Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

23 kwietnia 2021 roku

Sąd Okręgowy we Wrocławiu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Ziemowit Barański

Protokolant: Paulina Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2021 roku we Wrocławiu

na rozprawie sprawy z powództwa T. B.

przeciwko Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O.

- o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. na rzecz powoda T. B. kwotę 196 068, 96 zł (sto dziewięćdziesiąt sześć tysięcy sześćdziesiąt osiem złotych i dziewięćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 16 października 2020 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

zasądza od pozwanej na rzecz powoda koszty procesu w kwocie 9804 złote.

XII C 891/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 sierpnia 2020 r. powód T. B. wniósł o zasądzenie od pozwanej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. 196068, 96 zł z tytułu równowartości wypowiedzianych wkładów pieniężnych pochodzących z ich podwyższenia uchwałami dotyczącymi podziału dochodu ogólnego za lata 2007, 2009 oraz 2013, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od wniesienia pozwu.

W pozwie wskazał, iż jest nieprzerwanie od 1989 r. pełnoprawnym członkiem pozwanej spółdzielni, wniósł on wymagany statutem wkład pieniężny w wysokości wymaganej statutem. W toczącym się pomiędzy stronami w przeszłości procesie członkostwo powoda w spółdzielni zostało potwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu.

Powód dalej podał, że w latach 2007, 2009 i 2013 pozwana spółdzielnia osiągnęła dochód ogólny, który częściowo został podzielony między pracujących członków, częściowo zaś przeznaczony na podwyższenie wkładów pieniężnych. W latach tych pozwana spółdzielnia włącznie z powodem miała ośmiu członków i z wyliczeń powoda wynika, iż przypadająca na niego proporcjonalnie równowartość z podwyższonych wkładów pieniężnych powstałych z dochodu za wskazane lata wynosi 196 068, 96 zł (co odpowiada 1/8 z kwoty1568551,65 zł ). Dalej powód podał, że złożył w spółdzielni oświadczenie o wycofaniu powiększonych wkładów pieniężnych, co przewidziane jest w statucie spółdzielni. Pozwana jednak odmawia spełnienia na jego rzecz jakiegokolwiek świadczeń.

Nadto strona powodowa podniosła, iż mimo prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 7 lutego 2012 r., o sygn. akt I ACa 1422/11 w dalszym ciągu nie został on wpisany na listę członków spółdzielni. Jednocześnie wskazał, iż na mocy tego orzeczenia jest on nieprzerwanie członkiem Spółdzielni oraz nigdy nie zachodziły podstawy do jego wykreślenia.

Powód wskazał, iż z racji na to że nie wykonuje on pracy na rzecz Spółdzielni nie występuje on z roszczeniem o przyznanie udziału w dochodzie podzielnym Spółdzielni, który w oparciu o art. 171 §1 oraz art. 158 § 1 prawa spółdzielczego, jest jedyną prawnie dopuszczalną formą wynagrodzenia za pracę członków w spółdzielni rolniczej. Podniósł dodatkowo, iż w oparciu o art. 18 prawa spółdzielczego ma on prawo do udziału w nadwyżce bilansowej, która to dotyczy ogólnego dochodu spółdzielni, nie zaś dochodu podzielnego. Strona powodowa podkreśliła, iż zgodnie z obowiązującym prawem spółdzielczym, czym innym jest dochód ogólny spółdzielni, a czym innym dochód podzielony który stanowi część dochodu ogólnego przeznaczonego na wynagrodzenie za pracę członków. Jednocześnie powód wskazał, iż roszczenie z tytułu wypłaty wynagrodzenia nie uległo przedawnieniu z uwagi na fakt, iż nieprzerwanie jest on członkiem Spółdzielni. Roszczenie o wypłatę wynagrodzenia aktualizuje się dopiero w momencie ustania członkostwa, bądź likwidacji spółdzielni.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zarzuciła, iż powód nie posiada żadnych udziałów i wkładów pieniężnych, tym samym nie posiada prawa do ich zwrotu. Udział obowiązkowy powoda został przekazany na pokrycie strat bilansowych, a udziały zwaloryzowane pochodzące z funduszu zasobowego zostały odpisane jako przedawnione. Nie posiada on również prawa do renty gruntowej, z uwagi na fakt iż pomimo posiadanych gruntów nie wniósł ich jako wkład gruntowy. W dalszej kolejności strona pozwana podniosła, iż nie każdy członek spółdzielni otrzymuje solidarnie część kwoty przeznaczonej z dochodu ogólnego na powiększenie wkładów członków. Strona pozwana na poparcie swojego stanowiska powołała się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2007 r., sygn. akt V CSK 125/07. Zgodnie z tym orzeczeniem zasada równości praw wynikająca z członkostwa w spółdzielni nie oznacza, że wszyscy członkowie mają takie same udziały w nadwyżce bilansowej. Prawo do udziału w nadwyżce bilansowej należy do prawa majątkowego o charakterze abstrakcyjnym. Tym samym mogło się ono aktualizować w wyniku dalszych zdarzeń w czasie trwania stosunku członkostwa.

W dalszej części strona pozwana podniosła, iż nawet w przypadku gdyby powodowi przysługiwała wnioskowana kwota to i tak uległa ona przedawnieniu. Zgodnie z obowiązującym art. 29 §1 prawa spółdzielczego roszczenia powoda uległy przedawnieniu z upływem trzech lat. Strona pozwana nie zaprzeczała, aby powód świadczył pracę na rzecz Spółdzielni. W okresie od 3 kwietnia 1909 r. do 31 maja 1989 r. jako stażysta w dziale produkcji rolnej. Od dnia 1 czerwca 1989 r. do 11 marca 1991 r. zatrudniony był na stanowisku agronoma – specjalisty do spraw produkcji rolnej. Z dniem 11 marca 1991 r. został przeniesiony do pracy w Zakładzie Produkcyjno-Usługowo-Handlowym jako sprzedawca. Z dniem 21 stycznia 1992 r. złożył wniosek o rozwiązanie z nim stosunku pracy za porozumieniem stron od dania 5 lutego 1992 r. W ocenie strony pozwanej było to wypowiedzenie członkostwa. W związku z tym z dniem 5 lutego 1992 r. powód został skreślony z listy członków. Dopiero w oparciu o wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 13 lipca 2006 r., o sygn. akt I ACa 626/06 powód został ponownie umieszczony na liście członków Spółdzielni i do dnia wniesienia pisma pozostaje na niej jako niepracujący członek Spółdzielni. Jednocześnie powód nie wniósł wkładów gruntowych i pieniężnych stosownie do obowiązujących postanowień Statutu Spółdzielni, pomimo iż grunty te posiadał.

Zgodnie z twierdzeniem strony pozwanej powód od 1992 r. nie świadczył pracy na rzecz Spółdzielni, w związku z tym nie przysługuje mu roszczenie o przyznanie praw majątkowych. W ocenie strony pozwanej powód przez ponad 30 lat nie wykazywał zainteresowania sytuacją Spółdzielni, nie uczestniczył w tworzeniu jej majątku. Nie zgłaszał on chęci podjęcia pracy na jej rzecz. W oparciu o art. 155 prawa spółdzielczego członkowie spółdzielni wynagradzani są za pracę w formie udziału w dochodzie podzielnym, stosowanie do wkładu pracy. Tym samym dochód ogólny Spółdzielni jest dzielony pomiędzy pracujących w niej członków. W ocenie strony pozwanej dochód uzyskany przez Spółdzielnię nie przysługuje powodowi, który nie świadczy pracy na rzecz Spółdzielni.

W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie. Pozwana spółdzielnia przedstawiła wyliczenia wskazujące, w jaki sposób w zależności od wyliczonych dniówek roboczych przypisywane są poszczególnym członkom powiększone wkłady pieniężne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód jest członkiem pozwanej spółdzielni od 1989 roku. Złożył on 29 maja 1989 roku deklarację członkowską i zobowiązał się do wniesienia udziału w wysokości 10 000 zł oraz wkładu pieniężnego w kwocie 15 000 zł, po czym z dniem 1 czerwca 1989 na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przedstawicieli członków spółdzielni został przyjęty w poczet członków.

/deklaracja członkowska z adnotacją o przyjęciu w poczet członków – k. 81/

W latach 2007, 2008 i 2013 członków włącznie z powodem było ośmiu, a ponadto był jeden kandydat na członka, przyjęty w poczet członków ze skutkiem dopiero od początku 2014 roku.

/lista członków k. 150/

Strony wiele lat pozostawały w sporze dotyczącym statusu członkowskiego powoda. Wyrokiem Sądu Apelacyjnego z 7 lutego 2012 w sprawie I Aca 1422/11 oddalono apelację od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 27 października 2011 roku w sprawie I C 1410/10, którym uchylona została uchwała Walnego Zgromadzenia Członków pozwanej spółdzielni w sprawie wykreślenia powoda z rejestru jej członków. Wcześniej w kolejnych procesach pomiędzy stronami uchylono prawomocnymi wyrokami wszystkie poprzednie uchwały Walnego Zgromadzenia członków spółdzielni mające za przedmiot jego wykreślenie z rejestru członków zostały uchylone, natomiast w roku 2006 prawomocnym wyrokiem uwzględniono powództwo T. B. o ustalenie, że mimo ustania stosunku pracy pozostaje członkiem pozwanej spółdzielni.

/bezsporne/

Zgodnie z §28 statutu pozwanej spółdzielni członkowie spółdzielni nie wnoszący wkładu gruntowego obowiązani są wnieść wkład pieniężny stanowiący równowartość 5 q żyta według cen obowiązujących w obrocie (§28 ust. 1 Statutu Spółdzielni). §28 ust. 4 statutu stanowi, że wkład pieniężny, jak i środki produkcji wniesione na jego poczet, podlegają przeliczeniu na kwintale żyta według cen ustalonych dla obliczenia podatku rolnego z dnia wniesienia.

Zgodnie z §29 ust. 1 członkowie mogą wnieść wkłady nadobowiązkowe, do których stosuje się odpowiednio postanowienia o wkładach pieniężnych obowiązkowych (§29 ust 2).

Zgodnie z §29 ust. 3 członkowie mogą w okresie trwania członkostwa wypowiadać nadobowiązkowy wkład pieniężny. Jego wypłata następuje w terminie 3 miesięcy od daty wypowiedzenia.

Zgodnie z §30 ust. 1 statutu wkłady pieniężne mogą być powiększane z dochodu ogólnego stosownie do uchwały walnego zgromadzenia. Ust. 2 §30 stanowi, że w czasie trwania członkostwa można wycofać część wkładu pieniężnego o którym mowa w ust. 1 wg

Wkłady pieniężne podlegają zwrotowi w terminie 3 miesięcy od ustania członkostwa, roszczenie o zwrot wkładu ulega przedawnieniu z upływem 3 lat (§ 31 ust. 4 i ust 5 Statutu Spółdzielni).

/Statut Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. (k.48-64)/

Uchwałą nr 2 Walnego Zgromadzenia Członków Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z dnia 26 marca 2008 r. zatwierdzono rachunek zysków i strat spółdzielni za okres od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2007 r., wykazujący dochód ogólny w kwocie 3244067,75 zł.

Dochód ten został przeznaczony w kwocie 143 988, 47 zł na pokrycie zaliczek członków za 2007 r., w kwocie 2189461,28 zł na powiększenie funduszu zasobowego, zaś w kwocie 910 618 zł na nadobowiązkowe wkłady pieniężne.

/Uchwała nr 2 Walnego Zgromadzenia Członków RSP w O. z dnia 26 marca 2008 r. (k.12)/

Uchwałą nr 2 Walnego Zgromadzenia Członków Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z dnia 28 kwietnia 2010 r. zatwierdzono rachunek zysków i strat spółdzielni za okres od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2009 r., wykazujący dochód ogólny w kwocie 595615,12 zł.

Dochód ten został przeznaczony w kwocie 199736 zł na pokrycie zaliczek członków za 2007 r., zaś w kwocie 395879,12 zł na nadobowiązkowe wkłady pieniężne.

/Uchwała nr 2 Walnego Zgromadzenia Członków RSP w O. z dnia 28 kwietnia 2010 k. 10/

Uchwałą nr 2 Walnego Zgromadzenia Członków Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z dnia 25 czerwca 2014 r. zatwierdzono rachunek zysków i strat spółdzielni za okres od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r., wykazujący dochód ogólny w kwocie 551 689, 53 zł

Dochód ten został przeznaczony w kwocie 289635 zł na pokrycie zaliczek członków za 2007 r., zaś w kwocie 262054,53 zł na nadobowiązkowe wkłady pieniężne.

/Uchwała nr 2 Walnego Zgromadzenia Członków RSP w O. z dnia 25 czerwca 2014 k.11/

Pismem z 6 lipca 2020 roku powód złożył oświadczenie o wycofaniu części wkładu pieniężnego z dochodu za lata 2007 – 2019 określając jego łączną wysokość na 696 253 złote i wezwał do wypłaty tego wkładu wskazując, że przysługuje mu ósma część z dokonanych na powiększenie wkładu odpisów. Pismem z 15 lipca 2020 pozwana odmówiła wypłaty powołując się na okoliczność, że powód nie ma udziałów ani wkładów w spółdzielni. Pismem z 14 sierpnia 2020 powód ponowił żądanie.

/pisma z 6 i 15 lipca 2020 k 15 i 16 oraz z 14 sierpnia 2020 k. 24/

Ceny skupu żyta ustalane dla potrzeb określenia wysokości podatku rolnego wynosiły odpowiednio:

1.  W roku 2007 (dla potrzeb podatku pobieranego w roku 2008) – 58, 29 zł/ decytona

2.  W roku 2009 (dla potrzeb podatku pobieranego w roku 2010) – 34,10 zł/ decytona

3.  W roku 2013 (dla potrzeb podatku pobieranego w roku 2014) – 69,28 zł/decytona

4.  W roku 2019 (dla potrzeb podatku pobieranego w roku 2020) – 58,46 zł/decytona

/okoliczność notoryjna powszechnie – wynikająca z komunikatów Prezesa GUS/

Ustaleń dokonano na podstawie przedstawionych dokumentów. Wyłącznie te, które powołano wyżej, maja istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia. W pozostałym zakresie przedstawione dowody są pozbawione znaczenia.

Sąd zważył o następuje:

Powództwo jest zasadne.

Podstawę prawną żądania powoda stanowi art. 154 a zdanie drugie prawa spółdzielczego w związku z §29 ust. 3 statutu pozwanej spółdzielni w zw. z §30 ust. 2 tegoż statutu.

Nie budzi wątpliwości, że powód jest i w latach, których dotyczy żądanie pozwu był członkiem pozwanej RSP.

Pozwana stosownie do powołanego art. 154a przeznaczyła część dochodu ogólnego, która nie ulegała podziałowi między członków, na nadobowiązkowe wkłady pieniężne. Statut spółdzielni przewiduje możliwość ich wnoszenia oraz powiększania ich z dochodu ogólnego, nie przewidując szczególnych reguł, w odniesieniu do których wkłady te miałyby być powiększane.

Pozwana spółdzielnia wnosząc o oddalenie powództwa powołuje się na to, że powód nie wniósł obowiązkowego wkładu pieniężnego, jest to jednak teza oczywiście bezzasadna. Skoro powód złożył deklarację członkowską i zadeklarował obowiązkowy wkład pieniężny w roku 1989 i został wówczas przyjęty w poczet członków, to w oczywisty sposób prowadzi do wniosku, że wkład ten został wtedy wniesiony. Nie istnieje jakakolwiek podstawa do wysnucia tezy, że powód miałby być zobowiązany do uzupełnienia rzeczonego wkładu w czasie trwania członkostwa i dokonania jakiejkolwiek dodatkowej tezy, a pozwana swego twierdzenia, że powód wkładu nie wniósł nie popiera jakąkolwiek regulacją statutową. Z tej przyczyny pozwana usiłowała powoda usunąć z grona członków, zaś kolejnymi prawomocnymi wyrokami mającymi walor powagi rzeczy osądzonej między stronami w świetle art. 365 §1 kpc w zw. z art. 366 kpc przesądzono, że przyczyna wykreślenia z grona członków spółdzielni polegająca na niewniesieniu w terminie wymaganego wkładu nie istniała, co wprost wynika między innymi z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w sprawie I ACa 1422/11. Pozwana więc w niniejszym procesie oczywiście nie może się powoływać po raz kolejny na niewniesienie przez powoda wkładu obowiązkowego.

Błędny jest pogląd pozwanej spółdzielni, że powodowi nie przysługuje z definicji prawo do powiększenia jego wkładów pieniężnych z dochodu ogólnego, gdyż w spółdzielni nie pracuje. Dochód podzielny między członków z tytułu wykonywania pracy to dochód, który w myśl art. 171§1 prawa spółdzielczego pozostaje po dokonaniu odpisów, o których mowa w art. 154a, 167 i 168 prawa spółdzielczego, a zatem właśnie między innymi po dokonaniu odpisu na powiększenie nadobowiązkowych wkładów pieniężnych. Oznacza to, że ustawodawca nie wprowadza jakiejkolwiek reguły powiązania nadobowiązkowych wkładów pieniężnych z pracą członka spółdzielni, a wprost przeciwnie, wyraźnie rozróżnia tę część dochodu, która może być przeznaczana na wkłady nadobowiązkowe i tę część, która jest dzielona stosownie do wykonywanej pracy.

Pozwana spółdzielnia według sobie tylko znanych reguł tymczasem przypisuje nadobowiązkowe wkłady pieniężne członkom stosownie do tzw. dniówek obrachunkowych, co wynika z przedstawionego przez nią w procesie stanowiska. Nie ma do tego żadnych podstaw, bowiem statut przewidujący możliwość powiększania wkładów z dochodu ogólnego w żaden sposób nie odwołuje się do takiej formy rozliczenia. Przedstawione przez pozwaną spółdzielnię zasady opłaty za pracę członków nie mogą żadną miarą odnosić się do reguł powiększania wkładów pieniężnych. Dokument ten przecież pochodzi z roku 1992, kiedy oczywiście statut spółdzielni nie mógł przewidywać powiększania wkładów nadobowiązkowych z dochodu ogólnego na podstawie art. 154a prawa spółdzielczego. Ten przepis wszedł przecież w życie dopiero w 1994 roku. W roku 1992 obowiązywał inaczej sformułowany art. 169 prawa spółdzielczego. Pod rządami tego przepisu inaczej niż obecnie, nie wyłączano w art. 171 §1 prawa spółdzielczego odpisów na nadobowiązkowe wkłady pieniężne z pojęcia dochodu podzielnego. Od 1994 regulacja ta uległa zmianie i wyraźnie wyodrębniono właśnie dochód podzielny oraz odpisy na te wkłady.

Skoro tak, to nie może być obecnie żadnej wątpliwości, że w sytuacji, w której:

1 - statut nie przewiduje jakichkolwiek reguł przydziału nadobowiązkowych wkładów pieniężnych powiększanych z dochodu ogólnego, choć przewiduje ogólną możliwość ich powiększania z tegoż dochodu bez określenia konkretnych zasad powiększania

2 - uchwały spółdzielni przewidujące powiększenie tychże wkładów w żadnej mierze nie pozwalają na określenie jakichkolwiek reguł przyznania poszczególnym członkom spółdzielni wkładów w określonym rozmiarze i nic nie wspominają o powiększeniu wkładów wg jakiejkolwiek innej reguły niż zasada równości członków spółdzielni,

to część dochodu ogólnego nie stanowiąca dochodu podzielnego z tytułu wykonywania pracy (art. 171 ust. 1 a contrario w zw. z art. 154 a prawa spółdzielczego) przypada członkom spółdzielni będącym nimi w okresie, w którym dochód ten został wygenerowany (którego dotyczą uchwały w przedmiocie przeznaczenia dochodu na nadobowiązkowy wkład pieniężny) w równej wysokości.

Wynika to z zasady równości praw członków spółdzielni wynikających z ich członkostwa przewidzianej w art. 18 ust. 1 prawa spółdzielczego. Oczywiście rację ma pozwana, że równość praw co do zasady dotyczy praw członkowskich, a w odniesieniu do innych uprawnień, w tym uprawnień o charakterze majątkowym spóldzielnia może teoretycznie wprowadzić reguły na przykład wiążące te uprawnienia z określonym wkładem pracy członka na rzecz spółdzielni. Mogłoby to nastąpić w statucie lub teoretycznie można sobie wyobrazić także podobne postanowienia w uchwale dotyczącej podziału dochodu ogólnego.

Tyle że w przypadku analizowanym w niniejszej sprawie nic takiego nie miało miejsca. Jeśli więc spółdzielnia podjęła uchwały o powiększeniu z dochodu ogólnego wkładów pieniężnych członków w żaden sposób nie precyzując, w jakim zakresie, według jakich reguł, to oczywiście nie ma innej metody, niż zastosowanie reguły równych praw członków spółdzielni – która ma charakter zasady generalnej. Pozwana spółdzielnia w żaden sposób nie zmieniła tej zasady w odniesieniu do powiększanych wkładów ani w statucie, ani w którejkolwiek z uchwał o przeznaczeniu części dochodu na wkłady pieniężne. Nie ma żadnej podstawy, aby w dowolny sposób, tak jak to pozwana spółdzielnia opisuje, przydzielać wkłady pieniężne członkom spółdzielni według reguł odnoszących się do dochodu podzielnego, ustalonych w przeszłości bez żadnego związku z zasadami powiększania wkładów pieniężnych nadobowiązkowych. Reguł powiększania wkładu w żaden sposób nie mogą stanowić reguły związane z rozliczaniem pracy członków, skoro spółdzielnia w żaden sposób takich reguł nie wprowadziła w odniesieniu do owych wkładów.

W tych warunkach uznać należy, że wkłady pieniężne wniesione przez wszystkich członków, którzy byli nimi odpowiednio w roku 2007, 2009 i 2013, (w każdym wypadku osiem osób) zostały w świetle art. 18 ust. 1 prawa spółdzielczego w obliczu braku wprowadzenia jakiejkolwiek innej reguły w tym zakresie powiększone w równym stopniu.

Obie strony przy tym nie dostrzegają jednak, że przecież regulacja statutowa nakazuje przeliczanie nadobowiązkowych i obowiązkowych wkładów pieniężnych według miernika wartości w postaci ceny skupu żyta i wypłatę w wysokości odpowiadającej cenie aktualnej. Wielkość wkładu powiększanego z dochodu ogólnego i co do zasady przysługującego każdemu członkowi musi być zatem mierzona nie sumami nominalnymi, lecz mierzona równowartością określonej ilości żyta.

Oznacza to, że w przypadku powoda by ustalić wysokość jego powiększonych danymi uchwałami wkładów, należy przeprowadzić następujące operacje:

1.  Za rok 2007 wkład przydzielany w roku 2008 należy przeliczyć wg obowiązującej dla ustalenia w 2008 roku podatku rolnego ceny skupu żyta z roku 2007. Zatem wkłady wszystkich członków powiększono o 910 618 zł, czyli na każdego z ośmiu członków przypada po 113 817, 25 zł, co podzielone przez cenę skupu żyta 58,29 zł daje 1952, 77 kwintala (decytony)

2.  Za rok 2009 wkład przydzielany w roku 2010 należy przeliczyć wg obowiązującej dla ustalenia w 2010 roku podatku rolnego ceny skupu żyta z roku 2009. Zatem wkłady wszystkich członków powiększono o 395879,12 zł, czyli na każdego z ośmiu członków przypada po 49 484, 89 zł, co podzielone przez cenę skupu żyta 34,10 zł daje 1451, 17 kwintala (decytony)

3.  Za rok 2013 wkład przydzielany w roku 2014 należy przeliczyć wg obowiązującej dla ustalenia w 2014 roku podatku rolnego ceny skupu żyta z roku 2013. Zatem wkłady wszystkich członków powiększono o 262054,53 zł, czyli na każdego z ośmiu członków przypada po 32756,82 zł, co podzielone przez cenę skupu żyta 69,28 zł daje 472, 82 kwintala (decytony)

4.  Oznacza to, że uchwałami w latach których dotyczy powództwo nadobowiązkowy wkład pieniężny powoda i każdego z pozostałych członków powiększono z dochodu ogólnego o równowartość 3876,76 decytony żyta. Oświadczenie powoda o wycofaniu wkładu wniesionego w tym okresie (w braku ograniczeń statutowych) oznacza, że pozwana spółdzielnia winna w efekcie wycofania zwrócić powodowi sumę potrzebną do nabycia takiej ilości żyta według ceny aktualnej wówczas, gdy roszczenie stało się wymagalne.

5.  Powód złożył oświadczenie o wycofaniu (w rozumieniu ustawy – wypowiedzeniu) nadobowiązkowego wkładu pieniężnego 15 lipca 2010 roku, czyli z upływem 3 miesięcy od tej daty, 15 października 2020 roku (a nie tak jak powód określił termin wymagalności niezwłocznie, wprost termin 3 miesiące wynika ze statutu) pozwana spółdzielnia tytułem równowartości wkładu jest obowiązana wypłacić mu równowartość 3876, 76 decytony żyta wg cen obowiązujących w 2020 roku dla potrzeb podatkowych. Oznacza to, że równowartość wkładu powoda powiększonego w latach 2008, 2010, 2014 z dochodu odpowiednio z lat poprzednich, w dacie wymagalności roszczenia o wypłatę wkładu wynosiła 3876, 76 x 58,46 zł, czyli 226 635, 39 zł.

Ponieważ powód żąda sumy znacznie niższej, to co do należności głównej powództwo w całości jest uzasadnione i o jego uwzględnieniu orzeczono w punkcie pierwszym. Odsetki w świetle art. 481 §1 i 2 k.c. w wysokości ustawowej za opóźnienie należą się dopiero od następnego dnia po upływie terminu wymagalności, czyli od 16 października 2020. Dlatego powództwo o odsetki od dnia wniesienia pozwu do 15 października 2020 należało oddalić i tego dotyczy punkt drugi.

Wyłącznie krótko odnosząc się do zarzutu przedawnienia: nie może być uwzględniony. Roszczenie o wypłatę równowartości wycofanego w okresie członkostwa wkładu pieniężnego nie może zacząć się przedawniać przed terminem wymagalności. Prawo do wycofania wkładu – z istoty rzeczy przedawniać się nie może, nie jest to roszczenie majątkowe. Oświadczenie o wycofaniu wkładu ma charakter oświadczenia prawo kształtującego – prawo do jego złożenia nie przedawnia się. W okresie członkostwa trzyletni termin przedawnienia roszczenia o wypłatę wycofanego wkładu rozpoczyna bieg w dacie wymagalności, czyli w statutowym terminie wypłaty po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu wkładu. Interpretacja prezentowana przez pozwaną jest błędna.

Inne zarzuty pozwanej są dla Sądu niezrozumiałe. O ile można byłoby je interpretować w kierunku zarzutu nadużycia prawa z art. 5 k.c., to takiego w niniejszej sprawie nie da się dostrzec. Okoliczność, że powód mimo członkostwa nie wykonuje pracy w pozwanej spółdzielni nie może stanowić podstawy do odmowy wykonywania przez niego jego uprawnień majątkowych. Powoływanie się przez pozwaną na swoiste naruszenie idei spółdzielczości przez powoda nie może odnieść skutku także zważywszy na sposób traktowania powoda przez pozwaną, wyrażający się w kolejnych bezzasadnych, o czym wielokrotnie orzekano, próbach usunięcia go z grona członków spółdzielni. Argumentacja pozwanej spółdzielni podnoszona w niniejszym procesie obrazuje w istocie, iż pozwana nie przyjmuje do wiadomości, że usunięcie powoda z grona członków nie było skuteczne. Nie jest to przyczyna, by odmówić mu ochrony prawnej.

Koszty procesu ponieść musi pozwana na podstawie art. 100 zdanie drugie w zw. z art. 98 kpc. Proces bowiem niemal w całości przegrała. Ograniczają się one do opłaty od pozwu wpłaconej przez powoda w kwocie 9804 złote. Orzeczono o tym w punkcie trzecim.