postanowieniem z dnia 14.05.2019 r., I Co 728/19, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Oławie nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 30.11.2017 r., rep. (...).

W dniu 30.11.2017 r. A. S. (2) oraz K. Ł. zawarli umowę pożyczki nr (...) na kwotę 109.771 zł na okres od dnia 30.11.2017 r. do dnia 31.07.2018 r.

W dniu 30.11.2017 r. A. S. (2) złożył przed notariuszem M. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 5 kpc co do zapłaty na rzecz K. Ł. należności z tytułu pożyczki w łącznej kwocie 135.018,33 zł.

Postanowieniem z dnia 14.05.2019 r., I Co 730/19, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Oławie nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 30.11.2017 r., rep. (...).

W dniu 30.11.2017 r. A. S. (2) oraz P. H. zawarli umowę pożyczki nr (...) na kwotę 50.061,00 zł na okres od dnia 30.11.2017 r. do dnia 31.07.2018 r.

W dniu 30.11.2017 r. A. S. (2) złożył przed notariuszem M. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), oświadczenie o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 5 kpc co do zapłaty na rzecz P. H. należności z tytułu pożyczki w łącznej kwocie 60.073,20 zł.

Postanowieniem z dnia 14.05.2019 r., I Co 729/19, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Oławie nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 30.11.2017 r., rep. (...).

A. S. (2) nie spłacił zobowiązań z tytułu pożyczek udzielonych mu przez M. B., K. Ł. i P. H.. Nie pokrył ich również ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości położonej w Ś.. Odpowiadając na pytania wierzycieli dotyczące zmiany właściciela w księdze wieczystej ww. nieruchomości A. S. (2) uspokajał, że jest to zabieg celowy i musiał tak zrobić, zaś pozwana jest jego dobrą znajomą.

Ww. pokrzywdzeni wystąpili przeciwko pozwanej z roszczeniami o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej w postaci nabycia przez nią nieruchomości w Ś. od A. S. (2).

/ dowód: akt notarialny, rep. (...) – k. 39-40; postanowienie z dnia 14.05.2019 r., I Co

730/19 – k. 41-42; akt notarialny, rep. (...) – k. 43-44; postanowienie z dnia

14.05.2019 r., I Co 728/19 – k. 45-46; akt notarialny, rep. (...) – k. 47-48;

postanowienie z dnia 14.05.2019 r., I Co 729/19 – k. 49-50; potwierdzenia przelewu – k.

161, 167, 174; zeznania świadków: M. B. – e-protokół z dnia 18.02.2020

r. 00:05:40-00:39:48 – k. 138-139 i 144, K. Ł. – e-protokół z dnia 18.02.2020 r.

00:39:49-01:08:06 – k. 140-141 i 144, P. H. – e-protokół z dnia 18.08.2020 r.

00:00:59-00:27:39 – k. 239-241 i 244 /

Ponadto K. K. (1) wykonała przelewy:

- 21.01.2019 r. – 1.000 zł – odbiorca J. C. – przelew środków na rzecz umowy pożyczki,

- 22.02.2019 r. – 1.000 zł – odbiorca J. C. – przelew środków na rzecz umowy pożyczki,

- 29.03.2019 r. – 1000 zł – odbiorca C. Ż. – spłata zobowiązania,

- 30.05.2019 r. – 1.000 zł – odbiorca C. – spłata zobowiązania.

/ dowód: potwierdzenia przelewu – k. 168-169, 175-176, 386-389 /

Nakazem zapłaty z dnia 10.09.2019 r., XII Nc 310/19, Sąd Okręgowy we Wrocławiu nakazał pozwanym K. K. (1) i A. S. (2), aby zaspokoili solidarnie roszczenie powódki K. C. przez zapłatę na jej rzecz kwoty 83.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17.10.2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

/ dowód: nakaz zapłaty z dnia 10.09.2019 r., XII Nc 310/19 – k. 112 /

Nakaz ten jest prawomocny.

/ okoliczność znana Sądowi z urzędu /

Na podstawie ww. nakazu zapłaty, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, w dniu 22.11.2019 r. K. C. wystąpiła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Fabrycznej T. K. z wnioskiem o wszczęcie egzekucji przeciwko K. K. (1) i A. S. (2). Powódka wniosła o egzekucję z ruchomości i gotówki należących do dłużnika, znajdujących się w siedzibie dłużnika, z rachunku bankowego dłużnika, ustalonego w wyniku wszczęcia postępowania egzekucyjnego oraz z zapytania skierowanego do wł. Urzędu Skarbowego, z wierzytelności przysługujących dłużnikowi, w tym w szczególności z tytułu nadpłat we właściwym Urzędzie Skarbowym lub Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, z pojazdów zarejestrowanych na dłużnika i z wszelkich dochodów dłużnika i innych przysługujących dłużnikowi świadczeń.

Po podjęciu czynności zmierzających do zajęcia rachunków bankowych dłużników K. K. (1) i A. S. (2) oraz ruchomości na poczet spłaty zadłużenia wobec powódki, w dniu 15.05.2020 r. Komornik Sądowy T. K. zawiadomił powódkę o bezskuteczności egzekucji przeciwko K. K. (1) i A. S. (2).

Komornik wskazał, że podczas prowadzonego postępowania egzekucyjnego ustalono, że następuje zbieg egzekucji na rachunkach bankowych dłużników, a K. K. (1) zamieszkuje w wynajmowanym lokalu, który nie stanowi jej własności, zatrudniona jest na 1/2 etatu z wynagrodzeniem w kwocie wolnej od potrąceń, nie figuruje w ewidencji CEPiK jako właściciel pojazdów mechanicznych, a egzekucja z ruchomości pozostaje bezskuteczna. Co do dłużnika A. S. (2) komornik ustalił, że ten nie zamieszkuje pod wskazanym adresem tj. Ś. ul. (...), która to nieruchomość od 2017 r. stanowi własność osoby trzeciej (pozwanej), a dłużnik posiada tam tylko adres korespondencyjny, natomiast jest współwłaścicielem nieruchomości położonej we W. przy ul. (...), która obciążona jest hipoteką na rzecz (...) Banku (...) S.A i innych podmiotów, nie figuruje w ewidencji CEPiK jako właściciel pojazdów mechanicznych.

Komornik wskazał, że egzekucja z rachunków bankowych prowadzonych dla dłużników pozostaje bezskuteczna wobec braku środków i zajęcie tych rachunków przez innych komorników w ramach prowadzonych przez nich postępowań egzekucyjnych.

Postanowieniem z dnia 09.10.2020 r., KM 1844/19, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Fabrycznej we Wrocławiu T. K. na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kpc umorzył postępowanie egzekucyjne przeciwko K. K. (1) i A. S. (2) w całości, wobec bezskuteczności egzekucji.

/ dowód: zawiadomienie o bezskutecznej egzekucji z dnia 15.05.2020 r. – k. 237; akta sprawy KM

1844/19, w tym: wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, zawiadomienie o

wszczęciu postępowania egzekucyjnego, zawiadomienia o zajęciach; zawiadomienia o

przeszkodzie w realizacji zajęcia i braku rachunku, protokoły, zawiadomienie o

bezskutecznej egzekucji, postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego /

Postępowanie egzekucyjne przeciwko K. K. (1) i A. S. (2) toczyło się również z wniosku męża powódki A. C..

Postępowanie egzekucyjne również okazało się bezskuteczne, z tych samych przyczyn, dla których bezskuteczna okazała się egzekucja z wniosku powódki. Postanowieniem z dnia 09.10.2200 r., KM 1640/19, Komornik Sądowy T. K. umorzył postępowanie egzekucyjne w całości.

/ dowód: zawiadomienie o bezskutecznej egzekucji z dnia 15.05.2020 r. – k. 238; akta sprawy KM

1640/19, w tym: wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, zawiadomienie o

wszczęciu postępowania egzekucyjnego, zawiadomienia o zajęciu rachunków

bankowych, zawiadomienia o przeszkodzie w realizacji zajęcia i braku rachunku,

protokoły, zawiadomienie o bezskutecznej egzekucji, postanowienie o umorzeniu

postępowania egzekucyjnego /

Ponieważ K. K. (1) nie wywiązała się z zobowiązania zawartego w umowie sprzedaży z dnia 04.08.2017 r. A. S. (1) w dniu 28.01.2019 r. zawarła umowę przelewu wierzytelności i nabyła od (...) w W. wierzytelność przysługującą Funduszowi wobec K. K. (1), obciążającą sporną nieruchomość w Ż. przy ul. (...), za kwotę 44.118,13 zł.

Następnie w dniu 31.01.2019 r. pozwana wystąpiła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Krzyków P. K. z wnioskiem o wstąpienie w miejsce dotychczasowego wierzyciela do egzekucji prowadzonej przeciwko K. K. (1) w sprawie KM 4423/16, a w dniu 01.02.2019 r. skierowała do K. K. (1) pismo stanowiące zawiadomienie dłużnika o przelewie wierzytelności, w którym wskazała, że nie zamierza zrezygnować z kwot należnych jej z tytułu nabytej wierzytelności i wezwała dłużniczkę do spłaty zadłużenia na rachunek bankowy w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia.

Postanowieniem z dnia 13.02.2019 r., KM 4423/16, Komornik Sądowy P. K. stwierdził, że pozwana wstąpiła do postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko K. K. (1) w miejsce dotychczasowego wierzyciela.

/ dowód: faktura VAT nr (...) z dnia 28.01.2019 r. – k. 195; potwierdzenie przelewu z dnia

31.01.2019 r. – k. 196; wniosek o wstąpienie do egzekucji z dnia 31.01.2019 r. – k. 197;

zawiadomienie z dnia 01.02.2019 r. – k. 198; postanowienie Komornika Sądowego z

dnia 13.02.2019 r., KM 4423/16 – k. 199; akta sprawy KM 4423/16; zeznania pozwanej

A. S. (1) – e-protokół z dnia 17.06.2021 r. 01:00:42-02:19:55 k. 559-

562 i 564 /

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Powódka domaga się uznania za bezskuteczną wobec niej czynności prawnej w postaci sprzedaży nieruchomości dokonanej dnia 04.08.2017 r. przez dłużniczkę powódki K. K. (1) na rzecz pozwanej A. S. (1).

Dokonując ustaleń stanu faktycznego sprawy, Sąd wziął pod uwagę materiał dowodowy przedłożony przez strony, obejmujący dokumenty, zeznania świadków i przesłuchanie samych stron. Sąd oddalił wniosek powódki o zobowiązanie pozwanej do przedłożenia potwierdzenie uiszczenia na rzecz K. K. (1) kwoty 250.000 zł (pkt 3 pisma z dnia 28.10.2019 r. – k. 110), albowiem pokwitowanie zapłaty tej kwoty znajduje się w treści umowy przedwstępnej z dnia 05.12.2016 r. oraz w treści umowy przyrzeczonej z dnia 04.08.2017 r., nadto K. K. (1) w swoich zeznaniach potwierdziła, że środki te otrzymała. Wnioskowany przez powódkę dowód był zatem zbędny dla rozstrzygnięcia – art. 235 ² § 1 pkt 2 kpc. Sąd oddalił także wniosek pozwanej o zobowiązanie powódki do złożenia historii rachunków bankowych (pkt 3 pisma z dnia 03.02.2020 r. – k. 150), albowiem po pierwsze, pozwana nie wyjaśniła, jakie istotne okoliczności miałyby zostać tą drogą wykazane, po drugie dla rozstrzygnięcia sprawy nie miały znaczenia stosunki zobowiązaniowe powódki z innymi jeszcze podmiotami, po trzecie niesporne było, że środki pożyczone przez powódkę K. K. (1) pochodziły z kredytów lub pożyczek bankowych, po czwarte wreszcie, wierzytelność powódki wobec K. K. (1) jest stwierdzona tytułem wykonawczym. Wnioskowane przez pozwaną dowody były zatem zbędne dla rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 527 § 1 kc, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

Powódka skierowała swoje roszczenie dotyczące umowy sprzedaży z dnia 04.08.2017 r., rep. (...), przeciwko osobie trzeciej – A. S. (1).

Wierzyciel dochodzący uznania czynności za bezskuteczną na podstawie art. 527 § 1 kc winien wykazać następujące okoliczności:

1) istnienie wierzytelności przysługującej mu wobec określonego dłużnika;

2) dokonanie przez tego dłużnika z osobą trzecią będącą pozwanym w sprawie czynności prawnej skutkującej uzyskaniem przez tę osobę korzyści majątkowej;

3) pokrzywdzenie wierzycieli wskutek czynności prawnej dłużnika;

4) dokonanie wskazanej czynności przez dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli;

5) złą wiarę osoby trzeciej, czyli jej wiedzę o takim działaniu dłużnika lub możliwości jej uzyskania przy zachowaniu należytej staranności.

Na podstawie wyników całości przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd doszedł do przekonania, iż wskazane przesłanki ochrony pauliańskiej zostały w stosunku do umowy sprzedaży nieruchomości z dnia 04.08.2017 r., rep. (...), spełnione.

1) Istnienie wierzytelności.

Powódka wykazała, iż jest wierzycielką K. K. (1), albowiem dysponuje tytułem wykonawczym – prawomocnym nakazem zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 14.09.2019 r., XII Nc 310/19, zasądzającym od K. K. (1) na rzecz powódki świadczenie pieniężne obejmujące kwotę 83.000 zł należności głównej, odsetki ustawowe od tej kwoty od dnia 17.10.2017 r. do dnia zapłaty oraz koszty procesu. Wierzytelność powódki znajduje pierwotne źródło w dwóch umowach pożyczki: z dnia 20.03.2017 r. oraz z dnia 21.03.2017 r.

Zaskarżona przez powódkę czynność prawna dłużniczki z osobą trzecią została dokonana po zawarciu obu umów pożyczki. Natomiast okoliczność, że sama wierzytelność o zapłatę wskazanej sumy pieniężnej została skonkretyzowana już po dokonaniu zaskarżonej czynności (poprzez wystąpienie z pozwem i uzyskanie nakazu zapłaty) nie stanowi przeszkody do uwzględnienia roszczenia powódki.

2) Dokonanie czynności prawnej pomiędzy dłużnikiem a osoba trzecią.

Powódka wykazała, że dnia 04.08.2017 r. pomiędzy jej dłużniczką K. K. (1) i pozwaną A. S. (1) została zawarta umowa sprzedaży, na mocy której odrębna własność lokalu mieszkalnego położonego w Ż. przy ul. (...) została przeniesiona na pozwaną. Na podstawie czynności prawnej dłużnika zdziałanej z osobą trzecią mogącej stanowić przedmiot zaskarżenia skargą pauliańską osoba trzecia winna uzyskać korzyść majątkową, co następuje, gdy nabywa ona rzecz lub prawo (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 07.12.1999 r, I CKN 287/98; z dnia 13.04.2011 r., V CSK 313/10; z dnia 20.10.2011 r., IV CSK 39/11, OSNC-ZD 2012/4/90). Pozwana nabyła nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego. Nie ulega zatem wątpliwości, że uzyskała tym samym korzyść majątkową.

3) Pokrzywdzenie wierzyciela.

Zgodnie z art. 527 § 2 kc czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

Usunięcie z majątku dłużnika istotnego składnika, jakim jest udział w nieruchomości oznacza co najmniej ograniczenie możliwości zaspokojenia wierzytelności lub odłożenia tego zaspokojenia w czasie. Pokrzywdzenie wierzyciela powstaje na skutek takiego stanu majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenia wierzyciela (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14.02.2008 r., II CSK 503/07; z dnia 29.06.2004 r., II CK 367/03; z dnia 09.01.2004 r., IV CK 322/02; z dnia 28.11.2001 r., IV CKN 525/00). Taki właśnie stan zachodzi w sytuacji powódki. O niewypłacalności dłużnika w rozumieniu art. 527 kc świadczy m.in. bezskuteczność przeprowadzonej przeciwko niemu egzekucji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 30.04.2014 r., I ACa 153/14). Powódka wykazała, że podjęła próbę przymusowego wykonania zobowiązania stwierdzonego nakazem zapłaty z dnia 19.09.2019 r., XII Nc 310/19, jednakże egzekucja tego świadczenia okazała się bezskuteczna. Komornik Sądowy T. K. w sprawie egzekucyjnej KM 1844/19 przeprowadził szereg czynności dotyczących ustalenia zasobów majątkowych dłużników powódki K. K. (1) i A. S. (2), których wyniki przedstawił w zawiadomieniu z dnia 15.05.2020 r. (k. 37) i które nie pozostawiają wątpliwości co do niewypłacalności dłużniczki.

Po stronie powódki jako wierzyciela istnieje zatem stan pokrzywdzenia czynnościami dłużnika. Dla skorzystania przez wierzyciela z akcji pauliańskiej wystarczy wykazanie, że niemożliwe okazało się, wobec stanu majątku dłużnika, zaspokojenie wierzytelności tego wierzyciela (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.01.2000 r., III CKN 554/98).

4)-5) Dokonanie czynności przez dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli oraz świadomość po stronie osoby trzeciej.

Dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, jeżeli ma rozeznanie co do tego, że w następstwie dokonanej przezeń czynności ucierpi materialny interes wierzyciela, zazwyczaj poprzez wyzbycie się w całości lub w części majątku nadającego się do egzekucji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29.05.2007 r., V CSK 77/07). Wystarczająca jest świadomość dłużnika, że dokonana czynność może stanowić dla ogółu wierzycieli niemożność zaspokojenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.01.2008 r., V CSK 381/07). Z kolei dla przyjęcia takiej świadomości dłużnika wystarczy, aby dłużnik to przewidywał w granicach ewentualności (wyroki Sądu Apelacyjnego w Szczecinie: z dnia 22.08.2012 r., I ACa 816/11; z dnia 08.05.2013 r., I ACa 113/13).

W sytuacji, gdy kontrahentka powódki wyzbyła się całego praktycznie majątku – w postaci samodzielnego lokalu mieszkalnego, można zasadnie sformułować wniosek, iż miała co najmniej świadomość zagrożenia dla zaspokojenia nie tylko powódki K. C., ale także innych wierzycieli, jak A. C.. Przekonanie to wzmacnia fakt, iż zgodnie z treścią umowy sprzedaży cena została już zapłacona, a z dokumentu dotyczącego czynności poprzedzającej – umowy przedwstępnej z dnia 05.12.2016 r. wynika, że nastąpiło to jeszcze wcześniej, nawet przed zawarciem tejże umowy przedwstępnej. Co więcej, K. K. (1) uzyskane ze sprzedaży środki przeznaczyła na cele związane z działalnością jej brata A. S. (2), czyli wyzbyła się nieruchomości i nie zachowała jej równowartości. Zawierając przyrzeczoną umowę sprzedaży była zatem w pełni świadoma, że nie dysponuje już środkami uzyskanymi w zamian za zbytą nieruchomość, a tym samym nie będzie w stanie wywiązać się z zobowiązań z tytułu pożyczek zaciągniętych przed zawarciem analizowanej umowy przyrzeczonej.

W ustalonym stanie faktycznym tej sprawy zaistniał również szereg okoliczności pozwalających na istnienie wskazanego stanu świadomości albo możliwość postawienia zarzutu niedochowania należytej staranności po stronie pozwanej A. S. (1), a w szczególności po stronie działającego w jej imieniu jako pełnomocnik męża J. S..

Nie sposób oceniać umowy z dnia 04.08.2017 r. w oderwaniu od czynności jej towarzyszących oraz poprzedzających. Umowa sprzedaży nieruchomości przez K. K. (1) na rzecz pozwanej nie miała bowiem charakteru czynności samoistnej, jako że poprzedzona była umową przedwstępną z dnia 05.12.2016 r. Z kolei postanowienia tejże uprzedniej umowy wywołują daleko idące wątpliwości. Umowa została zawarta dwa tygodnie po tym, jak K. K. (1) zawarła umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży z deweloperem, który wybudował lokal i przeniósł na nabywczynię w wykonaniu z kolei umowy deweloperskiej z dnia 18.08.2016 r. Treść tej umowy nie jest znana, ale zestawiając daty można założyć, że w okresie sierpień-grudzień 2016 r. K. K. (1) zapłaciła deweloperowi cenę sprzedaży wynoszącą 355.000 zł. Według umowy przedwstępnej z dnia 05.12.2016 r. A. S. (1) zapłaciła na rzecz K. K. (1) przed podpisaniem tej umowy 255.000 zł w gotówce. Taka sytuacja jest niezrozumiała. W standardowej praktyce obrotu płatności o charakterze zaliczki czy nawet zadatku (art. 394 kc) związane z zawarciem umowy przedwstępnej wynoszą 10-25 % ceny sprzedaży, a nie ok. 72 %. Co więcej, pozwana zobowiązała się zapłacić pozostałą część ceny w kwocie 100.000 zł w terminie 3 dni. W dacie 05.12.2016 r. nie było możliwe zawarcie umowy przeniesienia własności lokalu w Ż., jako że K. K. (1) nie była jeszcze właścicielem tego lokalu, a nawet jego odrębna własność nie została ustanowiona, gdyż konieczny do tego jest wpis w księdze wieczystej (art. 7 ust. 2 uwl). Niezrozumiałe jest, dlaczego pomimo tego dość zasadniczego braku, pozwana zapłaciła całą cenę na etapie umowy przedwstępnej na rzecz osoby, która nie była właścicielem.

Należy przypomnieć, iż zarówno pozwana, jak i jej mąż, są osobami zorientowanymi, doświadczonymi w obrocie nieruchomościami i z tego tytułu powinni być świadomi konieczności odpowiedniego zabezpieczenia się przez nabywcę na wypadek niedojścia transakcji do skutku. Uiszczenie całej ceny sprzedaży przed zawarciem umowy definitywnej takie zabezpieczenie wręcz wyklucza i prowadzi do wniosku o braku należytej staranności.

Następną okolicznością jest sprzedaż przez K. K. (1) lokalu zaraz po jego zakupie od dewelopera. Widać wyraźnie, że potrzebowała ona środków pieniężnych albo na potrzeby zaspokojenia dewelopera albo na inne potrzeby, których nie mogła zaspokoić bez sprzedaży nowo powstałego lokalu.

Sprzedaż lokalu w Ż. zaproponował mężowi pozwanej A. S. (2), brat K. K. (1), który potrzebował wówczas środków na prowadzenie działalności związanej ze sprowadzaniem mebli. J. S. zeznał, że przekazywał wpłaty o charakterze zaliczek formalnie na rzecz K. K. (1), od której miał otrzymywać pokwitowania, ale faktycznie środki zatrzymywał dla siebie A. S. (2). Przekazywane środki nie służyły zatem sfinansowaniu przez K. K. (1) zakupu nieruchomości od dewelopera, ale sfinansowaniu działalności A. S. (2). Dodatkowo A. S. (2) zamierzał sprzedać własną nieruchomość w Ś.. Można było założyć, że sytuacja materialna A. S. (2) i K. K. (1) nie jest stabilna. K. K. (1) wyzbywała się nieruchomości, a pobrane w związku z tym środki miały trafić do jej brata.

Przekazanie w krótkim okresie 255.000 zł wykracza poza uzasadnione, celowe uiszczenie zaliczki na poczet ceny sprzedaży oraz ewentualnej zaliczki na elementy wykończenia, jak okładzina schodów czy zabudowa meblowa kuchni.

W takich okolicznościach za uprawnione można uznawać stanowisko prezentowane przez powódkę, iż środki przekazywane przez J. S. A. S. (2) stanowiły w istocie finansowanie jego działalności, choć formalnie mieściły się w pokryciu ceny sprzedaży. To zaś powoduje, że należyta staranność po stronie pozwanej jako zainteresowanej nabyciem nieruchomości – poprzez działania i zaniechania jej pełnomocnika – wydaje się podważona. Jeżeli sam lokal miał być dodatkowo wykończony czy wyposażony ponad stan deweloperski, tym bardziej należało pozostawić nieuiszczone środki do czasu wypełnienia zobowiązań, jakie legły u podstaw zawarcia umowy przedwstępnej, zwłaszcza że umowa przyrzeczona miała zostać zawarta w ciągu sześciu miesięcy. Oczekiwanie przez K. K. (1) i A. S. (2) kolejnych zaliczek bez postępu czy oczekiwanego efektu prac ulepszających nieruchomość powinno wzbudzić poważne wątpliwości po stronie nabywcy. Tychże brak oznacza natomiast, że kupujący nie zachował staranności.

Przy umowie ostatecznej w dniu 04.08.2017 r. okazało się z kolei, że K. K. (1) pozostaje zadłużona, księga wieczysta sprzedawanej nieruchomości jest obciążona na rzecz wierzyciela – (...). Nastąpiła w tym zakresie zmiana stanu, zarówno faktycznego, jak i prawnego, która wskazywała, że co najmniej zachodzą wątpliwości co do braku zobowiązań po stronie zbywającej nieruchomość. W takiej sytuacji wyzbycie się nieruchomości mogło być także przez nabywcę postrzegane jako zdziałane ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. K. K. (1) była wówczas dłużniczką nie tylko (...), ale także K. C. i A. C..

Całokształt przedstawionych okoliczności: zawarcie umowy przedwstępnej zaraz po zakupie nieruchomości od dewelopera, oferowanie nieruchomości przez A. S. (2) jako swoistego zabezpieczenia na wypadek niepowodzenia jego działalności (przy zbieżnej czasowo sprzedaży przez niego drugiej nieruchomości), oczekiwanie przez dłużniczkę zapłaty, z założenia zaliczkowej, ale wypełniającej całość ceny na etapie umowy przedwstępnej, ujawnienie się wierzyciela prowadzącego egzekucję z nieruchomości w chwili przystąpienia do umowy przyrzeczonej, powoduje, że pozwana jako nabywczyni nieruchomości lub działający w jej imieniu mąż powinni byli powziąć daleko idące wątpliwości co do rzetelności działania dłużniczki i jej brata oraz co do neutralności transakcji wobec interesów osób trzecich, w tym wierzycieli zbywczyni. Okoliczności usprawiedliwiały wniosek, że sprzedająca może mieć nierozliczone zobowiązania, a sprzedaż nieruchomości może zagrozić zaspokojeniu wierzycieli. Wypełnia to przesłankę, jeżeli nie stanu świadomości, to co najmniej niezachowania należytej staranności po stronie pozwanej jako osoby trzeciej w rozumieniu art. 527 § kc. Z uwagi na aktywność inwestycyjną pozwanej należy ją traktować jako profesjonalistkę, to zaś podwyższa wymagania należytej staranności (art. 355 § 2 kc), co oznacza, że od pozwanej należy oczekiwać wyższego poziomu zaangażowania w przygotowanie i zweryfikowanie transakcji sprzedaży nieruchomości.

Reasumując powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powódki znajduje należyte usprawiedliwienie w ustalonych okolicznościach sprawy, wobec czego uznał za bezskuteczną w stosunku do powódki K. C. umowę sprzedaży nieruchomości zawartą dnia 04.08.2017 r. przed notariuszem I. M. we W. w formie aktu notarialnego, rep. (...), pomiędzy K. K. (1) a pozwaną A. S. (1), mającą za przedmiot lokal mieszkalny położony przy ul. (...) w Ż., dla którego Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków prowadzi księgę wieczystą nr (...), wraz z udziałem wynoszącym 10313/41259 we wspólnych częściach budynków i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, oraz w prawie własności gruntu oznaczonego jako działka nr (...), dla których Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków we Wrocławiu prowadzi księgę wieczystą nr (...) – w celu zaspokojenia wierzytelności w kwocie 83.000 zł przysługującej powódce K. C. przeciwko dłużniczce K. K. (1), wynikającej z umów pożyczki z dnia 20.03.2017 r. i z dnia 21.03.2017 r., stwierdzonej prawomocnym nakazem zapłaty Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10.09.2019 r., XII Nc 310/19.

Na podstawie art. 98 kpc powódce jako wygrywającej sprawę przysługuje zwrot kosztów procesu obejmujących wynagrodzenie pełnomocnika procesowego ustalone zgodnie z § 2 pkt 6 w zw. z § 15 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie – 10.800 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł. Usprawiedliwiony był wniosek powódki o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego w dwukrotności stawki minimalnej z uwagi na czas trwania sprawy i stopień jej skomplikowania. Pomimo dość niskiej, jak na właściwość rzeczową Sądu Okręgowego wartości przedmiotu sporu (bliskiej dolnej granicy), sprawa nie jest standardową sprawą ze skargi pauliańskiej, przeciwnie jest dość skomplikowana.

Na podstawie art. 113 uksc wobec udzielenia powódce zwolnienia od kosztów sądowych koszty te – obejmujące opłatę sądową od pozwu w kwocie 4.150 zł – obciążają pozwaną.

Mając powyższe na uwadze, Sąd podjął rozstrzygnięcia zawarte w sentencji wyroku.

Z. odnotować

- doręczyć pełnom. stron, poinformować o przedłużeniu terminu uzasadn. przez Prezesa SO.

- kal. 21 dni